‘Talent is grotendeels onzichtbaar en moeilijk te vangen’, stelt Eric Castien, oprichter van de Amsterdamse scaleup BrainsFirst. Daardoor komen op de huidige arbeidsmarkt matches volgens hem lang niet optimaal tot stand. Oftewel: ‘werkgever proberen nog heel vaak vierkantjes in ronde gaatjes te proppen’, zoals hij het noemt. Met als gevolg dat veel vacatures als moeilijk vervulbaar te boek staan, of langer openstaan dan nodig.
‘Het gaat erom voorheen verborgen matches wel te laten zien.’
Spelen met de arbeidsvoorwaarden? Of het lanceren van een lollige wervingssite? Allemaal lapmiddelen, ‘die niet verder reiken dan de oppervlakte’, aldus Castien. En dat verder reiken, dat is juist wat hij met BrainsFirst wél ambieert. ‘Door als het ware onderwater te kijken, blijf je niet langer staren naar dat topje van de ijsberg van cv, opleiding, vakkenpakket, cijferlijst of interesses. En ga je voorheen verborgen matches ineens wel zien.’
Verrassen bij de LVNL
In 2018 besefte hersenwetenschapper Dr. Ilja Sligte dat de selectiecriteria die Luchtverkeersleiding Nederland had opgesteld niet langer leidden tot het gewenste aantal geschikte nieuwe rekruten per jaar. De medeoprichter van BrainsFirst stelde daarop voor anders naar talent voor luchtverkeersleiding te kijken. ‘We kijken nu primair naar dieper liggende skills, op breinniveau’, licht hij de samenwerking met de op de luchthaven gevestigde werkgever toe. ‘Dat levert verrassende matches op, bijvoorbeeld van mensen die voorheen op opleidingseisen zouden zijn afgevallen.’
‘Deep skills zijn een nieuwe talent-eenheid die tot onder de motorkap reikt.’
Deze deep skills-methode gaat erom aanleg te herkennen voor concrete, onderliggende vaardigheden die als basis dienen voor het aanleren van kennis en kunde. Want elk brein is uniek, aldus Castien. ‘Als je van nature goed bent in patronen herkennen en zowel snel als accuraat kunt werken, zul je je bepaalde vaardigheden snel eigen maken die horen bij een beroep als bijvoorbeeld financieel controller, EHBO-arts of software-tester.’ Hij noemt die deep skills een ‘nieuwe talent-eenheid die tot onder de motorkap reikt.’
Uitdrukken in cijfers
‘Elke rol of baan vraagt iets specifieks van het brein. Als je kijkt naar vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, dan passen de potjes en deksels steeds minder’, aldus neurowetenschapper Sligte. ‘Met opstoppingen in vrijwel elke sector tot gevolg. Vierkantjes in ronde gaatjes proppen werkt niet. Wij zijn in staat om naar deep skills te kijken en brengen zo de vastgelopen talent matching juist weer in stroomversnelling. Of het nou gaat om topvoetbal, engineering, finance, gezondheidszorg of IT: zoek primair naar de match tussen breinpotentieel en baanprofiel, en er dienen zich tal van nieuwe mogelijkheden aan.’
‘Als je kijkt naar vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, dan passen de potjes en deksels steeds minder.’
Zo’n ‘skills-based approach’ zien diverse arbeidsmarktexperts min of meer als haarlemmerolie voor de frictie op de arbeidsmarkt. ‘Die verfijning van beroep of functie naar een cluster vaardigheden is een goede stap’, vindt Sligte ook. Maar waar het volgens hem nog knelt is: ‘Hoe slaag je erin om subjectiviteit en bias uit al die woordjes te halen? Agility, lerend vermogen, aandacht, probleemoplossend vermogen: hoe kwantificeer je ze en laat je elk talent letterlijk en figuurlijk meetellen? Door breinfuncties te meten en uit te drukken in cijfers slagen we hierin veel beter dan de traditionele methoden.’
Boodschappen doen
Dit biedt volgens hem dan ook een robuuste, duurzame basis om vervolgens te gaan matchen. ‘Doordat we aan de hand van ESCO (het European framework for Skills, Competencies and Occupations) alle banen in de Europese Unie met breintypen hebben gekoppeld, is het voor werkgevers eindelijk mogelijk om onderwater te gaan herkennen wat ze nu boven water zoeken. Zo ga je het structureel verspillen van talent tegen. Ik verwacht dat op deze wijze honderdduizenden talenten gematcht zullen gaan worden de komende jaren. Daarmee breng je het aantal onvervulde vacatures fors terug.’
‘Het is alsof je op ‘Italiaans eten’ zoekt en niet op ‘macaroni/spaghetti/lasagne’, laat staan tomaten.’
Sterker nog, BrainsFirst heeft als missie voor zichzelf ‘Zero talent waste’ geformuleerd. Wat ze daarmee bedoelen? Castien: ‘Er gaat nu veel talent verloren omdat enerzijds niet wordt gezien dat het er is (‘onzichtbare skills‘), en anderzijds omdat er zo niet naar wordt gezocht en dus de match niet boven komt. Het is alsof je op ‘Italiaans eten’ zoekt en niet op ‘macaroni/spaghetti/lasagne’, laat staan ‘tomaten’, ‘gehakt’, ‘deeg’. Dat is niet lekker boodschappen doen in een supermarkt.’
45 minuten
De koppeling met ESCO is meer dan een jaar werk geweest, aldus Castien, en vereiste multidisciplinaire samenwerking tussen neurowetenschappers, data scientists, gedragspsychyologen en organisatiedeskundigen. ‘Wij hebben de gehanteerde skills, competenties en beroepen weten te vertalen naar meetbare brein-eigenschappen. Zo weet je door in 45 minuten iemands breinprofiel te genereren welke skills of competenties iemand van nature snel eigen kan maken dan wel welke al aanwezig zijn.’
‘Wij hebben de ESCO-skills weten te vertalen naar meetbare brein-eigenschappen.’
Het kan werkgevers niet alleen helpen kandidaten te selecteren, maar ook de werkomgeving in te richten, zegt hij. ‘Stel dat je als kwaliteitscontrole-medewerker slecht kunt afsluiten voor een drukke omgeving, maar je bezit wel onder meer het vermogen om kleine afwijkingen in patronen snel te detecteren. Dan kun je nog steeds goed zijn in je baan of rol, maar zal het helpen de omgeving van die persoon aan te passen om te floreren.’
Lees ook