Waarom de traditionele aanpak niet meer werkt als je technici wilt werven

Een technisch installatiebedrijf klopte recent bij ons aan met 44 openstaande vacatures voor monteurs. Ze deden ogenschijnlijk alles goed: mooie vacatureteksten, een concurrerend salaris, wekelijkse social media-posts. Toch ontvingen ze nauwelijks kwalitatieve sollicitaties van technische professionals. Na enige analyse werd al snel duidelijk waarom het ze niet lukte die gewilde technici te werven. Hun technische recruitmentactiviteiten vormden een verzameling losse acties zonder samenhangend verhaal.

Ze waren wel heel druk met werven van technici, maar niet met het verleiden.

Ze vertelden nergens waaróm een monteur de overstap zou moeten maken naar hun bedrijf. De interne communicatie tussen HR, operationele afdelingen en marketing verliep stroef, waardoor geen consistente employer branding-boodschap werd uitgedragen. Met andere woorden: ze waren wel heel druk met werven van technici, maar niet met het verleiden ervan. En dat is nu juist wel nodig als je in de huidige arbeidsmarkt voldoende kandidaten wil aantrekken.

Touchpoint-doolhof

Uit het recente Arbeidsmarkt-in-Cijfers-rapport van Intelligence Group blijkt dat, ondanks een stijging van 5% in het aantal werkenden in technische beroepen, de spanning in deze sector onverminderd hoog blijft, met 106 vacatures per 100 werklozen. In de praktijk zien we dagelijks organisaties die denken dat ‘meer zichtbaarheid’ het antwoord is op hun wervingsuitdagingen. Ze zorgen dan voor een professionele werkenbij-site, plaatsen regelmatig op sociale media, en adverteren op jobboards. Toch blijft de gewenste respons vaak uit.

Technici haken na gemiddeld 3 touchpoints af als ze niet het gevoel hebben dat ze persoonlijk benaderd worden.

Een veelvoorkomende valkuil bij dit soort technische bedrijven is wat wij vaak ‘het touchpoint-doolhof’ noemen. Oftewel: kandidaten voor technische functies worden geconfronteerd met een wirwar aan contactmomenten die de sollicitatie-ervaring frustrerend maken. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Ze vinden een technische vacature op LinkedIn, maar de link leidt naar een algemene werkenbij-pagina in plaats van de specifieke functie;
  • Ze moeten door een ingewikkelde navigatie met te veel knoppen en opties worstelen;
  • Ze stuiten op een uitgebreid sollicitatieformulier dat meteen om te veel informatie vraagt;
  • Ze ontvangen een automatische bevestigingsmail zonder duidelijkheid over volgende stappen;
  • Er volgt een telefoontje van HR, dan een gesprek met een technisch manager, enzovoort.

Voor de schaarse technische professional is dit proces te complex en onpersoonlijk. Uit onze recruitmentscan blijkt dat kandidaten voor technische functies na gemiddeld 3 touchpoints afhaken als ze niet het gevoel hebben dat ze persoonlijk benaderd worden. Toch hanteren veel organisaties processen met wel 7 tot 10 contactmomenten voordat een kandidaat überhaupt een reëel beeld krijgt van de dagelijkse technische werkzaamheden die ze er eventueel kunnen gaan uitvoeren.

Recruitment is marketing, maar dan anders

‘Technisch recruitment is marketing’, hoor je vaak. Maar dit is een halve waarheid. Technici werven is geen productmarketing; het is community-building en relatieontwikkeling binnen de technische sector. Het gaat niet om het ‘verkopen’ van een technische baan, maar om het opbouwen van langdurige connecties met mensen die passen bij de werkelijke identiteit van je technische organisatie. Wat betekent dit concreet voor het werven van technici?

#1. Stop met het najagen van actieve kandidaten

Bij een metaalbewerkingsbedrijf in Brabant richtten we ons volledig op latent werkzoekende technici – mensen die niet actief zoeken maar wel openstaan voor de juiste kans. In plaats van traditionele vacature-uitingen ontwikkelden we contentreeksen waarin medewerkers vertelden over specifieke technische projecten en uitdagingen. Het resultaat: 13 ervaren CNC-operators en lassers aangenomen in 5 maanden, terwijl ze voorheen in een jaar tijd slechts 3 ervaren technische krachten konden aantrekken.

#2.  Verminder de touchpoints, verhoog de relevantie

Een machinebouwer had een uitgebreid wervingsproces met 8 contactmomenten. We reduceerden dit tot 3 betekenisvolle interacties: een videogesprek met een toekomstige technische collega (níet HR), een meeloopdag op de werkvloer, en een eindgesprek inclusief concrete technische opdracht. We optimaliseerden de links zodat ze direct naar de betreffende vacature leidden, vereenvoudigden het sollicitatieformulier en zorgden voor heldere communicatie over de vervolgstappen. Het resultaat? Een verdubbeling van het aantal succesvolle aannames en een verkorting van de time-to-hire met 62% voor moeilijk vervulbare technische functies.

#3. Identificeer je echte onderscheidend vermogen

In onze recruitmentscan voor technische bedrijven zoeken we naar de verborgen krachten van een organisatie – die elementen die technische medewerkers wél vertellen aan vrienden maar die niet in de corporate communicatie terechtkomen.

De verborgen krachten van een organisatie vertellen technici wél aan vrienden, maar komen niet in de corporate communicatie terecht.

Bij een industriële installateur ontdekten we dat niet de ‘familiecultuur’ onderscheidend was (dat claimt immers iedereen), maar de uitzonderlijke technische autonomie: monteurs bepalen er zelf welke technieken en materialen ze gebruiken om complexe problemen op te lossen. Door deze technische autonomie centraal te stellen in de employer branding, groeide de conversie van sollicitatiegesprek naar aanname voor technische functies van 1:4 naar 1:2.

Wervingstechnieken die écht werken voor technici

In een tijdperk waarin A.I. en data-analyse steeds toegankelijker worden, liggen er kansen voor technische bedrijven die slim technici willen werven:

#1. Datagedreven technici werven

Bij een middelgroot technisch productiebedrijf analyseerden we historische aanname-data en ontdekten we dat hun beste technici vooral uit bepaalde technische opleidingsinstituten kwamen en specifieke technische hobbyprojecten deden. Door hierop te focussen in plaats van op generieke functie-eisen, verdubbelde de kwaliteit van de technische sollicitaties.

#2. Gepersonaliseerde benadering

A.I. helpt ons tegenwoordig bij de analyse van technische kandidaatprofielen en het doen van gepersonaliseerde technische vacatureaanbevelingen. Dit verhoogt niet alleen de match voor technische functies, maar zorgt ook voor een meer positieve kandidaatervaring omdat technische professionals zich daadwerkelijk gezien voelen in hun specifieke expertise.

#3. Vermindering van onbewuste vooroordelen

Door het implementeren van objectieve criteria in het selectieproces voor technische functies, hebben we bij diverse klanten een eerlijker en inclusiever wervingsproces gecreëerd, wat leidde tot meer diverse technische teams én betere resultaten.

Wat technisch recruitment níet is

Technisch recruitment is géén kwestie van volume, maar van precisie. Het is geen verkoopproces, maar een matchingsproces voor technische expertise. En misschien wel het belangrijkste: het is geen HR-verantwoordelijkheid alleen, maar een strategisch bedrijfsproces waarbij marketing, technische operatie én management betrokken moeten zijn.

In de huidige arbeidsmarkt maakt niet de zichtbaarheid het verschil, maar de relevantie en authenticiteit van je verhaal.

In de huidige technische arbeidsmarkt maakt niet de zichtbaarheid het verschil, maar de relevantie en authenticiteit van je verhaal over technische uitdagingen, gecombineerd met een proces dat past bij hoe technische professionals beslissingen nemen: op basis van concrete, technische inhoud en echte menselijke connectie.

Over de auteur

Kitty van Woezik is Directeur Operations & Business Development bij Recruitin.

Lees ook

De vacatures verdwijnen snel uit de winkeletalages: wat is er aan de hand?

Toen de arbeidsmarkt op z’n allerkrapst was, in 2022, behoorde de retail altijd tot het vaste rijtje getroffen sectoren. Winkelpersoneel was nauwelijks te vinden, en in elke etalage hing wel een bordje met QR-code: medewerkers gezocht. Ook tijdens de krapte in 2019 – vóór corona – behoorde de detailhandel al vaak tot de schaarstegebieden, en moesten sommige winkels zelfs de deuren sluiten vanwege personeelstekort. Maar zie, toen werd het 2025, en zag de wereld er ineens heel anders uit. Met een daling van maar liefst 25% aan vacatures in één jaar lijkt de schaarste in de retail in elk geval behoorlijk voorbij.

‘Steeds meer retailers investeren in technologie zoals zelfscankassa’s en digitaal voorraadbeheer.’

Stan Snijders, managing director bij Indeed Benelux, wijt die sterke afname in vacatures aan meerdere structurele ontwikkelingen. ‘Retailorganisaties herstructureren hun teams en zoeken steeds vaker naar medewerkers die flexibel inzetbaar zijn. Bijvoorbeeld iemand die in de ochtend een levering verwerkt en in de middag klanten helpt aan de kassa. Steeds meer retailers investeren in technologie zoals zelfscankassa’s en digitaal voorraadbeheer. Hierdoor neemt de behoefte aan traditioneel winkelpersoneel af, terwijl de vraag naar allround medewerkers met klantgerichte én digitale vaardigheden juist toeneemt.’

Adieu, Blokker en Bristol

Ook een daling in het aantal fysieke winkels speelt een rol. Tussen 2023 en 2024 verdwenen er in Nederland maar liefst 4.453 winkels, blijkt uit het ABN Amro-rapport Stand van Vastgoed. Dit heeft deels te maken met de groeiende concurrentie van online webshops en het veranderende koopgedrag van consumenten, die steeds vaker kiezen voor online aankopen in plaats van het bezoeken van fysieke winkels. Eens bekende ketens als BCC, Bristol, Blokker en Game Mania werden er al het slachtoffer van.

Tussen 2023 en 2024 verdwenen er in Nederland maar liefst 4.453 winkels.

Ook is er sprake van consolidatie binnen de sector, waarbij steeds meer kleinere retailers het moeilijk hebben om het hoofd boven water te houden. In 2024 werden er meer faillissementen gemeld, vooral in het non-foodsegment. De grotere ketens lijken te profiteren van schaalvoordelen en richten zich steeds meer op kostenbesparing en efficiëntere bedrijfsmodellen. Veel van de huidige faillissementen zijn indirect nog het gevolg van de coronapandemie. Bedrijven die dankzij overheidssteun in leven werden gehouden, komen nu alsnog in de problemen door het wegvallen daarvan en de noodzaak om de schulden terug te betalen.

Volgens Snijders spelen ook automatisering en als gevolg daarvan veranderende personeelsbehoeften een centrale rol. ‘Hoewel het totale aantal vacatures in de retailsector daalt, ontstaan er tegelijkertijd ook nieuwe kansen. Door e-commerce en digitalisering verschuift de werkgelegenheid deels binnen de sector, maar ook naar aanverwante domeinen zoals logistiek, IT en online marketing. Zo verandert de aard van het werk, en ontstaan er ook andere typen banen.’

Lees ook

Hoe het aantal flex-opdrachten in een jaar bijna halveerde

Het blijft een beroerd jaar voor zelfstandig professionals en gedetacheerden. In het eerste kwartaal van 2025 waren er maar liefst 33% minder flex-opdrachten voor zzp’ers en gedetacheerden ten opzichte van dezelfde drie maanden in 2024. In maart dit jaar was het aantal opdrachten zelfs 45,7% lager dan een jaar eerder. De markt voor interim werk en gedetacheerden herstelt daarmee nog niet van de eerste klappen die zij kreeg in het begin van het jaar, maar lijkt eerder (behoorlijk) te verslechteren, zo blijkt uit het vast/flexdashboard van Intelligence Group.

Bron: Intelligence Group 2025, vast/flex cijfers

De jaar-op-jaarontwikkeling is zelfs nog nooit zo laag geweest, blijkt uit de cijfers, net als het totaal aantal opdrachten. Dit laatste cijfer is in maart alleen iets hoger omdat maart meer (werk)dagen telt dan februari. Net als vorige maand wint detachering terrein ten opzichte van zzp’ers. De markt beweegt weer richting de klassieke verhouding: 70% detachering/30% zzp. Deze verschuiving komt vooral door de vraag vanuit de publieke sector, waar detachering iets meer gewild is.

VBAR of DBA?

Volgens de onderzoekers zijn er vooralsnog géén duidelijke effecten zichtbaar van het FNV-Uber-arrest of de plannen van minister Van Hijum rond de verplichte arbeidsrelatie (Vbar). Wel zien ze handhaving op de Wet DBA als oorzaak van het instorten van de vraag naar zzp’ers. De onzekere economische situatie en het ravijnjaar waar gemeenten zich op voorbereiden, maakt waarschijnlijk ook dat organisaties voorzichtiger zijn in het wegzetten van nieuwe opdrachten, stelt Geert-Jan Waasdorp, directeur arbeidsmarkt van onderzoeker de Intelligence Group.

‘Dit zijn duidelijke indicaties van aankomende tegenwind op de arbeidsmarkt.’

‘Voorheen was uitzenden een belangrijke graadmeter voor de arbeidsmarkt’, zegt hij. ‘Tegenwoordig werken 6 keer zoveel mensen als zzp’er of als gedetacheerde dan er uitzendkrachten zijn. Als de afnemende arbeidsmarktvraag een vroegcyclische indicatie is voor komende ontwikkelingen, dan verwacht ik dat in het komende jaar de arbeidsmarkt minder krap gaat worden. Zeker als dit gecombineerd wordt met toenemende werkloosheid, toenemende arbeidsmarktactiviteit onder werkenden, de onrust op de financiële markten en de economische onzekerheid. Dit zijn duidelijke indicaties van aankomende tegenwind op de arbeidsmarkt.’

Ten opzichte van 2024 blijft ook in maart de vraag naar zzp’ers en gedetacheerden sterk dalen, zelfs nog iets sterker dan in de maanden ervoor. Is het alleen het gevolg van het handhaven van de Wet DBA? Of is er meer aan de hand?

Job anxiety verdubbeld

Vorige maand bleek al dat het aantal opdrachten voor zzp’ers en gedetacheerden gedaald was tot het laagste punt sinds de metingen in 2022 zijn begonnen. In vergelijking met februari 2024 lag het aantal flex-opdrachten toen 31% lager. Vooral het aantal flex-opdrachten in de publieke sector nam af, en was in februari 2025 gedaald tot op het laagste niveau ooit, bijna 40% minder dan in januari 2025.

Het percentage Amerikanen bang voor een stijgende werkloosheid is in 1 maand verdubbeld tot 66%, het hoogste niveau in 10 jaar.

Het past bij een grotere onzekerheid in de arbeidsmarkt. Dat komt natuurlijk ook door de situatie in de VS, waar de zogeheten job anxiety‘ – het percentage mensen dat bang is voor een stijgende werkloosheid – in 1 maand verdubbelde tot 66%, het hoogste niveau in 10 jaar – en dus zelfs hoger dan tijdens de coronapandemie. In de VS zijn de ‘hiring rates‘ terug op het niveau van 2013, wat onder meer betekent dat per vacature het aantal sollicitaties danig stijgt. Met name in het ‘midden’ van de arbeidsmarkt zouden werkzoekenden het moeilijk hebben, volgens de laatste cijfers, die echter ook nog altijd een positieve tendens laten zien.

Lees ook 

Hoe deze 21-jarige student de toekomst van sollicitatiegesprekken bepaalt

Columbia University was de laatste tijd al wel meer in het nieuws. De prestigieuze Ivy League-universiteit in New York was vorig jaar al het decor van talloze pro-Palestina-demonstraties, gevolgd door de arrestatie en uitzetting van student-activist Mahmoud Khalil een paar weken geleden. De universiteit liet weten dat het zelf ook studenten wil schorsen die hebben meegedaan aan de grootschalige protesten, nadat de regering-Trump had gedreigd om 400 miljoen dollar aan federale steun aan de universiteit stop te zetten.

Columbia University schorste een 21-jarige student omdat hij met A.I. ‘valsspeelde’ bij sollicitaties.

Van heel andere orde, maar wereldwijd misschien wel net zo opzienbarend, was de recente schorsing van student computerwetenschappen Chungin ‘Roy’ Lee. Hij kreeg de schorsing aan zijn broek nadat hij een eigen A.I.-tool had ontwikkeld, Interview Coder, en die had gebruikt om ‘vals te spelen’ bij sollicitatiegesprekken voor technische banen. De nu 21-jarige ex-student beweert echter zelf slechts dat zijn tool tekortkomingen in traditionele sollicitatieprocedures voor de techsector benadrukt, met name de afhankelijkheid van platforms als LeetCode, dat zichzelf als wereldleider in technische interviews neerzet, maar ook veel frustratie opwekt.

Storm van discussie

Chungin ‘Roy’ Lee claimt zelf inmiddels aanbiedingen op zak te hebben van bedrijven als Amazon, Capital One, Meta en TikTok, maar liever als zelfstandig ondernemer verder te gaan. Logisch ook: zijn app heeft inmiddels al meer dan 170.000 gebruikers, die daar 60 euro in de maand voor betalen. Maar dat is eigenlijk niet eens het belangrijkste: zijn schorsing van de universiteit, en zijn tool, ontketenden in de techwereld ook een storm van discussie over de ethiek van A.I. bij werving en selectie en de toenemende afhankelijkheid van technologie bij het aannemen van personeel. Als organisaties A.I. inzetten om hun potentiële werknemers te testen, waarom zouden die kandidaten dat dan niet zelf ook mogen? Zeker als ze er straks ook mee gaan werken…

‘Ik heb ongeveer 600 ellendige uren doorgebracht op platforms als LeetCode…’

‘Ik heb ongeveer 600 ellendige uren doorgebracht op platforms als LeetCode’, vertelde Lee aan CNBC. In slechts 4 dagen creëerde hij daarom zijn desktop-app waarmee kandidaten screenshots kunnen maken van codeerproblemen tijdens interviews, die de A.I. vervolgens verwerkt om in realtime goede antwoorden te leveren. Handig voor de kandidaat, maar de schrik voor de selecteurs. Een ‘zorgwekkend precedent’, noemde bijvoorbeeld Margaret Callahan, een woordvoerder van Amazon, dit dan ook. ‘We verwelkomen het dat kandidaten hun ervaringen delen, maar ze moeten ook erkennen dat het gebruik van ongeautoriseerde tools tijdens het beoordelingsproces niet acceptabel is.’

De ontslagbrief van Chungin ‘Roy’ Lee

De geest is uit de fles

Maar Chungin Lee is natuurlijk niet de enige developer die dit trucje kan. En ook zeker niet de enige die kritiek heeft op de traditionele interviewpraktijken voor technische functies. Zo is er ook Isabel de Vries, blogger en marketingdirecteur bij Leetcode Wizard, nog zo’n tool die sollicitanten (met A.I.) door Leetcode-problemen heen wil leren leiden. Zij stelt dat het ‘begrijpelijk’ is dat kandidaten zulke tools willen gebruiken tijdens hun sollicitatiegesprekken. Ook omdat het gebruik van A.I. tegenwoordig in het programmeerwerk de gewoonste zaak van de wereld is.

‘Bedrijven moeten hun processen innoveren om gelijke tred te houden met de technologische vooruitgang.’

De geest is dan ook uit de fles, zegt ze. En dat beaamt Lee ook. Hij denkt dat zijn app grote bedrijven dwingt om na te gaan denken over hoe ze hun sollicitatieprocedures inrichten. ‘Ik denk dat vals spelen bij deze online beoordelingsinterviews nu al veel vaker voorkomt dan mensen denken’, stelt hij. ‘Deze bedrijven moeten hun interviewprocessen dus innoveren om gelijke tred te houden met de technologische vooruitgang. Veel studenten weten dat dit soort apps bestaan. We hebben het niet over een kleine subgroep studenten; dit is wijdverbreid en moet worden erkend door docenten en recruiters.’

60 dollar per maand

In een inmiddels verwijderde YouTube-video liet Lee al eens zien hoe hij met succes een codeerinterview bij Amazon aflegde met behulp van zijn eigen tool. ‘Iedereen programmeert tegenwoordig met behulp van A.I.’, vertelde hij aan CNBC. ‘Het is niet logisch om een ​​interviewformat te hanteren dat ervan uitgaat dat je géén A.I. gebruikt.’ Het afgelopen jaar hebben experts opgemerkt dat door A.I. aangestuurde cheating-tools inmiddels zo geavanceerd zijn geworden dat ze nu ook bijna niet meer te detecteren zijn.

Sommige bedrijven hebben dan ook al gesteld te kijken hoe ze hun processen hierop kunnen aanpassen. Zo overweegt Google bijvoorbeeld om weer persoonlijke interviews te gaan houden, nadat eerder Studio.init al hetzelfde deed, terwijl Amazon nu van sollicitanten eist dat ze expliciet erkennen dat ze geen ongeoorloofde (A.I.-)assistentie gebruiken. Deloitte herstelde vorig jaar al de f2f-interviews voor zijn Britse graduate-programma. Ook Anthropic, maker van A.I.-chatbot Claude, bracht in februari – ironisch genoeg – nieuwe richtlijnen uit voor zijn sollicitatieprocedures, waarin ze kandidaten vragen om géén AI-assistenten te gebruiken.

Slechts voor 14% van de Nederlandse werkgevers is het een no-go als kandidaten A.I. inzetten.

In Nederland lijkt het overigens nog niet zover. In de laatste editie van de ManpowerGroup Employment Outlook, een onderzoek in 45 landen onder ruim 79.000 werkgevers, van wie 525 in Nederland, blijkt dat maar liefst 23% van de Nederlandse organisaties het prima zegt te vinden als een sollicitant A.I. gebruikt om problemen op te lossen of vragen te beantwoorden tijdens een assessment. Slechts voor 14% is het een no-go als kandidaten A.I. in hun sollicitatieproces inzetten. Opvallend is dat grotere organisaties in dit onderzoek over het algemeen minder kwaad zien in het gebruik van A.I.

Lees ook

beeld boven: X

‘Organisaties focussen nog steeds op werving met de achterdeur wagenwijd open’

Aan de ene kant volle focus op werving en het aantrekken van nieuw talent, terwijl de achterdeur van de organisatie vol open staat. Het lijkt niet bepaald een efficiënte strategie. Maar toch is het wel wat er in de praktijk vaak gebeurt, zien Rogier van Hamburg en Jildert Huitema, co-founders van ImpactWork, een adviesorganisatie die zich richt op meer duurzaam HRM. ‘Veel organisaties hebben geen strategie om ongewenst verloop en verzuim tegen te gaan. Sterker nog: er ontbreekt vaak ook een strategie op onderwerpen waarvan bekend is dat ze ervoor zorgen dat talent langer bij een organisatie blijft werken.’

‘Vaak mist een strategie op hoe talent langer bij een organisatie te laten blijven werken.’

ImpactWork deed recent onderzoek onder 188 HR-directieleden en -managers. Daaruit blijkt onder meer dat ook in 2025 het aantrekken van voldoende talent het belangrijkste thema voor HR-beslissers is. Van de 11 genoemde thema’s in het onderzoek scoort het werven van voldoende talent een 4,32 op een schaal van 5, ruim boven het één na belangrijkste thema: het bevorderen van continu leren en ontwikkelen van skills (4,21) en het verhogen van de algehele productiviteit (4,17). Het verhogen van de medewerkertevredenheid, -betrokkenheid en het werkgeluk scoren nog lager op de prioriteitenladder.

28%: geen wervingsstrategie

Opvallend: ondanks het enorme belang dat de meeste respondenten hechten aan het aantrekken van voldoende talent, geeft toch ook 28% toe daar eigenlijk geen duidelijke strategie voor aanwezig te hebben. Dat is echter relatief nog een gunstige uitzondering. Zo erkent 60% geen duidelijke strategie te hebben op het gebied van het stimuleren van creativiteit en innovatie, en 50% mist zo’n beleid op het gebied van diversiteit, inclusie en maatschappelijk verantwoord ondernemen. En maar liefst 41% zegt een duidelijke strategie te ontberen als het gaat om het terugdringen van het verzuim en ongewenst verloop.

‘Hier ligt dus enorme potentie om het duurzamer én met minder kosten te doen.’

En dat terwijl onder de HR-beslissers juist grote ontevredenheid bestaat over het verzuim en verloop in hun organisatie: 3,20 op 5, de laagste score van alle thema’s. Van Hamburg: ‘We kunnen dus concluderen dat organisaties vooral focussen op de werving van nieuw personeel, terwijl aan de andere kant talent te makkelijk de deur weer uitloopt. Terwijl HR bekend is met de kosten van een hire, on- en offboarding. Hier ligt dus enorme potentie om het duurzamer én met minder kosten te doen. Organisaties die focussen op meer werkgeluk, diversiteit en ontwikkeling – en daarmee het verzuim en verloop beperken – zijn de winnaars van de toekomst.’

Meer weten?

Alle inzichten uit het onderzoek zijn hier te vinden:

Duurzaam HRM

Selection Lab schrapt lidwoord – en lanceert volledig automatische selectie-flow

De naamswijziging is nog niet overal doorgedrongen, zelfs niet op de eigen site. Maar sinds deze week is dus officieel het lidwoord eraf bij The Selection Lab. Zo’n 150 recruiters en in recruitment geïnteresseerden waren er getuige van, toen CEO Lotte Welten het in het Amsterdamse EYE-museum onthulde. Maar veel belangrijker nog was waarschijnlijk haar officiële introductie van Lexie, de A.I.-assistant die een ‘automatische selectieflow’ mogelijk moet maken, en nu ook de wereld van selectie van kandidaten definitief aan A.I. verbindt.

‘Op basis hiervan kunnen we veel diepgaandere gesprekken voeren met kandidaten.’

Ja, er is een chatbot, laat Welten zien. Daarmee kunnen organisaties bijvoorbeeld knock-outvragen aan kandidaten stellen, en zo kostbare tijd van recruiters besparen. Een aantal van de gasten op het podium, zoals Heidi Scholtens (Welten), Dirk Driessen (Getnoticed), Joram Timmerman (Byner), en Lesley Wenting (Projob), laat weten daar ook zeer verguld mee te zijn. ‘Op basis hiervan kunnen we veel diepgaandere gesprekken voeren met kandidaten’, stelde Scholtens bijvoorbeeld. ‘Waardoor ook die kandidaat het gevoel heeft; ik zit met een partij aan tafel die echt mijn motivatie snapt.’

Onderbouwd adviseren

Maar de tool die Welten deze week onthulde, belooft nog wel iets verder te gaan dan dat. Het bedrijf wist altijd al meer dan 220 selectietools en verschillende assessmentmethoden te ontsluiten. Klanten konden zelf altijd uit die bibliotheek aan testen hun eigen keuze maken. Dat kan natuurlijk nog steeds, maar de A.I. kan hen daarbij nu ook ondersteunen, op basis van bijvoorbeeld de voorkeuren van een bepaalde doelgroep, en de ervaringen van de afgelopen jaren. ‘Sommige doelgroepen háten bijvoorbeeld gamified assessments‘, vertelt Welten. ‘Anderen willen niets liever. Daar kunnen we je nu onderbouwd over adviseren.’

‘Al die data helpen bepalen welke selectietools het best geschikt zijn voor jouw vacature.’

Het systeem houdt ook niet op bij het sollicitatiegesprek, legt ze uit. ‘We vragen klanten bijvoorbeeld ook wie een topperformer is of niet. Daar leren we dan weer van, in een continue analyse van patronen. Op basis daarvan kun je dan weer je proces aanpassen, en bijvoorbeeld testen toevoegen of veranderen. Al die data helpen ons om je goed te kunnen adviseren welke selectietools het best geschikt zijn voor jouw vacature, zodat je uiteindelijk de meest passende kandidaten kunt vinden.’ En het enige wat de klant daarvoor zelf hoeft te doen is de vacature uploaden. De hele selectieflow volgt daarna min of meer vanzelf.

Niet meer bellen

Bellen met de kandidaat? Het hoeft eigenlijk helemaal niet meer. Tot aan het moment van het sollicitatiegesprek is het hele proces te automatiseren, legt Welten uit. Van de eerste vragen tot aan de eventuele persoonlijkheidstest en andere assessments aan toe, en zelfs het kiezen van een datum en tijdstip voor het gesprek. ‘En de A.I. kan bepalen, aan de hand van teksten op je website, hoe je met kandidaten wilt communiceren.’ Het levert volgens haar de recruiter op waar het om gaat: meer tijd om het selectieproces weer menselijk te maken.

‘De uitruil is nu voorgoed voorbij: het kan automatisch én menselijk tegelijkertijd.’

‘Tot nu toe was technologie vaak een uitruil tussen automatisering en het bouwen van relaties, tussen efficiëntie en momenten van menselijke verbinding. Een uitruil tussen warm en koud, feitelijk. Maar volgens ons is die uitruil nu voorgoed voorbij: het kan automatisch én menselijk tegelijkertijd.’ Juist daaraan is ook grote behoefte, had Byner-CEO Joram Timmerman net even daarvoor nog gezegd. ‘Het biedt de kans om een goed werkgever te zijn, in plaats van een cv-schuiver. Je kunt profielen verrijken voor de volgende stap, en zo kandidaten verrassen. Daarmee kun je niet alleen tijd besparen, maar nu ook écht het verschil maken.’

Meer weten?

Morgen, 11 april om 16.00, is er tijdens een speciaal Digitaal Event veel meer over het nieuwe systeem te horen – en te zien!

Lees ook

Onderzoek: ‘Skills-based selecteren leidt op zich níet vanzelf tot betere match’

De laatste tijd is er veel te doen over het zogeheten skills-based werven. In een tijd waarin werkgevers op zoek zijn naar innovatieve manieren om geschikte werknemers te werven en te selecteren is dat ook niet vreemd. In een dynamische en krappe arbeidsmarkt zijn beloftes van skills-based dan verleidelijk. Maar leidt skills-based werven en selecteren ook daadwerkelijk tot betere matches? Er is nog weinig over bekend. Wat voor The Work Lab, onderdeel van de Hogeschool van Amsterdam, recent aanleiding was om een onderzoek te starten naar de verschillen tussen skills-based en niet-skills-based (‘traditioneel’) werven en selecteren.

Leidt skills-based werven en selecteren ook al daadwerkelijk tot betere matches?

Judith Elshout, Anoeska Huijskes en Hafid Ballafkih togen aan het werk, en zetten 2 experimenten op. Zo vroegen ze in een zogeheten ‘vignetexperiment‘ aan respondenten te reageren op zowel een fictieve skills-based als niet-skills-based vacature. In een tweede experiment herhaalden ze dit met echte vacatures en sollicitanten, van wie sollicitatiebrief en cv handmatig skills-based werden gemaakt. Foto’s, namen, geslacht, leeftijd, diploma’s en werkervaring werden weggelaten, net als de opmaak en schrijfstijl. In de niet-skills-based opzet kregen de selecteurs de oorspronkelijke brieven en cv’s – zonder aanpassingen – voorgelegd.

Waar is de context?

Welk van de twee methodes leidde nou uiteindelijk tot de beste matches? Opvallend genoeg blijkt dat geen enkel verschil te maken, concluderen de onderzoekers. De selecteurs kwamen min of meer met dezelfde voorkeurskandidaten naar voren. ‘Skills-based selecteren leidt dus níet tot een significant betere match’, vat Huijskes (foto) het samen. ‘Skills-based en niet-skills-based selectie resulteren in nagenoeg dezelfde selectie. De overeenstemming over kandidaten onder selecteurs is niet toegenomen in de skills-based selectie-opzet, terwijl selecteurs relatief eenvoudig de skills in brieven en cv’s konden beoordelen en interpreteren.’

‘Selecteurs ‘kleuren’ zelf de skills in als die in een cv of sollicitatiebrief ontbreken.’

Selecteurs ‘kleuren’ zelf de skills in als die in een cv of sollicitatiebrief ontbreken, concluderen de onderzoekers. En dat doen ze zodanig, dat het voor het uiteindelijke resultaat dus niet veel lijkt uit te maken. ‘Selecteurs proberen de ontbrekende informatie af te leiden uit de aanwezige informatie’, legt Huijskes uit. ‘Contextinformatie is volgens hen waardevol omdat die informatie houvast geeft in het inschatten van de waarde van een skill. Maar bij de skills-based methode ontbrak die context juist. Dit verklaart mogelijk waarom skills-based en niet-skills-based uiteindelijk niet van elkaar verschillen.’

Persoonlijke voorkeuren

Wat wel belangrijk is, zo vonden ze, is de samenstelling van de selectiecommissie – en de persoonlijke voorkeur van een selecteur. ‘Verschillende selecteurs hebben duidelijk verschillende voorkeuren voor bepaalde skills, ondanks dat in de vacatures duidelijk was vermeld welke skills belangrijk zijn voor de functie. Zo kennen selecteurs bijvoorbeeld verschillende gewichten toe aan de beheersing een vreemde taal; van relevant tot irrelevant. Het gewicht dat een selecteur toekent aan een skill werkt door in de keuze’, aldus Huijskes.

Dat voorkeuren van selecteurs bepalender zijn voor de uiteindelijke selectie dan al dan niet skills-based selecteren onderstreept volgens haar dat bias en persoonlijke voorkeuren van commissieleden nog altijd zwaarder wegen dan objectieve criteria. ‘Kortom: de effectiviteit van skills-based selecteren staat of valt met wie de methode toepast, niet met de methode zelf.’ Daar komt bij dat ook bij skills-based selecteren het succes ‘sterk afhangt van hoeveel relevante informatie een sollicitant deelt. En hoe meer of minder informatie beschikbaar is, hoe groter de kans dat deze voorkeuren het uiteindelijke oordeel van de selecteur beïnvloeden.’

Niet te veel skills in de vacature, graag

Subjectiviteit blijft dus een rol spelen in selectie, of je dat nu skills-based aanpakt of niet, zegt ze. ‘Juist deze menselijke factor maakt de samenstelling van de selectiecommissie bepalend voor de uitkomst.’ En dan hebben de onderzoekers ook nog eens alleen naar de eerste brievenselectie gekeken, en niet eens naar eventuele sollicitatiegesprekken die daarop nog zullen volgen. ‘Meer onderzoek naar de effecten van de samenstelling van selectiecommissies, en formele en informele beslissingsprocessen is daarom wenselijk, zeker in het licht van het streven naar een betere match op basis van skills.’

‘Juist de menselijke factor maakt de samenstelling van de selectiecommissie bepalend voor de uitkomst.’

Skills zijn overigens wel degelijk belangrijk, al is het maar in de wervingsfase, merken de onderzoekers op. ‘Respondenten geven de voorkeur aan skills based vacatureteksten. Deze ervaren zij als gestructureerd, luchtig en kernachtig, mede door het gebruik van opsommingen.’ Skills based vacatures geven hen bovendien de indruk dat de werkgever duidelijk weet welke skills voor de functie nodig zijn. Al waarschuwen ze ook om niet ál te veel skills in de tekst op te nemen. ‘Dat doet de vacature lijken op een zoektocht naar het spreekwoordelijke schaap met 5 poten’, en vergroot zelfs de kansen dat mensen niet meer zullen reageren.

Meer weten?

Lees het hele onderzoek naar skills based werven en selecteren

Skills based selectie

Lees ook

 

Gemeenten zetten plots stevig de rem op vacatures

Het aantal geplaatste vacatures bij gemeenten is in het tweede halfjaar van 2024 met 8,4% gedaald ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Vooral in het vierde kwartaal was sprake van een scherpe afname van maar liefst 16%. Daarmee is na jaren van daling een duidelijke trendbreuk zichtbaar. Gemeenten anticiperen met die stevige rem op het aantal vacatures mogelijk op het zogenaamde ‘ravijnjaar’ in 2026, waarin gemeenten te maken krijgen met stevige bezuinigingen op het gemeentefonds (iets waartegen een groot aantal VVD-burgemeesters zich momenteel overigens uitspreken).

Het zijn met name kleinere en middelgrote gemeentes die nu de rem op vacatures zetten.

Het zijn met name kleinere en middelgrote gemeentes die terughoudender zijn met het uitzetten van nieuwe vacatures, zo blijkt uit de nieuwe editie vna de Vacaturemonitor over het tweede halfjaar van 2024 van A&O fonds Gemeenten. Ook blijft een groot aantal vacatures langer openstaan, wat de noodzaak voor nieuwe plaatsingen vermindert. Daarnaast speelt de handhaving van de Wet DBA waarschijnlijk een rol, denken de onderzoekers. Deze zorgt mogelijk ervoor dat gemeenten zelfstandigen eerder in dienst nemen, zonder daarvoor eerst formele vacatures uit te zetten.

Groningen en Drenthe uitzonderingen

Er is in vrijwel alle provincies een daling te zien van het aantal vacatures, met uitzondering van de gemeenten in Groningen (+35%) en Drenthe (+12%). Deze stijging houdt waarschijnlijk verband met de hersteloperatie rondom de aardgaswinning en het insourcen van diensten door de gemeente Groningen. Opvallend is ook de stijging van vacatures voor trainees en stagiairs. Gemeenten anticiperen hiermee waarschijnlijk op de vergrijzing in eigen kring en willen zo investeren in meer jong talent.

Veel gemeenten zijn ondanks de vacaturedaling overigens ook nog druk bezig met innovatieve manieren van werving. Zo organiseerde de gemeente Almere een Jobfest om op laagdrempelige wijze ambtenaren aan te trekken, terwijl Groningen inzet op visuele storytelling via testimonials. Ook alternatieve wervingskanalen en strategische keuzes, zoals het aannemen van junioren en het behouden van AOW-gerechtigde medewerkers worden ingezet. Bij de inzendingen voor de Werf& Awards – en bij de nominaties – vielen ook de vele inzendingen van gemeenten op. Waarbij het dus sterk de vraag is of dat volgend jaar ook nog zo zal zijn.

Lees ook

Zorgsector kampt nog altijd met veel openstaande vacatures, terwijl (mbo-)opleidingen leegstromen

Een maand geleden kwam naar buiten dat de onderhandelingen over een nieuwe cao voor ziekenhuispersoneel zijn vastgelopen. Lastig, want een betere cao zorgt niet alleen voor betere arbeidsvoorwaarden voor huidige medewerkers, maar kan ook ervoor zorgen dat nieuw talent sneller de stap maakt naar de zorg. Iets wat hard nodig is, want uit recente cijfers blijkt het bepaald niet goed te gaan met de zorgopleidingen op het mbo. Zo is een flinke daling te zien in het aantal ingeschrevenen voor de opleidingen Verpleegkunde en Verzorgende IG, en neemt met name ook het aantal gediplomeerden in die laatste richting sterk af.

Het jaar 2024 kende slechts 5.373 diploma-uitreikingen voor een Verzorgende IG op mbo-niveau, het laagste aantal in zeker 10 jaar, en ruim 10% onder het vorige diepterecord van 5.870 in 2019. Ook in het aantal gediplomeerden voor een mbo-Verpleegkunde was vorig jaar een daling te zien, maar daar staat dan wel weer het goede nieuws tegenover dat in deze groep juist de afgelopen jaren wel een groei te zien was. Maar kijken we voor deze groep naar de ingeschrevenen op het mbo, dan zijn de voorspellingen voor de komende jaren ook niet bepaald rooskleurig te noemen.

Hoe is het qua vacatures in de zorg?

Zorgelijk, want juist naar mbo’ers is de vraag groot in de zorg. Uit een analyse van Jobdigger blijkt dat mbo het meest gevraagde opleidingsniveau is in de vele vacatures in de zorg, ruim voor het aantal vacatures voor hbo’ers en academici.

Ook als je kijkt naar de meest gevraagde functietitels zijn de nieuwste opleidingscijfers reden tot zorg, want de Verzorgende IG staat hier (nog steeds) duidelijk bovenaan, en ook de Verpleegkundige staat inmiddels in de top 3 meest gewilde functies.

Veel psychiaters gezocht

In de top 10 van werkgevers met de meeste vacatures in de zorg duiken overigens ineens 5 organisaties op die gericht zijn op psychische en psychiatrische zorg: Cedrah, Parnassia, GGZ inGeest, GGz Centraal en Reinier van Arkel. Dit past volgens de Jobdigger-onderzoekers goed in ‘het beeld van de maatschappij, waarin steeds meer mensen last hebben van hun mentale gezondheid en eventueel daarbij hulp nodig hebben.’

Het aantal zorgprofessionals met minder dan 5 jaar werkervaring daalde in 3 jaar van 60.000 naar minder dan 40.000.

De cijfers sluiten ook aan bij een recent trendrapport van Compagnon en Intelligence Group, waaruit blijkt dat de vacaturedruk in de zorg nog altijd 5:1 is, oftewel: elke actieve baanzoekende in de sector kon de afgelopen 12 maanden kiezen uit maar liefst 5 openstaande vacatures. Wel bleek in 2024 de krapte iets afgenomen: in 2023 stonden er nog 11.000 vacatures méér open in de zorg, tegenover ongeveer een gelijk aantal werkzoekenden. Ook bleek in dit rapport al een duidelijke afname van het aantal junioren in de zorg: het aantal mensen met minder dan 5 jaar werkervaring daalde in 3 jaar van 60.000 naar minder dan 40.000.

Meer weten?

Download hier het hele onderzoek, inclusief oplossingsrichtingen:

Zorgrapport

Lees ook

Natasja Freijer (Schiphol): ‘From scratch een recruitmentafdeling bouwen? Een droomklus’

Een organisatie in crisismodus. Dat is wat Natasja Freijer aantrof toen ze haar prima recruitmentbaan bij Rijkswaterstaat inruilde voor een nieuw avontuur als senior manager Talent Acquisition bij de Schiphol Group, dat op dat moment vol in de kranten stond met personeelstekorten, en als gevolg daarvan ellenlange rijen passagiers. ‘Ik had alles op orde bij Rijkswaterstaat. En ineens zat ik midden in een operationele crisis met grote personeelstekorten. Dat was wel even slikken’, blikt ze terug in een nieuwe editie van de Monkey Rock-podcast van Tjesca Honnef-Kuytenbrouwer (EN HR solutions) en Geert-Jan Waasdorp (Intelligence Group).

Maar die urgentie bood haar ook de nodige ruimte om te pionieren. Iets nieuws op te bouwen. ‘Er was budget, er was rugdekking van de directie, en er was een helder doel. Dat gaf me de mogelijkheid om echt iets neer te zetten.’ En dat deed ze. In korte tijd bouwde Freijer sinds juni 2022 een multidisciplinair recruitmentteam van 30 mensen op, zette ze een nieuwe strategie neer en vervulde Schiphol Group in 2024 maar liefst 1.000 vacatures. En dat net nadat het bedrijf de ingrijpende coronaperiode achter zich had gelaten, waarin er weinig gevlogen werd en er daarom stevig gereorganiseerd was.

Employer branding als blinde vlek

Hoewel budget een belangrijke voorwaarde was, benadrukt Freijer dat geld zonder strategie niets waard is. ‘Je kunt bakken met geld hebben, maar als je geen plan hebt, geen goed proces, en geen samenwerking met je stakeholders, dan red je het niet’, stelt ze in de podcast. Daarom begon ze ook eerst met een scherpe analyse van wat er was en wat er moest komen. Employer branding bleek al snel een blinde vlek op de luchthaven. ‘Iedereen kent Schiphol, maar niemand weet wat de Schiphol Group precies doet. Veel mensen dachten serieus dat ik bij KLM ging werken.’

'Je kunt bakken met geld hebben, maar als je geen plan hebt, geen goed proces, en geen samenwerking, dan red je het niet', zegt Natasja Freijer over hoe ze in korte tijd bij Schiphol een goed draaiende recruitmentafdeling wist op te zetten. Wat kwam er nog meer allemaal bij kijken?

‘We moeten top of mind blijven, juist ook in rustige tijden.’

Al snel besefte Freijer dat arbeidsmarktcommunicatie geen bijzaak meer mocht zijn. ‘Ik had die expertise niet zelf, dus ik heb een businesscase geschreven om een specialist aan te nemen. Gelukkig kreeg ik daar de ruimte voor.’ Sindsdien is de strategie duidelijk: altijd zichtbaar zijn, ook als er minder vacatures zijn. ‘We moeten top of mind blijven, juist ook in rustige tijden.’

Van vacature naar loopbaanpad

Interne mobiliteit kreeg vanaf dat moment eveneens prioriteit, vertelt ze. ‘We hebben binnen de organisatie een career hub ingericht waar medewerkers laagdrempelig advies kunnen inwinnen over hun loopbaan, openstaande vacatures en doorgroeimogelijkheden. Dat gaat echt verder dan alleen een vacature op intranet.’ Die investering in persoonlijke begeleiding wierp zijn vruchten af: het interne doorstroompercentage ging flink omhoog en ligt inmiddels tussen de 30 en 40%.

‘Managers kiezen nu zelf of ze een vacature willen invullen met inhuur of vaste krachten. Dat is vreemd.’

Een mooie opstap naar de volgende stap: Total Talent Acquisition. Voor 2025 heeft Freijer een duidelijke ambitie: het realiseren van een geïntegreerd capaciteitsloket voor vaste én flexibele inzet. ‘Managers kiezen nu zelf of ze een vacature willen invullen met inhuur of vaste krachten. Dat is vreemd. Wij zijn de experts, dus wij moeten daarin adviseren.’ De eerste stap daarin? Het koppelen van de systemen. ‘Dat klinkt misschien simpel, maar in de praktijk is dat behoorlijk ingewikkeld. Toch ben ik ervan overtuigd dat het ons gaat lukken. De basis staat inmiddels.’

Leiderschap = verbinding maken

Wat opvalt in haar aanpak is de continue samenwerking die ze noemt met andere disciplines: learning & development, rewards, HR-projectmanagement. ‘Je kunt alleen écht versnellen als je integraal werkt’, zegt ze dan ook. ‘Recruitment raakt namelijk alles – van instroom tot uitstroom.’ En daarbij benadrukt Freijer ook hoe belangrijk het is om als leider in gesprek te blijven met vakgenoten. Ze is actief binnen het Recruitment Leaders Network en haalt veel inspiratie uit modellen van Labor Redimo. Ook podcasts van vakgenoten noemt ze als waardevolle kennisbron. ‘Je moet jezelf blijven ontwikkelen, anders loop je achter de feiten aan.’

De 5 belangrijkste take-aways

#1. Een sterke recruitmentstrategie begint bij een helder plan

‘Zonder goed uitgewerkte strategie en samenwerking kun je nog zoveel geld hebben, maar kun je niet succesvol zijn.’ Een crisis vraagt om snelheid, maar juist dan is structuur essentieel. Natasja Freijer begon haar opdracht bij Schiphol dan ook met een scherpe analyse en bouwde van daaruit verder. Geen ad-hoc-reacties, maar een koersvaste aanpak.

#2. Een bekend merk is nog geen sterk employer brand

‘Hoe vaak ik wel niet hoorde: ‘Succes bij KLM’. Terwijl ik bij Schiphol Group ging werken.’ Bekend zijn is niet hetzelfde als aantrekkelijk zijn als werkgever. Schiphol moest zichzelf opnieuw positioneren als werkgever van betekenis – en dát vraagt om een eigen arbeidsmarktverhaal.

#3. Interne mobiliteit vraagt actieve begeleiding

‘Voor interne mobiliteit is een vacature op intranet niet genoeg. We maken tijd vrij om echt het gesprek aan te gaan.’ Met initiatieven zoals de career hub maakte Schiphol interne ontwikkeling tastbaar en toegankelijk. Door medewerkers serieus te nemen in hun loopbaanstappen, werd mobiliteit onderdeel van de cultuur.

#4. Total Talent Acquisition is de toekomst

‘De contractvorm is ondergeschikt aan de vraag: wat heeft de business écht nodig?’ Of het nu gaat om inhuur of vaste dienst: de capaciteitsvraag moet centraal staan, stelt Freijer. Ze werkt momenteel aan één loket voor managers, zodat advies en uitvoering naadloos op elkaar aansluiten.

#5. Stakeholdermanagement bepaalt het succes

‘De steun van onze CEO was cruciaal. Zonder die rugdekking had ik dit nooit kunnen realiseren.’ Verandering begint bij commitment aan de top. Maar Natasja Freijer wist ook de juiste interne klanten bij Schiphol – van security tot learning & development – actief mee te nemen in haar plannen. Anders was het succes nooit zo groot geweest, denkt ze.

Meer weten?

Benieuwd naar meer inzichten van Natasja Freijer? Luister de volledige Monkey Rock-podcast en ontdek hoe Schiphol nu de uitdagingen van de arbeidsmarkt te lijf gaat.

Lees en luister ook:

Kun je aantrekkelijk werkgeverschap eigenlijk ook meetbaar maken?

Kun je meetbaar maken hoe aantrekkelijk het werkgeverschap van een bepaalde organisatie is? Het lijkt misschien op het eerste gezicht een wat gekke vraag. Maar dat is het alweer een stuk minder als je je elke dag bezighoudt met het bouwen van aantrekkelijke werkgeversmerken, zoals Goals Nonstop Employer Branding. Want dan wil je natuurlijk weten of het zin heeft wat je aan het doen bent, en of je aan de goede knoppen draait. Om die vraag te beantwoorden, ging het bureau dan ook een samenwerking aan met wetenschapper Eveline van Zeeland, gespecialiseerd in marketing & design. Zij bleek er wel oren naar te hebben om er nader onderzoek naar te doen.

Aantrekkelijk werkgeverschap blijkt uit 6 pijlers te bestaan.

Dat resulteerde uiteindelijk in de zogeheten Magnet-score, vertelde ze er vorig jaar over, op het 20-jarig jubileumfeest van het in Eindhoven en Amsterdam gevestigde employer branding-bureau. Dit meetinstrument bouwt voort op de zogeheten EmpAt-schaal van Berthon uit 2005 en kijkt naar 6 pijlers van ‘onweerstaanbaar werkgeverschap’:

  1. Boeiend. Hoe inspirerend en motiverend is het werk dat je aanbiedt?
  2. Ontwikkeling. Bied je voldoende mogelijkheden voor persoonlijke en professionele ontwikkeling?
  3. Sociaal. Een prettige werksfeer en goede onderlinge relaties dragen bij aan werkgeluk. Hoe goed sluit jouw organisatie hierop aan?
  4. Economisch. Marktconforme en transparante beloning is een basisvereiste. Ben je competitief in wat je biedt?
  5. Betekenisvol. Zinvol werk dat bijdraagt aan het welzijn van klanten, patiënten of de maatschappij als geheel, geeft medewerkers een diepe voldoening en versterkt hun betrokkenheid bij de organisatie.
  6. Vitaal. Gezonde medewerkers zijn productiever. Welke initiatieven heb je om hun fysieke en mentale gezondheid te ondersteunen?

Onderscheidend vermogen

Wil je je echt onderscheiden als aantrekkelijk werkgever? Dan is het belangrijk te weten waar jouw onderscheidende vermogen ligt, aldus Van Zeeland. ‘Waar ben je aantrekkelijk? En waar juist niet?’ Want juist de onderwerpen waar je organisatie bovengemiddeld scoort kun je dan inzetten om talent aan te trekken, zegt ze. Al moet je dan natuurlijk ook weten wat je doelgroep belangrijk vindt. ‘Maar ook dit kun je met de Magnet Score-meting inzichtelijk maken. Dat helpt vervolgens om je koers te bepalen: op welk terrein wil je jouw employer brand de komende jaren verder verstevigen?’

‘Weten waar het niet goed gaat betekent nog niet hetzelfde als weten waar je kunt verbeteren.’

Het is een duidelijke en handig toepasbare methodiek om te bouwen aan een sterk werkgeversmerk, legt ze uit. Maar de winnaar van de PIM Marketing Literatuurprijs van 2020 en vaste columnist van Innovation Origins heeft daarbij nog wel wat lessen voor werkgevers die ermee aan de slag willen. ‘Want als je alles meet, wéét je dan ook alles? Ik geloof tegelijkertijd namelijk ook dat als je precies weet hoe het zit, je nog niet precies weet hoe je het beter kunt maken. Voor mij als wetenschapper zit daar het verschil. Waar gaat het goed? Waar niet? Dat betekent nog niet hetzelfde als weten waar je kunt verbeteren.’

Creatief brein nodig

Ze verwijst naar Albert Einstein als ze uitlegt dat ‘het meten van verbeterruimte nog niet wil zeggen dat je weet hoe je die ruimte kunt benutten.’ Klinkt wat abstract? Denk dan maar eens aan de NS, die 2 jaar geleden besloot om bij treinuitval vaker kantoorpersoneel in te zetten. ‘Daaruit blijkt: ze wisten wat het probleem was. Maar dat betekent nog niet dat je ook weet wat de beste oplossing is. Een probleem oplossen is namelijk iets anders dan het probleem omdraaien. Daar heb je niet zozeer een analytisch brein voor nodig, maar eerder een creatief brein. Dat is een andere vorm van mindset, waar je jezelf wel in kunt trainen.’

‘Niet kijken: hoe werkt het? Maar kijken: hoe kán het werken?’

Om creatief te kunnen denken zijn 4 dingen belangrijk, zegt ze. Zoals: heel snel veel verschillende ideeën kunnen bedenken, makkelijk van perspectief kunnen wisselen, out-of-the-box en origineel kunnen zijn, en vooral ook: kunnen voortborduren op ideeën van anderen. En er zijn diverse methoden om jezelf dat aan te leren. Iedereen is creatief, zegt ze, maar je moet jezelf wel de ruimte ervoor geven. ‘Ja, problemen oplossen is een skill, maar ook een mindset. Niet uitgaan van: wat is het probleem?, maar kijken: wat is de oplossing? Niet kijken: hoe werkt het? Maar kijken: hoe kán het werken? En dan leren door te creëren.’

Denken vanuit de oplossing

Het is echt een ander paradigma, een compleet andere benadering dan hoe we normaal problemen benaderen, benadrukt ze, juist omdat veel mensen zo getraind zijn in die meer analytische benadering. Maar ben je opgeleid als engineer, industrial designer of zelfs in de geneeskunde, dan ben je al veel meer geneigd ‘vanuit de oplossing’ te denken. En zo kun je ook de uitdagingen in je werkgeversmerk te lijf. ‘Hoe zouden we bijvoorbeeld ervoor kunnen zorgen dat jullie werkgeversmerken superhoog gaan scoren op vitaal? Dat je mensen elke dag met energie naar binnen, maar ook naar buiten stappen? Laten we daar eens ideeën bij gaan bedenken.’

‘Bij idee 4 gaat je brein pas echt werken. Dan komen de echt creatieve ideeën op gang, dáár wil je komen!’

Zelf staat Van Zeeland elke dag op met de ‘Crazy 8‘, vertelt ze, een methode om in 8 minuten maar liefst 8 ‘lekker gekke ideeën‘ te verzinnen. ‘Meestal komen de eerste 3 oplossingen snel en zijn ze relatief voorspelbaar. Denk aan: een zonnepaneel voor meer duurzaam wonen. Bij idee 4 gaat je brein pas echt werken. Je moet uit een ander vaatje tappen. En dan komen de echt creatieve ideeën op gang, dáár wil je komen!’ En lukt het niet meteen nieuwe ideeën te bedenken, denk dan aan dingen of mensen die je inspireren, en probeer op basis daarvan verder te bouwen. ‘Creatieve meditatie’, noemt ze het.

Spagaat

Het is een mentale oefening die je echt moet trainen, zegt ze. ‘Vergelijk het met een spagaat. Die kun je ook niet meteen, daar moet je ook aan werken, als je dat wil kunnen: elke dag een beetje verder.’ Als je op deze manier 8 ideeën hebt opgetekend, blijkt uit onderzoek dat ‘we gemiddeld genomen idee 5 of 6 achteraf het meest vette idee vinden.’ Een belangrijk inzicht, zegt ze. ‘Want wat gebeurt er meestal aan de managementtafel? Er ontstaat een vraag, iemand roept het eerste idee dat in hem opkomt, en vervolgens heb je met z’n allen een hele discussie over dat idee. Terwijl je beter even tijd zou kunnen nemen om meer ideeën te verzinnen.’

De eerste ideeën komen vaak uit een laatje dat je zo kunt opentrekken, zegt ze. Maar wat als dat laatje leeg is? ‘Daarom zei ik ook: denk aan dingen die je inspireren? Dan trek je een nieuw laatje open, een laatje waar de echt creatieve ideeën in zitten. Maar die komen nooit uit je hoofd als je het eerste idee niet hebt opgetekend. Daarom is het ook zo belangrijk dat je het eerste idee opschrijft of tekent, zodat je echt weer ruimte in je hoofd creëert voor nieuwe ideeën’, zo legt ze de wetenschap achter creatief denken uit.

Verbeterruimte benutten

Zo kun je alle onderdelen van de Magnet-score aflopen, vertelt ze, en zoeken naar mogelijke verbetering. Dat alles vanuit het idee dat als je weet waar de verbeterruimte zit, je nog niet weet hoe je die ruimte het best kunt benutten. ‘Daar heb je een ontwerp-mindset voor nodig, een manier van creatief denken gebaseerd op vlotheid, flexibiliteit, originaliteit en verdieping.’

‘Denkfouten los je niet op door de fouten zelf te minimaliseren, maar door de impact ervan te minimaliseren.’

Het is een manier van denken die op allerlei onderdelen van het leven toepasbaar is, zegt ze. Denk bijvoorbeeld aan bias in sollicitaties. Het voorkomen is heel lastig. Maar je kunt volgens haar wel oplossingen bedenken hoe de gevolgen ervan te voorkomen. ‘Denkfouten los je niet op door de fouten zelf te minimaliseren, maar door de impact ervan te minimaliseren. Denkfouten proberen op te lossen is zo goed als onmogelijk. Maar je kunt wel je proces zo inrichten dat je die denkfouten leert omzeilen.’ Waarmee echt aantrekkelijk werkgeverschap volgens haar dus steeds dichterbij komt.

Meer weten?

In de voortdurende zoektocht naar het bouwen van het meest krachtige werkgeversmerk, is Goals wetenschappelijk gaan onderzoeken hoe ze op basis van feiten nog scherpere werkgeversmerken en Employee Value Propositions kunnen neerzetten. Daarnaast helpt dit bij het bepalen van de ambities rondom jouw werkgeverschap. Ontdek meer over de 6 pijlers van aantrekkelijk werkgeverschap die dat heeft opgeleverd:

Whitepaper

Lees meer

3 cruciale vragen voor iedereen die meer strategisch wil gaan recruiten

Vanwege de structurele krapte, willen veel organisaties graag hun recruitment-aanpak op een meer strategisch niveau brengen. Zodat ze niet alleen de vacatures van nu kunnen vullen, maar tegelijk ook zicht houden op voldoende (kwalitatieve) instroom op langere termijn. Maar wat komt er allemaal bij kijken als je meer strategisch wilt gaan recruiten? In elk geval blijken 3 vragen elke keer weer cruciaal:

Vraag 1. Ben je volwassen genoeg?

Een strategische recruitmentaanpak kenmerkt zich door een vooruitziende blik, en een holistische Total Talent Management-benadering. Dat betekent: afstappen van een reactief, transactioneel model, waarbij je pas ad hoc gaat hollen zodra een vacature ontstaat, maar toegroeien naar een meer volwassen recruitmentaanpak, die werving en selectie inzet als strategisch bedrijfsmiddel. Welke skills zijn nu en op termijn nodig voor de bedrijfsstrategie? Waar kun je die vinden? En wat is daarvoor nodig?

Volwassen opererende organisaties zien A.I. als veelbelovend hulpmiddel.

Bij zo’n meer strategische beandering werkt de organisatie vanuit een gezamenlijke filosofie, waarbij diverse onderdelen binnen HR en recruitment (van onboarding en employer branding tot beloning en opleiding & ontwikkeling) nauw samenwerken om de geformuleerde doelen te bereiken. HR-tools (zoals een ATS en VMS) helpen bij het automatiseren van processen, het analyseren van data en verhogen van de efficiëntie. Volwassen opererende organisaties zien A.I. bovendien als een veelbelovend hulpmiddel voor taken als het screenen van kandidaten, het voorspellen van succes en het personaliseren van de candidate journey.

Vraag 2. Ben je datagedreven?

In de Stand van Werven 2025 stond op skills gebaseerde werving in de top 5 van strategische onderwerpen die het werk van recruiters dit jaar beïnvloeden. Datagedreven werving was voor meer dan de helft van de recruitment-afdelingen een van de topprioriteiten. Een toekomstgerichte wervingsstrategie kan dan ook niet zonder deze 2 onderwerpen. Juist datagedreven recruitment kan de aanpak verder brengen dan alleen kijken naar de ‘klik’ met de kandidaat, of het ‘onderbuikgevoel’ van de vacaturehouder en bijvoorbeeld de recruiter waardevolle munitie verschaffen om in te brengen in gesprekken met hiring managers.

Kandidaten die geselecteerd zijn op een skillset die aansluit bij de functie, blijken gemiddeld beter te presteren.

Zo’n data-driven strategische aanpak van recruiten past overigens ook goed bij wie aan de slag wil gaan met skills based hiring. Het helpt nieuwe talentpools te ontsluiten van kandidaten die op basis van ’klassieke’ selectiecriteria misschien bij voorbaat zouden afvallen. Kandidaten die geselecteerd zijn op een skillset die aansluit bij de functie, blijken bovendien gemiddeld beter te presteren dan wie geselecteerd is op basis van opleiding en ervaring, en ook nog eens minder verloop te kennen. En voor de boekhouders onder ons: zowel data-driven als skills-based recruitment leiden doorgaans ook nog tot lagere wervingskosten.

Vraag 3. Ben je divers genoeg?

Het thema Diversiteit en Inclusie mag politiek gezien soms onder vuur liggen, steeds meer Nederlandse recruiters zien het nog altijd als een strategische prioriteit – juist ook omdat het in een markt waarin talent schaars is, kan helpen het bereik te vergroten en bredere doelgroepen aan te trekken. PwC’s Women in Work Index 2025 onderstreept daarnaast nog maar eens dat meer diversiteit ook nog altijd positief correleert met meer productiviteit. Zo berekenden ze bijvoorbeeld dat een gelijk niveau van arbeidsparticipatie tussen mannen en vrouwen in 2045 gemiddeld leidt tot een toename van het BBP van 3,4 miljard dollar per OESO-lidstaat.

Meer diversiteit correleert nog altijd positief met meer productiviteit.

Niet gek dus dat veel organisatie diversiteit als een strategisch onderwerp zijn gaan beschouwen. Ook hier kan skills based hiring overigens weer (deels) uitkomst bieden: bijvoorbeeld door er meer vrouwen mee aan te trekken in door mannen gedomineerde sectoren, waar vrouwen ook minder vaak over de ‘juiste’ opleiding beschikken, maar daarmee nog niet per definitie minder geschikt zouden zijn. Ook mensen met bepaalde eigenschappen de voorkeur geven bij gelijke geschiktheid in rollen waarin die eigenschappen ondervertegenwoordigd zijn kan op lange termijn bijdragen aan meer diversiteit – en dus meer strategisch resultaat.

Meer weten?

Op 26 en 27 mei 2025 vindt bij de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie de tweedaagse training Strategisch Recruitment in de praktijk plaats. Schrijf je vandaag nog in als je wilt leren om alle aspecten van strategisch recruitment toe te passen in jouw praktijk of er met kennis van zaken over te adviseren.

Strategisch Recruitment

Strategisch Recruitment in de praktijk