Persoonlijkheidstypologieën genoeg, maar heb je er al eens aan gedacht je team samen te stellen aan de hand van de Zeven Dwergen? Een Amerikaanse psychologe ziet er in elk geval wel heil in…
Van DISC en Management Drives tot MBTI en enneagram: typologieën om mensen in hokjes in te delen zijn er inmiddels meer dan genoeg. Maar om het helemaal overzichtelijk te maken, grijpt de Amerikaanse Sharon Livingston terug op een klassiek sprookje, ook zeer bekend als Disney-verhaal: Sneeuwwitje en de Zeven Dwergen. Want in iedereen schuilt wel een van de zeven types Dwerg, aldus de oprichter van de Livingston Group for Qualitative Research.
Creativiteit, samenwerking en enthousiasme stimuleren
Door teamleden in deze typologie in te delen, kunnen managers volgens haar creativiteit, samenwerking en enthousiasme in groepsbijeenkomsten stimuleren. En recruiters kunnen er rekening mee houden bij hun teamsamenstelling. ‘Na jarenlang focusgroepen te hebben geleid, viel het me ineens op dat de mensen die ik daar elke dag tegenkwam overeenkwamen met de persoonlijkheidstypes van de dwergen’, zegt ze.
‘Elke dwerg staat voor 1 van de 7 beschermende houdingen: hoe mensen zich verdedigen als ze zich kwetsbaar voelen’
Geïntrigeerd begon ze nader onderzoek, en daar werd haar vermoeden nog eens bevestigd. ‘Elke dwerg staat voor een van de zeven beschermende houdingen, zoals die in de psychologieliteratuur worden geïdentificeerd: de manier waarop mensen zich verdedigen als ze zich kwetsbaar voelen. Een goede leider kan deze houdingen herkennen en ze gebruiken om het team beter te maken.’
Types en tips
Het is niet zo dat de ene dwerg beter is dan de andere, aldus Livingston. Ieder type heeft zijn eigen krachten en zwakheden, en die kun je versterken of juist afzwakken, afhankelijk van waar degene zit in een meeting, en hoe goed iemand de karakteristieken van de dwerg in kwestie weet aan te spreken. Hier de zeven types, plus tips hoe ermee om te gaan:
>> Bashful
Het type Bashful – in het Nederlands ook wel bekend als: Bloosje – lijkt verlegen. Hij of zij bloost snel, en kijkt vaak naar beneden. Bashful ontwijkt oogcontact, met name met de leider, hopende niet aangesproken te worden. Hij of zij hoort ook altijd graag eerst de opinie van de anderen voor er zelf met eentje te komen. Deze dwerg is sensitief voor het gevoel van anderen, observeert veel en werkt doorgaans hard. Je kunt hem of haar meekrijgen door eerst een makkelijke vraag te stellen, daarna Bashful te koppelen aan iemand anders, en vervolgens hem of haar aan te moedigen dingen op te schrijven voor ze uit te spreken. Bashful functioneert het best in een geordende omgeving, en de goede leider weet dat.
>> Dopey
‘Dopey’, Stoetel in het Nederlands, is de flexibele in de groep. Hij of zij weet humor te gebruiken om de spanning in de groep weg te nemen. Het zijn mensen die goed zijn in het vinden van praktische oplossingen. Alhoewel ze heel nonchalant en laconiek lijken, zijn het toch serieuze mensen. Dopey zit meestal in het midden van de groep, maar spreekt alleen als hij of zij wordt aangesproken. Hij praat graag na wat de expert van de groep zegt. Om het meeste resultaat uit Dopey te halen, is het handig om praktische oplossingen te vragen, en te bevestigen dat ‘alle antwoorden goede antwoorden’ zijn. Ook Dopey zet ideeën graag eerst op papier, en zal meer inbrengen naarmate mensen lachen om zijn of haar grapjes.
>> Doc
Doc is de natuurlijke leider, wiens opinie graag gehoord wordt. Hij (of zij) zet zichzelf graag aan het hoofd van de tafel, waar hij makkelijk oogcontact kan maken met de échte voorzitter van de meeting. Soms heeft hij de neiging zelf de leiding over te nemen. Doc wil heel graag dat iedereen weet dat hij een expert en autoriteit is. Op elk gebied. Hij of zij vraagt om instemming van alle anderen en kan zelfs intimiderend overkomen. Leiders kunnen daarmee omgaan door zijn speciale expertise te erkennen, maar tegelijk duidelijk te maken dat het niet de bedoeling is dat hij het werk van iedereen overneemt door alle antwoorden te formuleren. Dit zal Doc hopelijk aanmoedigen zijn (of haar) ideeën eerst op te schrijven voor ze uit te spreken. Wat ook helpt: oogcontact vermijden, en eerst de anderen het woord te geven.
>> Grumpy
Grumpy (in het Nederlands: Grumpie) is degene die overal ‘nee’ op zegt. Hij (of zij) zit meestal recht tegenover de voorzitter van de meeting. Daar zit hij vaak met zijn armen over elkaar, een beetje achterover leunend. Hij kijkt snel geïrriteerd, en is constant kritisch. Maar hij is niet alleen een blok aan het been van vooruitgang. Grumpy houdt van competenties, efficiency en snelle resultaten, is assertief en heeft zelfvertrouwen. Hij wil graag aan verwachtingen voldoen. Leiders kunnen het beste met Grumpy omgaan door hem duidelijke opdrachten te geven, die logische stappen vereisen. Ook is het een goed idee hem te raadplegen als je een salespitch moet voorbereiden, of een inhoudelijk debat.
>> Happy
Happy (bij ons ook wel bekend als: Giechel) is de vrolijke van het stel. Hij (of zij) lacht veel naar de voorzitter, probeert oogcontact te maken, en zit vaak meteen rechts naast hem of haar. Happy is warm, energiek en reageert meestal snel op voorstellen, met name als die van de voorzitter zelf afkomstig zijn. Dat doet hij of zij zelfs zo vaak dat het op een gegeven moment niet authentiek meer overkomt. Leiders kunnen Happy helpen door een vrolijke en niet al te voorspelbare werkomgeving te creëren, en door erkenning en steun uit te spreken. Ook een goeie tactiek: voordat je als leider je eigen mening kenbaar hebt gemaakt kun je ook Happy om zijn mening vragen, zodat er een authentiek antwoord móet volgen. Daardoor zullen ook anderen zich eerder uitspreken.
>> Sleepy
Sleepy – in het Nederlands: Dommel – is meestal makkelijk te herkennen. Deze dwerg oogt meestal verveeld, kijkt uit het raam, verstopt zich in het midden van de groep, en als je geluk hebt, kun je hem ook wel eens op een geeuw betrappen. Maar Sleepy is ook een dagdromer, en heeft een rijke fantasie die van pas kan komen. Sleepy houdt niet erg van theorie, maar wel van hands-on learning. Als leider kun je Sleepy uit zijn isolatie halen door hem (of haar) aan te moedigen persoonlijke ideeën te ventileren, als mogelijk tot dan toe onbewuste benaderingen van een probleem.
>> Sneezy
En dan hebben we ten slotte ook nog Sneezy – ook wel bekend als: Niezel. Hij of zij zit meestal links van de voorzitter, oogt wel eens een beetje ziek, en laat geen moment voorbij gaan om de rest van de groep daarvan op de hoogte te stellen. Het is iemand die klaagt over de omgeving (‘Vinden jullie het hier ook zo koud?’), en ook een fan van de ‘Ja, maar…’. Tegelijkertijd is Sneezy meestal wel goed georganiseerd en methodisch, en heeft hij een sterk verantwoordelijkheidsgevoel. De voorzitter kan Sneezy betrokken krijgen door de doelen van de meeting goed uit te leggen, en Sneezy af en toe te vragen om feiten en details bij te dragen, zodat hij of zij zich belangrijk voelt.
Hoe ga je ermee om? En welke dwerg ben je zelf?
De typologie van de Zeven Dwergen is overigens niet alleen individueel bepaald, zegt Livingston. Je kunt er dus wel op selecteren, maar veel hangt ook af van de situatie, aldus de onderzoekster, die van zichzelf zegt meestal een Happy of een Doc te zijn. Alleen al waar je gaat zitten in een meeting bepaalt welke rol je zult aannemen, zegt ze. En daar zit voor haar dus ook een les in. ‘Als het je niet bevalt hoe iemand zich gedraagt in een meeting, ruil dan eens van plek, en je zult zien dat hij meer van een andere dwerg-persoonlijkheid aanneemt, afhankelijk van zijn nieuwe positie.’
Credit foto boven