Een vacature zetten voor een vaste medewerker? Of het toch eerst flexibel proberen in te vullen? Al dan niet met een zzp’er? Sinds begin dit jaar is de vraag misschien wel actueler dan ooit. Bij vaste medewerkers loop je bijvoorbeeld het risico op loondoorbetaling bij ziekte, en kun je te maken krijgen met ontslag, om maar wat te noemen. Bij zzp’ers loop je dan mogelijk weer het gevaar van schijnzelfstandigheid, met eventuele naheffingen als gevolg. En ook bij detachering en uitzenden heb je zo weer je eigen voor- én nadelen. Hoe daaruit de beste keuze te maken?
‘Vergelijk je echt appels met appels, of ben je appels met peren aan het vergelijken?’
Mark van Assema, onder meer initiatiefnemer van de binnenkort weer uit te reiken Total Talent Management Awards, heeft recent daarvoor een tool ontwikkeld, en die gelanceerd onder de naam Talent Kostenkompas. Het gaat om een rekentool om snel en eenvoudig de kosten per jaar te berekenen voor verschillende contractvormen, op basis van een equal pay-uurtarief. ‘Vergelijk je echt appels met appels, of ben je appels met peren aan het vergelijken?’, verklaart Van Assema het initiatief.
Appel is geen peer
Het uurloon berekenen van een medewerker in vaste dienst klinkt eenvoudig, maar in werkelijkheid komt er veel bij kijken, aldus Van Assema. ‘Te vaak worden simpelweg de bruto loonkosten per uur van een vaste medewerker vergeleken met het uurtarief van een tijdelijke medewerker, terwijl de werkelijke kostenstructuur natuurlijk veel complexer is. Of je nu kiest voor vaste medewerkers, uitzendkrachten, zzp’ers of gedetacheerden, met het kompas willen we meer inzicht geven in de financiële impact.’
‘De discussie moet niet alleen gaan over uurtarieven, want voor externen betaal je niets als ze ziek of op vakantie zijn.’
Van Assema hoopt met het nieuwe kompas naar eigen zeggen ook de discussie over ‘goedkope flex’ aan de onderkant van de arbeidsmarkt en ‘dure flex’ aan de bovenkant naar een hoger niveau te tillen. ‘Die discussie moet niet alleen gaan over uurtarieven, want voor externen betaal je niets als ze ziek of op vakantie zijn. Een leidinggevende heeft een budget per jaar voor het team en het werk moet gedaan worden. Door naast tarieven ook kosten per jaar te tonen wordt de vergelijking completer. De standaardcomponenten in een cao kun je zelf aanpassen om een representatief beeld te geven voor jouw organisatie en cao.’
Equal pay voor iedereen
Voor uitzendkrachten is equal pay wettelijk geregeld. Dat betekent kort gezegd dat uitzendkrachten niet minder mogen verdienen dan degenen in loondienst met wie ze samenwerken. ‘In onze ogen zou iedereen die voor een specifieke organisatie werkt ook min of meer een gelijke beloning moeten krijgen, ongeacht contractvorm’, aldus Van Assema. ‘Sommige sectoren, zoals kunst en cultuur, betalen gemiddeld minder dan andere sectoren, zoals de financiële sector. Om voor zo’n organisatie te gaan werken zou een bewuste keuze mogen zijn, bijvoorbeeld vanuit intrinsieke of praktische motivaties, zowel voor mensen in vaste dienst, maar ook voor zzp’ers en gedetacheerden. Om dit te reflecteren is er een ‘sector correctiefactor’ in de tool.’
‘In onze ogen zou iedereen die voor een organisatie werkt min of meer een gelijke beloning moeten krijgen, ongeacht contractvorm.’
Het is niet de enige correctiefactor die erin te vinden is. Ook de schaarste op de arbeidsmarkt heeft Van Assema in de (gratis) tool willen laten terugkomen. Dat gebeurt zelfs aan de hand van twee correctiefactoren. ‘Bij schaarse profielen is het voor recruiters moeilijker om goede kandidaten te vinden, en daardoor stijgen de recruitmentkosten. Anderzijds zal bij flex die schaarste tot een hogere marge leiden van het bureau en/of een hoger tarief van de zzp’er. De recruiter kan die schaarste zelf inschatten, of je kunt bij verschillende partijen arbeidsmarktdata hiervoor inkopen.’
Zzp kan heus nog wel
En zo zijn er nog wel meer variabelen waar je in de tool mee kunt ‘spelen’, legt Van Assema uit. Alles om de discussie aan de hand van data te verbeteren. ‘Het is verleidelijk om de brutoloonkosten van een vaste medewerker simpelweg naast die van een externe kracht te zetten. Zonder het volledige kostenplaatje in beeld te brengen, vergelijk je echter appels met peren. Een zorgvuldige analyse geeft pas echt inzicht en maakt het mogelijk om strategische beslissingen te nemen over het personeelsbestand’, besluit hij.
‘Ik zie gelukkig steeds meer organisaties die integraal met alle vormen van talent omgaan.’
En ja, daar past volgens hem dus ook de zzp-constructie nog altijd bij. Hij ziet momenteel veel organisaties ‘verkrampt zzp’ers tegenhouden’ en proberen de zzp’ers van vorig jaar nu naar een (dure) detacheringsconstructie te duwen, ‘want vast in dienst nemen willen de meeste organisaties niet.’ Met als gevolg dat organisaties ‘meer betalen voor hetzelfde werk door dezelfde mensen’, zoals hij het noemt. Terwijl dat volgens de sniet nodig is. ‘Ik zie gelukkig ook steeds meer voorbeelden van organisaties die op verschillende vlakken integraal met alle vormen van talent omgaan.’
Meer Total Talent Management?
Op 20 maart 2025 vindt weer de jaarlijkse Total Talent Summit plaats, hét event voor managers en leiders in finance, HR, purchase en recruitment, die effectief vast en flex personeel willen managen. Op dit event vindt ook (voor de tweede keer in de historie) de uitreiking plaats van de Total Talent Management Awards. Inzenden van mooie cases is nog mogelijk, en zeer welkom!
Inzenden TTM Awards