Recente werkeloosheidscijfers van het CBS voorspellen weinig goeds. Alleen al zestien procent van de jongeren is werkloos. Onder hen opvallend veel hoogopgeleiden. Een veel te hoog percentage dat maatschappelijk onacceptabel en economisch slecht is. Hier is een belangrijke rol weggelegd voor werkgevers.
Oplossing ligt bij werkgevers
Hoe kan in een financiële crisissfeer het werkgelegenheidsperspectief voor jongeren dan wel worden verbeterd? Volgens ons ligt de sleutel voor de oplossing bij werkgevers, die met stages en startersfuncties het goede voorbeeld moeten geven. Bij organisaties die dit oppakken, blijkt het te werken, althans als er zowel door werkgevers als jeugdige werkelozen serieus geïnvesteerd wordt in een nieuwe carrière. En misschien moeten ook opleidingen zich beter gaan realiseren welke eisen de actuele arbeidsmarkt aan pas afgestudeerden stelt.
Arbeidsmarkt krapte neemt verder toe
De arbeidsmarkt voor pas afgestudeerde hbo’ers en academici is krap. En die krapte neemt alleen maar toe. Waren er in 2011 nog 30.000 vacatures voor hoogopgeleiden, nu is dat nog maar 25.000. En dat terwijl er jaarlijks 135.000 hbo- en wo-studenten afstuderen. Dat leidt tot een overspannen arbeidsmarkt, tot verdringing en vooral ook tot frustraties en vernietiging van persoonlijke ambities en opleidingsinvesteringen. Wie achter de kille UWV-cijfers kijkt ziet dat een kwart van alle jonge academici onder hun niveau werkzaam is. Ook het recente onderzoek van Yacht geeft aan dat een kwart van de hoger opgeleiden een baan onder hbo/wo-niveau heeft geaccepteerd. Voeg daarbij een fors percentage academici die als zzp’er proberen het hoofd boven water te houden en het is duidelijk dat veel talenten niet of onvoldoende tot wasdom komen.
Dweilen met de kraan open
Er worden intussen allerlei maatregelen en initiatieven genomen om deze negatieve ontwikkeling om te buigen. Dat is hard nodig. Het is overigens een illusie om te veronderstellen dat economische groei zelfredzaamheid onder jonge academici en inspanningen door werkgevers of overheid dit probleem in dit beroerde, economische tij zomaar zullen kunnen oplossen. Op basis van vrijwilligheid kan zeker het nodige bereikt worden, maar er zal dan bijvoorbeeld ook bij de selectie binnen het hbo- en academische onderwijs sterker geselecteerd en geadviseerd moeten worden, mede met het oog op de realistische vraag op de arbeidsmarkt. Anders is het dweilen met de kraan open!
Trainen en coachen van talent
Gelukkig ziet het bedrijfsleven inmiddels in dat veel hoogopgeleide talenten nu nauwelijks een kans krijgen op de arbeidsmarkt. Sommige bedrijven zien hun kans schoon om tegen minimale vergoedingen trainees tijdelijk aan zich te binden, maar het arbeidsperspectief voor hen is meestal gering. Serieuzer en constructiever zijn inspanningen van bedrijven of organisaties om pas afgestudeerden een kans te geven door ze na een intensieve periode van her- en omscholing te trainen en te coachen. Dat is vaak nodig omdat hbo- en universitaire opleidingen te weinig aandacht besteden aan vaardigheden, zoals communicatie of management.
Alleen maar winnaars
Een dergelijke benadering vergt overigens wel investeringen. Zowel van het bedrijfsleven als van de pas afgestudeerden wordt het nodige gevraagd. Maar zo’n aanpak blijkt in de praktijk te werken en kent alleen maar winnaars. In ons bedrijf – dat zich richt op de ontwikkelingen en het oplossen van problemen in de informatie technologiesfeer – selecteren wij jaarlijks op basis van binnengekomen cv’s ruim honderd nieuwe medewerkers die bij onze opdrachtgevers worden gedetacheerd. Het blijkt dat juist de combinatie van een hoogwaardige opleiding, de juiste competenties en de verworven specialistische kennis leidt tot volwaardige banen. Het is een voorbeeld dat ook in andere sectoren navolging verdient. Pas afgestudeerden verdienen een kans. Economische groei is tenslotte mede van hun inzet afhankelijk.
Deze bijdrage is geleverd door: Robert Gravekamp en Rene Scholten, directie Calco