De mismatch op de arbeidsmarkt komt in vele gedaanten. Niet alleen sluiten de gevraagde skills lang niet altijd aan op het aanbod, ook zouden véél meer mensen een creatief beroep ambiëren dan er beschikbaar zijn.
Slechts 2 procent van alle beroepen in Nederland zou als ‘creatief’ te typeren zijn. En dat terwijl volgens beroepskeuzetesten wel zo’n 17 procent van de Nederlanders in zo’n beroep actief zou willen zijn. Ook aan zogeheten ‘intellectuele beroepen’ (zoals programmeur, laborant en medisch specialist) blijkt veel meer behoefte bij werkzoekenden dan er aanbod is, net als aan ‘sociale beroepen’ (zoals in de zorg en het onderwijs).
Overschot aan conventionele beroepen
Aan zogeheten ‘conventionele beroepen’ (denk: financiële, juridische en administratieve functies) en ‘realistische beroepen’ (meer fysieke beroepen zoals monteur, bouwvakker, chauffeur en kok) hebben we juist een overschot, als je kijkt naar wat het best zou passen bij mensen volgens een beroepskeuzetest.
‘De samenstelling van de werkzame beroepsbevolking sluit niet aan bij onze persoonlijkheidskenmerken’
‘De samenstelling van de werkzame beroepsbevolking sluit niet aan bij de persoonlijkheidskenmerken van Nederlanders’, is dan ook de conclusie van JobPersonality, een bureau dat aan de hand van het veelgebruikte RIASOC-model voor beroepskeuze de voorkeur van de Nederlanders vergeleek met het huidige beroepenaanbod.
We zitten niet op de plek van onze ambitie
Het is een heel globaal onderzoek, maar kort gezegd zou je het kunnen samenvatten als: goed personeel is steeds lastiger te krijgen, maar als Nederlanders zitten we ook nog steeds lang niet allemaal op de plek die we ambiëren. Een behoorlijke mismatch dus.
Voor dit onderzoek deelde JobPersonality de beroepsbevolking op in zes persoonlijkheidskenmerken: realistisch, intellectueel, artistiek, sociaal, ondernemend of conventioneel. De voorkeur van Nederlanders blijkt volgens hen redelijk evenwichtig verdeeld over deze zes kenmerken, maar de werkzame beroepsbevolking (volgens het CBS) niet. Op basis van deze analyse blijkt dat ongeveer 29% van de beroepen namelijk te typeren is als ‘realistisch’, 27% als ‘conventioneel’, en 18% als ‘ondernemend’. Daarnaast is 13% ‘sociaal’ te noemen, 12% ‘intellectueel’ en slechts 2% ‘artistiek’. Daarin zitten dus wél grote verschillen.
Nuance bij de bevindingen
Organisatiepsycholoog Aukje Nauta, partner bij Factor Vijf en bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Leiden, nuanceert de bevindingen wel. Volgens haar is creativiteit namelijk zeker niet meer voorbehouden aan die enkele artistieke beroepen. ‘Vroeger kon je bij een presentatie volstaan met een paar powerpointsheets. Daar kom je nu niet meer mee weg. En voor de organisatie van een evenement heb je bijvoorbeeld ook veel creativiteit nodig.’
‘Vroeger kon je bij een presentatie volstaan met een paar powerpoints. Daar kom je nu niet meer mee weg’
Ze raadt werkgevers wel aan meer rekening te houden met de creatieve behoeften van veel van de medewerkers. ‘Een callcentermedewerker met een artistiek talent kan bijvoorbeeld een video maken waarin veelgestelde vragen worden behandeld. Voor werkgevers is het steeds belangrijker hiervoor open te staan, zeker in een arbeidsmarkt waarin het steeds lastiger wordt om de juiste mensen te vinden en te houden.’