In werving en selectie zijn we vaak op zoek naar de superhelden. Maar de anti-held wordt daarbij vaak over het hoofd gezien. Absoluut ten onrechte, stelt Jeroen Moerenhout.

Ik had ooit een collega die ik niet wilde. Zijn echte naam noem ik niet, ik doop hem fictief om tot Co. Als in: de perfecte Co-worker, alleen zag ik dat pas achteraf. Hij was de collega om wie nooit gevraagd wordt in vacatures: geen held, maar de teamwerker die nergens echt goed in is, behalve in het zichzelf wegcijferen voor anderen. Maar recruiters, let op: elk team verdient een Co! 

Voordringen, knijpen en tackles van achter

De hunkering naar een perfecte kandidaat druipt nog steeds af van alle vacatures. Wil je solliciteren? Wees welkom, maar wees vooral een uitblinker. Alleswetend, behendig, snel en een never-give-up-mentaliteit. Met andere woorden: een superheld.

met louter uitblinken als drijfveer is de kans op egocentrisme in een team groot

Maar let’s face it. Niet iedereen is perfect. En met louter uitblinken als drijfveer is de kans op oppervlakkigheid en egocentrisme in een team groot. Met voordringen, knijpen en tackles van achter tot gevolg.

Gelijkheid, zingeving, en mensen zoals Co

De snelheid van technologische ontwikkelingen wakkert onze competitiedriften aan. Niet alleen op Facebook en Instagram vechten we om aantallen volgers en likes, ook op het werk knokken we voor ons plekje. De roep om meer groei zwelt aan vanuit de boardroom en stookt het prestatievuurtje onder werknemers op. En dat terwijl planeet en maatschappij juist schreeuwen om mínder meer. En om gelijkheid, diversiteit, saamhorigheid en zingeving.

Om mensen zoals Co.

Liever geen inhoudelijke discussie

Co liep altijd op zijn sokken over de werkvloer. Hij pelde tergend langzaam mandarijntjes op een keukenpapiertje, totdat er echt geen velletje meer aan zat. Co luisterde, keek en verwonderde zich over ogenschijnlijk onbenullige dingen. Inhoudelijke discussies over het werk ontweek hij liever. Als afgestudeerd bioloog raakte Co vooral op dreef tijdens de lunchwandeling, als hij een pimpelmees spotte in de boom.

Co de treuzelaar

Co treuzelde ellenlang bij een te nemen besluit en stelde nog een laatste vraag als iedereen een onderwerp al als afgesloten beschouwde. Hij was de koning van het temporiseren, die van elk snoeihard schot een slap boogballetje leek te maken. Die liever een tikkie breed gaf op iemand die nog weinig aan de bal was geweest dan een dieptepass op de altijd scorende spits. Je kent ‘m wel: de medespeler die na een 5-0 nederlaag rustig zegt dat-ie lekker gespeeld heeft.

Hij riep nooit: ‘Gas op die lolly!’

Co was een professionele in-de-weg-loper. Althans, dat was mijn kortzichtige mening destijds.

Co was geen Wolf of Wall Street of Ferris Bueller, bij wie iedereen graag wil horen. Hij was ook geen tempobeul, mannetjesputter, ingenieuze Willie Wortel of vooroplopende strateeg. Co was meer The 40-Year-Old Virgin, of Edgar uit Debiteuren Crediteuren. Gevoelig, meegaand en saamhorig. Voer voor kantoorhumor.

Co programmeerde niet als een eindbaas en riep nooit “Gas op die lolly!” als het niet snel genoeg ging. We noemden Co juist gekscherend ‘De Kerstman’, omdat hij bij een rondvraag die ietwat snel werd afgeraffeld altijd “Ho, ho, ho” riep.

Pleidooi voor Co, de anti-held

Toch begint juist hier mijn pleidooi voor Co, de anti-held. Omdat teams bestaande uit alleen maar superhelden elkaar uiteindelijk in de haren zullen vliegen.

‘Functies zijn als tuinen in een Vinexwijk’, zei Co altijd

Co had de functie van Programmeur, maar gek genoeg boeide IT hem weinig. Hij stapte liever buiten zijn functiehokje. “Functies zijn als tuinen in een Vinexwijk”, zei Co altijd. “Iedereen z’n eigen kaveltje, afgeschermd door hoge schuttingen. Niemand communiceert met elkaar.”

Allebei blij, en een band voor het leven

Co hield niet van taken over de schutting kieperen, omdat het zijn verantwoordelijkheid niet was. Hij was het type dat liever zijn buurman hielp een terras aan te leggen, omdat hij daar nou eenmaal goed in was. De buurman hielp Co op zijn beurt met het planten van een rij buxussen, tuinieren was namelijk zijn passie. Het resultaat? Allebei blij en ze hadden een band voor het leven.

Co had geen functie, hij had een rol: de opperneus

Dat was Co. Hij stelde zich dienstbaar op, nam altijd de minst interessante projecten op zich en bewaakte eenieders belangen. Co zorgde onbewust dat alle neuzen dezelfde kant op stonden. Hij had geen functie, hij had een rol: de opperneus.

De aanvullende persoonlijkheid in het team

Voor Co was het doel van de afdeling niet projecten succesvol afronden of de programmatuur werkend houden. Zelfs niet: de beurskoers van zijn werkgever omhoog stuwen. ‘Lekker belangrijk’, zei hij altijd. Co wilde simpelweg dat iedereen blij was. Waar ik een klanttelefoontje als een hinderlijke onderbreking van mijn drukke werkdag zag, ging hij daar juist eens goed voor zitten. Hij zoomde in op gemeenschappelijke hobby’s, was eindeloos begripvol. Ik snapte er weinig van, totdat ik mezelf op een dag afvroeg waarom klanten mij nooit meer belden, terwijl hij de hele dag met ze aan de lijn hing.

De ideale co-piloot

Co bewaakte waar het uiteindelijk allemaal echt om draait: verbinding. Hij was de perfecte aanvulling in het team. De sociale octopus en diplomaat tussen de knokkende jagers, kwartiermakers, uitblinkers, visionairs, pragmatici en perfectionisten.

Co bewaakte waar het uiteindelijk allemaal echt om draait: verbinding

Co was geen hoogvlieger, zijn LinkedIn-profiel verraadt nog steeds geen topcarrière. Hij was echter wel de ideale co-piloot voor elke gezagvoerder, stewardess, luchtverkeersleider en passagier.

Werf de laagvlieger

Maak niet dezelfde fout als ik ooit deed. Als jij jezelf Tom Cruise in Top Gun waant, dan is Co je perfecte wingman. Die met alle liefde achterin de straaljager plaatsneemt als jij daardoor beter kunt presteren achter de stuurknuppel. Denk daar eens aan bij je volgende vacature. Werf de laagvlieger, werf een Co!

Dit blog is geschreven door Jeroen Moerenhout, die werkt bij De Staffing Groep, bedrijf in HR en staffing solutions, waar hij ondernemingen adviseert op het gebied van in-, door- en uitstroom van talent. Hij is tevens oprichter van Leefvermaak.

Lees meer van Jeroen:

• Laat dat schaap met 5 poten toch lekker grazen
• Waarom de beste kandidaat zelden het perfecte cv heeft
• Waarom je de beste kandidaten niet met geld lokt, maar met vuur

Foto via Flickr.com