Het artikel gaat hieronder verder.
Er is veel te doen over toxisch leiderschap. Ja, ik kijk ook wel eens naar Vandaag Inside, en ja, ook daar ging het recent weer eens over Matthijs van Nieuwkerk en de angstcultuur die hij creëerde. Maar laten we eerlijk zijn: Matthijs is geen uitzondering. De toxische leider is overal. Niet omdat we ze willen, maar omdat we ze – keer op keer – zélf aanstellen.
Hoe kan dat? Simpel: omdat we verliefd worden op hun charisma. Op hun indrukwekkende cv. Op hun ‘resultaten’. Totdat die resultaten plots uitblijven en de collateral damage zichtbaar wordt: uitgebluste teams, angstculturen en een torenhoge uitstroom. Maar hier komt de echte pijnlijke vraag: wat als jij, als recruiter of als hiring manager, diegene bent die deze leiders binnenhaalt?
In ons streven naar sterke leiders verwarren we vaak dominantie met daadkracht en arrogantie met expertise.
We worden geconditioneerd om ‘sterke leiders’ te zoeken: visionair, gedreven, veeleisend. Maar in dat streven verwarren we vaak dominantie met daadkracht en arrogantie met expertise. Toxische leiders schitteren in interviews. Ze zeggen exact wat je wilt horen. Ze lezen de kamer, spelen in op je verlangens en projecteren een beeld van succes. En dus geven we ze de baan. Niet omdat ze de beste keuze zijn, maar omdat ze de beste illusie weten te verkopen.
De checklist die je nooit mag negeren
Wil je écht voorkomen dat je een toxische leider aanstelt? Dan is het tijd om verder te kijken dan de gladde presentatie en indrukwekkende track records. Hier zijn drie dingen die je onmiddellijk moet doen:
> Kijk niet naar output, maar naar impact
Vraag niet alleen naar successen, maar naar hoe ze die behaald hebben. Wie moest daarvoor wijken? Wat bleef er achter? De beste leiders bouwen iets op zonder anderen af te breken.
> Doe een informele test
Zet de kandidaat niet in een formeel gesprek, maar observeer hoe ze zich gedragen in een ontspannen setting. Een toxische leider die onder druk charismatisch en overtuigend is, kan in een informele setting al snel de controle verliezen.
> Luister naar fluisteringen
Officiële referenties geven zelden het hele plaatje. Zoek naar patronen in feedback uit verschillende hoeken. Wat zeggen oud-collega’s? Hoe reageren medewerkers als je vraagt naar de cultuur onder hun leiding?
Toxisch leiderschap is een keuze
Elke toxische leider die we aannemen, is een keuze. Een keuze die we maken omdat we ons laten verleiden door oppervlakkige signalen van succes. Maar als we échte, duurzame groei willen, moeten we stoppen met het zoeken naar ‘sterke’ leiders en beginnen met het selecteren van veilige, betrouwbare en inspirerende leiders. Wil jij een leider die jouw bedrijf vooruithelpt zonder collateral damage? Dan is het tijd om anders te kijken, kritischer te selecteren en vooral: leren niet meer in de val te trappen.
Over de auteur
Isabel Verhelst
is een resultaatgerichte, no-nonsense coach met een passie om mensen te verbinden. Ze is eigenaar van Ingenium Executive Search, een boutique bureau met de focus op top C-level talent dat perfect past bij het DNA van de organisatie. Recent heeft ze ook Talent to match gelanceerd met als missie via online cursussen MKB-managers expert te maken in werving.
Lees ook
- Waarom ‘culturele diversiteit’ in je leiderschapsteam soms keihard mislukt
- De keuze van Isabel: 3 tips om al je stakeholders te betrekken, zonder je proces te vertragen
- Wat komt er kijken bij ‘no-nonsense leadership hiring’? (1/3)
- Waarom bedrijven zonder sterke visie jong talent verliezen
- Beyond charm: how to identify true charisma when selecting your next leader
- De keuze van Isabel: Over de ongrijpbare chemie die het verschil maakt