Waarom de gemeente Hollands Kroon zijn nieuwe trainees gemaskerd liet solliciteren

Gemaskerd solliciteren. Omdat het gaat om wie je écht bent, niet om je achtergrond of dat je een man of een vrouw bent. Dat was in het kort het idee toen de gemeente Hollands Kroon recent zijn nieuwe traineelichting begon te zoeken. Het was de vorige lichting trainees die zelf op het idee kwam, geïnspireerd door het succes van tv-programma The Masked Singer.

‘Het gaat ons erom wie je bent, niet om je achtergrond of om hoe je eruitziet.’

‘Toen dachten wij: dat past heel goed waar wij voor staan’, vertelt Corine Hansen, strategisch organisatieadviseur bij de gemeente in de kop van Noord-Holland. ‘Wij vinden het superbelangrijk dat mensen bij ons passen en wij bij hen. Maar het gaat ons daarbij om wie je bent, niet om je achtergrond of om hoe je eruitziet.’ ‘We geven hiermee ook wel een statement af’, vult haar collega Stasja Olejniczak aan, die zelf ooit een van de trainees was in een vorige lichting.

Ga maar op die stip staan

‘We kijken elke keer als we een nieuwe lichting trainees zoeken: hoe kunnen we onszelf op de kaart zetten bij al die studenten die denken dat elke gemeente hetzelfde is?’, aldus Hansen. ‘Bij de eerste lichting trainees hebben we The Voice gedaan, met omgedraaide stoelen. Ga maar op die stip staan, en vertel je verhaal. Dat heeft toen heel veel aanmeldingen opgeleverd, wel zo’n 200. Eigenlijk zoeken we zo elke keer iets nieuws.’

Uiteindelijk reageerden de afgelopen maanden 91 kandidaten op de huidige traineevacature. Van hen voldeden er 69 aan de eisen. Met ieder van hen is een eerste gesprek gevoerd, om te testen hoe ‘HK-proof’ ze zijn, met andere woorden: of ze voldoen aan de kernwaarden van de organisatie, en de drive hebben om er het verschil te maken. Daaruit kwamen uiteindelijk 43 HK-proof-kandidaten naar voren.

Van podcasts tot powerpoints

Vandaag, vrijdag 4 juni, vindt een digitale selectiedag plaats om de verdere keuze te bepalen. Omdat hieraan maar maximaal 30 mensen kunnen meedoen, is op basis van de sollicitaties nog een selectie van 43 naar 30 mensen gemaakt. Die sollicitaties waren overigens vormvrij. En dat leverde heel leuke resultaten op, vertelt Olejniczak. ‘We kregen podcasts en filmpjes binnen, maar ook powerpoints en hele websites’.

Na de selectiedag van vandaag blijven er – als het goed is – zo’n 12 kandidaten over die een gesprek met de directie krijgen.

Na de selectiedag van vandaag blijven er – als het goed is – zo’n 12 kandidaten over. Zij krijgen nog een gesprek met de directie van de gemeente, waarna de keuze valt op 5 of 6 trainees, die in september van start mogen. Kandidaten die in dit proces afvallen worden overigens niet ‘afgeschreven’: ze krijgen de uitnodiging een profiel aan te maken voor de talentenbank van de gemeente. Daar worden alle vacatures eerst gepubliceerd voordat ze naar buiten gaan. ‘Dus dan heb je al een voordeel als kandidaat. En wij hebben dan al getest of iemand HK-proof is’, legt Hansen uit.

Spannend, of ongemakkelijk

Terug naar het gemaskerd solliciteren. Hoe werkte het? Hoe spannend was dat? En denken ze daarmee misschien ook goede kandidaten te hebben afgeschrikt? ‘We hebben iedereen gevraagd in de eerste ronde zelf met een masker te komen’, aldus Olejniczak. ‘We hebben daarbij ervoor gekozen om in elk geval ook één selecteur gemaskerd te laten zijn, om de kandidaten niet het gevoel te geven dat ze voor paal stonden.’

Hansen, zelf ook een van die selecteurs: ‘Ik heb er eigenlijk alleen maar positieve reacties op gehad. Het aantal sollicitaties was ook hoog, vergelijkbaar met twee jaar geleden, dus daar waren we ook heel blij mee. Sommige kandidaten vonden het wel spannend, of ongemakkelijk. Daarom hebben we hen ook de keus gelaten om tijdens het gesprek het masker af te zetten. We willen gewoon echt dat mensen zich op hun gemak voelen, zeker als ze over zichzelf vertellen.’

Scherper beeld

Maar het statement bleef, benadrukt ze. ‘Bij trainees hebben we als enige eis dat je de afgelopen twee jaar bent afgestudeerd. Verder gaat het veel meer om: wie ben jij nou als persoon? Met deze actie konden we daar goed achter komen. Dat je gemaskerd bent, levert ook al meteen een goede opening op voor het gesprek. Het is ook geen traditioneel sollicitatiegesprek, waarbij je iemands cv afloopt. We willen juist een veel scherper beeld krijgen van iemand, met vragen als: wanneer heb je voor het laatst iets voor het eerst gedaan, of: waar heb je het meest van geleerd het afgelopen jaar?’

En ja, het was heel moeilijk om van 69 geschikte kandidaten naar de 30 uitnodigingen voor de selectiedag te komen, zeggen beiden. ‘Zulke keuzes maken is altijd lastig’, aldus Hansen. ‘We doen elke werving van trainees altijd helemaal zelf. Vooral ook omdat het ook heel erg leuk is, en vanwege de afwisseling.’ Er zaten opnieuw ‘echte toppers’ bij, aldus Olejniczak. ‘We zijn heel blij met al die talenten die graag bij ons komen werken. Dat maakt je ook wel trots.’

Vuurdoop

Op LinkedIn leidde het ‘gemaskerd sollicitatiebal’ tot aardig wat vragen. Zo zei Emile van Nassau, HR-adviseur bij de (ongeveer even grote) gemeente Lingewaard, er ‘eerlijk gezegd even aan te moeten wennen’. Waarna Aaltje Vincent onder meer opmerkte dat je bij de Gemeente Almere jezelf kunt voorstellen aan de hand van een voorwerp. En sollicitatie-expert Jesse Geul toevoegde ‘het vanuit het oogpunt van werving zeker een ludieke actie’ te vinden.

‘In het HK-traineeship word je ook de hele tijd net uit je comfortzone getrokken.’

Maar de sollicitatieprocedure mág ook soms best wat ongemakkelijk zijn, besluit Olejniczak. ‘Het is natuurlijk ook een soort vuurdoop voor het HK-traineeship. Daarin word je ook de hele tijd net uit je comfortzone getrokken. Ik heb het zelf ervaren als de hele tijd feest. Maar wel een feest waarbij je continu midden op de dansvloer staat, terwijl je soms misschien liever wat aan de zijkant had gestaan.’

Logo tijdelijk aangepast

Het gemaskerd solliciteren leidde tijdelijk zelfs tot een subtiele aanpassing van het logo van de gemeente in Noord-Holland-Noord, met bijna 50.000 inwoners, bestaande uit 22 kernen, waar de ambtenaren werken in 32 zelfsturende teams. De trainees krijgen twee jaar lang verschillende inhoudelijke projecten die elk een half jaar duren. Deze projecten doen ze individueel en in teamverband. De vorige trainees leidden bijvoorbeeld projecten over de energietransitie, schreven mee aan een nieuwe woonvisie en zorgden ervoor dat zwerfafval in de gemeente werd aangepakt.

Hollands Kroon is niet de enige gemeente die momenteel zijn selectieprocedures nader beschouwt. Zo gebruikt de gemeente Breda gamebased assessments en selecteert ze niet langer op diploma’s en ervaring, maar eerder op karakter en vaardigheden. Ook in Rotterdam hebben ze daar ervaring mee, net als in Utrecht. En in hoofdstad Amsterdam selecteren ze samen met LTP/TestNed hun handhavers op een nieuwe manier: via een online assessment waarmee de gewenste competenties en gedragingen worden getoetst.

Meer lezen?