De hele uitzendbranche behoort tot de unsung heroes van de Nederlandse economie. Zonder de uitzendbranche was de transitie op de arbeidsmarkt die nodig was tijdens de covid-crisis niet zo goed gelukt. Het was deze sector die honderdduizenden mensen in een periode van slechts enkele weken van de ene naar de andere kant van de economie wist te brengen. En geen enkele sector brengt zoveel werklozen, mensen met afstand tot de arbeidsmarkt of met een uitkering naar de arbeidsmarkt.
Was de uitzendbranche er niet, dan was de werkloosheid al snel een stuk hoger.
Was de uitzendbranche er niet, dan zou de werkloosheid in Nederland al snel enkele tienden van een procent (of meer) hoger zijn. Een schadepost van vele honderden miljoenen, oplopend tot 1,5 miljard euro per jaar. Het zijn niet het UWV of de werkpleinen die in Nederland mensen aan werk helpen; dat doen uitzenders. Van alle legale arbeidsmarktbewegingen in Nederland zijn uitzenders gecombineerd met werving- en selectiebureaus en platforms (veelal eigendom van uitzendbureaus) verantwoordelijk voor minimaal 85%. Bizar veel, en dat percentage blijft groeien, aangezien deze manier van bewegen aansluit bij de wensen van werknemers én werkgevers.
Waar blijft de waardering?
Kortom, steeds minder mensen bewegen op de arbeidsmarkt zonder tussenkomst van (de technologie van) uitzendbureaus. Toch blijft de waardering uit voor de bureaus die dit mogelijk maken. Sterker nog: de uitzendbranche lijkt wel symbool te staan voor alles wat fout is op de arbeidsmarkt: van malafide, uitbuiting van arbeidsmigranten, tot slechte huisvesting, discriminatie, en lage lonen: altijd zijn de uitzenders de kop-van-jut.
Flex is fout, zeker in de ogen van de FNV.
Maar waar heel veel van die wantoestanden vooral het gevolg zijn van het gebrek aan controle en handhaving door (de Arbeidsinspectie van) het ministerie van SZW, wordt juist het kleine gedeelte dat via de ABU en NBBU binnen de uitzendbranche georganiseerd is erop aangesproken. Flex is fout, zeker in de ogen van de FNV, en alle nieuwe wetgeving komt primair op het bordje van de overwegend goede uitzenders die wel een naam en rugnummer hebben.
Zij die dat niet hebben, zullen zich ook weinig aantrekken van de nieuwe wetgeving (van WAADI en verplichte certificering, tot en met meldplicht discriminerende verzoeken en het bevorderen van gelijke kansen bij werving en selectie), aangezien de Arbeidsinspectie nu al te weinig capaciteit heeft om te handhaven. Saillant detail is dat zij alleen kan handhaven met de flexibele capaciteit van onder meer uitzenders, detacheerders en andere bureaus. Maar dat geheel terzijde.
Partner van de polder
De uitzendbranche laat zich met de rug tegen de muur zetten door een gesprekspartner te zijn in ‘de polder’. In de hoop de scherpste kantjes van de wetgeving af te halen of wetgeving te vertragen (iets wat de politiek trouwens vooral zelf doet) probeert de branche kaders te schetsen om te overleven. Dit resulteert in een snel krimpende sector (al 2 jaar double digit-krimp), waar steeds meer bureaus de vlucht naar voren kiezen door een platform te beginnen en/of een techspeler te worden (zoals HeadFirst Group). Of te kiezen voor bijvoorbeeld detachering en zzp-bemiddeling, zoals YoungCapital Next.
Detachering is een vorm van uitzenden waarbij de marges hoger zijn en de wetgeving coulanter.
Detachering is een andere vorm van uitzenden waarbij de marges hoger zijn en de wetgeving coulanter. In de praktijk gaat het om honderden bureaus die in stilte hun model veranderen of nieuwe labels beginnen. In een markt van bijna 50 miljard euro per jaar – maar in de praktijk waarschijnlijk tientallen miljarden meer, omdat veel bedrijven verkeerd of niet geclassificeerd zijn bij het CBS – werkt by far het grootste deel onzichtbaar onder de radar. Denk daarbij aan alles rondom EU-flex, buitenlandse bureaus die kennis- en arbeidsmigranten leveren tot en met de (grote) consultancybureaus die feitelijk allang geen consultancy meer doen, maar uurtjes leveren volgens een detacheringsformule, zoals ICT-dienstverleners of Zuidas-kantoren die bonnetjes tellen voor de ministeries.
De kaas van het brood eten
Een sector die zo bepalend is voor het goed werken van de Nederlandse arbeidsmarkt en de Nederlandse economie laat zich zo wel heel makkelijk de kaas van het brood eten en zich op het strafbankje zetten. In plaats van lobbyen voor ‘oude belangen’ zou de héle branche de vlucht naar voren moeten maken en zich moeten laten inspireren door bijvoorbeeld Funda (één arbeidsmarkt voor aangesloten leden), gecombineerd met één arbeidsmarkttechnologie, zoals de Belgen dat doen met WorkID en de Engelsen met CV Wallet. In Nederland zou SkillsCV zo’n rol kunnen oppakken.
‘Geen gesprekken en afspraken meer zonder waterdichte handhaving.’
Brancheorganisaties zouden alleen nog aan tafel bij de politiek/polder moeten aansluiten indien die partijen beloven ook daadwerkelijk te gaan handhaven op malafide bedrijven. Geen gesprekken en afspraken meer zonder waterdichte handhaving. Je zou zelfs nog extremer kunnen denken… bij opheffing van de ABU en NBBU heeft de polder niemand meer om mee te praten en afspraken mee te maken… Dat is een onderhandelingskaart die zelden getrokken wordt, aangezien onder ‘de radar’ opereren in Nederland loont.
Kaf van het koren
Misschien is dat ook wel het minst gewenste scenario en ook helemaal niet nodig, aangezien de samenwerkingsverbanden die er zijn, alles in zich hebben om het kaf van het koren te scheiden. En nog veel mooier: alles in zich hebben om weer double digit winst te maken.
Meer dan 85% van alle matches op de Nederlandse arbeidsmarkt wordt door bureaus gemaakt of gefaciliteerd.
Meer dan 85% van alle matches op de Nederlandse arbeidsmarkt wordt door bureaus gemaakt of gefaciliteerd. Daarmee heeft de sector de sleutel in handen voor het zetten van dé arbeidsmarktnorm, het realiseren van betere matches, het verbeteren van werkgeluk en het vergroten van de arbeidsproductiviteit in Nederland. Samenwerken is daarin de sleutel, waarbij de goeden winnen van de malafiden. Niet omdat de sector of de polder dat wil, maar omdat kandidaten en werkgevers dit willen en hierbij gebaat zijn.
Zelf de regie nemen
Dat dit gaat gebeuren staat vast. Maar wie daarin het voortouw durft te nemen zou zomaar eens heel gelukkig kunnen worden. Als de ABU/NBBU/VvDN er dit jaar nog in slagen met de Funda van de arbeidsmarkt te komen, gedragen door bewezen functionerende matchingstechnologie, dan levert zij (na de komst van Indeed en LinkedIn) de grootste arbeidsmarkttransformatie die we in Nederland in jaren hebben gezien. Iets dat onder een investering van 1 miljoen euro prima te regelen zou moeten zijn, Daarmee zet de uitzendbranche dan meteen een Europees voorbeeld – en ik hoef niet uit te leggen wat dat aan commerciële mogelijkheden biedt.
Wie hierin het voortouw durft te nemen zou zomaar eens heel gelukkig kunnen worden.
Voor dit soort zaken moet je niet overleggen met het UWV, SZW, de politiek, de polder of aansluiten bij de standaarden die zij nastreven. Je moet zelf de regie nemen, en doen waar je goed in bent… het beter laten functioneren van de arbeidsmarkt. En wie kan dat beter dan de uitzendbranche? Niemand, toch?
Meer weten?
Meer weten over de laatste ontwikkelingen in de bureauwereld, en veel inspiratie opdoen? Op Bureaurecruitment Live worden niet alleen cijfermatige updates gegeven, maar ook inzicht verschaft in technologische vernieuwingen en nieuwe kansen om schaars talent te vinden. Zelfs nu de markt verandert. Met de opkomst van A.I., internationalisering, certificering, nieuwe wetgeving en vele andere relevante ontwikkelingen is het thema dit jaar: Bureaurecruitment: the next level.
Bureaurecruitment Live
Credit beeld boven