Terwijl de kranten en andere media over elkaar heen buitelen met terugblikken op het jaar 2019 en zelfs op het hele decennium, pikken wij gewoon de periode van slechts één maand. Want ook in de maand december gebeurde er weer genoeg wat het vermelden waard is. Van bosbranden zo groot als heel Nederland in Australië, tot een aangehouden Ridouan Taghi en de anticlimax in de strijd tussen Rico en Badr, het hield de gemoederen aardig bezig. Maar wat gebeurde er allemaal in de wereld van werving en selectie dat we niet mogen vergeten?
#1. WAB nu al ‘niet meer van deze tijd’
Vanaf 1 januari is de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) een feit, waarmee vele regels veranderen rondom arbeidscontracten en ontslag. Bedoeling is dat de afstand tussen ‘vast’ en ‘flex’ kleiner wordt, maar de wet is nu al ‘niet meer van deze tijd’, waarschuwen arbeidsrechtjuristen Nadia Adnani (foto rechts) en Kim Deelen in Het Parool.
‘De praktijk zal ook nu weer op zoek gaan naar mazen in de wet.’
Ze zeggen onder meer te verwachten dat de nieuwe ‘dwingende’ maatregelen om flexwerk in te dammen een ‘averechts effect’ zullen hebben. ‘De praktijk zal ook nu weer op zoek gaan naar mazen in de wet. […] De NS en de ANWB hebben al aangekondigd per 1 januari afscheid te zullen nemen van een deel van hun flexwerkers.’ Ongetwijfeld zullen volgens hen ook de mazen in de nieuwe WAB weer gedicht worden met wetgeving. Maar de conclusie is, zo stellen ze: ‘De wetgever blijft achter de praktijk aanlopen, zonder echt te kijken naar de behoefte daarvan.’
#2. Eén werkcode als oplossing voor flexibilisering
Nog meer flexnieuws was op te tekenen bij 5 financiële instellingen en 3 vakorganisaties, die via een werkcode aankondigden ‘één arbeidsmarkt voor alle werkenden’ te willen realiseren, met gedeelde opvattingen over de invulling van zowel goed werkgeverschap als goed opdrachtgeverschap. ‘Het is een gezamenlijk statement: wij willen in de toekomst de kloof tussen vast en flex verkleinen’, aldus Petra Smale, communicatieadviseur van verzekeringsmaatschappij ASR, een van de initiatiefnemers, naast Achmea, ING, Nationale-Nederlanden, VGZ en de vakorganisaties De Unie, FNV Finance en CNV Vakmensen.
‘Het is een gezamenlijk statement: wij willen in de toekomst de kloof tussen vast en flex verkleinen.’
In de werkcode staan afspraken over hoe de bedrijven omgaan met hun vaste en flexibele medewerkers. Er staat bijvoorbeeld in dat alle werkenden die hetzelfde werk doen, dezelfde beloning krijgen. Of ze nu in vaste dienst zijn of werken als uitzendkracht, payroller of zzp’er. Ook staat in de code dat de betrokken bedrijven ‘in principe geen zzp’ers inzetten voor reguliere en langdurige bedrijfsactiviteiten en voor werkzaamheden die verricht worden door medewerkers in de onderste lagen van ons functiehuis.’ De bedrijven beloven dat deze uitgangspunten de komende 3 jaar ‘richtinggevend’ zijn bij cao’s en de inhuur van flexibel personeel.
#3. ‘Zorg kampt tot 2027 met groeiende tekorten’
Niet helemaal verrassend misschien, en ook niet helemaal uit december, maar toch nog wel het vermelden waard: het rapport van SEO Economisch Onderzoek dat voor 2027 een groei van nog eens 390.000 vacatures in de zorg voorspelt, en voor 2022 een groeiende vraag naar nog eens 220.000 zorgmedewerkers. Het sluit aan bij eerder onderzoek van Compagnon en Intelligence Group over de schaarste in de zorg, en bij recente RIVM-cijfers, die stellen dat in 2040, een kwart (!) van alle werkenden een zorgmedewerker zal zijn, waar dat nu nog zo’n 1 op de 7 is.
Helemaal zorgelijk is dat er de afgelopen jaren meer mensen de zorg verlieten dan dat er instroomden.
Helemaal zorgelijk, aldus het SEO-rapport, is dat er momenteel meer mensen de zorg lijken te verlaten dan dat er instromen. Althans, tussen 2013 en 2017 daalde het aantal werkenden in medische en verzorgende beroepen van 770.000 naar 750.000. Hoe het tekort zich verder ontwikkelt hangt volgens de onderzoekers af van hoe snel de technologische innovatie in het productieproces in de zorg gaat. Ook de mogelijke toename van de gezonde levensjaren is sterk bepalend. Maar hoe dan ook, om ook in de toekomst aan de vraag te kunnen voldoen moet in elk geval de instroom vanuit de opleiding toenemen en de uitstroom afnemen, stellen ze.
#4. Nieuwe detacheringsrichtlijn naar Kamer
Nog meer veranderende wetgeving op til: minister Koolmees (SZW) stuurde in december ook nog een nieuwe ‘Detacheringsrichtlijn‘ naar de Tweede Kamer. Met deze richtlijnen krijgen werknemers uit andere EU-lidstaten die voor hun buitenlandse werkgever tijdelijk in Nederland komen werken voor een tijdelijke klus straks recht op gelijke beloning voor gelijk werk op dezelfde plaats. De herziene richtlijn moet zorgen voor ‘een nieuwe, betere balans tussen vrije dienstverlening binnen de EU en de bescherming van de rechten van gedetacheerde werknemers’, aldus de minister.
Met de nieuwe detacheringsrichtlijn wordt het lastiger personeel in te huren uit Polen of Bulgarije.
De nieuwe richtlijn moet uiterlijk 30 juli 2020 geïmplementeerd zijn. De bestaande detacheringsrichtlijn, afkomstig uit 1996, wordt nu vaak nog door Nederlandse werkgevers gebruikt om goedkoop personeel in te huren uit landen waar de lonen een stuk lager liggen, zoals Polen of Bulgarije. Dit gebeurt vooral in de bouw, de verwerkende industrie en het wegvervoer. Met de nieuwe richtlijn zal dat straks een stuk lastiger – of in elk geval: duurder – worden, zo is de verwachting.
#5. Nieuwe Duitse immigratiewet vanwege krapte
Niet alleen Nederland kampt met grote arbeidsmarkttekorten en schaarste, ook bij onze Oosterburen speelt krapte een grote rol. Zo groot zelfs dat de regering de immigratiewet wil aanpassen om wonen en werken in Duitsland aantrekkelijker te maken, meldt de NOS. Soepeler immigratie moet onder meer helpen om honderdduizenden vacatures in de IT, de bouw en de zorg te kunnen vervullen. En dat komt niets te vroeg, zegt bijvoorbeeld de brancheorganisatie voor de Duitse IT-industrie. ‘Momenteel komt Duitsland 124.000 IT-specialisten tekort. Als we moeten schatten hoe groot de economische schade is, komen we uit op ongeveer 10 miljard euro omzet’, aldus Adél Holdampf-Wendel.
‘De deuren in Duitsland worden weer opengezet voor mensen van buiten de Europese Unie.’
De nieuwe immigratiewet geldt vooral voor hooggeschoolde arbeiders en wordt in maart 2020 van kracht. ‘De deuren worden weer opengezet voor mensen van buiten de Europese Unie. Het wordt makkelijker voor mensen met een diploma om in Duitsland te werken’, zegt Verena Andrei van het Welcome Center Stuttgart.
#6. Amsterdam denkt aan vierdaagse schoolweek
Vanwege het almaar aanhoudende lerarentekort overwegen veel Amsterdamse basisscholen een vierdaagse lesweek, schrijft Trouw. Op de vijfde dag gaan de kinderen waarschijnlijk wel naar school, maar schoolbesturen praten momenteel over een alternatieve invulling, aldus Lieke Thesingh van het Breed Bestuurlijk Overleg Amsterdam (BBO), de vereniging van basisschoolbesturen. Eind januari moet er een definitief plan liggen over noodmaatregelen tegen het lerarentekort.
Amsterdam en Den Haag zijn de grote steden die het meeste last hebben van het lerarentekort.
Amsterdam en Den Haag zijn in Nederland momenteel de grote steden die het meeste last hebben van het lerarentekort. Amsterdamse basisscholen kwamen begin november 384 voltijds leraren tekort, begin dit schooljaar lag dat aantal nog op 280. Begin december sloten al 16 Amsterdamse basisscholen in Nieuw-West de deuren vanwege het lerarentekort. In hoeverre de onderwijsinspectie en de minister akkoord gaan met zo’n eventuele vierdaagse lesweek, is overigens nog onduidelijk. Maar Thesingh benadrukt dat alles (nog) in goed overleg gaat.
#7. Malcolm Gladwell: ‘Sollicitatiegesprek kwalijker dan toeval’
Sollicitatiegesprekken? De bekende managementauteur Malcolm Gladwell ziet er weinig heil in, zegt hij in een recent interview in het FD. ‘Voor veel banen geldt dat je net zo goed de namen van iedereen die aan de vereisten voldoet in een hoed kunt gooien en dan blind kunt pakken. Wat we nu doen is kwalijker dan toeval; we nemen eenvoudigweg de mensen aan die charmant en aantrekkelijk zijn.’
‘Voor veel banen geldt dat je net zo goed de namen in een hoed kunt gooien en dan blind kunt pakken.’
Gladwell, bekend van boeken als ‘Uitblinkers’ (over onder meer de 10.000-urenregel) vertelt in zijn nieuwe boek over ‘Praten met vreemden’, en de denkfouten die we als mens daarbij geneigd zijn te maken. Belangrijkste les, zegt hij, is dat we mensen ‘niet in situaties moeten brengen waarin ze snel beslissingen moeten nemen over vreemden. We moeten de verleiding weerstaan snel iemands karakter te willen doorgronden. En we moeten ons ervan bewust zijn dat ons vertrouwen nu eenmaal af en toe beschaamd zal worden. Dat dat gebeurt juist doordat we menselijk zijn. De slechtste reactie daarop is ons achterdochtig opstellen. Dat is de verkeerde weg.’
Wij mensen, stelt Gladwell, zijn vreselijk slecht in het lezen van vreemden. Niet een beetje slecht, maar domweg beroerd. En vrijwel zonder uitzondering. Hij heeft sollicitatiegesprekken daarom zelf ook maar helemaal afgeschaft. Hebben toch geen zin, zegt hij. ‘Mijn nieuwste assistent heb ik alleen telefonisch gesproken voor ik haar aannam. En ze is zeker zo goed als haar voorgangers.’
#8. Cartoon van de maand
Omdat we deze maand toch aan het eind van een bewogen decennium komen, een min of meer toepasselijke:
Bron: van9tot5
Meer trends?
In de rubriek ‘De maand in werving’ belichten we belangrijke trends en ontwikkelingen die voor iedereen actief in de wereld van werving en selectie van belang zijn. Iets gemist? Meld het ons!
Lees ook:
