De ‘Radicale Jaren 20’. Zo noemt Wim Davidse het komende decennium alvast. Want corona mag een behoorlijke disruptie zijn geweest op de arbeidsmarkt, de komende jaren staat er minstens zoveel te gebeuren, verwacht de arbeidsmarktstrateeg. Denk alleen al aan de ‘4 grote golven’ van de nieuwe industriële revolutie die we gaan meemaken: demografie, deglobalisering, duurzaamheid en digitalisering. Veel van de gevolgen daarvan zijn nu al dagelijks te merken.
Dit decennium wordt de tijd van demografie, deglobalisering, duurzaamheid en digitalisering.
Maar wat betekent dat allemaal voor de arbeidsmarkt, en met name voor de flexbureaus die daarin opereren? Tijdens het jaarlijkse Bullhorn-evenement EngageX Europe, dit jaar op 12 oktober, zal Davidse daar nader op ingaan. Wat zijn de (nieuwe) mogelijkheden voor uitzend- en detacheringsbureaus? En wat kun je doen om je voor te bereiden op succes in die nieuwe economie? Hier alvast 5 realiteiten om mee rekening te houden.
#1. Purpose boven perks
Arbeidsvoorwaarden zijn leuk en belangrijk, stelt Davidse. Over de hele wereld zie je momenteel dan ook verwachte loonstijgingen, om zo maar iets tegen de krapte te doen. Maar alleen maar goed betalen zal volgens hem niet genoeg zijn om als werkgever aantrekkelijk te blijven. ‘Het draait bij je (aanstaande) werkers boven alles om Passion en Purpose‘, zegt hij. ‘Perks zijn vrij primitief. Engagement krijg je met de “hogere P’s” van Passion (flow) en Purpose. Veel effectiever én ook nog goedkoper dan perks. Maar ja, dan moet je als werkgever natuurlijk wel eerst je mensbeeld upgraden.’
#2. Het draait om VIBE
Nog zo’n mooi begrip van Davidse is VIBE. Oftewel: Vinden & Interesseren, Behouden & Engaged houden. Het zijn dé grote uitdagingen de komende jaren, stelt hij. ‘De enorme krapte op de arbeidsmarkt kon je al jarenlang zien aankomen. Retail, horeca, de flexbranche, schoonmakers, contactcenters, IT-bureaus; ze hadden voor de coronacrisis al grote moeite om personeel te vinden, interesseren en behouden. Dit is al de vierde keer deze eeuw dat ze hiermee te maken hebben. Dus niemand kan hierdoor verrast zijn.’
‘Dit is al de vierde keer deze eeuw dat we met krapte te maken hebben. Dus niemand kan hierdoor verrast zijn.’
Hij pleit voor ‘omdenken en omdoen’. Dat wil in zijn ogen zeggen: aandacht voor bijvoorbeeld strategische (recruitment- en) personeelsplanning, mobiliteit en opleidingen, sourcing & recruitment, employer branding, candidate journey, sterke (flex)werkproposities, en aanstekelijk werkgeverschap. ‘Met sowieso je eigen DNA als basis; je visie, je missie (purpose), je cultuur, kortom: je relevante, bijzondere, stimulerende verhaal. Het is er nu meer dan ooit tijd voor.’
#3. ‘De krapte is oorverdovend’
We schreven het hier al eerder, de demografische ontwikkelingen zorgen ervoor dat de krapte voorlopig niet weg is. ‘De krapte is oorverdovend’, stelt Davidse zelfs. We kennen nu al meer vacatures dan werklozen, en die situatie zal volgens hem nog wel even aanhouden. Daarom wordt bijvoorbeeld duurzame inzetbaarheid extra belangrijk. ‘Er komen steeds meer oudere werknemers bij. Denk dus niet meer: ‘hoe faseer ik die 50-plusser uit?’, maar ‘hoe houd ik mijn 60-plussers vitaal?’ en ‘hoe breng ik oudere werknemers digitale vaardigheden bij?’.’
‘We weten al jaren dat blije werknemers beter presteren, minder vaak ziek zijn, en meer opleveren.’
Volgens Davidse zal door de krapte ook de automatisering en digitalisering een (verdere) vlucht nemen, net als ‘aanstekelijk werkgeverschap’ om talent aan te trekken. ‘We weten al jaren dat blije werknemers beter presteren, minder vaak ziek zijn, minder kosten en meer opleveren. Hoog tijd om onze bedrijven hierop in te richten. Verleg je aandacht dus van ‘goedkoper en efficiënter’ naar cultuur, managementstijl en arbeidsvoorwaarden.’
#4. Aantal bureaus groeit maar door
Heeft de coronacrisis voor een shake-out gezorgd onder alle flexbureaus – van uitzenders tot detacheerders, payrollers en werving- en selectiebureaus? Niet bepaald. Het aantal faillissementen was sowieso al historisch laag de afgelopen maanden, en dat gold ook onder de arbeidsbemiddelaars. In het derde kwartaal van dit jaar waren er volgens het CBS maar liefst 15.695 bureaus in deze branche actief, goed voor naar schatting zo’n 150.000 mensen. ‘En zelfs in de heftigste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog kwamen er elk kwartaal nog zo’n 100 flexbureaus bij’, blikt Davidse terug.
‘Zelfs in de heftigste crisis sinds 40/45 kwamen er elk kwartaal nog zo’n 100 flexbureaus bij.’
Trek je die lijn door, dan zou je aan het eind van het decennium op zo’n 20.000 arbeidsbemiddelende bureaus in Nederland uitkomen. Mensen aan werk helpen wordt in zichzelf op die manier een steeds belangrijker bron van werkgelegenheid. Maar makkelijk is het ook voor hen niet om te leveren wat de klant wil, ziet Davidse ook. ‘Afgelopen augustus zei in de Conjunctuur Enquête van het CBS niet voor niets ook 59% van alle flexbureaus belemmerend last te hebben van de schaarste van personeel.’
#5. Flex is here to stay
Minder flex, meer vast. Volgens de commissie Borstlap heeft de verregaande flexibilisering van de arbeidsmarkt de bodem wel bereikt, en zijn er hoognodig nieuwe afspraken en regels nodig om flex wat meer te beteugelen. En voor een deel gebeurt dat momenteel ook al, met rechters die beoordelen dat Uber-chauffeurs en Helpling-schoonmakers eigenlijk werknemers en uitzendkrachten zijn, en geen zzp’ers.
‘Er is gewoon op alle niveaus, in alle beroepen, alle sectoren, alle regio’s, heel veel flex by choice.’
Maar desondanks is flex ook van grote waarde, niet alleen voor werkgevers, maar ook voor werknemers, ziet Davidse. ‘Er is gewoon op alle niveaus, in alle beroepen, alle sectoren, alle regio’s, heel veel flex by choice. Omdat flex mensen helpt in hun leven, hen optimale waarde biedt. De grote vraag die moet worden beantwoord is dus niet: Hoe krijgen we meer vast en minder flex? De vraag is: hoe krijgen we zoveel mogelijk mensen zo lang mogelijk zo productief mogelijk? Het antwoord zal meer over psychologische dan over juridische binding gaan… Denk: perspectief, autonomie, ontwikkeling, variatie, en purpose.’
Meer weten?
Wim Davidse is op 12 oktober een van de sprekers tijdens het jaarlijkse Bullhorn-evenement EngageX Europe. Daar zal hij het hebben over: ‘Succes Met Flex in de Radicale Jaren ’20: Transformeer Naar Flexbureau 4.0’.