Geen bagage, geen bevallingen: personeelstekorten hebben steeds vaker merkbaar effect

Dat er de komende tijd nog steeds minder treinen rijden door het personeelstekort bij ProRail, dat moge bekend zijn. En dat ook de horeca een nijpend gebrek aan mensen kent is net zo min nieuws. Maar ook op andere terreinen in de samenleving beginnen de gevolgen van de krapte op de arbeidsmarkt steeds vaker zichtbaar te worden.

In juli stonden er landelijk 63 procent méér vacatures open dan vorig jaar.

In juli stonden er landelijk 207.000 vacatures open, een stijging van 63 procent (!) ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar, meldde uitzendconcern Randstad vorige week. Het arbeidsaanbod is ondertussen erg laag (met slechts 11,1% actieve baanzoekers), en weinig duidt erop dat dit de komende maanden sterk gaat veranderen. Volop werk aan de winkel dus voor de vele recruiters (die momenteel ook al niet aan te slepen zijn). Maar waar leiden de personeelstekorten nu al tot merkbare effecten? We pikken er (opnieuw) 7 recente gevallen uit:

#1. Minder plek voor bevallingen

Eerst maar even het grote plaatje in de zorg: momenteel werkt 1 op de 7 werkende mensen in de zorg. Om in 2040 aan alle voorziene zorgvragen te voldoen, moet dat 1 op de 4 worden. Uit het Prognosemodel Zorg en Welzijn blijkt dat we in 2022 in het slechtste geval al 74.000 mensen in de zorg tekort komen.

En dat is in de praktijk dus nu al soms te merken. Zo dreigen zwangere vrouwen in Dordrecht op zoek te moeten naar een ander ziekenhuis om te bevallen. Het Albert Schweitzer ziekenhuis heeft zo weinig medewerkers beschikbaar dat het vrouwen geregeld moet doorverwijzen naar een ander ziekenhuis, meldde RTL Nieuws recent. Probleem is evenwel: niet alleen op de geboorteafdeling van het Dordtse ziekenhuis is het druk. Ook de andere ziekenhuizen in de regio hebben hier meer of minder mee te maken, laat Diederik Zijderveld van het Albert Schweitzer aan Rijnmond weten.

#2. Minder bagage mee

Een andere plek waar je al last kunt krijgen van de personeelstekorten is als je met het vliegtuig op vakantie gaat. De 7 bagage-afhandelingsbedrijven op Schiphol kampen namelijk ook met gebrek aan personeel, waardoor soms zelfs vluchten zonder bagage vertrekken. Piloten van Transavia wisten vorige week slechts te voorkomen dat de passagiers van hun vlucht zonder koffers op hun bestemming aankwamen door deze zelf in te laden, zo meldde de NOS.

Afgelopen weken leidde het personeelstekort ertoe dat zeker 10 vluchten vertrokken zonder of maar met een deel van de ruimbagage. ‘Het tekort is te wijten aan de coronacrisis vorig jaar’, aldus Joost van Doesburg van vakbond FNV. ‘Vluchten werden massaal geschrapt en personeel werd ontslagen omdat er geen werk meer was. Nu proberen de bedrijven elkaars personeel te overtuigen over te stappen naar de concurrent door hen een paar 100 euro extra salaris en betere arbeidsvoorwaarden te bieden.’ Maar genoeg om op tijd alle bagage aan boord te krijgen is het dus nog niet.

#3. Minder Nederlandse koks

Dan toch maar even naar de horeca. Want het zijn niet alleen de afwassers en mensen in de bediening aan wie een groot gebrek is, maar vooral ook: koks. Daaraan is de behoefte zelfs zo groot dat ondernemers noodgedwongen op zoek gaan naar koks uit Portugal, Spanje of Griekenland, meldde de NOS recent. Er zijn ook al speciale recruitmentbureaus die op deze groeiende vraag inspelen. Rick Polman (Van der Valk Eindhoven) sluit niet uit dat over een paar jaar de helft van alle koks uit het buitenland komt. ‘Gerechten met een Spaans of Italiaans sausje wellicht. Maar de schnitzel of appelmoes met kers, die blijft natuurlijk!’

koks uit spanje personeelstekorten

Op het gebied van bedienend personeel speelt voor de horeca overigens ook nog het probleem dat ze veel concurrentie ondervinden van de vaccinatielocaties. Het RIVM en de GGD vissen voor een groot deel in dezelfde vijver van potentieel personeel, en kunnen doorgaans beter betalen.

#4. Minder snel een uitkering

De personeelstekorten hebben landelijk het voordeel dat het aantal WW-uitkeringen daalt, zelfs tot onder het niveau van vóór de coronacrisis. Toch kampt ook het UWV momenteel met de schaarste. En wel: door een tekort aan keuringsartsen kunnen mensen met schulden die een arbeidsongeschiktheidsuitkering aanvragen steeds dieper in de financiële problemen raken, zo meldt De Telegraaf.

Het duurt nu soms wel tot een jaar voordat het UWV over een WIA-aanvraag beslist.

Het UWV laat in een reactie aan de NOS weten dat het de problemen herkent en erkent, en dat het in overleg met het ministerie van SZW werkt aan een ‘passende oplossing’. Daar verwacht het binnenkort meer over te kunnen vertellen. Omdat er te weinig artsen zijn om mensen te keuren, duurt het nu soms wel tot een jaar voordat het UWV over een aanvraag beslist. Wettelijk staat daar een termijn voor van 2 maanden.

#5. Dichte winkels

Joehoe, de winkels mogen weer open! Maar wie een rondje door het lokale winkelcentrum loopt, zal al snel opvallen dat vrijwel elke etalage getooid is met vacatures. Vooral vacatures die goed aansluiten bij jongeren blijken lastig te vervullen, merkte Hart van Nederland recent op. Zo hebben ze Tjitra Palijama van kledingzaak Superdry in Den Bosch voor de camera, die vertelt dat ze er veel aan doet om arbeidskrachten te vinden, bijvoorbeeld via social media. ‘Maar er wordt gewoon helemaal niet gereageerd. Nul. Via-via is er dan wel een meisje bij mij terechtgekomen. Die was eigenlijk te jong, maar ik heb haar toch maar ingezet als vakantiekracht. Anders sta ik alleen in de winkel.’

Op één minuut lopen van de kledingwinkel heeft Eric Maas van bakkerij SMAAK dezelfde problemen. ‘Het is de eerste keer in 8 jaar tijd dat ik dit meemaak’, vertelt hij. ‘Hierdoor moeten andere mensen meer diensten gaan draaien en moet ik zelf meer uren opvangen. We zijn toch 7 dagen per week open en ik kan niet zomaar iemand van de straat plukken.’

‘We zijn toch 7 dagen per week open en ik kan niet zomaar iemand van de straat plukken.’

Directeur Jan Meerman van branchevereniging INretail stelt dat er bijkans geen personeel meer te krijgen is. De branche is tijdens de coronacrisis 10 tot 20 procent van de medewerkers kwijtgeraakt. ‘En zij hebben inmiddels elders werk gevonden’, aldus Meerman, die daarnaast ook nog wijst op de gevolgen van de vele thuisquarantaines. Onder andere de Apple Store in Amsterdam moest daardoor al een aantal keer de deuren sluiten.

#6. Minder gummiberen

Ook in de logistiek en het vrachtverkeer loopt het aantal vacatures weer flink op. Uit de nieuwste sectormonitor van het Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL) blijkt dat inmiddels 23% van de ondernemers in het beroepsgoederenvervoer het tekort aan personeel als een belemmering ervaart. Hierdoor moeten steeds meer transportondernemers noodgedwongen een deel van hun trucks laten stilstaan. In het eerste kwartaal van dit jaar ging het nog ‘slechts’ om 15% van de ondernemers.

Volgens branchevereniging FWD moet desnoods het leger inspringen om essentiële goederen te blijven vervoeren.

Maar het is in Nederland nog niet zo erg als in het Verenigd Koninkrijk. Door de brexit en de coronacrisis is daar een tekort van naar schatting 100.000 chauffeurs ontstaan. Dat leidt er bijvoorbeeld toe dat de Duitse snoepfabrikant Haribo recent aan de bel trok. Door het chauffeurstekort heeft de producent inmiddels namelijk problemen om zijn gummiberen in de Britse supermarkten te krijgen. Eerder luidde de Britse branchevereniging voor groothandels FWD al de noodklok. Volgens de organisatie zou desnoods het leger moeten inspringen om essentiële goederen te blijven vervoeren.

#7. Minder hulp bij depressie

En als laatste keren we weer terug in de zorg. En wel bij de mensen met depressies en angsten, die door een tekort aan behandelaars van zorg verstoken dreigen te blijven. Zo maakt de Haagse GGZ-instelling Parnassia bijvoorbeeld bekend op 2 locaties (tijdelijk) geen nieuwe patiënten aan te kunnen nemen. ‘Zorgelijk’, zegt hoogleraar psychiatrie Jim van Os tegen 1Vandaag. ‘We moeten veel meer groepstherapie gaan geven en online doen.’

Door de ‘instroompauze’ die de Parnassia Groep heeft ingelast, moet de instelling elke week zo’n 100 mensen teleurstellen. Eerst wil het de 1.000 patiënten helpen die nu al op de wachtlijst staan. Op de twee locaties waar de tijdelijke stop is ingevoerd, is er een tekort van 35 zogeheten regiebehandelaren (klinisch psycholoog, psychiater of ggz-psycholoog), op een totaal van 190. Ook in de hele organisatie is er een tekort aan behandelend personeel. Naast de 700 zorgpersoneelsleden die in de Randstad al voor Parnassia Groep werken, zou de instelling er het liefst nog 130 bij willen. De brancheorganisatie voor ggz-instellingen meldt dat er in het hele land momenteel zo’n 2.000 moeilijk te vervullen zorgvacatures zijn (functies die al langer openstaan).

Lees ook

7 wervingstips van de beste werkgevers van Nederland

Elk jaar publiceert Great Place to Work een verzameling van best practices over bijvoorbeeld het werven van de juiste mensen, onboarding, en hoe je medewerkers meeneemt in de visie. Dit jaar sleepten maar liefst 111 organisaties het predicaat Best Workplace in de wacht. Wat kunnen we van hen leren op het gebied van recruitment? Een recente inspiratiegids biedt daarvoor heel wat aanknopingspunten. We pikten er 7 uit.

#1. Jobsrepublic: Gezamenlijke kick-offs

Een van de voor recruiters bekendste Best Workplaces dit jaar is Jobsrepublic, het recruitmenttech-bedrijf dat eerder tot drie maal toe winnaar was van een felbegeerde Werf& Award. Waar medewerkers Jobsrepublic vorig jaar nog met een 8,1 waardeerden, krijgt het dit jaar een 8,9 toebedeeld. Bijzonder, aangezien alle medewerkers al vanaf het begin van de coronapandemie thuiswerken.

Het bedrijf viel bij Great Place to Work vooral op door de manier waarop ze gezamenlijke innovatiekracht creëren. Elk jaar beginnen ze bij Jobsrepublic bijvoorbeeld met een kick-off met het hele team. Dit jaar keken ze daarbij hoe ze verschillende onderdelen van de Trust Index survey nog verder konden verbeteren. Alle medewerkers konden daarbij input geven, en deelnemen aan de projectteams die verbeteringen moesten gaan initiëren. Van de 30 medewerkers meldden 22 zich hiervoor aan. Zo zijn veel verbeterpunten omgezet in concrete oplossingen door medewerkers zelf.

#2. Compagnon: Verbeterweken

Nog zo’n voor de meeste recruiters wel bekende Great Place to Work is het in Zoetermeer gevestigde Compagnon. Hier vielen vooral de jaarlijkse ‘verbeterweken’ op. Voorafgaand aan deze weken krijgt elke medewerker de vraag suggesties te geven over praktische dingen die verbeterd kunnen worden. Tijdens de weken worden de suggesties onder de loep genomen en worden zoveel mogelijk suggesties opgepakt.

#3. Careflex: Escape room als startpunt

Over naar de zorg, en wel naar Careflex, gespecialiseerd in complexe doelgroepen binnen de gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg en jeugdzorg. Hier houden ze niet van ouderwetse sollicitatieprocedures, maar doen ze sollicitaties bij voorkeur in de vorm van een sollicitatiebijeenkomst met meerdere kandidaten. Deze bijeenkomst wordt altijd afgetrapt met escaperoom-spel ‘De Uitdaging’. Onder tijdsdruk moeten de sollicitanten dan als team Careflex bevrijden van de kwade plannen van een grote vijand. Zo kan de organisatie direct zien hoe iemand binnen een groep functioneert en hoe mensen omgaan met onverwachte situaties.

Elke sollicitant gaat hier met een diploma naar huis, ongeacht de uitkomst van de sollicitatie.

Na het spelen van ‘De Uitdaging’ bestaat de bijeenkomst nog uit een cursus fysieke weerbaarheid en een plenaire introductie over Careflex waarin de missie, visie, kernwaarden en een kort stukje arbeidsvoorwaarden worden verteld. Het leuke van deze cursus op dit moment in de sollicitatieprocedure is dat elke deelnemer hier een certificaat voor krijgt. Ze gaan dus eigenlijk altijd met een diploma naar huis, ongeacht de uitkomst van de sollicitatie.

#4. Werkmandejong: Cultuurcheck

Bij Werkmandejong, ook al actief in de werving en selectie, hadden ze de nadrukkelijke wens om potentiële nieuwe medewerkers op een ludieke en voor hen kenmerkende manier de identiteit van het bedrijf te kunnen laten ervaren. Dit heeft geleid tot de ‘WDJ-cultuurcheck’, die bestaat uit 5 waargebeurde praktijkvoorbeelden waarin de kernwaarden een rol speelden of de organisatiecultuur sterk naar voren komt.

Het is geen test waarin een goed of fout bestaat. Wel is het een subtiele manier voor mensen die interesse hebben om bij Werkmandejong te komen werken om te onderzoeken of ze bij de organisatie en kernwaarden passen. En de antwoorden op de cultuurcheck zijn ook weer meteen een mooi handvat voor het sollicitatiegesprek.

#5. Republiq: Campusrecruitment 2.0

Niet te verwarren met Jobsrepublic (zie #1). Bij de vastgoedconsultants van Republiq zoeken ze om talent te werven onder meer actief de samenwerking op met studieverenigingen. Door studenten regelmatig met Republiq in aanraking te laten komen, ook al vroeg in de studietijd, weten ze hen na het afstuderen beter te vinden. Samen met de verenigingen organiseren ze activiteiten op een manier zoals ze die ook bij zichzelf zouden organiseren.

Dit zorgt ervoor dat studenten direct de identiteit van de organisatie leren herkennen. Het is niet alleen maar zenden; Republiq wil nieuw talent ook de ruimte geven om op zo’n moment te floreren. De organisatie heeft een structurele samenwerking met diverse studieverenigingen en maakt afspraken en een planning voor de eigen evenementen van een aantal geselecteerde verenigingen. Hier ontmoeten ze studenten en gaan ze in gesprek over wat ze willen en of ze misschien bij Republiq passen, waarbij ze geen specifiek onderscheid in opleiding maken.

#6. Protime: Thuis opgehaald

Ook een leuk idee qua onboarding: bij Protime in Waddinxveen, winnaar in de categorie ‘innovatiekracht‘, hoef je op je eerste werkdag niet in je eentje naar kantoor, maar word je als nieuwe collega thuis opgehaald door een van je collega-Protimers. Zo leert de nieuwe collega al direct een andere collega kennen, wat in de toekomst zal bijdragen tot een betere samenwerking (Collaboration) en een gevoel van kameraadschap (Camaraderie). De nieuwe Protimer voelt zich meteen welkom en loopt niet verloren als hij/zij aankomt op kantoor.

great place to work innovatiekracht

#7. AbbVie: Culture Teams

En als laatste gaan we naar waarschijnlijk de grootste Great Place to Work in de lijst: biofarmaceutisch bedrijf AbbVie, wereldwijd goed voor 47.000 medewerkers. Hier hebben ze het afgelopen jaar onder meer zogeheten ‘Culture Teams‘ en ‘Culture Ambassadors‘ ingericht, die bijvoorbeeld hebben gewerkt aan een visie en een plan voor meer Equality, Diversity & Inclusion binnen AbbVie. Ook heeft het bedrijf alle medewerkers op 19 juni een extra vrije dag gegeven, bedoeld om te reflecteren op de dood van George Floyd en de Black Lives Matter-beweging. Dit alles vanuit het doel zoveel mogelijk een inclusieve organisatie te zijn.

abbvie great place to work

Meer weten?

Lees hier alle best practices van de Great Places To Work.

Lees ook

Feel Good Fridays: De leukste vacatures uit den ouden doosch

Vroeger was alles beter. Behalve de vacatureteksten dan toch. Quest-redacteur Mark Traa is er een trouw verzamelaar van (net als van oude liefdesverklaringen overigens). En dat levert regelmatig bijzonder fraaie vondsten op. Wat bijvoorbeeld te denken van deze, van precies 160 jaar geleden?

Of deze dan, uit 1926:

Maar dat het tegenwoordig niet altijd beter is bewijst hij overigens ook, met een meer recente vacature van het COB:

Bijna net zo tenenkrommend en hilarisch als de recente en veel gedeelde makelaarstekst van Jacques E. Walch.

Flink in Woerden

Wie online even verder rondsnuffelt komt al snel meer fraaie antieke vacatureteksten tegen. Zoals bij Indebuurt, dat voor verschillende steden in het krantenarchief van Delpher dook. In Woerden vonden ze bijvoorbeeld de volgende staaltjes, allemaal zo’n 60 tot 70 jaar oud:

En uit 1952:

Of deze dan, uit 1959:

Opvallende vacatureteksten

Ook bij het Facebook-account van Opvallende Vacatureteksten zijn behoorlijk wat mooie voorbeelden uit den ouden doosch te vinden, zoals deze uit 1914:

Of deze voor een conciërge voor het gemeentehuis in Gouda, uit 1927:

En wat te denken van deze, voor een – laten we zeggen – niet bijster duidelijke functieomschrijving, uit 1929:

En deze, uit 1949, voor ‘enige jonge ingenieurs’ uit Delft voor het ‘Seinwezen’ van de NS:

Klassiekers

Klassiekers zijn er overigens ook in deze categorie, zoals de beroemde en uitdagende vacature van ontdekkingsreiziger Shackleton, die eigenlijk altijd wel voorbij komt in lijstjes zoals deze:

Al kunnen ze natuurlijk ook altijd nóg iconischer, zoals deze van James Montgomery Flagg, die in de Eerste Wereldoorlog 46 posters voor de Amerikaanse overheid ontwierp. Eentje daarvan, waarop Uncle Sam naar de lezer wijst met het bijschrift I Want You, for US Army zal ook iedereen buiten recruitment bekend voorkomen.

Voor andere visuele hoogstandjes gaan we opnieuw naar de Verenigde Staten, naar Illinois, waar in 1937 onderstaande poster verscheen, die jonge vrouwen opriep hun opleidingsmogelijkheden niet onbenut te laten:

Visueel misschien minder spannend, maar minstens net zo iconisch natuurlijk, is de vacature voor ‘artists’ door Walt Disney. Zouden in die dagen trouwens alleen mannen hebben kunnen tekenen?

Deze is overigens ook alweer meer dan 50 jaar oud. Niet meteen een vacature, maar wel een mooi tijdsbeeld van hoe vroeger over loopbanen werd gedacht, en hoe dat vormgegeven werd:

Terug naar vacatureteksten

Maar nu even terug naar waar het hierom begon: de vacatureteksten. Want daar konden ze er in het Engels vroeger ook wat van. Neem deze, die het begrip ‘schaap met de vijf poten’ al in een vroeg stadium een heel nieuwe dimensie gaf. Wat zou de gevraagde vrouw eigenlijk níet moeten kunnen?

En hoe zou het College voor de Rechten van de Mens denken over deze vacature, die toch een behoorlijk specifieke groep uitsluit?

Deze is overigens al net zo discriminerend, en roept bovendien op tot een wel héél snelle sollicitatie. Over een korte candidate journey gesproken…

Op naar Hengelo

En om het lijstje af te sluiten gaan we nog even terug naar Indebuurt, dat ook in Hengelo een aantal bijzondere vacatures uit het archief toverde. Zoals deze, uit 1959, waar een tweetal vacatures meteen voor een specifiek duo werd geadverteerd:

In de accountancy ging het in Hengelo ruim 60 jaar geleden ook nog zonder flitsend beeldmateriaal. Vrouwen zijn hier overigens welkom, zo meldt de vacature, al wordt er aan de andere kant ook wel specifiek op ex-dienstplichtigen gedoeld:

En dan sluiten we af met nog een keer een ‘flinke’ advertentie. Dat ‘flinke’ is een van de competenties die het meest gevraagd lijkt te worden in de vacatures uit de oude doos. Het lijkt wel het ‘enthousiast’ en ‘flexibel’ van tegenwoordig. Benieuwd hoe ze daar in die tijd een assessment voor hadden…

Lees meer

Waarom recruiters nu zelfs gewilder zijn dan IT’ers (en wat je aan die schaarste kunt doen)

De voortekenen waren er al langer. ‘Recruiters weer volop gewild’, kopten we al in mei, naar aanleiding van het nieuws dat er 7 keer zoveel vacatures zijn voor recruiters als dat er actief zoekende recruiters zijn. En ook bij het UWV dook het recruitersvak al op binnen de lijst met meest kansrijke beroepen. Maar de grote vraag naar (ervaren) recruiters houdt maar aan, en lijkt alleen maar te groeien.

‘Als je ermee worstelt om nu goede recruiters te vinden, dan ben je niet de enige.’

‘Als je ermee worstelt om nu goede recruiters te vinden, dan ben je niet de enige’, schreef het LinkedIn-blog vorige week al. Momenteel telt het platform wereldwijd bijna 365.000 vacatures voor recruiters. Daarmee wordt zelfs de notoir moeilijk te vinden ‘software engineer’ verslagen, waar ‘slechts’ zo’n 342.500 open rollen voor te vinden zijn. In het eerste halfjaar van 2021 waren er maar liefst bijna 7 keer zoveel (!) recruitervacatures te vinden als in de eerste helft van vorig jaar. Er staat ongeveer 1 recruiter-vacature open op elke 3 recruiters in de wereld, rekende Jan Tegze al uit.

En dat speelt (minstens) net zo goed in Nederland. Ook Yacht constateerde bijvoorbeeld recent dat er onvoldoende recruiters zijn om het personeelstekort weg te werken. En wel ‘door alle sectoren heen’, zoals commercieel manager HR Ellen Berg het zei tegenover BNR.

Meta-probleem

Het is een soort ‘meta-probleem’: overal is een tekort aan goede mensen. Het aantal sollicitanten per vacature neemt razendsnel af. Maar de mensen die zulke goede mensen zouden moeten vinden zijn er dus ook al (bijna) niet. ‘Met een geschatte 40 procent werkenden die het komende jaar een overstap naar een nieuwe baan wil maken, is het nog nooit zo belangrijk geweest om te investeren in de ontwikkeling en retentie van je talentteam’, concludeert daarom Amy Schultz, hoofd talent acquisition bij de Australische ontwerpsoftwaremaker Canva.

‘Het is nog nooit zo belangrijk geweest om te investeren in de ontwikkeling van je talentteam.’

Maar ook daar is een bottleneck aan het ontstaan. ‘Méér recruiters is niet de oplossing voor de uitdagingen in de huidige arbeidsmarkt’, schreef bijvoorbeeld de bekende Nederlandse recruiter Jurriaan Pennartz, in reactie op het LinkedIn-artikel. ‘Maar misschien is bétere recruiters een goed begin.’ Alleen: hoe vínd je die betere recruiters dan? Hoe zorg je dat recruiters daadwerkelijk uitgroeien tot ‘talentadviseurs’, zoals Pennartz hoopt?

Volgeboekt

Ook de opleidingsinstituten merken momenteel namelijk de krapte – en daaruit afgeleid: een sterk groeiende belangstelling. Bij de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie hebben ze bijvoorbeeld te maken met een ‘run op opleidingen’, aldus coördinator Tamara de Man. ‘Voor sommige trainingen zijn we bijna uitverkocht, en plannen we al – coronaproof – extra trainingen in voor het najaar. Ook zitten we behoorlijk vol met inhouse trainingen.’

‘Voor sommige trainingen zijn we bijna uitverkocht. Ook zitten we behoorlijk vol met inhouse trainingen.’

Steeds meer bedrijven lijken in te zien dat goed opgeleide recruiters het verschil kunnen maken. Dat is waarschijnlijk ook een verklaring voor het feit dat steeds vaker gezocht wordt naar ervaring. Was vóór de coronapandemie nog maar 1 op de 3 recruiters in zijn of haar vorige baan ook werkzaam als recruiter, dat is momenteel opgelopen naar bijna 6 op de 10, aldus LinkedIn. ‘Met andere woorden: bedrijven zijn steeds meer in gevecht om de beperkte vijver aan kandidaten.’

Zoals Eric Scruggs, hoofd talent acquisition bij LinkedIn, het zelf uitdrukt: ‘De huidige snelheid in recruitment maakt het meer uitdagend om mensen van buiten recruitment aan te nemen. Het kost immers tijd om nieuwelingen up-to-speed te krijgen met de specifieke hard skills die voor werving en selectie nodig zijn.’ Al zal die aanpak vaak toch nodig zijn, concludeert hij ook, simpelweg omdat lang zoeken naar ervaren recruiters óók veel tijd en moeite kost.

Goed opleiden dus

En dus zullen ook de (schaarse) goede opleidingen voor recruiters ook nog wel even in de belangstelling blijven staan. De vijver wordt immers niet vanzelf groter. ‘De afgelopen jaren is nauwelijks geïnvesteerd in het slimmer en beter maken van de recruiters binnen organisaties’, constateert bijvoorbeeld Geert-Jan Waasdorp, directeur van Intelligence Group en uitgever van Werf-en.nl. ‘De oplossing ligt volgens mij dan ook vooral in: investeren in ‘slimmer werven’ met de recruiters die er al zijn. Zij die het lef hebben om in het oog van de storm het anders en slimmer gaan doen, worden volgens mij zo de winnaar van de war for the recruiter…’

Lees ook

Wat je als werkgever moet weten als je gaat werken met werknemers van buiten de EU

Als je als werkgever te maken krijgt met werknemers van buiten de EU, dan kan het zijn dat die al een Nederlandse verblijfsvergunning hebben. Voor anderen kan het echter de werkgever zijn die zo’n vergunning aanvraagt. Als organisatie treedt je dan op als zogeheten ‘erkend referent‘ namens de vreemdeling, waardoor je aan een aantal verplichtingen moet voldoen. Laat je dit na, dan kan de de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) sancties opleggen, zoals een boete.

De Vreemdelingenwet stelt aan (erkend) referenten drie plichten.

Voor een aantal soorten werknemers, zoals kennismigranten, moet de referent eerst een erkenning aanvragen. De Vreemdelingenwet stelt aan de (erkend) referenten drie plichten:

  • Informatieplicht: als werkgever moet je aan de IND omstandigheden doorgeven die invloed kunnen hebben op de verblijfsvergunning. Denk: het beëindigen van een contract of het naar beneden bijstellen van het salaris.
  • Administratieplicht: alle relevante informatie moet 5 jaar lang in je administratie zitten.
  • Zorgplicht: zorgvuldige werving & selectie, waarin je de werknemer moet wijzen op zijn of haar rechten én plichten.

Niet zoveel mogelijk boetes

‘De IND controleert of de erkend referent zich houdt aan de verplichtingen’, legt Eric van Dijk uit, manager van de klantgroep Zakelijk van de IND. ‘Dat doen wij bijvoorbeeld door een check op het inkomen te doen en te kijken of het afgesproken salaris ook wordt betaald. Zo nodig bezoeken we referenten, waarbij we dan ook kijken naar de administratie- en zorgplicht.’

‘In 2021 zijn tot nu toe ongeveer 100 boetes opgelegd.’

Gelukkig houden de meeste referenten zich aan de regels, zegt hij. ‘Het doel van de IND is niet om zo veel mogelijk boetes op te leggen, maar vooral om te zorgen dat men zich aan de regels houdt. Een uiterste maatregel is het opleggen van een boete. In 2021 zijn tot nu toe ongeveer 100 boetes opgelegd.’

Uitzendbureaus en payrollbedrijven

De IND controleert ook uitzendbureaus en payrollbedrijven. Als zij niet aan de voorwaarden voldoen, kunnen ze ook een boete krijgen, legt Van Dijk uit. ‘Het is belangrijk dat zij zorgen voor zorgvuldige werving en selectie. En dat bijvoorbeeld het salaris wat zij zeggen te betalen ook iedere maand betaald wordt. Wil iemand een maand onbetaald verlof, dan is dat arbeidsrechtelijk in Nederland gewoon mogelijk, maar vreemdelingrechtelijk vaak niet.’

‘Als je niet zelf de werving en selectie doet, ben je nog verplicht te checken of dat zorgvuldig gebeurt.’

Ben je als referent (werkgever) van plan het salaris een periode niet te betalen, bijvoorbeeld voor kort onbetaald verlof? Check dan de website of dat gevolgen kan hebben én of je dat op grond van de informatieplicht bij de IND moet melden. ‘Als referent blijf je altijd verantwoordelijk voor de werknemer’, aldus Van Dijk. ‘Als je bijvoorbeeld niet zelf de werving en selectie doet, dan ben je nog verplicht om te controleren of dat zorgvuldig gebeurt. Het bewijs hiervan moet in je administratie te vinden zijn. Ook het ononderbroken doorbetalen van het salaris is je verantwoordelijkheid als referent, ook als je klant niet betaalt. Als je klant jouw organisatie niet betaalt waardoor je de werknemer ook niet kunt betalen, moet je dat dan ook onmiddellijk melden aan de IND. Anders loop je het risico op een sanctie zoals een boete of mag je uiteindelijk zelfs geen vergunningen voor werknemers van buiten de EU meer aanvragen.’

Kijken naar omstandigheden

De IND zal bij eventuele sancties altijd kijken naar de omstandigheden en wegen wat in dat specifieke geval redelijk is, stelt Van Dijk nadrukkelijk. ‘Bijvoorbeeld met de huidige economische omstandigheden door corona. De verplichtingen blijven dan staan. Maar de vraag of een referent in de huidige omstandigheden aan de voorwaarden had kunnen voldoen, wordt dan door de IND wel meegewogen.’

Voor (nieuwe) erkend referenten houdt de IND geregeld (online) voorlichtingsbijeenkomsten.

De IND zet de komende tijd extra in op controle en handhaving, benadrukt hij. Maar voor (nieuwe) erkend referenten houdt de IND ook geregeld (online) voorlichtingsbijeenkomsten. Daarin vertelt de dienst meer over je rechten en plichten als je werknemers van buiten de EU wilt aannemen. Wanneer deze bijeenkomsten zijn, kun je lezen op de website van de IND.

Lees ook

Leeftijd is op de arbeidsmarkt nog altijd niet zomaar een getal

Wie aan discriminatie denkt, denkt waarschijnlijk niet meteen aan leeftijdsdiscriminatie. Toch geeft maar liefst 25% van de Nederlanders aan die zegt gediscrimineerd te zijn dat het hierbij ging om discriminatie vanwege hun leeftijd. Deze uitingen doen zich het vaakst voor bij mensen tussen de 55 en 64 jaar: bij de werkzoekenden in deze leeftijdscategorie die denken bij het sollicitatieproces gediscrimineerd te zijn, zegt 56% te vermoeden dat leeftijd de belangrijkste factor was.

Vooroordelen alom

Oude mensen zijn te duur, zo is daarbij vaak het idee. En oude mensen snappen niets van IT en onze digitale samenleving. En vooral: oude mensen passen niet op de bedrijfspagina van je o zo hippe organisatie. Ik zie ze vaak voorbij komen: de bedrijven die zichzelf heel modern, innovatief en jeugdig vinden. Zij vullen openstaande vacatures het liefst met professionals van een jaar of 35, want dat past bij het beeld dat zij van hun organisatie hebben. Die professionals moeten vervolgens wel het cv en de levenservaring van een 50+’er hebben. Alsof je iemand van 35 zoekt die al 20 jaar in het vak zit!

Oude mensen passen niet op de bedrijfspagina van je o zo hippe organisatie.

Als je het EQ en de ervaringseisen van zo’n opdrachtgever op een rijtje zet en vergelijkt met de beschikbare kandidaten op de markt, kom je al snel uit bij een (wat) oudere kandidaat. En dat is ook helemaal niet gek: die hebben immers de tijd gehad om relevante levens- en werkervaring op te doen. Een kandidaat van 55 jaar heeft 20 jaar meer geleefd dan een op het eerste gezicht misschien net zo geschikte kandidaat van 35, en brengt zo heel andere voordelen mee. Zelfs als beiden op papier gelijke kwalificaties, opleidingsniveaus en werkervaring hebben, zijn de soft skills van de oudere kandidaat vaak beter ontwikkeld.

Digital native of early expert?

Kan een oudere medewerker dan wel meekomen met de huidige digitale trends? Laten we voor het antwoord op die vraag even kijken naar de ontwikkeling van de huidige technologie. Begin 1980 bracht IBM de eerste Nederlandse ‘Personal Computer’ voor thuisgebruik op de markt. Je zou kunnen betogen dat jongere medewerkers dus ‘digital natives’ zijn: vanaf hun geboorte opgegroeid met de moderne technologie.

Ouderen gingen van werken met de minst gebruiksvriendelijke apparaten naar het gebruiksgemak van nu.

Maar je zou ook kunnen zeggen dat oudere werknemers aan de wieg van die technologie hebben gestaan: zij gingen van werken met de minst gebruiksvriendelijke apparaten naar het gebruiksgemak van nu. Dat betekent dat iemand van 50+ waarschijnlijk beter weet hoe zijn computer van binnen eruitziet dan iemand van 30+, omdat er nu nooit meer ergens aan gesleuteld hoeft te worden.

Kers op de taart

Ook het financiële vooroordeel kan wat mij betreft van tafel. Ik zie immers meer dan genoeg medewerkers van 50+ die een juiste salarisindicatie hanteren die niet heel veel verschilt van die van de young professionals van nu. Als je voor hetzelfde bedrag iemand in huis kunt halen met meer (levens)ervaring en kennis van zaken, lijkt me dat juist een kers op de taart.

Als je voor hetzelfde bedrag iemand in huis kunt halen met meer ervaring, lijkt me dat een kers op de taart.

Discrimineren op grond van leeftijd is verboden. Maar tussen de regels door komt het nog vaak voor. Het is daarom belangrijk dat organisaties in hun recruitmentproces verder durven kijken dan hun neus lang is. Laat je als bedrijf adviseren door de expert, en wees ook kritisch op de kandidaten die diezelfde expert je voorlegt. Het kan best zo zijn dat alle geschikte kandidaten voor jouw openstaande functie ‘toevallig’ rond de 35 jaar zijn. Maar vaak is er ook echt wel een geschikte 50+-kandidaat beschikbaar. Sta daarvoor open. Want zo’n ervaren arbeidskracht kan je organisatie, tegen je verwachting in, een enorme boost geven.

Over de auteur

eli barenholzEli Barenholz is CEO bij executive search-bureau GrassGreener Europe.

Meer over de waarde van ervaring?

Op donderdag 7 oktober vindt in Utrecht het congres plaats rondom (de tweede editie van) The Experience Award, een prijs die actieve 50-plussers in het zonnetje zet en de meerwaarde van oudere medewerkers benadrukt. Kandidaten nomineren is nog mogelijk. Ook veel van de webinars die de organisatie de afgelopen maand gaf zijn nog terug te luisteren.

Lees ook

Wim op woensdag: Over het grootste misverstand in recruitment

Vorige week ging ik een rondje golfen met twee bevriende ondernemers. Ervaren rotten. Niet alleen qua golf, ook wat betreft ondernemen. Gepokt en gemazeld, zeg maar. We spelen om de paar maanden ergens in Nederland en naast dat we veel lol maken, houden we elkaar graag een spiegel voor. Noem het een relatief goedkope coachingssessie, maar dan op de golfbaan.

‘Je zult het wel druk hebben, ouwe cv-schuiver.’

Na de nodige opschepperij over alle prachtballen die we bijna hadden geslagen, kwam het gesprek op mijn bedrijf. ‘Je zult het wel druk hebben, ouwe cv-schuiver’ (mijn koosnaampje bij deze twee heren). ‘Met de werkloosheid op een dieptepunt, de vergrijzing naar een hoogtepunt en de instroom die volledig tekortschiet aan de vraag, moet het vast goed gaan in recruitmentland?’ ‘Het gaat zeker niet slecht’, antwoordde ik. ‘Maar wij hebben zelf natuurlijk ook last van dat tekort aan arbeid. Vind maar eens een recruiter!’ Een luidkeelse lach galmde over het terras. ‘Schei uit. Die werf jij toch zelf?’

Het grootste misverstand

Nou nee dus. En daar ligt meteen het grootste misverstand in recruitment. Ja, ik ken veel recruiters. Maar dat betekent niet dat ik er zomaar een van LinkedIn kan plukken om die in dienst te nemen. Het probleem in recruitment is dat als er schaarste is aan de aanbodkant van arbeid dit automatisch leidt tot schaarste van recruiters. Recruitmentgroepen op Facebook staan dan ook vol met oproepen. Zowel voor tijdelijk als voor vast. Maar ook LinkedIn en alle jobboards puilen uit met aanvragen voor recruiters.

Alle jobboards puilen uit met aanvragen voor recruiters.

Het dilemma waar je als ondernemer tegenaan loopt is: ga je dan zelf werven of besteed je dit uit? Je kunt dat dilemma zuiver financieel benaderen. Zelf werven bespaart een wervingsfee die al snel 10.000 euro groot is, maar kost aan de andere kant ook veel tijd en energie. Een plaatsing in de tijd dat je zelf een nieuwe recruiter werft levert evenveel op. Je hebt dan minder sores, maar bent weer wel afhankelijk van jouw leverancier. Levert deze niet, moet je alsnog zelf aan de bak. Mijn golfmaatjes konden wederom een lach niet onderdrukken. “Dan weet je eens hoe het voelt als wij jou inschakelen…”

Over de auteur

wim van den nobelen is er maar druk mee eenrichtingsverkeer loont de investering in recruitmentWim van den Nobelen is recruiter salarisadministratie bij Strictly People. Hij schrijft voor Werf& de ‘Wim op woensdag’. Op elke woensdag vind je hier een blog, onderzoek of artikel van hem.

Lees ook:

Op zoek naar goede kandidaten? Check het nieuws!

Als goede sourcer volg je natuurlijk het nieuws op de voet. Van Nu.nl tot de kranten, en van NOS tot RTL, aan jou gaat geen primeur voorbij. Maar heb je er ook al wel eens aan gedacht al dat nieuws te gebruiken om er goede kandidaten aan over te houden? Op een of andere manier gebeurt dat opvallend weinig, zegt Jim Stroud. Terwijl je er – met een paar slimme trucjes – juist wel het beste talent kan vinden.

‘De kandidaten die je nodig hebt kunnen zich vaak gewoon in het zicht verstoppen.’

In een nieuwe whitepaper, getiteld ‘Headline Recruiting: Sourcing Passive Candidates from the News’ (namens ProActive Talent), laat hij zien hoe je dat kunt doen. ‘Als het gaat om het vinden van groot talent, kunnen de kandidaten die je nodig hebt zich gewoon in het zicht verstoppen’, zegt hij. Maar check gewoon het nieuws en je zult ze ontdekken. ‘Van bedrijfsfusies, verhuizingen en ontslagen tot bruiloften, verhuizingen en promoties – in het digitale nieuws zit het allemaal!’

Google News

Wil je als sourcer het nieuws goed gebruiken om kandidaten te vinden, dan is in elk geval de ‘News‘-knop op Google belangrijk, aldus Stroud. Zoek je bijvoorbeeld een accountmanager, dan kun je via ‘Nieuws’ zoeken op “* * is accountmanager”, en er poppen meteen een aantal namen op van accountmanagers die recent in het nieuws zijn geweest. Van een accountmanager bij een leverancier in hang- en sluitwerk en digitale toegangscontrole tot een accountmanager grootzakelijk food & agri en de accountmanager van de Rotterdamse vestiging van MediaMarkt Zakelijk.

Mensen worden vaak in het nieuws geïdentificeerd met hun functietitel en waar ze werken. Daar kun je als sourcer goed gebruik van maken, aldus Stroud. Zeker ook omdat deze functietitels meestal zo zijn opgeschreven dat iedereen zich er een voorstelling van kan maken, wat dus iets anders kan zijn dan de functietitel die de betrokkene intern in de organisatie heeft. Waarbij Stroud ook aanraadt te variëren met zoekstrings als “aldus”, “zegt” of “vindt”, omdat zulke woorden vaak worden gebruikt in nieuwsberichten in combinatie met bepaalde namen.

Alerts

Je kunt het via google.com/alerts zelfs zo instellen dat je altijd een waarschuwing krijgt op het moment dat er ergens een bericht verschijnt waarin de functie van jouw keuze benoemd wordt. Talkwalker Alerts is daarvoor overigens een goed alternatief. En het beperkt zich niet alleen tot geschreven nieuwsberichten, zegt Stroud. Ook YouTube kan voor sourcers een goede bron zijn, bijvoorbeeld door te zoeken op “[functietitel] bij” (zoals: “recruiter bij”). Klik hetzelfde in bij Google, en je krijgt overigens niet alleen YouTube-video’s te zien, maar ook andere videobronnen.

Daarnaast raadt hij aan goed de vaktijdschriften in jouw branche (digitaal) in de gaten te houden. Dan kun je op een bepaalde specifieke site zoeken, bijvoorbeeld met een zoekstring als: site:werf-en.nl “hij is een *” | “zij is een *”. ‘Zo kom je vanzelf op interviews, citaten en nieuws van mensen uit het vak terecht.’ En dat kun je zelfs heel locatiespecifiek maken, door bijvoorbeeld alleen in bepaalde lokale media te zoeken.

De volledige paper

Lees ook

Feel Good Friday: De 25 allerslechtste recruitment-grappen ooit

#1. Ferrari als leaseauto

Een recruiter vraagt aan een starter: ‘Wat is het salaris dat je denkt te gaan verdienen?’

De kandidaat antwoordt: ‘Ik denk zo beginnend aan 100.000 euro, afhankelijk van de secundaire arbeidsvoorwaarden.’

De recruiter zegt: ‘Oké, en wat zou je zeggen van een vakantie van 5 weken, en een Ferrari als leaseauto?’

De kandidaat: ‘Wow, je maakt een grapje zeker?’

De recruiter: ‘Ja, maar jij begon.’

#2. Geen ervaring

De recruiter vraagt aan de kandidaat: ‘Waarom verwacht je zo’n hoog salaris terwijl je geen ervaring hebt in dit gebied?’

De kandidaat: ‘Omdat de baan altijd moeilijker is als je geen idee hebt wat je aan het doen bent.’

#3. Leren luisteren!

Een recruiter vraagt een kandidaat: ‘Hoe lang ben je in je vorige functie actief geweest?’

De kandidaat: ‘Ik denk dat mijn grootste zwakte mijn luistervaardigheid is.’

#4. ‘Iets wat mijn baas zei’

#5. Assistentie graag!

Er is een functie vacant voor politiecommissaris.

De recruiter: ‘Wat zou je doen als je je eigen moeder zou moeten arresteren?’

De kandidaat: ‘Onmiddellijk vragen om versterking!’

#6. Verkocht!

De vacaturehouder: ‘Hier heb je mijn laptop. Ik wil dat je probeert deze aan mij te verkopen.’

De kandidaat stopt de laptop onder zijn arm en loopt de kamer uit. De vacaturehouder blijft verbouwereerd achter en roept: ‘Hé, geef me mijn laptop terug!

De kandidaat: ‘250 euro, en hij is helemaal van jou…’

#7. Verhuisd

De recruiter: ‘Zo, vertel eens, waarom ben je in je vorige baan vertrokken?’

De kandidaat: ‘Het bedrijf is verhuisd. Maar ze vergaten mij te vertellen waarheen.’

#8. Verantwoordelijk

De recruiter: ‘In deze functie hebben we iemand nodig die durft verantwoordelijk te zijn.’

De kandidaat: ‘Dat komt goed uit. Steeds als er iets verkeerd ging in mijn vorige functie, riepen ze: “Jij bent verantwoordelijk!”‘

#9. Veelzijdig talent

De recruiter: ‘In deze functie zul je met veel verschillende taken te maken hebben. Kun je dat aan?’

De kandidaat: ‘Ik denk het wel. Ik heb niet voor niets de afgelopen 4 maanden 10 verschillende banen gehad.’

#10. Batman

#11. Horoscoop

De recruiter: ‘Mag ik je cv zien?’

De kandidaat: ‘In plaats daarvan heb ik mijn horoscoop meegebracht. Je zult zien dat er grootse dingen voor mij zullen gebeuren vandaag.’

#12. Buschauffeur

Interview voor de functie van buschauffeur

De kandidaat: ‘Sorry dat ik zo laat ben!’

De recruiter: ‘Je bent aangenomen!’

#13. Iets over jezelf

De recruiter: ‘Vertel eens iets over jezelf.’

De kandidaat: ‘Liever niet. Ik wil deze baan namelijk erg graag.’

#14. Stilte geen probleem

#15. Alles is voor passie

De recruiter: ‘Wat spreekt je zo aan in deze functie?’

De kandidaat: ‘Ik heb altijd al een grote passie gehad voor niet omkomen van de honger.’

#16. Jaarverslag

De recruiter: ‘Jouw cv staat echt bol van de overdrijving, onwaarheden en onbewezen prestaties! Ik zou je graag aannemen voor het schrijven van ons jaarverslag.’

#17. Iets te veel

De kandidaat schenkt een beker water in, tot ver over de rand.

De recruiter vraagt: ‘Zenuwachtig?’

De kandidaat: ‘Nee hoor. Ik geef altijd 110 procent.’

#18. CIA

Hilarious recruitment jokes

#19. Houthakker

De recruiter: ‘Heeft u enige ervaring als houthakker?’

De kandidaat: ‘Jazeker, ik heb jarenlang in de woestijn gewerkt.’

De recruiter: ‘Maar daar staan toch helemaal geen bomen?

De kandidaat: ‘Nu niet meer, nee.’

#20. Weten wanneer te stoppen

De recruiter: ‘Wat is je zwakste punt?’

De kandidaat: ‘Ik weet nooit wanneer ik moet stoppen.’

De recruiter: ‘Je bent aangenomen!’

De kandidaat: ‘Ik stop.’

#21. Killer-instinct

Er is een functie vacant voor legercommando.

De recruiter: ‘We zoeken iemand zonder genade, klaar voor de aanval, altijd alert. Iemand die alles hoort. En het belangrijkst van al: iemand met een killer-instinct. Dus, denk je dat je daar geschikt voor bent?’

De kandidaat: ‘Ik denk het niet, meneer. Maar kan mijn vrouw ook solliciteren?’

#22. Under pressure

Funny interview joke

#23. Historicus

De recruiter: ‘Waarom ben je weggegaan in je functie als historicus?’

De kandidaat: ‘Ik zag er geen toekomst meer in.’

#24. Verhuizing (deel 2)

De recruiter: ‘Ben je bereid te verhuizen?’

De kandidaat: ‘Natuurlijk. Waar wil je dat ik ga zitten?’

#25. Kun je praten?

Nog niet genoeg gelachen?

Voor meer inspiratie over grappen over recruitment:

Lees ook

De maand in werving: 7 dingen die ons opvielen in juli

Juli 2021 was natuurlijk de maand van de aanslag op Peter R. de Vries en van de ruimtereizende miljardairs. Het was ook de maand van Europees kampioen Italië, van de zeer onsportieve Lewis Hamilton, en van de Olympische Spelen die dan toch weer wel door bleken te gaan.

Maar het letterlijk heetste nieuws kwam ongetwijfeld van het klimaat. Zuid-Limburg werd na enorme overstromingen uitgeroepen tot rampgebied, net als grote delen van Duitsland en België. In Zhengzhou kwam het letterlijk met bakken uit de hemel. En daarnaast extreme hitte in Canada en Spanje, een ramp van ‘bijbelse proporties’ in Madagaskar, verwoestende bosbranden in Siberië en de VS; het hield maar niet op.

In juli kwam het heetste nieuws ongetwijfeld van het klimaat.

Maar wat gebeurde er in juli 2021 verder allemaal dat recruiters moeten weten? Een beknopt overzicht.

#1. Komt er een loongolf?

Met de huidige krapte zou je kunnen denken dat een stevige loongolf niet kan uitblijven. Kandidaten hebben immers weer wat te kiezen. Maar in cao’s is dat nog niet echt terug te zien, zo blijkt. In juni dit jaar werden alweer 38 nieuwe akkoorden beklonken, meldt werkgeversorganisatie AWVN. Dat brengt het totaal van dit jaar op 213. Vorig jaar rond deze tijd waren dat er bijna 100 minder.

Het totaal aantal cao’s staat dit jaar op ruim 200, bijna twee keer zoveel als vorig rond deze tijd.

Maar tot een grote salarissprong voorwaarts leidt het tot nu toe zelden voor de betrokken werknemers, aldus een AWVN-woordvoerder. Een tekort vertaalt zich volgens hem eerder in ‘incidentele beloningen’ om personeel te trekken. Om arbeidstekorten op te lossen investeren werkgevers liever in onderwijs en omscholing. Ook Paul de Beer, hoogleraar arbeidsverhoudingen aan de UvA, wijst daarop. ‘Lonen zijn niet het beste instrument om mensen aan te trekken, helemaal als die mensen er niet zijn.’ Met een loonsverhoging trek je misschien mensen uit andere sectoren. ‘Maar het doet niets aan het grotere tekort van arbeidskrachten.’

#2. Máxima achter het stuur; vacatures in de lift

Een van de sectoren die met grote tekorten kampt is de Transport en Logistiek. In de komende jaren heeft de sector behoefte aan zo’n 7.800 chauffeurs per jaar. Om de doelgroep ‘vrouwen’ meer aan te spreken om achter het stuur van een vrachtwagen te kruipen, bracht Koningin Máxima op 14 juli een werkbezoek aan Rijschool E&R Opleidingen in Nieuwegein, waarbij ze ook zelf een rondje reed (foto boven) en onder meer uitleg kreeg over het rijden met een heftruck.

Uit de meest recente Sectormonitor van de branche blijkt dat het aantal vacatures voor werknemers transport en logistiek weer flink toeneemt. Niet alleen loopt de uitstroom naar pensioen sterk op, ook geven steeds meer ondernemers aan dat zij de komende 3 maanden een toename van hun personeelsbestand verwachten. Het aandeel beroepsgoederenvervoerders dat (begin Q2) een belemmering ervaart door het personeelstekort neemt bovendien toe ten opzichte van voorgaande kwartalen (23% begin Q2 tegen 15% begin Q1).

#3. Veel rumoer aan Nederlandse universiteiten

Aan de Nederlandse universiteiten is in juli veel rumoer ontstaan rondom de vraag: wat maakt eigenlijk een goede wetenschapper? Aanleiding was een artikel dat in juni in Nature verscheen, waarin de universiteit van Utrecht uitlegde voortaan niet alleen meer naar de officiële ‘impact factor’ te kijken voor de selectie van onderzoekers, maar ook bijvoorbeeld naar hun commitment voor teamwork en hun inspanningen om de zogenoemde ‘open science te bevorderen. ‘We hebben de sterke overtuiging dat er iets moet veranderen’, aldus projectleider Paul Boselie.

‘We hebben de sterke overtuiging dat er iets moet veranderen.’

Het artikel in Nature volgde onder meer op de VSNU-position paper Room for Everyone’s Talent’ uit 2019, die elke universiteit in Nederland al had ondertekend. Toch leidde het stuk tot nogal wat controverse. Eerst kwam een waarschuwende reactie van 171 wetenschappers, onder wie 142 hoogleraren, die stelden dat het nieuwe Erkennen en Waarderen de Nederlandse wetenschap schaadt. Maar een paar dagen later reageerden niet alleen het programma zelf, maar ook weer 113 (vooral jongere) wetenschappers daar weer op door de gewenste veranderingen juist wél te onderschrijven: ‘We moeten af van de telzucht in de wetenschap’.

Jonge onderzoekers op een recent symposium over het nieuwe Erkennen en Waarderen. Foto: UMC Utrecht.

‘We moeten af van de telzucht in de wetenschap.’

Hoe dan ook: een levendige discussie over wat het precies is, als we zeggen dat we alleen “de beste kandidaten” willen, daar zouden veel andere sectoren nog wel een voorbeeld aan kunnen nemen. En dan hebben we het nog niet eens over het diversiteitsdebat dat aan de universiteiten speelt, en waar de Telegraaf in juli weer eens zijn totaal eigen draai aan wist te geven.

#4. Waar vind je in 2 weken 2.100 man?

Een mooie klus voor Hestia, coronatestbedrijf uit het Twentse Losser. Het haalde een droomopdracht binnen met een mega-aanbesteding van de overheid voor XL-teststraten in Groningen, Zwolle, Amsterdam en Alkmaar. Maar daarmee ontstond wel meteen een probleem: in die teststaat is straks plek voor 25.000 bezoekers per dag. En daarvoor zijn 270 personeelsleden per locatie nodig, in twee shifts per dag. ‘Dan kom je uit op zo’n 2.100 a 2.200 nieuwe mensen’, rekende Hestia-eigenaar Xander Schurink voor. En dat binnen twee weken.

‘Op 6 augustus willen we al operationeel zijn, dus het wordt hoe dan ook nog een flinke klus.’

Xander Schurink

En tja, waar vind je zoveel medewerkers zo snel, zeker nu de arbeidsmarkt zo krap is? ‘En voor die tijd moeten we ze ook nog vinden, aannemen én trainen, dat wordt dus een hele klus’, aldus Schurink. Hestia heeft gelukkig op voorhand al wel een samenwerking gezocht met drie grote uitzendbureaus: Randstad, Adecco en RGF Staffing. ‘Zij garanderen ieder voor een deel de invulling’, legt Schurink uit. ‘Dat is heel prettig. Maar op 6 augustus willen we al operationeel zijn, dus het wordt hoe dan ook nog een flinke klus.’

#5. ‘Stortvloed aan onvervulbare vacatures in kinderopvang’

Momenteel kunnen bijna 4 op de 10 vacatures in de kinderopvang niet worden ingevuld. Wensen zoals kleinere peutergroepen en kinderopvang voor alle jonge kinderen? Die zijn dan ook ‘onrealistisch’, zo stelt onderzoek dat ABN Amro naar de arbeidsmarktkrapte in deze sector deed en dat in juli verscheen.

Het nijpende tekort aan personeel heeft volgens de bank vooral te maken met gebrek aan geschikte kandidaten, ziekteverzuim en uitstroom van personeel. In de dagopvang heeft 59 procent van de organisaties een wachtlijst, in de buitenschoolse opvang is dit 43 procent en in de peuteropvang 38 procent. De Randstad kent de meest schrijnende tekorten en de krapte blijkt het grootst op de gewilde dinsdag en donderdag. ‘Zolang er niks gedaan wordt aan de personeelstekorten, dreigt de ambitie te mislukken om de kinderopvang toegankelijker te maken’, concludeert de bank.

#6. Gelderland experimenteert met Tmrrw-app

Geen vacaturetekst meer, maar video’s van de werkplek zelf. Met steun van de provincie Gelderland ontwikkelde tmrrw een app waarin studenten en beroepsprofessionals in korte video’s uitleggen wat hun studie of beroep inhoudt. Via tmrrw krijgen jongeren en omscholers een realistisch beeld van alles wat er op de onderwijs- en banenmarkt mogelijk is, zo is de bedoeling, en kunnen ze een betere keuze maken.

‘Deze app brengt studie- en loopbaanoriëntatie naar de 21ste eeuw.’

Gedeputeerde Peter Kerris: ‘Deze app brengt studie- en loopbaanoriëntatie naar de 21ste eeuw. Jongeren hebben behoefte aan een beeld van hun toekomstige baan dat aansluit bij hun belevingswereld. Met de app helpen we talent een plek op de arbeidsmarkt te vinden.’ De tmrrw-app helpt jongeren niet alleen door de werkinhoud visueel te maken, ze zien ook de sociale kanten van de werk- en/of studieomgeving. Met de steun van de provincie kunnen 250 onderwijsinstellingen en werkgevers deze dienst gratis gaan gebruiken.

#7. Overheid blijft achter in Banenafspraak

Voor het tweede jaar op rij is de overheid er niet in geslaagd het aantal afgesproken banen te realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking. Waar de marktpartijen opnieuw hun streefcijfer overtroffen (53.799 banen, bijna 4.000 meer dan de doelstelling) kwamen de overheidswerkgevers niet verder dan 12.298 gecreëerde banen, in plaats van het afgesproken aantal van 17.500.

Voor het eerst is de Banenafspraak voor mensen met een arbeidsbeperking niet gehaald.

Daardoor is – voor het eerst – de Banenafspraak voor mensen met een arbeidsbeperking niet gehaald. In 2019 had de overheid voor 15.000 nieuwe arbeidsplaatsen voor mensen met een arbeidsbeperking moeten zorgen, maar het waren er nog geen 10.000. Doordat de marktpartijen toen echter wel veel banen wisten te creëren, werd het totaalaantal wel gehaald. Eind 2025 moet de teller op 125.000 extra banen voor mensen met een beperking staan; 100.000 banen bij marktwerkgevers en 25.000 banen bij overheidswerkgevers. Demissionair minister Koolmees (SZW) zegt nog wel te denken dat te gaan halen.

#8. Cartoon van de maand

van9tot 5 in juli 2021

Bron: van9tot5

Iets over het hoofd gezien?

In de rubriek ‘De maand in werving’ belichten we trends en ontwikkelingen voor iedereen in de wereld van werving en selectie. In juli iets belangrijks over het hoofd gezien? Meld het ons!

Lees ook:

Eerste live evenementen voor recruiters dienen zich weer aan

In september dit jaar is het anderhalf jaar geleden dat de coronapandemie uitbrak. Het was tijdens TRU Amsterdam, en een dag later op Talent Acquisition Live, op 12 maart 2020 in De Nieuwe Liefde in Amsterdam, dat we elkaar voor het eerst geen hand meer mochten geven, en nog wat onwennig de eerste ontsmettingsmiddelen ter tafel kwamen. Premier Rutte gaf zijn eerste corona-persconferentie.

Het is ruim 500 dagen geleden dat het laatste fysieke recruitment-event plaatsvond.

Al met al is het nu ruim 500 dagen geleden, en voorzichtig lijkt het weer de goede kant op te gaan. Veel Nederlanders zijn inmiddels gevaccineerd, en organisatoren van evenementen beginnen weer plannen te maken om grote groepen mensen te ontvangen. Niet alleen de festivalorganisatoren, maar ook iedereen die houdt van evenementen in de recruitmentbranche…

Back in Town

In september moet het vooral gaan gebeuren. Zo heeft Recruiters United 21 september in de agenda omcirkeld voor ‘Recruiters Back In Town’. Plaats van handeling is (hopelijk) Zoelen (Gelderland), waar dan niet alleen actuele vakinhoudelijke verdieping te vinden is, maar ook stilgestaan wordt bij het 20-jarig bestaan van de vereniging, die onlangs afscheid nam van Gusta Timmermans als voorzitter.

‘Hopelijk is dit de start van een lange periode van veel én leuk recruitmentwerk.’

Slechts twee dagen later, op donderdag 23 september, nodigt Recruiters | Connected ook zijn leden en partners weer uit om elkaar (gratis) fysiek te komen ontmoeten. Hier is de locatie gevonden in het Corendon Hotel in Badhoevedorp (foto boven), waar ruimte is voor bijna 120 deelnemers. Het moet ook voor Recruiters | Connected weer het eerste grote evenement worden sinds februari 2020, aldus organisator Kees-Jan Markens. ‘Hopelijk is dit evenement de start van een lange periode van veel én leuk recruitmentwerk voor iedereen in dit vakgebied.’

Digitaal Werven

Ook andere geplande evenementen gaan vooralsnog uit van live aanwezigheid. Zo vindt het DW Selectie-event plaats op 12 oktober 2021 in Mereveld in Utrecht, twee weken later gevolgd door Digitaal Werven, in Inn Style, aan het water in Maarssen. En voor wie ook internationale vakgenoten wil ontmoeten is misschien RecFest op 17 september in Engeland wel iets om in de agenda te zetten. Een evenementen wat ook pas fysiek echt tot zijn recht komt.

recfest evenementen recruitment

Ook de Leergang Arbeidsmarktcommunicatie, die 28 september start, staat als fysiek evenement gepland, net als bijvoorbeeld de Employer Branding Summit op 4 november, traditiegetrouw in de Philharmonie in Haarlem. Zin om op 1 van al deze evenementen op het podium te staan om jouw verhaal te vertellen? Dan is het Event voor Aanstormend Spreektalent op 23 september misschien wel iets voor jou.

Online gaat ook door

Niet elke organisator durft het alweer aan om fysieke evenementen aan te kondigen. Zo houdt Bullhorn het op 12 oktober met zijn EngageX Europe dit jaar nog op een online evenement, en kiest Recruitment Tech Live op donderdag 18 november voorzichtigheidshalve voor een ‘hybride’ variant; deels online te volgen, deels in de zaal. Wat natuurlijk wel weer het voordeel heeft dat je ook op afstand ‘erbij kunt zijn’.

Nu maar hopen dat de komende maanden geen nieuwe variant de kop opsteekt.

Nu alleen nog maar hopen dat er de komende maanden niet toch nog een nieuwe variant de kop opsteekt, met nieuwe lockdowns tot gevolg, en alle mooie fysieke plannen weer op de lange baan geschoven kunnen worden… Dus: fingers crossed, en hopelijk snel tot ziens, ergens, in levenden lijve!

Bekijk ook

‘Er bestaat geen personeelstekort, alleen een tekort aan het herkennen van talent’

De personeelstekorten beheersen het nieuws. Van de kinderopvang tot de horeca en festivals; overal wordt geklaagd dat er aan (goede) mensen nauwelijks meer te komen is. Maar wacht eens even, stelt de Amerikaanse hoogleraar Ludmila N. Praslova op ere.net: ‘Is hier werkelijk sprake van een gebrek aan talent? Of speelt hieronder misschien een dieper probleem?’

‘Is hier werkelijk sprake van een gebrek aan talent? Of speelt er een dieper probleem?’

Om haar stelling te onderbouwen haalt ze eerst een paar heldere onderzoekscijfers aan:

  • Mensen die arm opgroeien hebben minder kans om aangenomen te worden.
  • Zelfs “diversiteits-ambassadeurs’ blijken te discrimineren tegenover oudere generaties.
  • Google kwam in het nieuws door zwarte, vrouwelijke leiders te ontslaan en zijn partnership met het HBCU-netwerk te ontkrachten.
  • Asian-Americans worden zelden gezien als potentiële leiders.
  • De werkloosheidsratio van autistische afgestudeerden ligt nog steeds rond de 85%, ook al kunnen zij tot wel 140% méér productief mits ze worden gematcht aan goed passende banen.

Al vaker betoogd

Het is natuurlijk al vaker betoogd: hoe kan het nu zo zijn dat we aan de ene kant een overkokende arbeidsmarkt hebben, maar aan de andere kant ook nog eens 300.000 werklozen? Het gaat om een matchingsprobleem, wordt dan vaak gezegd: die werklozen zouden niet de juiste kwalificaties hebben voor die vacatures. Maar zelfs voor banen waarvoor niet veel (specifieke) opleiding nodig is, zeggen nu al veel werkgevers dat er geen mensen voor te vinden zijn. Waar gaat dat mis, vraagt Praslova zich af. ‘Dit lijkt niet op een talentprobleem. Dit lijkt op een probleem met het herkennen van talent.’

Waar gaat het mis? ‘Dit lijkt niet op een talentprobleem. Dit lijkt op een probleem met het herkennen van talent.’

Het probleem is volgens haar dat veel organisaties verwachten ‘dat talent er op een specifieke manier uitziet en klinkt: snel pratend, accentloos, kreukvrij, extravert, niet gehinderd door zorg en bij voorkeur lang, licht van huid en mannelijk’. Alles wat daarvan afwijkt, staat bij voorbaat op achterstand. Terwijl al die eigenschappen lang niet altijd relevant zijn voor de functie in kwestie.

Ander pakket is lastig

‘We hebben moeite om talent te herkennen in een ander pakket. Zelfs als ons leven ervan afhangt – letterlijk’, aldus Praslova. Ze haalt het voorbeeld aan van Katalin Karikó, een immigranten-slagersdochter, die in haar wetenschappelijke loopbaan veel tegenslag en (onbewuste) discriminatie tegenkwam, maar desalniettemin doorslaggevend bleek in de ontwikkeling van het m-RNA-vaccin tegen corona.

‘Selectieprocedures zijn vaak beter in talent uitsluiten dan in het binnenhalen ervan.’

Volgens de Global Talent Management Survey van Leadership IQ kan tot 81% van alle nieuwe medewerkers als mislukt worden beschouwd. ‘Dit suggereert dat typische selectieprocedures misschien beter zijn in talent uitsluiten dan in het binnenhalen ervan’, concludeert Praslova. En iets soortgelijks kun je zeggen van systemen die bepalen of iemand voor promotie in aanmerking komt. Ook daar zouden uiterlijk en subjectiviteit vaak belangrijker wegen dan competentie.

Verkleining van talentpool

‘Herkennen we talent als we het zien? Nemen we de meest gekwalificeerde kandidaten aan? Over het algemeen: helaas niet’, concludeert de hoogleraar. En dat begint al in de scholen, waar individuen met bijzondere talenten zelden erkend worden, en vaak zelfs gehinderd, waardoor de talentenpool al vroeg kleiner wordt.

‘Herkennen we talent als we het zien? Helaas niet.’

En dat wordt met latere selectiemethoden zelden beter, betoogt ze. Denk aan migranten die afwijzing na afwijzing krijgen omdat ze te weinig over de Nederlandse cultuur weten, of omdat ze niet gewend zijn aan zelfpromotie te doen. ‘Te veel selectiesystemen vertrouwen nog steeds op ongestructureerde interviews, ondanks hun gebrek aan validiteit. En slecht gedefinieerde culture fit-argumenten worden gebruikt om willekeurige voorkeuren te rechtvaardigen op basis van affiniteitsbias.’

Een inclusief organisatieontwerp

Een traininkje ‘onbewuste vooroordelen’ zet daarbij niet zoveel zoden aan de dijk, aldus Praslova. ‘Systemische problemen vragen om systemische oplossingen, zoals een inclusief organisatieontwerp. Talent van alle achtergronden bereiken, identificeren en rechtvaardig ontwikkelen in elke fase van het dienstverband is de sleutel tot bloeiende, talentrijke organisaties.’

‘Alle soorten organisaties kunnen divers talent effectief verwelkomen.’

Open Hiring, waar ook in Nederland steeds meer organisaties mee experimenteren, is daarvan een goed voorbeeld, stelt ze. Maar ‘alle soorten organisaties kunnen divers talent effectief verwelkomen. Bovendien suggereren de beste praktijken op talentgebied en de beste inclusiepraktijken dat dezelfde oplossingen zowel organisaties als individuen ten goede komen.’

Praktische stappen

Ze noemt een aantal praktische stappen die kunnen helpen. Denk aan campagnes speciaal gericht op bepaalde groepen, zoals autisten, gehandicapten of ex-gedetineerden. Of richt je eens op andere bevolkingsgroepen, andere afstudeerrichtingen, of andere opleidingsniveaus. En wat te denken van andere leeftijdsgroepen? Voorkom vooral ook dat je in je vacatureteksten al op voorhand mensen uitsluit, met woorden als ‘digital native’, adviseert Praslova.

‘Te vaak bevoordelen de minst werkgerelateerde onderdelen van het selectieproces de bevoorrechten.’

Maar niet alleen de wervingsfase moet wat haar betreft inclusiever worden, ook de selectiefase. ‘Te vaak bevoordelen de minst werkgerelateerde onderdelen van het selectieproces de bevoorrechten.’ Daarom bepleit ze voor zo objectief mogelijke prestatiebeoordelingen, bijvoorbeeld via work samples of simulaties, ‘waar nodig aangepast voor toegankelijkheid voor iedereen’.

Werven op competenties

Praslova zegt ook te vertrouwen op het werven op skills en competenties, dat ook in Nederland aan belang wint. ‘Dat zal niet alleen de beschikbaarheid van talent vergroten, maar waarschijnlijk ook de kloof verkleinen in arbeidsparticipatie tussen meerderheids- en minderheidsgroepen.’

‘Meer dan 70% van de werknemers heeft nu het gevoel dat hun evaluaties onnauwkeurig en oneerlijk zijn.’

En dat geldt dan volgens haar overigens niet alleen voor werving en selectie, maar ook voor interne doorstroming en promoties. ‘Meer dan 70% van de werknemers heeft nu het gevoel dat hun evaluaties onnauwkeurig en oneerlijk zijn.’ Inclusieve talentgroei en -ontwikkeling vereist meer validiteit van evaluatiecriteria, stelt Praslova dan ook. ‘Dat zou moeten helpen om leiders te selecteren op basis van competentie in plaats van overmoed die voortkomt uit privileges.’

Dit is dé kans

We hebben momenteel dan ook helemaal niet te maken met een personeelstekort, concludeert ze. ‘Het talentprobleem is vooral: een diversiteitsprobleem.’ En de tijd waarin we nu zitten is volgens haar juist dé kans ‘om werkplekken opnieuw in te richten en het gebruik van geldige, empirisch onderbouwde en inclusieve manieren te bevorderen om talent te identificeren en te ontwikkelen. Want inclusieve praktijken zijn ook de beste praktijken op het gebied van talent en organisatie. Laten we talent dan ook zien en ondersteunen, ongeacht de ‘verpakking’.’

Lees ook