Nergens bereikt arbeidsbureau zo weinig jongeren als in Nederland

De werkloosheid is momenteel behoorlijk laag, ook onder jongeren. Toch heeft de coronacrisis met name op jongeren veel effect gehad, en is de jeugdwerkloosheid na 2019 aardig opgelopen, met name voor mensen zonder startkwalificatie. Nu zou je misschien denken dat die dan wel de weg zouden weten te vinden naar het UWV, maar uit internationaal onderzoek blijkt dat flink tegen te vallen: Nederland bungelt stijf onderaan in een recent gepubliceerde ILO-ranglijst van werkloze jongeren die met hun lokale arbeidsbureau contact opnemen in de hoop een baan te vinden.

Als het gaat om het totaal aantal werklozen, doen de Britten, Portugezen, Italianen en Spanjaarden gemiddeld nog (ietsje) minder een beroep op hun lokale publieke arbeidsbureau. Maar bij de 15- tot 24-jarigen is de rol van ons UWV internationaal gezien veruit het kleinst (alhoewel ook Britse en Deense jongeren relatief gezien zelden een beroep doen op overheidshulp bij het vinden van een baan). In landen als Litouwen en Tsjechië, maar bijvoorbeeld ook in Oostenrijk, is de rol van het lokale arbeidsbureau juist relatief groot, zowel voor alle werklozen als specifiek voor jongeren.

De rol van bijvoorbeeld de Vlaamse VDAB is veel groter dan die van ons UWV.

Opvallend: buurland Duitsland is in deze OECD-ranglijst niet opgenomen. Maar in een ander buurland, België, is de rol van bijvoorbeeld de Vlaamse VDAB (het lokale UWV) veel groter. Oók voor jongeren. En min of meer iets soortgelijks geldt voor Frankrijk en bijvoorbeeld Zweden.

Tijdelijk en flexibel werk

Een belangrijke verklaring hiervoor, zo schetst het bijbehorende ILO-rapport, is de hoge mate van tijdelijk en flexibel werk in Nederland. Dat deel van de arbeidsmarkt helpt vooral jongeren aan werk, en voltrekt zich grotendeels buiten het zicht van het UWV. Het is traditioneel gezien meer het terrein van de vele uitzendbureaus en platforms die hier actief zijn. Maar dit is ook niet zonder risico, aldus de auteurs van het rapport. ‘Het gebruik van uitzendkrachten levert inherente uitdagingen op, die erop duiden dat het misschien geen duurzame maatregel is.’

‘Het vele gebruik van uitzendkrachten levert inherente uitdagingen op.’

Volgens de internationale arbeidsorganisatie blijft eigenlijk in heel Europa het probleem bestaan van een kloof bestaan ​​tussen de output van onderwijs- en opleidingsstelsels en de vraag op de arbeidsmarkt. ‘Deze structurele uitdagingen werden weerspiegeld in moeilijke overgangen van school naar werk, hoge jeugdwerkloosheid, hoge percentages “jongeren zonder werk, onderwijs of opleiding” (NEET) en grote genderverschillen.’

Geen goed gedaan

En de pandemie heeft deze problemen bepaald geen goed gedaan. ‘Vertraagde toegang tot de arbeidsmarkt, of toegang tot banen van mindere kwaliteit dan anders zou zijn aangenomen, of langdurige of herhaalde perioden van werkloosheid of inactiviteit kunnen op lange termijn nadelige gevolgen hebben voor de loopbaan en de verdienmogelijkheden van jongeren’, aldus het rapport World Employment and Social Outlook Trends 2022. Met andere woorden: hier is nog volop werk aan de winkel. Ook omdat relatief veel jongeren hierdoor in de bijstand belanden.

‘Vertraagde toegang tot de arbeidsmarkt kan op termijn nadelige gevolgen hebben voor jongeren.’

Aan de lokale arbeidsbureaus, zoals het Nederlandse UWV, om in die problemen een rol te pakken. En het niet alleen aan de uitzendbureaus over te laten. Als ze die jongeren dan maar wel weten te bereiken. En juist daar blijkt het in Nederland dus aan te ontbreken. Uit eerder onderzoek bleken bijvoorbeeld al veel werkloze jongeren volledig ‘buiten beeld’ te zijn, en onder meer niet bekend te zijn bij het UWV of de gemeente. Ook meldde de Inspectie SZW een aantal jaar geleden dat gemeenten en UWV onvoldoende controleren hoe jongeren met een uitkering zoeken naar een baan, en dat ze hierin ook onvoldoende samenwerken.

Lees ook

Hoe DJI ook voor verpleegkundigen een boeiende werkgever wil zijn (podcast)

Als ze ergens trots op is, dan is het wel de Talent Acquisition Award van LinkedIn die de Dienst Justitiële Inrichtingen in het najaar won. Niet alleen omdat het altijd leuk is om in de prijzen te vallen, maar vooral omdat het resultaat zo snel behaald is. ‘Twee jaar geleden hadden we eigenlijk nog helemaal geen recruitmentafdeling’, zegt corporate recruiter Monique van Groen. ‘Dat we dan nu al zo’n prijs winnen, is dan natuurlijk top.’

‘Er staat niet voor niets een grote muur om die gevangenissen heen.’

Van Groen is te gast in de meest recente aflevering van de Werf&-podcastserie ‘Werving in de zorg‘, waarin host Martijn Hemminga steeds een kijkje in een andere wervingskeuken geeft. Maar wacht even, ‘werving in de zorg’? We hebben het hier toch over de gevangenis? Een bekend misverstand, aldus Van Groen. ‘Er staat niet voor niets een heel grote muur om die gevangenissen heen. Dat heeft natuurlijk een belangrijke functie, maar het nadeel is wel dat we daardoor ook wat onzichtbaarder zijn. Terwijl we wel veel functies hebben zowel voor mensen met een verpleegkundige achtergrond als voor mensen met een achtergrond in social work.’

Een 8 voor pijn

Als corporate recruiter werkt Van Groen voor de gevangenissen in Zuid-Nederland: de PI’s in Middelburg, Grave, Roermond, Vught, Ter Peel en Sittard. Tot 2 jaar geleden was het wervingsprobleem hier nog niet zo groot, ook omdat er een aantal inrichtingen dicht gingen, en personeel dus zo intern kon doorschuiven. ‘Daar konden we veel gaten mee vullen.’

‘We verruimen nu soms ook de functie-eisen, en leiden mensen zelf op.’

Maar inmiddels is de werving wel een stuk moeilijker geworden. ‘Op een schaal van 1 tot 10 is de pijn nu wel richting de 8, denk ik. We verruimen nu soms ook de functie-eisen, en leiden mensen zelf op. Dus dan máken we ze geschikt.’

Boeiende werkgever

Verpleegkundigen in opleiding denken niet zo snel aan het werk in een gevangenis, legt Van Groen uit. Dat betekent dus dat ze – samen met haar collega’s – veel moet uitleggen over wat het werk nou precies inhoudt. ‘Daar zijn we dan ook druk mee bezig.’ Binnen DJI zijn in totaal ongeveer 700 verpleegkundigen werkzaam. ‘En dan heb ik het nog niet eens over psychologen en zo. Maar dan ben je dus eigenlijk gewoon een grote zorginstelling.’

‘Met 700 verpleegkundigen zijn we eigenlijk gewoon een grote zorginstelling.’

In 2021 kreeg de werving een impuls door de ontwikkeling van testimonials met mensen die met gedetineerden werken en een speciale vacaturepodcast. Er komen dit jaar ook nieuwe video’s en een nieuwe werkenbij-site, vertelt ze, een nieuwe slogan, en een nieuwe huisstijl. ‘Zo kunnen we laten zien dat we een heel leuke en – woordgrapje – boeiende werkgever zijn.’

Geen open huis

Penitentiaire inrichtingen zijn bekend van hun fysieke wervingsdagen op de locaties. Maar corona maakte het de afgelopen jaren moeilijk open huis te organiseren. ‘Dat hebben we allemaal moeten parkeren’, aldus Van Groen. Maar inmiddels is dat weer veranderd. ‘We hebben ook alweer de eerste wervingsevents gepland’, vertelt ze. Al hebben ze ook wel wat van de digitale tijd overgehouden, zoals digitale assessments en persoonlijkheidstesten.

‘Ik zou willen dat er vanuit de politiek meer aandacht voor de krapte is.’

En wat zijn de plannen voor de wat langere termijn? ‘Toch de strategie van het vertellen van verhalen’, zegt ze. ‘We hopen door een kijkje in de keuken te geven, mensen meer van het boeiende werk te laten zien.’ Al is er wel méér nodig dan alleen goede arbeidsmarktcommunicatie om de krapte op te lossen, benadrukt ze ook. ‘Ik zou wel willen dat er vanuit de politiek veel meer aandacht voor is.’

Nergens zo veilig

En wat zegt ze tegen verpleegkundigen die het werk in de gevangenis maar eng vinden? ‘Het werk kan hier spannend zijn. Maar gek genoeg voel ik me nergens zo veilig als in een gevangenis. Ik heb een pieper bij me. Als er iets gebeurt, dan weet ik dat er binnen enkele seconden fysiek sterke collega’s bij me zijn. Terwijl: als ik in de supermarkt boodschappen doe, heb ik geen idee wie er achter me staat.’

Luister de hele podcast

Lees ook:

Hoe Thuiszorg Groot Gelre aan de volledige zorgvraag voldoet, zónder inzet van externen

Eén recruiter. En één adviseur arbeidsmarkt. Plus ongeveer 1,4 fte op de afdeling communicatie. Dat is eigenlijk het totale wervingsapparaat van de DrieGasthuizenGroep, die met zo’n 1.800 collega’s woonzorg, thuiszorg en wijkverpleging verzorgt, met name in Arnhem-Noord. Maar ondanks die kleine bezetting wist Thuiszorg Groot Gelre, een belangrijk onderdeel van de zorgorganisatie, vorig jaar toch een groot succes te boeken: het slaagde er al in november in één van de grote doelen van dat jaar te behalen: geen externe inhuur meer.

‘Ik had dit succes zelf ook niet voor mogelijk gehouden.’

‘Niet omdat die mensen niet leuk of goed zijn’, aldus Martine Mekkink. ‘Maar we wilden echt gaan bouwen met eigen collega’s.’ Het was misschien een beetje een ‘krankzinnige doelstelling’, blikt ze terug in de meest recente aflevering van de Werf&-podcastserie ‘Werving in de zorg‘, waarin Martijn Hemminga steeds een kijkje in een andere wervingskeuken geeft. ‘Ik had het zelf ook niet voor mogelijk gehouden. Want niet alleen wilden we allemaal eigen mensen aantrekken, we wilden ook groei zien. Maar in 6 weken campagne hebben we 35 medewerkers voor de WMO binnengehaald en bijna 15 mensen binnen de wijkverpleging. Dat is echt héél veel. Ik dacht eerst: dat kan helemaal niet. Maar we hebben het toch met elkaar gefixt.’

Thuiszorgmeisje

Mekkink is van origine verpleegkundige, heeft hbo-v gedaan, en ‘echt wel een thuiszorgmeisje’, zoals ze het zelf noemt. Tegenwoordig is ze manager wijkverpleging bij Thuiszorg Groot-Gelre, een van de onderdelen van de DrieGasthuizenGroep. Ze is in de podcast te gast samen met adviseur arbeidsmarkt Onno Ettema, die zelf ook afkomstig is uit de zorg, maar tegenwoordig zijn dagen vooral vult met onderwerpen als campagnes, werkenbij-sites en employer branding, steeds belangrijker thema’s in de zorg.

‘Al met al denk ik inderdaad dat dit wel een redelijk uniek verhaal is.’

Hij werkt er sinds 2018. Zijn filosofie: ‘95% van wat wij doen, doet een ander ook’, legt hij uit. ‘Dus het gaat erom dat je heel erg gericht bent op die 5%. Daar maak je het verschil. Dat hebben we weten te laden, mede met een externe partner. En dan zie je dat je ook in deze markt dus nog resultaten kunt halen. Al met al denk ik inderdaad dat dat wel een redelijk uniek verhaal is.’

775 jaar

Wat het verhaal in de eerste plaats al uniek maakt is natuurlijk de geschiedenis van de DrieGasthuizenGroep. Die gaat namelijk maar liefst 776 jaar terug, en begint al in het jaar 1246 (!). Daarmee is het de oudste stichting in Nederland die werkzaam is in de ouderenzorg. Een speciale jubileumwebsite deed daar afgelopen jaar uitgebreid verslag van. En daarnaast is uniek ‘dat we in deze regio de hele route bedienen, van hulp in de huishouding tot de intramurale setting’, aldus Mekkink. ‘Er zijn wel meer organisaties in de regio die thuiszorg doen, maar geen ander doet het zo veelomvattend.’

A View of Arnhem, schilderij van het Catharinae Gasthuis in de Hermitage in Sint-Petersburg, © via Hermitage Amsterdam

De geboden zorg is in de loop ook steeds complexer geworden, legt ze uit. ‘Dat betekent ook dat we daar kwalitatief goede collega’s voor nodig hebben, mensen met veel ervaring die uiteindelijk het verschil kunnen maken.’ Daar is de zorggroep dus flink op gaan investeren, zegt ze. ‘Dat zien we nu gaan renderen.’ Met als grootste succes in 2021 ‘dat we geen nee hebben hoeven zeggen tegen een cliëntvraag. En dat is wel waarom ik hier werk.’

De stoute schoenen aangetrokken

Dat investeren gebeurt op veel terreinen, maken de twee duidelijk. Zo was er tot 2,5 jaar geleden nog een externe partij aangehaakt om de studentenpool voor de zomermaanden te vullen. ‘Toen hebben Onno en ik elkaar aangekeken en gezegd: dat kunnen we toch zelf ook’, aldus Mekkink. ‘Toen hebben we de stoute schoenen aangetrokken en zijn we gewoon zelf een studentenpool gaan opzetten, om ervoor te zorgen dat je gedurende een heel jaar aan die zorgvraag kunt voldoen, en tegelijk studenten te kunnen laten zien: zo gaat het in de thuiszorg.’

‘Hoe zet je het scherp weg in de doelgroep? Die stap hebben we in 2021 gemaakt.’

Voor de wervingscampagne die de organisatie vorig jaar voerde, sloeg het dan weer wel de handen ineen met een externe partij; WeAchieve uit Den Bosch. ‘We waren bijdehand genoeg om zelf te starten met content maken’, vertelt Ettema. ‘Dat lukte ons ook best oké. Maar we hadden wel door: nu is de tijd om door te pakken en die kwaliteitsslag te maken, zeker ook wat betreft de techniek aan de achterkant en de vraag: hoe zet je het scherp weg in de doelgroep? Die stap hebben we in 2021 gemaakt.’ Wat meteen leidde tot meer interne trots. ‘Je maakt er daardoor echt een feest van.’

Plannen voor 2022

Voor 2022 staat onder meer een eigen podcast op de agenda, om meer eigen mensen aan het woord te laten, vertelt Ettema. ‘Ook gaan we nog meer campagnematig werken en onderdelen duidelijker profileren, zodat mensen sneller de juiste keuze maken en zien: oké, hier moet ik zijn, in plaats van dat mensen na 3 of 4 maanden denken: ik weet eigenlijk niet of ik wel de goede keuze heb gemaakt. Door duidelijk te zijn, zijn er ook altijd mensen die zich niet aangesproken voelen. En het is goed als die niet voor ons gaan kiezen, want uiteindelijk is dat zonde van ieders tijd.’

‘Je kunt niet alles aansluiten met alleen maar meer handen.’

Mekkink verwacht veel van innovatie en een subsidie rondom ‘positieve gezondheid’, die voor komend jaar in de wacht is gesleept. Daarbij gaat het bijvoorbeeld over preventie, maar ook over beeldzorg en andere medicijndispensers. ‘Je zult in de toekomst ook op een andere manier moeten kijken naar klanten’, zegt ze. ‘Je kunt niet alles aansluiten met alleen maar meer handen.’ Haar tip: durf anders te denken dan je altijd gedaan hebt. En durf ook kwetsbaar te zijn. ‘Laat zien: dit probleem heb ik. Kunnen jullie me daarbij helpen? Als dat treintje eenmaal gaat lopen, dan zit je goed.’

Benieuwd naar het hele verhaal?

Luister hier de volledige podcast ‘Werving in de zorg’ met Martine Mekkink en Onno Ettema van DrieGasthuizenGroep:

Lees ook:

Podcast: Hoe je met verse appeltaart talent in de zorg kunt overtuigen

Zou het echt de geur van de appeltaart geweest zijn, die cliënten van Esdégé Reigersdaal altijd zelf bakken voor de kennismakingsbijeenkomsten die de organisatie voor nieuw talent organiseert? Het is niet uit te sluiten, want waar de hele zorg al jaren met grote tekorten kampt, heeft deze zorginstelling in de kop van Noord-Holland tot nog toe eigenlijk nog geen grote problemen gehad, leren we in de achtste editie van de Werf&-podcastserie ‘Werving in de zorgmet Martijn Hemminga.

‘We zijn eigenlijk pas net begonnen met arbeidsmarktcommunicatie’, vertelt Inge de Rover in deze uitzending. Als recruiter, of: ‘adviseur Voorwerk’, zoals het in deze organisatie heet, is ze dan ook trots op de goede naam van Esdégé Reigersdaal in de regio. ‘Dat we nu pas hoeven te starten met arbeidsmarktcommunicatie is natuurlijk wel bijzonder’, beseft ze. ‘We zijn nu vacaturehouders aan het uitvragen waar hun pijn zit. En nemen interviews af met de doelgroepen die we hebben vastgesteld. Wat vinden ze belangrijk? Waarom kiezen ze om ergens wel of niet te solliciteren? Van daaruit willen we onze communicatie gaan opstarten.’

Nieuwe naam

Esdégé Reigersdaal heette ooit Stichting Dienstverlening Gehandicapten. Maar een stichting met een nagenoeg gelijkluidende naam kwam in protest, waarna de nieuwe naam gekozen werd. Momenteel telt de organisatie zo’n 3.000 cliënten en 3.000 medewerkers, die – onderverdeeld in 80 clusters – werken op zo’n 200 locaties, van Alkmaar tot Zwaag. Voor jongeren met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking of niet aangeboren hersenletsel is er dagbesteding, maar de organisatie biedt ook wonen, (aangepast) werk,  vrijwilligerswerk, onderwijs en vrije tijd.

De locaties zijn grotendeels autonoom in hun recruitmentprocessen, vertelt De Rover. ‘Zij bepalen zelf wanneer ze een vacature openstellen en wie ze aannemen.’ Vandaar ook haar functietitel: voorwerk. Omdat zij vanuit Personeelszaken wel de werving opstart. ‘En daarbij merken we nu wel dat de markt verandert. Zeker op bepaalde locaties, waar bijvoorbeeld specifieke zorg voorkomt, of we veel met agressie te maken hebben, wordt het moeilijker.’

Open voor zij-instromers

De organisatie kan gelukkig wel vertrouwen op een grote groep zij-instromers. ‘Het afgelopen jaar is zeker 1/3 van de mensen die zijn aangenomen zij-instromer’, aldus De Rover. Ook de informatiebijeenkomsten, die in normale omstandigheden 7 keer per jaar, mét verse appeltaart, worden georganiseerd, zorgen voor een gestage instroom, vertelt ze. Al was het de afgelopen anderhalf jaar natuurlijk wel moeilijk om dit soort avonden te organiseren. ‘We hebben daarom nu meer 1-op-1-gesprekken gehouden. Zodat het contact toch bleef, maar in iets andere vorm. En ja, ook zonder appeltaart dus.’

‘Als je met 1/3 zij-instromers werkt, vraagt dat natuurlijk wel wat van de collega’s.’

Ze zegt erg tevreden te zijn hoe open de collega’s in de organisatie zijn voor zij-instromers. ‘Ze zijn altijd bereid hen te integreren. Als je met 1/3 zij-instromers werkt, vraagt dat natuurlijk ook wel wat van het personeel. Maar dat we daar toch altijd voor open staan, daar ben ik best trots op.’ Ze raadt ook andere collega-instellingen aan daar meer voor open te staan. ‘Wij hebben in elk geval veel bereikt met de inzet van zij-instromers, waarbij we goed kijken naar iemands karakter en levenservaring.’

Meer weten?

Benieuwd naar het hele verhaal van Inge de Rover? Wat ze voor 2022 nog allemaal op de agenda heeft staan? Of hoe ze interne samenwerking tot stand weet te krijgen? Luister dan de hele podcast:

Lees ook:

 

Podcast werving in de zorg: ‘Als we hier de mensen niet kunnen vinden, doet dat echt pijn’

Heel af en toe gebeurt het nog, zegt Mayke Stroeken. Dan wordt een van de recruiters van Pro Persona gebeld door een vacaturehouder, met de boodschap: ‘Hé, ik heb volgende week een klinisch psycholoog nodig. Lukt dat?’ Tja, zegt ze. ‘Dan vraag je jezelf ook wel eens af: hoe is het mogelijk?’ Maar gelukkig komt dit wel steeds minder voor. En komt de hele organisatie er ook steeds meer achter dat werving iets van iedereen is, vertelt Stroeken in de meest recente editie van de Werf&-podcastserie ‘Werving in de zorgmet Martijn Hemminga.

‘Je moet elkaar wel helpen’, zegt de adviseur arbeidsmarktcommunicatie, die bij de geestelijke gezondheidsorganisatie de ‘schakel vormt tussen recruitment, HR, en marketing & communicatie’. En vanuit die verbindende functie dus ook telkens de waarde van samenwerking benadrukt. ‘Ik merk dat in de organisatie steeds meer kwartjes beginnen te vallen. We moeten niet zo in hokjes denken, het is allemaal niet zo afgebakend.’

‘Ik merk dat in de organisatie steeds meer kwartjes beginnen te vallen.’

‘Als ik het heb over arbeidsmarktcommunicatie, dan vind ik het niet zo sterk om alleen maar vacatures op onze werkenbij-site te plaatsen’, zegt ze bijvoorbeeld. ‘Dan vind ik het veel mooier om doelgroepspecifiek echt mensen te bereiken. Vanuit kennisdeling en inhoud. Maar daarvoor moet ik toch echt eerst met onze zorgprofessionals om tafel. En als je dan samen naar dat vraagstuk kijkt, blijkt dat je veel moois in huis hebt, en als je dat samen aanvliegt, dan zijn daar echt stappen in te maken.’

Om zeep geholpen

Ellen Bol-Nas
Ellen Bol-Nas

Ze krijgt daarin bijval van Ellen Bol-Nas, manager recruitment en mobiliteit bij Pro Persona. ‘Arbeidsmarktcommunicatie was in 2019 met een reorganisatie bijna om zeep geholpen. Maar we kregen toen gelukkig een nieuwe directeur die zag dat arbeidsmarktcommunicatie en recruitment communicerende vaten zijn. Je kunt het niet los zien van elkaar. We hebben er toen heel bewust voor gekozen om het bij recruitment onder te brengen. En ik ben heel blij dat we dat zo hebben weten te bewerkstelligen.’

‘Arbeidsmarktcommunicatie en recruitment zijn communicerende vaten; je kunt het niet los zien van elkaar.’

Bol-Nas werkt nu een jaar of 11 bij de GGZ-instelling voor vaak de ‘wat zwaardere gevallen’. Daarvoor was ze onder meer manager en loopbaanadviseur bij het Radboudumc. Nu is ze verantwoordelijk voor de vervulling van ongeveer 300 vacatures per jaar, op een totaal van zo’n 3.500 medewerkers. ‘En helaas moet ik daarbij aangeven dat het hoge segment wel bijna voor 1/3 wordt vervuld met zzp’ers. Dat is geen keuze, maar een gegeven. Dat komt omdat de arbeidsmarkt aan het veranderen is.’

‘Het hele zzp-schap is deel van de complexiteit waarmee wij te maken hebben.’

Een behoorlijk lastige uitdaging, beaamt ook Stroeken. ‘Het hele zzp-schap is wel onderdeel van de complexiteit waarmee wij te maken hebben. We kunnen niet zonder ze. We hebben ze hard nodig. Maar het is voor ons als werkgever wel lastig om ermee om te gaan. Je merkt dat er een verschuiving ontstaat. Het zzp-schap lijkt heel aanlokkelijk. Maar als werkgever moet je daar wel tegenaan concurreren.’

Betere vacatureteksten

Mayke Stroeken
Mayke Stroeken

Stroeken heeft een achtergrond bij een technisch ingenieursbureau. Ook daar had ze te maken met arbeidsmarktkrapte, zegt ze. Maar wel op een heel andere manier. ‘Als je daar de mensen niet kunt vinden, ligt hooguit het productieproces een tijd stil. Ook vervelend, maar als we hier de mensen niet kunnen vinden, doet dat echt pijn.’ En dat levert ook zo z’n uitdagingen op. ‘Ik zie hier heel veel bevlogen mensen. Maar we hebben ook wel echt te maken met druk op behoud en instroom.’

‘Ik zie hier heel veel bevlogen mensen. Maar we hebben wel echt te maken met grote druk.’

Op het gebied van arbeidsmarktcommunicatie en recruitment zijn gelukkig de afgelopen jaren wel grote stappen gezet, benadrukken beide. ‘We hebben in elk geval laten zien dat we er zíjn’,  zegt Stroeken. Bijvoorbeeld met betere vacatureteksten. Dat leidde zelfs tot een grote valkuil, vertelt ze lachend. ‘Er was op een gegeven moment zoveel animo voor dat ze voor elke vacature een mooie vacaturetekst wilden. Maar daar gaat zoveel tijd en energie in zitten, terwijl wij ons wel afvragen of dat oplevert wat we willen. Kunnen we die tijd niet beter steken in bijvoorbeeld doelgroepcampagnes? Dus het was een succes, maar voor nu dus ook een valkuil.’

Referral en meeloopdagen

Andere onderwerpen die afgelopen jaar op de agenda stonden, zo horen we in de podcast, zijn onboarding en referral recruitment. Ondanks corona, benadrukt Stroeken. Want met inachtneming van de maatregelen waren er bijvoorbeeld nog best Meet & Greets en meeloopdagen te organiseren. ‘Wel beperkt natuurlijk. Maar we hebben toch heel kleinschalig onze deuren letterlijk open kunnen houden. Hoe lastig dat soms ook was. Daar ben ik wel trots op.’

Die aanpak werpt niet alleen extern zijn vruchten af, maar net zo goed intern, vult Bol-Nas aan. ‘Het is én-én. Je zet de deuren wat meer open om mensen te laten kennismaken met je organisatie. En dat maakt weer beweging intern. Daardoor wordt het ambassadeurschap aangewakkerd.’ Al blijft het moeilijk om ook op deze manier voldoende mensen te werven, zegt ze. De wachtlijsten zijn volgens haar voorlopig dan ook niet verdwenen. ‘Niet voor niets heeft de Nederlandse GGZ duidelijk aangegeven dat we niet meer aankunnen dan we nu al doen.’

podcast Ellen Bol-Nas en Mayke Stroeken

Veel moois te bieden

Het probleem van de zorg gaat dan ook verder dan werving alleen, benadrukken beiden. ‘Het is hooguit een steentje’, aldus Bol-Nas. Maar Stroeken onderstreept ook de kansen die er nog steeds liggen. ‘We hebben heel veel moois te bieden. En ik denk dat er ook nog wel winst te behalen valt bij mensen vanuit meerdere kansen welkom te heten. Bijvoorbeeld ook via onze interne opleidingsprogramma’s. Gooi die open, maak die ook beschikbaar voor derden. Daar mogen we best wat meer trots op zijn.’

‘Het verhaal dat elke medewerker vertelt, is een wervingscampagne op zich.’

Je krijgt het niet voor elkaar zonder je eigen medewerkers, zegt Bol-Nas ook. ‘Het verhaal dat elke medewerker vertelt, ieder stukje daarvan, is een wervingscampagne op zich. Het is iedereen nu wel duidelijk geworden dat die arbeidsmarkt dusdanig veranderd is, dat we het samen zullen moeten doen. Dat belang wordt nu wel gezien.’ Die verhalen mogen best wat meer centraal staan, vindt ook Stroeken. ‘Die verhalen moeten we beter boven tafel halen. En ook beter verkopen. Extern, maar zeker ook intern. Als we dat intern nog beter verkondigen, wordt het ook extern beter gedragen. Ik geloof altijd meer in authentieke verhalen dan in de gelikte marketing. Communiceer vanuit je eigen kracht.’

Meer weten?

Benieuwd naar het hele verhaal van Ellen Bol-Nas en Mayke Stroeken? En wil je weten wat ze bij Pro Persona voor 2022 nog allemaal op de agenda hebben staan? Luister dan de hele podcast:

Lees ook:

Hoe Humanitas DMH 300 zorgvacatures per jaar weet te vervullen

Er zijn van die woorden die Sanne van Leeuwen liever niet gebruikt. ‘Gehandicaptenzorg’ is er zo eentje, vertelt ze in een nieuwe aflevering van de Werf&-podcastserie ‘Werving in de zorgmet Martijn Hemminga. ‘Kunnen we alsjeblieft van dat woord af? We gebruiken het woord ‘gehandicapten’ al niet meer in Nederland, omdat het zo discriminerend is. Waarom hebben we het dan nog steeds over gehandicaptenzorg, zoals in onze cao? De meeste van onze cliënten zijn mensen met een licht verstandelijke beperking. Die kunnen vaak prima hun eigen verhaal vertellen, en doe je tekort met het stempel ‘gehandicapt’.’

Nog zo’n woord wat de adviseur arbeidsmarktcommunicatie bij Humanitas DMH liever niet te veel gebruikt: medewerker. ‘Je bent hier omdat je dat graag wilt, en omdat je komt brengen wat je goed kunt. Dat is een vrije keuze. En wij vinden het fijn dat je dat doet’, vertelde ze vorig jaar nog.

‘Sollicitatiegesprekken recht tegenover iemand aan een grote tafel, dat geeft een gevoel van ongelijkwaardigheid.’

Sollicitatiegesprekken, ook best een vervelend woord, vindt ze. ‘We maken kennis met elkaar. Zulke gesprekken voer ik eigenlijk nooit recht tegenover iemand aan een grote tafel. Dat geeft een gevoel van ongelijkwaardigheid. En ik hoop eigenlijk dat collega’s dat ook niet doen. Ik zeg wel eens: ga met iemand die belangstelling voor ons heeft lekker even een bakje koffie drinken in een informele setting. Je maakt kennis en bepaalt wederzijds of er een klik is. En als die er is, ben je meer dan welkom. Dat gevoel willen we uitstralen.’

Hulpvraag, geen handicap

Dit soort uitspraken maken duidelijk dat medewerkertrots heel belangrijk is bij de humanistische organisatie met dienstverlening voor ‘mensen met een hulpvraag’, zoals ze het zelf noemen. Vandaar ook de toevoeging DMH in de naam van de organisatie. ‘We willen het woord handicap liever niet gebruiken. Liever hebben we het over een hulpvraag. Het gaat om mensen die ondersteuning kunnen gebruiken.’

En om even door te gaan op die trotse medewerkers: de organisatie haalt gemiddeld 1 op de 3 nieuwe collega’s binnen via referral. Een flink aantal, maar Van Leeuwen doet er dan ook veel aan, vertelt ze. ‘Zo geven we de collega een bonus van 250 euro zodra iemand aangenomen wordt. En dat zonder voorwaarden, dus niet dat iemand eerst door z’n proeftijd moet komen of zo. Er zijn mensen die daardoor ineens 5 of 6 mensen aanbrengen. Maar dat vinden we alleen maar mooi.’

Fotoshoot

Een van de meer opvallende ideeën om dit te promoten is een fotoshoot die Van Leeuwen regelmatig op een centrale locatie organiseert. Medewerkers kunnen zich dan door een professionele fotograaf op de foto laten zetten. ‘En het enige dat ik daarvoor terug wil is een stukje van 300 woorden waarom ze het zo leuk vinden om bij ons te werken. Daarna mag je zelf gewoon je foto hebben en houden.’

Het initiatief trekt gemiddeld zo’n 50 collega’s vanuit het hele land. Volgend jaar wil ze het ook weer organiseren, maar dan in combinatie met het zogeheten medewerkersfestival, dat in principe om de 2 jaar wordt gehouden. ‘Met tenten, beachvolleyballen, hangmatten, workshops, noem maar op’, vertelt ze. ‘In Papendal hebben we daar een groot terrein voor, waar we dan drie dagen met de hele organisatie bij elkaar komen. Dat is voor mij natuurlijk ook een ideale gelegenheid om verhalen op te halen.’

Verhalen doen het

Want verhalen van collega’s, dat is toch echt wel het belangrijkste in arbeidsmarktcommunicatie, benadrukt ze. ‘Mensen doen daar ook graag aan mee’, is haar ervaring. ‘Ze vinden het ook belangrijk om uit te dragen wie we zijn. Storytelling, beeldvorming, op scholen vertellen wat het is om in de zorg te werken, dat is volgens mij de beste manier om de tekorten te lijf te gaan. Dit is wat je moet doen, als je wil dat zorg en welzijn sexy blijft.’

‘Je moet aan storytelling doen, als je wil dat zorg en welzijn sexy blijft.’

Bij Humanitas DMH zijn zo’n 1.300 medewerkers en 400 vrijwilligers dagelijks in de weer voor ongeveer 3.300 cliënten. ‘In heel Nederland, behalve in Limburg’, vertelt Van Leeuwen. Ongeveer 70% gaat om ambulante zorg, oftewel: zorg aan mensen die zelfstandig wonen. Daarnaast zijn er een paar woonlocaties, en zogenoemde ‘homerun-huizen‘, waar jongeren en jongvolwassenen onder begeleiding kunnen leren om zelfstandig te wonen. En ook is een deel van de ondersteuning bestemd voor mensen met meervoudige beperkingen op woonlocaties, en is er nog een klein deel voor ‘jeugd en gezin’.

300 vacatures per jaar

De organisatie telt jaarlijks zo’n 300 vacatures. Van Leeuwen is er samen met één collega verantwoordelijk voor. Dat betekent: voor het deel werving, arbeidsmarktcommunicatie en employer branding. De selectie vindt vooral bij de teams plaats. ‘Kort gezegd: wij zetten de vacatures uit, en ondersteunen in de werving. Maar daarna ligt het bij het team. De sollicitatiegesprekken, het aannemen en eventueel het afwijzen vindt allemaal daar plaats.’

humanitas dmh

Doordat hierdoor sollicitatieprocedures wel eens lang kunnen duren, niet iedereen even goed getraind is in het voeren van selectiegesprekken, en ook nog wel eens kansen worden gemist om kandidaten die bij de ene locatie worden afgewezen door te verwijzen naar een andere locatie, wil Humanitas DMH volgend jaar een groter deel van het proces centraliseren. ‘Door het eerste deel van de selectiegesprekken te doen, kunnen wij kandidaten aanbieden aan teams. Die hoeven dan eigenlijk alleen nog maar klikgesprekken te voeren’, vertelt Van Leeuwen.

Het verlanglijstje

Wat staat er verder nog op het verlanglijstje? Strategische personeelsplanning, verder optimaliseren van de candidate journey en focus op de onboarding. Daarvoor werkt Humanitas DMH nu al met een app; HDM Hoi. ‘Maar ik wil ook weer naar een 100-dagen-lunch met de bestuurder. Dat is er tijdens corona bij ingeschoten, maar vinden we nog wel heel waardevol. En waar we ook echt nog verschil kunnen maken is bij de exit journey.’

‘Laat je niet leiden door budget, en zorg dat je klein draagvlak hebt.’

Zo zie je maar; het werk van een recruiter of specialist in arbeidsmarktcommunicatie is nooit af. Haar tip daarbij, voor andere organisaties? ‘Begin klein, en zorg voor creativiteit. Laat je niet leiden door je budget, en zorg dat je wat ik noem klein draagvlak hebt. We willen vaak dat iedereen in het MT meedoet of dat alle teammanagers akkoord zijn voordat je iets doet. Maar dat hoeft helemaal niet. Eentje is vaak al genoeg. Dan kun je kijken of het werkt. Durf ook te falen. Dat heeft volgens mij gemaakt waar ik nu ben.’

Meer weten?

Meer weten over de aanpak van Sanne van Leeuwen bij Humanitas DMH? Wat ze doen met referral? Met hun eigen festival? Of hoe ze denkt over de tekorten in de zorg in zijn algemeenheid? Luister dan de hele podcast:

Lees ook:

Hoe de Brabantse zorgorganisatie ORO ‘enkele honderden’ vacatures per jaar weet te vervullen

Nieuwsgierig hoe het eraan toe gaat als begeleider van mensen met ‘complex gedrag’? Bij de Brabantse zorgorganisatie ORO geven ze hierover niet alleen kennissessies en rondleidingen, er is ook een podcastserie, waarin diverse begeleiders inzicht geven in hoe hun dag eruit ziet. Alles om geïnteresseerden vooraf een goed kijkje in de keuken te geven, zegt corporate recruiter Marloes Renders in een nieuwe aflevering van de Werf&-podcastserie ‘Werving in de zorgmet Martijn Hemminga.

‘De tijd van vacatures plaatsen en wachten, die is echt voorbij.’

‘De tijd van vacatures plaatsen en dan maar wachten, die is gewoon echt voorbij’, aldus Renders. ‘Het gaat nu veel meer om de latente doelgroep enthousiast te maken, zorgen dat we bij hen top of mind komen te staan, door te laten zien hoe mooi het bij ons is.’

Voorbeeld voor de hele organisatie

Met 1.500 medewerkers en nog eens ruim 1.000 vrijwilligers, verdeeld over zo’n 80 locaties, is ORO een van de grootste werkgevers in de regio Helmond-Deurne. Met twee collega’s is Renders verantwoordelijk voor de volledige arbeidsmarktcommunicatie en werving en selectie van de leverancier van gehandicaptenzorg, die zich ten doel heeft gesteld ‘kwetsbare mensen gelukkig te maken’.

‘Aals je samen optrekt, kom je tot betere ideeën en resultaten.’

Een hele klus, want het gaat om ‘enkele honderden vacatures’ per jaar, inclusief flexmedewerkers en vakantiekrachten. En daarvoor moet meer gebeuren dan ooit, legt ze uit. Van employer branding en jobmarketing tot selectiegesprekken. Met name voor de doelgroep ‘complex gedrag’, legt Renders uit. ‘Ik ben twee jaar geleden al met de managers daar om de tafel gaan zitten. We zagen dat het moeilijker werd om mensen te werven, en hebben toen prognoses gemaakt. Om hoeveel mensen gaat het? En wat kunnen we daaraan doen? Je merkt dan: als je samen optrekt, weet je waar je het over hebt. En dan kom je ook tot betere ideeën en resultaten. Ik durf nu wel te zeggen dat de aanpak die we daar gekozen hebben een voorbeeld aan het worden is voor de rest van de organisatie.’

Via de Sligro en Tempo-Team

Ze kwam zelf bij ORO terecht na een hbo-studie p&a, een functie als intercedent bij Tempo-Team, en ook nog functies bij Sligro en het Eindhovense Catharina Ziekenhuis. Bij haar huidige werkgever belandde ze vorig jaar middenin ‘de brandhaard’ van de coronapandemie in Nederland. ‘Iedereen was in die begintijd in rep en roer’, blikt ze terug. Al bleef er achteraf ook wel een positief gevoel van over. ‘Veel mensen kwamen op een andere locatie te werken, wat ze normaal niet zo snel hadden gedaan. Het was wel gaaf om te zien dat mensen dat nu ineens durfden.’

‘Het was tijdens corona wel gaaf om te zien dat mensen ineens durfden op een andere locatie te werken.’

De werving ging in die tijd overigens ‘gewoon’ door, vertelt ze. ‘Wel moesten we iets meer geduld hebben. Veel managers stonden niet echt “in de stand werving en selectie”. Daarom hebben we die tijd vooral gebruikt om voor te bereiden op de tijd erna.’ En dat betekent onder meer: een focus op employer branding en onboarding. ‘Dat als mensen binnenkomen, dat ze dan ook blijven. Al heeft de lijnorganisatie daar natuurlijk zelf ook een grote rol in.’

Virtual reality-brillen

De afgelopen maanden stond ORO onder meer in de spotlights dankzij een mooie campagne, gemaakt door het Eindhovense bureau Goals. Ook de podcast viel dus op, net als de rondleidingen, die vanwege corona vooral virtueel plaatsvinden, al zijn er ook 3 virtual reality-brillen in huis om geïnteresseerden in elk geval een zo waarheidsgetrouwe beleving te geven, vertelt Renders. Want ‘mensen moeten het vooral voelen en ervaren voordat ze ergens ja op zeggen’, zo vat ze de wervingsfilosofie van de zorgaanbieder samen.

‘Mensen moeten het vooral voelen en ervaren voordat ze ergens ja op zeggen.’

Ook de kennissessies sluiten hierop aan. Deze zijn vooral bedoeld om de visie van ORO op complex gedrag uit te leggen, en dus om kennis te delen. Een directe oproep om te solliciteren zijn de kennissessies niet. ‘Al laten we hiermee natuurlijk wel zien hoe leuk het bij ons is en helpt het om onze naamsbekendheid te vergroten’, aldus Renders. En met resultaat, vertelt ze. De kennissessies en rondleidingen hebben al tot ‘een aantal sollicitanten en ook aannames’ geleid.

Vlogs in plaats van vacatures

De komende tijd wil ze verder werken aan een ‘meer dynamische en meetbare’ website, vertelt ze. Ook worden de taken binnen het recruitmentteam een beetje anders verdeeld. En ze wil nog verdere samenwerking opzoeken met de mensen die in de praktijk de zorg verlenen. Bijvoorbeeld door hen te interviewen, of vlogs op te laten nemen. ‘Dat zegt veel meer dan saaie vacatureteksten.’

‘Goede werving en selectie helpt zeker. Maar ik denk dat de echte oplossing vooral in de bedrijfsvoering zit.’

Of het allemaal genoeg is om de grote personeelstekorten in de zorg op te lossen? Nee, dat kan niet alleen maar van recruitment komen, denkt ze. Alhoewel ORO volgens haar op dit gebied best een beetje voorop loopt in de sector, is voor een structurele oplossing meer nodig. ‘Goede werving en selectie helpt zeker. Maar ik denk dat de echte oplossing vooral in de bedrijfsvoering zit. Wij zijn vorig jaar bijvoorbeeld gestart met de inzet van leerlingen en studenten die – in plaats van bij de Albert Heijn – bij ons een bijbaan kunnen krijgen. Een rondje wandelen met cliënten, de vaatwasser uitruimen, dat soort dingen. Dat heeft een groot effect. Zij worden dan al in een vroeg stadium enthousiast over werken in de zorg. En dan komt daarna dus pas de werving voor een meer structurele functie aan bod.’

Meer weten?

Meer weten over de aanpak van ORO? Wat ze doen met referral? Of hoe ze omgaan met stagiairs? Luister dan de hele podcast:

Lees ook:

Hoe de Haagse zorgverlener HWW ook vorig jaar nog 200 nieuwe medewerkers wist aan te nemen

2020 was voor veel zorgaanbieders een lastig jaar. Zeker voor organisaties in de ouderenzorg. Toch lukte het de Haagse aanbieder HWW om ook in coronatijd ‘gewoon’ 200 nieuwe medewerkers aan te trekken, op een totaal van zo’n 1.600. Dat was onder meer te danken aan een ambassadeurs-programma, waarmee ze net voor corona gestart waren, vertelt Marlies van Weeren in een nieuwe aflevering van de Werf&-podcastserie ‘Werving in de zorgmet Martijn Hemminga.

‘Het was natuurlijk best wel dramatisch wat we hebben doorgemaakt in de ouderenzorg.’

‘Het was natuurlijk best wel dramatisch wat we hebben doorgemaakt in de ouderenzorg’, vertelt Van Weeren. ‘Zeker in het begin van de coronacrisis. Dat heeft het beeld van deze mooie sector ook wel wat negatief beïnvloed. Wij hebben daarom juist proberen te laten zien wat voor mooie dingen er wél gebeurden. Onder meer door medewerkers op sociale media de mooie momenten te delen die ze dagelijks meemaken.’

Zolang mogelijk thuis

Van Weeren is al 12 jaar actief als adviseur werving en selectie bij de Haagse zorgaanbieder, die onder meer 10 intramurale locaties heeft, van de meer chique Eshoeve Residentie op Scheveningen, tot in de Schilderswijk, en daarnaast ook nog veel teams in de zogeheten extramurale zorg, of thuiszorg dus. ‘Waar wij voor staan is dat iedereen kan leven op de manier die bij hem of haar past, en dat mensen zolang mogelijk thuis kunnen blijven wonen.’

‘Waar wij voor staan is dat iedereen kan leven op de manier die hem of haar past.’

Bij HWW is Van Weeren 1 van de 3 mensen die zich bezighoudt met het hele spectrum van werving en selectie. Daar hoort ‘een stukje sociale media’ bij, maar ook het maken van recruitmentbeleid, evenals het voeren van de eerste sollicitatiegesprekken. En dat dus voor 200 tot soms wel 300 vacatures per jaar, plus leerlingplaatsen. Een drukke baan, zegt ze. Maar ook: ‘Een leuke, interessante en dynamische organisatie die interessant is en blijft.’

‘Eigenlijk best goede timing’

Het vóór corona gestarte ambassadeursprogramma kwam goed van pas tijdens de pandemie, vertelt Van Weeren. Het leverde ook onverwachte resultaten op. Zoals die supermarkt die boodschappenpakketten besloot te bezorgen voor de zorgmedewerkers van de instelling, voor wie boodschappen doen in het begin van de crisis geen vanzelfsprekendheid was. ‘Dat is via een van onze ambassadeurs gegaan. Achteraf ging het eigenlijk best om een goede timing dus.’

In 2020 is ook een online banenmarkt georganiseerd, met andere zorgaanbieders in de regio.

Maar daar bleef het natuurlijk niet bij. Zo is in 2020 ook een online banenmarkt georganiseerd, vanuit Zorgscala, met andere zorgaanbieders in de regio, vooral gericht op zijinstromers en herintreders. Er is ook een gezamenlijke website gekomen. ‘En we gaan binnenkort ook een campagne voor vakantiekrachten draaien’, aldus Van Weeren. ‘We kijken hoe we beter kunnen samenwerken, op het gebied van preboarding en onboarding, maar ook in de werving en de opleiding van mensen.’

Wat staat er verder nog te wachten?

Wat staat er verder nog op de agenda? Vooral ‘relatiemanagement’, aldus Van Weeren. ‘Daarom zetten we ook vol in op stagiairs. En iedereen die bij ons stage loopt proberen we wel aan ons te binden. We nemen ze in elk geval op in onze talentpool, en proberen altijd contact te onderhouden. Veel van de stagiairs van dit jaar hebben ook al een contract getekend voor vakantiewerk, en velen gaan in september ook beginnen aan een leerwerktraject bij ons. Dat is echt goud.’

‘We willen kijken of we een beloning kunnen koppelen aan hoe mensen berichten delen op sociale media.’

Daarnaast wil de organisatie dit jaar ook meer werk maken van referral, vertelt Van Weeren. ‘We hebben al wel een referralprogramma, maar willen onderzoeken of we daar nog meer mee kunnen doen. Bijvoorbeeld door te kijken of we een beloning kunnen koppelen aan hoe mensen berichten delen op sociale media. Sommige wijkteams of intramurale teams zijn heel actief. Zo worden ook zeker functies ingevuld. Het zou leuk zijn als we dat beter kunnen belonen.’

Is het genoeg?

Als het om recruitment gaat, doet HWW tegenwoordig dus zeker meer dan ‘een advertentietje plaatsen en dan afwachten wie zich meldt’, aldus Van Weeren. ‘Ik denk dat we op allerlei manieren redelijk zichtbaar zijn.’ Maar of het allemaal genoeg is om de dreigende grote personeelstekorten af te wenden? Dat betwijfelt ze. ‘Kijkend naar de vergrijzing denk ik dat de zorg in de toekomst toch op een andere manier georganiseerd moet worden.’

‘Ik denk dat we de zorg in de toekomst toch op een andere manier moeten organiseren.’

En misschien moeten we daarbij nog wel meer verpleegkundigen uit andere (Europese) landen naar Nederland halen, zegt ze. Zoals HWW zelf twee jaar geleden een groep van 12 verpleegkundigen vanuit Spanje, Portugal, Italië en Kroatië naar Nederland haalde, en huisvestte in een leegstaande locatie. Het project haalde destijds aardig wat media, waarna de organisatie via rechtstreekse werving nog eens 6 buitenlandse verpleegkundigen wist aan te trekken. Een mooie kans, maar ook niet de oplossing voor álles, aldus Van Weeren. ‘Het gaat om jonge, ambitieuze hoogopgeleide verpleegkundigen. Uiteindelijk hebben toch een aantal onze organisatie verlaten en zijn overgestapt naar het ziekenhuis.’ Want krapte in de zorg, die is overal. En daar zullen we dus nog wel even mee moeten leren leven…

Meer weten?

Meer weten over de aanpak van HWW? Wat ze doen met referral? Hoe ze omgaan met stagiairs en herintreders? Of wat de plannen zijn op het gebied van samenwerking met collega-instellingen? Luister dan de hele podcast:

Lees ook:

Over de heuse bootcamp waarmee een ex-commando herintreders voor Pleyade wist aan te trekken

Ten tijde van corona stond de zorg ineens weer volop in de belangstelling. Zo ook de ouderenzorg, merkten ze bij Pleyade, een organisatie met zo’n 1.500 medewerkers en 500 vrijwilligers, vooral actief in de regio Arnhem. Maar hoe ga je om met de plotse (hernieuwde) belangstelling van bijvoorbeeld herintreders die soms al een flink aantal jaren de ouderenzorg de rug hebben toegekeerd?

‘We zijn gaan kijken: hoe kunnen we alle herintreders nou als groep klaarstomen?’

‘Tijdens de eerste golf gingen we dan voor iedereen afzonderlijk kijken: wat hebben ze nodig aan eventuele scholing om weer volledig als verzorger aan de slag te kunnen?’, vertelt Tessa van Lienden, corporate recruiter bij Pleyade, in een nieuwe aflevering van de Werf&-podcastserie ‘Werving in de zorgmet Martijn Hemminga. ‘Maar na die eerste golf zijn we gaan kijken: hoe kunnen we ze nou als groep klaarstomen, zodat ze meer samen kunnen herintreden? Ze hebben allemaal een eigen, individuele behoefte. Maar ook heel veel overeenkomsten. Daaruit is het idee van de bootcamp ontstaan.’

Ex-commando als trainer

Zo gezegd, zo gedaan. En dus startte in november de werving voor de ‘Bootcamp Herintreders’, waarbij zes verzorgenden-in-spe twee maanden lang bijscholing en begeleiding in de praktijk krijgen. En het leukste: dat alles onder begeleiding van een van de bewoners bij de ouderenzorgorganisatie, die zelf een verleden als commando heeft. ‘Die wilde die bootcampers wel trainen’, vertelt Van Lienden enthousiast.

In februari dit jaar ging de eerste groep van start, voor mensen met een zorgdiploma op minimaal mbo-niveau 3. Deelnemers krijgen een vast contract bij Pleyade als verzorgende IG voor 24 uur per week. In de twee maanden van de bootcamp is hun zorgkennis en -kunde weer helemaal op peil gebracht, via een aantal centrale lesdagen, online trainingen en individuele bijscholing. Ondertussen liepen de deelnemers mee met een ervaren collega op één van Pleyade-locaties om ‘het vak’ weer in de vingers te krijgen, om vervolgens weer steeds meer taken zelfstandig op te pakken.

Langere wenperiode

Het was een flink succes, en krijgt dus zeker een vervolg, vertelt Van Lienden in de podcast. ‘Al gaan we nu wel kijken of we de campagne en het begin van de bootcamp wat korter op elkaar kunnen krijgen. En we willen ook de wenperiode verruimen, om mensen langer te kunnen laten wennen aan het werk. We merkten dat daaraan wel behoefte is.’

Het is een van de vele initiatieven om de personeelstekorten te lijf te gaan, die Van Lienden noemt in de podcast. Als enige recruiter bij de Gelderse ouderenzorgorganisatie is ze verantwoordelijk voor het hele spectrum: (interne en externe) arbeidsmarktcommunicatie, employer branding en recruitment, van strategie en advies tot ondersteuning én uitvoering. Ze heeft dan ook heel wat op haar bordje. En dat betekent dus: prioriteiten maken. ‘Ik heb nog een flinke wensenlijst, maar pak liever 1 of 2 dingen goed op dan alles een heel klein beetje.’

Nog nooit sollicitatiegesprek gevoerd

Bij Pleyade zijn de direct leidinggevenden een belangrijke schakel in de werving en selectie, legt ze daarbij uit. ‘Ik heb bijvoorbeeld als recruiter nog nooit een sollicitatiegesprek gevoerd’, zegt ze. Wel is zij het die de open sollicitaties binnenkrijgt, en kijkt waar die belangstellenden eventueel terecht zouden kunnen. En ze zorgt voor plaatsing van de vacatures, ondersteunt bij het schrijven van vacatureteksten, en beheert het ATS, om maar wat voorbeelden te noemen.

podcast werving in de zorg pleyade

De officiële recruitmentfunctie bestaat bij Pleyade pas zo’n twee jaar. Van Lienden heeft zelf een journalistieke achtergrond, maar kwam op dit pad terecht na ervaringen op communicatieafdelingen van zorginstellingen. ‘En daar ben ik een beetje verliefd op arbeidsmarktcommunicatie geworden.’

Nieuwe werkenbij-site

In haar huidige rol werkt ze veel samen. Met de mensen van Opleidingen bijvoorbeeld, om te kijken hoe niet volledig gekwalificeerde belangstellenden de juiste scholing kunnen krijgen om tóch ook voor de organisatie interessant te zijn. En met de collega’s van HR bijvoorbeeld, waar het gaat om exitbeleid of onboarding van nieuwe medewerkers. ‘Pre-corona deden we dat bijvoorbeeld met een kennismakingslunch. Maar nu werken we aan een centraal online programma, over onze visie en kernwaarden.’

We werken aan een centraal online onboardingsprogramma, over onze visie en kernwaarden.’

Veel van haar tijd besteedt ze dit jaar ook aan de nieuwe werkenbij-site, die later dit jaar live moet gaan, vertelt ze. ‘Daar willen we een goed beeld geven van hoe het is om bij deze organisatie te werken. Dat betekent: verhalen van medewerkers verzamelen, ook met fotografie en video. Daar heb ik nu volle focus op. In de coronatijd konden we eigenlijk nergens naartoe. Onze locaties mochten toen immers geen bezoek ontvangen. Onze medewerkers hadden destijds ook wel wat anders aan hun hoofd. Maar inmiddels kunnen we gelukkig wel weer iets meer, en kunnen we dus ook deze verhalen weer verzamelen.’

Wat heeft de bewoner nodig?

Of het allemaal genoeg is om het personeelstekort voorbij te kunnen verklaren? Dat betwijfelt ze, eerlijk gezegd. ‘Het tekort aan verzorgenden IG geldt overal. Ik denk dat je wel een grote bijdrage kunt leveren door te laten zien hoe leuk het is om in de zorg te werken. Maar we weten ook dat een grote groep de arbeidsmarkt gaat verlaten. En die heb je niet zomaar vervangen. Daarom kijken wij ook kritisch naar de inhoud van de functie zelf. Wat kun je doen om die uitdagender te maken? En wat heeft de bewoner nodig?’

‘We zitten in een sector waar je als werkgevers niet tegen elkaar kunt of wilt opbieden.’

Niet: de functie aanpassen op de opleiding. Maar juist andersom, zegt ze: wat heeft de oudere nodig? En wie kan dat bieden? En wat moet hij of zij daarvoor dan nog leren? ‘Dat kan dan misschien betekenen dat je anders gaat opleiden, of meer zelf gaat opleiden. We zitten in een sector waar je als werkgevers qua salaris bijvoorbeeld niet tegen elkaar kunt of wilt opbieden. Mensen bij elkaar wegkapen, dat wil je in deze sector niet.’ Maar als je dan toevallig een voormalig commando huisvest, is het natuurlijk wel zo handig om daar goed gebruik van te maken…

Meer weten?

Meer weten over de aanpak van Pleyade? Wat ze doen met referral? Of hoe ze hun exit-enquête aanpakken? Of wat de plannen zijn op het gebied van (interne) opleidingen en BBL-trajecten? Luister dan de hele podcast:

Podcast: Waarom het recruitmentteam van GGz Centraal een eigen redacteur aantrok

Het is een bijzondere eend in de bijt van het recruitmentteam van GGz Centraal: de eigen redacteur die sinds april vorig jaar is aangenomen. Waar haar 5 collega’s dagelijks bezig zijn de vele concrete vacatures te vervullen, heeft zij een heel andere dagelijkse bezigheid: verhalen ophalen uit de organisatie, en zorgen dat die goed op diverse online media terecht komen. Op de eigen werkenbij-site, maar net zo goed op sociale media of andere online kanalen.

‘Ik ben extreem blij dat we dit voor elkaar hebben gekregen.’

Het is een gedurfde investering, erkent Laura Brouwer, adviseur arbeidsmarktcommunicatie en recruitment bij de centraal in Nederland gelegen geestelijke gezondheidsinstelling. ‘Maar ik ben wel extreem blij dat we dit voor elkaar hebben gekregen’, zegt ze tegen Martijn Hemminga, in de tweede aflevering van de Werf&-podcast ‘Werving in de zorg. ‘Dit helpt enorm om ons werkgeverschap onder de aandacht te brengen, en helpt ook intern heel goed om gezicht te geven en draagvlak te krijgen.’

Niet de vacatureteksten

De online redacteur schrijft bij GGz Centraal níet de vacatureteksten. Daarvoor zijn de recruiters zelf verantwoordelijk, en die worden daarin mede ondersteund door een vorig jaar ingevoerde template. Wat ze wel doet? ‘Verhalen maken, in verschillende vormen. Of het nou filmpjes zijn, of fotografie en een geschreven verhaal’, legt Brouwer uit. En dat dan voor verschillende locaties, en verschillende doelgroepen. ‘Omdat je verpleegkundigen nu eenmaal anders wil aanspreken dan psychiaters. Daar houden we dus allemaal rekening mee.’

‘We kunnen nu collega’s kant-en-klare stukjes tekst aanbieden.’

Die content helpt vervolgens bij het ‘online ambassadeurschap’ van alle medewerkers, dat Brouwer hoog in het vaandel heeft. ‘Met name op sociale media. Dat is iets waar we erg mee bezig zijn. Als er in een bepaald team vacatures zijn, kunnen we nu mooi die content inzetten. Daardoor is er niet alleen focus op die baan, maar ook op het team, of specifiek op de patiëntendoelgroep. We kunnen nu collega’s kant-en-klare stukjes tekst aanbieden, zodat ze makkelijk hun netwerk kunnen inschakelen. Dat levert net even een meer persoonlijk tintje op, als je aan je netwerk een vacature bekend maakt.’

ggz centraal collega's vertellen redacteur

Transitie naar proactief

Content is king dus, bij GGz-Centraal, dat werkt in een werkgebied van Flevoland tot de Veluwe, en van jong tot oud specialistische geestelijke gezondheidszorg aanbiedt met ruim 2.800 medewerkers. Het helpt heel erg bij de transitie van een wat ouderwetse, meer ‘administratieve’ werving- en selectieafdeling naar een modern, proactief recruitmentteam, vertelt Brouwer, die zo’n 2,5 jaar geleden bij de organisatie binnenkwam.

‘We hebben nu zelfs collega’s wonen in Spanje en Portugal.’

Een organisatie die overigens ook zelf volop vernieuwt. Zo is vorig jaar het label GGz Hulp Online geïntroduceerd, voor mensen die ‘vastlopen in het leven’, en daarvoor online op zoek gaan naar professionele hulp. ‘Een mooie toevoeging aan de dienstverlening’, zegt Brouwer. Een service die bovendien ook weer nieuwe recruitment-uitdagingen en kansen oplevert, vertelt ze. ‘We kunnen daardoor een ander type collega’s aantrekken en hebben nu zelfs collega’s wonen in Spanje en Portugal.’

Nieuw referralprogramma

Ook voor GGz Centraal was corona vorig jaar natuurlijk een behoorlijke game changer. ‘Een roerige periode’, vertelt Brouwer. Maar de zorg kon gelukkig redelijk ongestoord doorgaan, zegt ze. ‘Natuurlijk was het op bepaalde afdelingen wel hectisch. Maar dat hebben we allemaal redelijk goed kunnen oplossen.’ En qua recruitment? ‘We hebben misschien niet op alle vlakken zo kunnen knallen als we zouden willen.’ Maar tegelijk ging er ook veel wél door, zegt ze. Zoals de introductie van een nieuwe werkenbij-site, en een nieuw referralprogramma. ‘We merken dat via-via steeds belangrijker wordt, en zou moeten worden.’

Het nieuwe referralprogramma kreeg de naam ‘Samen werven we beter’ mee. ‘We hadden al wel een programma, maar daaraan hadden we weinig structurele aandacht gegeven’, legt Brouwer uit. ‘In het nieuwe programma hebben we bijvoorbeeld de tijd voordat je een bonus krijgt verkort. Was dat eerst pas na de proeftijd van de nieuwe medewerker, nu is dat als iemand wordt uitgenodigd voor een arbeidsvoorwaardengesprek. Al merkte ik tijdens interviews dat het ook niet echt draait om die beloning. Mensen dragen anderen aan uit loyaliteit, en omdat ze het belangrijk vinden om met goede mensen te werken.’

‘Je ziet door het nieuwe referralprogramma dat nu betere kandidaten worden aangedragen.’

Waardering is dus cruciaal, concludeerde ze. ‘Daarom vragen we nu de leidinggevende tijdens het teamoverleg om een bol.com-bon uit te delen. Zo kan het met het team gevierd worden.’ Al is dat momenteel wel wat lastig. Want: corona. ‘Daarom gaat het wat langzamer dan we wilden. Maar je ziet desondanks dat nu al wel dat er betere kandidaten worden aangedragen dan via het reguliere proces.’

Doelgroepgerichte werkenbij-site

Terugkijkend op de geleverde prestaties met het team, zegt ze behoorlijk trots te zijn. ‘Ondanks corona hebben we vorig jaar bijvoorbeeld toch veel vacatures weten te vervullen. Daarnaast hebben we vorig jaar veel gedaan aan interne PR en stakeholder management. Daar zie je nu ook echt wel resultaat van.’

En ook de meer doelgroepgerichte nieuwe website wil ze hierbij niet onvermeld laten. ‘Daar hebben we hard aan gewerkt. Mijn wens was echt om voor elke doelgroep een eigen type content te maken. En bovendien een site die flexibel is, zodat het ook mogelijk is hem op te frissen en uit te breiden. Waarmee we echt de mens achter de zorgmedewerker kunnen laten zien. Dat is volgens mij aardig gelukt.’ Niet alleen het aantal bezoekers is gestegen, bezoekers lezen ook iets meer pagina’s en blijven iets langer rondkijken, vertelt ze. ‘Maar dat is ook logisch. We hebben ook veel meer content dan voorheen.’

Meer weten?

Meer weten over de aanpak van GGz Centraal? Hoe ze de candidate experience aanpakken? Wat ze doen met contentkalenders? Of wat de plannen zijn op het gebied van campus recruitment? Luister dan de hele podcast:

Lees ook:

Guru Job Cast (inzending Dynamics Guru)

Omschrijving van de case

Wij werven voor de grote Microsoft-partners (Dynamics) in Nederland. Wij belichten in onze Guru Job cast (podcast) de vacatures. Omdat wij uit het veld komen als recruiters (ex-consultants) zijn wij doeltreffender in deze niche markt. Met de Guru Job Cast spelen wij in op de huidige trends van marketing en communicatie. Omdat wij een behoorlijke klantenkring hebben is ervoor de Dynamics Professional altijd een mooie keuze. Wij begeleiden de kandidaten in het project van coaching tot assessment in het gehele proces.

Wat was de impact van de case?

Het geven van informatie over onze klanten en haar vacatures via een podcast biedt de toekomstige kandidaten op een luchtige no-nonsense manier de juiste informatie. Wij creëren meer diepgang, die we bijvoorbeeld via een chat niet kunnen geven. Het is de bedoeling op IT-niveau kandidaten te triggeren.

Waarom moet deze case een Werf& Award winnen?

Dynamics Guru en Techno Guru zijn gespecialiseerd in het vinden van Dynamics en IT technische capaciteit voor bedrijven over de hele wereld. Door onze jarenlange ervaring hebben we toegang tot de beste professionals uit Europa én verder daar buiten. Hoogopgeleide senior IT-professionals met een bewezen staat van dienst in Microsoft AX en/of Microsoft Stack. Dankzij ons uitgebreide netwerk maken wij in een oogwenk de beste match.

Korte lijnen en een persoonlijke aanpak

Als opdrachtgever of kandidaat ben je bij Dynamics Guru en Techno Guru in goede handen. Wij spreken dezelfde taal en begrijpen welke capaciteit nodig is om een bepaalde functie te vervullen. Wij denken mee vanuit jouw positie: als opdrachtgever of als kandidaat. Onze werkwijze is duidelijk en persoonlijk. We zeggen wat we doen, en doen wat we beloven. En omdat we snel schakelen, is de juiste kandidaat of baan zo gevonden.

Wij doen het net even anders.

Credits case

De volgende personen, afdelingen en/of externe partijen zijn betrokken bij de case:

Onze klanten: Dynamic People, Delaware, Prodware, Pylades, To Increase, America today, SPAR
Onze recruiters: Daniel Wongsodikromo; Alex Webb

Guru Job Cast

Ook kans maken op een Werf& Award 2021?

Maak ook kans op een Werf& Award en stuur uiterlijk 18 maart 2021 jouw arbeidsmarktcommunicatie- of recruitmentcase in. Kijk voor meer informatie en om jouw case in te sturen bij Werf& Awards.

Hans Scheers: ‘Alleen maar vacatures schuiven heeft echt zijn langste tijd gehad’

‘Dozenschuivers’ of ‘bemiddelaars die niet meer zijn dan een verzameling vacatures’: volgens Hans Scheers kom je ze nog steeds veel tegen in recruitmentland. Maar ze hebben nu echt wel hun langste tijd gehad, voorspelt hij. In plaats daarvan is de toekomst volgens hem aan ‘bureaus die hun talentpools de aandacht geven die ze verdienen’. En corona verandert dat idee nauwelijks. ‘Hooguit tijdelijk. Maar ook ondanks corona blijft de kandidaat goud waard.’

‘Ook ondanks corona blijft de kandidaat goud waard.’

hans scheersOp het digitale Bullhorn-event EngageX Europe op 5 november zal de partner bij Experts in Flex (‘Voor flexbedrijven die vooruit willen’) nader op die visie ingaan, in een bijdrage onder de titel De bemiddelaar anno 2022′. Hier alvast een klein voorproefje.

> Is die recruiter van 2022 zo’n andere dan die van 2020?

‘De recruiter in zijn algemeen zal niet zoveel anders zijn. Hij of zij zal alleen gebruik gaan maken van betere en andere recruitmenttools. Want op dat gebied blíjven de ontwikkelingen hard gaan. Tools worden slimmer en beter te integreren in je proces. Niet meer alleen voor de hardcore liefhebber, maar bruikbaar voor iedereen die zijn werk beter en slimmer wil doen.

‘De partijen die geen échte toegevoegde waarde bieden gaan het nu echt verliezen.’

In mijn presentatie zoom ik vooral in op de manier waarop uitzend-, detacherings- en werving & selectiebureaus in de markt staan. Daar gaan de partijen die geen échte toegevoegde waarde bieden het nu echt verliezen. De markt heeft geen behoefte meer aan bemiddelaars die weinig meer zijn dan een verzameling vacatures. Kortom: in 2022 staat toegevoegde waarde nog meer centraal dan nu.’

> Waar denk je dan aan?

‘Elke succesvolle bemiddelaar zal tegen die tijd een heel duidelijk beeld moeten hebben van zijn eigen meerwaarde voor de kandidaat en de opdrachtgever. Help je mensen verder in hun carrière? Ben je er vooral om flexibiliteit te leveren? Of ben je goed in staat om bijvoorbeeld internationale mobiliteit te organiseren? Een ander opzicht is focus. Succesvol bemiddelen vereist steeds meer dat je scherpe keuzes durft te maken. Voor wie ben je op deze wereld? En (dus) ook: voor wie niet? We vinden dat vaak eng, want ‘kiezen is verliezen’. Maar dit soort keuzes zijn van levensbelang om de juiste mensen aan te kunnen spreken.’

‘Focus vinden we vaak eng, want ‘kiezen is verliezen’. Maar het zal toch moeten.’

De derde ontwikkeling die ik zie is het gebruik van de eigen database. Nu is deze vaak nog gevuld met ‘slapende’ kandidaten, van wie we eigenlijk heel weinig weten. Nieuwe tooling, afkomstig uit de wereld van de e-commerce, maakt het steeds beter mogelijk om succes te halen uit het eigen bestand.’

> Hoe helpt tooling daarbij?

‘Recruitment automatisering gaat ertoe bijdragen dat we het ‘goud’ van ons kandidatenbestand kunnen gaan delven. Die database heeft de directe werkgever niet, dus daarmee hebben we als bemiddelaar meteen een stuk toegevoegde waarde. Voor het recruitmentvak betekent dit dat we nog dichter tegen marketing aankruipen. Recruitment bestaat dan niet alleen meer uit het ‘hunten’ op nieuwe kandidaten; het ‘farmen’ van de mensen die we kennen wordt een steeds belangrijkere kunst.’

hans scheers

> Waarom lukt het maar niet om dat goud te delven?

‘Eerlijk gezegd begrijp ik het waarom ook niet goed. Blijkbaar is het de afgelopen jaren toch nog te makkelijk gebleken om steeds nieuwe kandidaten op de markt te vinden. Maar dat het een gemiste kans is, zoveel is wel duidelijk.’

‘Mijn eenvoudigste tip is: begin met ‘aandacht’.’

‘Bureaus hebben hun talentpools jarenlang niet de aandacht gegeven die ze verdienen. Als je de kwaliteit niet op orde hebt, kun je er ook niet zoveel mee. ‘Garbage in – garbage out’ noemen we dat ook wel. Maar inmiddels wordt de recruitment marketing automation steeds toegankelijker en dat zal zeker invloed krijgen op hoe je talentpools succesvol kunt benutten. Mijn eenvoudigste tip is echter: begin met ‘aandacht’. Communiceer met je kandidaten, behandel ze zoals je zelf behandeld wil worden en bedenk hoe je ze positief zou kunnen verrassen!’

> Welke rollen zie je de komende jaren nog voor bureaus?

‘Ik zie nog een aantal rollen die succesvol kunnen zijn. Allereerst – en dat is nog een redelijk traditionele rol – kan een uitzendbureau natuurlijk flexibiliteit leveren. Een tweede rol noem ik de ‘carrièremakelaar’: een bureau kan de kandidaat als expert op de arbeidsmarkt begeleiden bij zijn of haar carrière. De derde rol is die van opleider: het verzorgen van een heel praktijkgerichte opleiding om mensen geschikt te maken voor een schaarse functie. En de vierde rol is die van internationale bemiddelaar.’

> En welke rol eigenlijk helemaal niet meer?

‘De rol van ‘dozenschuiver’: bureaus die vacatures ophalen, deze verspreiden zonder waarde eraan toe te voegen en vervolgens de kandidaten gaan voorstellen. Deze rol raakt echt uitgespeeld; de opdrachtgever is steeds beter in staat om deze mensen zelf van de markt te plukken.’

> Verandert corona je visie nog?

‘Natuurlijk zijn er nu even minder vacatures en worden er de komende tijd meer mensen werkloos. Maar dat effect is hooguit tijdelijk, denk ik. Er zijn twee belangrijke redenen waarom de juiste kandidaat volgens mij nog steeds goud waard blijft. Als eerste: de blijvende mismatch. Er zijn nog steeds veel functies waarvoor moeilijk gekwalificeerd personeel te vinden is. De tweede reden is de demografie. De vergrijzing en ontgroening zijn door corona niet zomaar verdwenen.’

Meer weten?

Op 5 november is Experts in Flex-partner Hans Scheers een van de drie Nederlandstalige sprekers op EngageX Europe. Klik hier voor het volledige programma en om je in te schrijven:

Lees ook

Of kijk

Hans Scheers was in juni dit jaar ook te gast tijdens Demo_Day Online 2020, waar hij inging op hoe je voordeel kunt halen uit een strategische aanpak van je recruitment(funnel). Hier kun je die ‘Tech Talk’ nog eens terugzien: