Neemt deze robot straks echt het sollicitatiegesprek over?

Al 15 jaar is het Zweedse recruitmentbureau TNG bezig om vooroordelen in werving en selectie te bestrijden. Van vacatureteksten tot briefselectie, overal vond het bedrijf uit Stockholm wel een tool of methode uit om alle bias zoveel mogelijk eruit weg te nemen. Het hele proces werd in die tijd ‘op z’n kop gezet’ en ‘binnenstebuiten gekeerd’ om mogelijke bias te bestrijden, aldus chief innovation officer Elin Öberg Mårtenzon.

Het hele proces werd ‘op z’n kop gezet’ en ‘binnenstebuiten gekeerd’ om bias te bestrijden.

Op één onderdeel na dan. En laat dat nu net het onderdeel zijn waar volgens Öberg Mårtenzon de bias het allermeest van invloed is: het sollicitatiegesprek. Zodra een kandidaat een interviewkamer binnenkomt heeft een menselijke recruiter al een beeld van hem of haar, en het gesprek dat volgt is meestal vooral bedoeld om die eerste indruk te testen – of eigenlijk: te bevestigen. Die eerste indruk zorgt dus al voor allerlei vooroordelen en bias, wat een eerlijke selectie in de weg staat, zoals ook een recente studie van Yale University maar weer eens bevestigde.

Unbiased by design’

Reden waarom TNG besloot de aandacht juist te richten op dat sollicitatiegesprek. ‘Eigenlijk het laatste deel van het sollicitatieproces dat we nog niet hadden uitgedaagd’, aldus Öberg Mårtenzon. Maar, zo weet ze, het is ook een onderdeel dat ‘in het centrum van het recruitmentproces’ zit. En tegelijk ‘het lastigste deel om goed te krijgen als het gaat om bias voorkomen. Want juist een sollicitatiegesprek zit op verschillende manieren vol met bias.’

‘Een interview is het lastigste deel om goed te krijgen als je bias wil voorkomen.’

Haar oplossing? Níet: het sollicitatiegesprek maar helemaal schrappen uit het proces. Wél: een robot ontwikkelen die het gesprek kan overnemen. Want: een robot is ‘unbiased by design’. Öberg Mårtenzon: ‘Het maakt haar niet uit of je man of vrouw bent, hoe oud je bent, hoe je eruitziet, of je een dialect hebt, of hoe je praat. Ze heeft geen gevoel en luistert alleen maar naar de inhoud van wat je zegt.’

Zonder aanzien des persoons

En zo werd Tengai ontwikkeld, naar eigen zeggen ‘de eerste interviewrobot ter wereld’. Niet dat deze robot al ergens het finale besluit neemt over wie de baan krijgt. ‘Maar ze kan wel de recruiter helpen om kandidaten in een vroeg stadium te screenen op soft skills en persoonlijkheidskenmerken’, aldus Öberg Mårtenzon. ‘Dat geeft de recruiter een objectief beeld. Tengai stelt in een interview van 15 tot 20 minuten aan elke kandidaat vragen op een gestructureerde manier, in steeds dezelfde volgorde. De recruiter krijgt daarvan een transcript, en kan vervolgens de rest van het proces invullen.’

‘Meer dan 50 procent van de kandidaten zegt aan de robot eerlijker antwoorden te geven.’

Zonder bias dus, en zonder aanzien des persoons. En dat dus al in het prille begin van het proces. Kandidaten vonden het in het begin wel even wennen om met een robot te praten, geeft Öberg Mårtenzon toe. ‘Maar 76 procent vond het een positieve ervaring en zei het zo weer te willen. En meer dan 50 procent erkende aan de robot eerlijker antwoorden te geven dan ze aan een menselijke recruiter zouden hebben gedaan.’

‘Dit is pas het begin’

Volgens haar gaan we in de (nabije) toekomst dan ook wel meer van dit soort ontwikkelingen zien. Niet alleen om het werk van de recruiter te vergemakkelijken, maar ook om de uitkomsten van een werving- en selectieproces eerlijker – en daardoor beter – te laten zijn. Niet voor niets laat TNG de robot nu wetenschappelijk onderzoeken, door de Zweedse hoogleraar Anders Sjöberg. Hij probeert onder meer uit te vinden hoe consistent en accuraat de interviews van de robot zijn, hoe effectief de robot is, en hoe kandidaten de interviews met haar ervaren.

Zelf in gesprek met Tengai?

Elin Öberg Mårtenzon verzorgt op 21 november tijdens het Recruitment Tech Event 2019 een keynote over de ‘social interview robot’ Tengai. Volgens de Chief Innovation Officer bij TNG is de robot de oplossing voor het feit dat het menselijke brein nu eenmaal technische tools nodig heeft om verborgen talent te vinden en toekomstig potentieel te voorspellen. Tijdens het event in de gloednieuwe Amsterdrome in Amsterdam zal Öberg Mårtenzon meer vertellen over het waarom van de robot en over de totstandkoming ervan. Ook kun je Tengai dan live in actie meemaken.

Kaarten? Schrijf je dan in vóór 8 november, zodat je jouw ticket koopt voordat de ‘late bird’ ingaat. Lezers van Werf& krijgen nog eens 50 euro korting als ze bij het aanmelden RTE19WERFEN invullen. Het volledige programma, dat wekelijks wordt geüpdatet, vind je hier.

Lees ook:

Over de kracht van ‘samenwerving’: ‘Alleen bureaus met een warm netwerk zullen overleven’

‘Alleen de partijen met een groot, warm netwerk zullen toegevoegde waarde blijven leveren’, voorspelt Annelies Ruis (foto boven), oprichter en directeur van WerfSelect, een werving- en selectiebureau in Amersfoort dat bemiddelt in interim-managers en professionals in vaste dienst in de (online) marketing, communicatie en sales.

‘Alleen de partijen met een groot, warm netwerk zullen toegevoegde waarde blijven leveren.’

En zo’n warm netwerk, dat kun je wel aan haar overlaten. Al 21 jaar is haar bureau actief in de markt, met inmiddels klanten als Grolsch, Spa, Velux en Bovag aan de ene kant, en vele kandidaten aan de andere. Velen van hen waren recent ook aanwezig op het jubileumfeest, waar onder meer de strategie ‘De kracht van samenwerving’ werd gepresenteerd en Grolsch de arbeidsmarktcampagne ‘Echt.Karakter’ toelichtte. Maar wat houdt dat eigenlijk in, ‘samenwerving’? En hoe krijgt dat in de praktijk vorm? Tijd voor een nader interview… 

werfselect blazer samenwerving

> Jullie bestaan 21 jaar, heel wat voor een recruitmentbureau. Waaraan is dat te danken?

‘Toen ik in 1998 startte op de welbekende zolderkamer wilde ik het bedrijf bouwen waar ik zelf graag wilde werken. Dat betekende écht persoonlijk contact, partnership met een langetermijnfocus en de verwachtingen overtreffen. Deze elementen zijn in mijn ogen alleen maar relevanter geworden, ook al lijkt de markt nu misschien een meer onpersoonlijke en technologiegedreven kant op te gaan. Maar we blijven allemaal mensen die gezien willen worden en die op een prettige manier willen samenwerken. Natuurlijk kan technologie helpen zaken handig te organiseren en valideren, maar dan dus wel ondersteunend aan persoonlijk contact.’

 ‘Laatst vertelde een kandidaat dat hij bij onze opdrachtgever ook zijn vrouw had ontmoet.’

‘Met deze uitgangspunten werken we al jaren aan wat wij noemen: PastPrecies-matches, en dat doen we nog elke dag met ontzettend veel plezier. Laatst kregen we bijvoorbeeld van een kandidaat terug dat hij niet alleen een heel succesvolle werkperiode bij onze opdrachtgever had gehad, maar er ook zijn vrouw had ontmoet. Dan springen wij een gat in de lucht. Het geeft betekenis aan ons werk; en daar worden we dus ontzettend blij van. Wij willen kandidaten helpen om werk te vinden waar ze hun hart in kunnen leggen. We geloven dat ze daarmee het verschil kunnen maken voor onze opdrachtgevers.’

werfselect samenwerving

> Maar wat verstaan jullie nou precies onder ‘De kracht van samenwerving’?

‘Een verregaand partnership met onze opdrachtgevers, zodat we ieders kracht optimaal inzetten bij de werving van de juiste nieuwe medewerkers. Door echt samen te werken halen we betere en duurzamere resultaten. Daarom werken we ook op basis van exclusiviteit. Onze opdrachtgever gooit de vacature niet over de spreekwoordelijke schutting, maar we werken samen aan een optimale invulling. Daarmee ben je meer een (externe) collega dan een ingehuurd bureau. We vullen die strategie nu nog verder in met andere diensten die bedrijven helpen om hun werving van commercieel personeel optimaal in te richten, gebruik makend van onze kennis van deze doelgroep en grote netwerk.’

> En wat betekent dat aan de kandidatenkant? 

‘We willen kandidaten helpen om de juiste vervolgstap te zetten op basis van een diepgaand intakegesprek en gezamenlijke plan van aanpak. Dat doen we gratis, en vaak bedanken kandidaten ons dan ook na een persoonlijk gesprek bij ons op kantoor. Ze ervaren het als een gesprek dat veel weg heeft van coaching dat hen helpt om de juiste keuzes te maken op loopbaangebied.

‘Volgens onderzoek hangt bijna 90% van het succes van een medewerker af van zaken die niet op het cv staan.’

Uit onderzoek is gebleken dat bijna 90% van het succes van een medewerker afhangt van zaken die niet op het cv terugkomen. Denk aan: leervermogen, emotionele intelligentie en temperament. In onze gesprekken gaat het dan ook vooral over persoonlijkheid, drijfveren en competenties en maar beperkt over de werkervaring. Zo kunnen we een betere match maken. We geloven in de kracht van ons netwerk en doorverwijzing. Zo worden kandidaten niet alleen door ons geselecteerd, maar ook door hun vakgenoten. Een extra zekerheid. Zo ondernemen we samen met ons netwerk. Ook een vorm van samenwerving dus.’

werfselect

> Op welk probleem is ‘samenwerving’ het antwoord?

‘Bij veel bedrijven daalt het besef in dat het juiste personeel vinden prioriteit nummer 1 is. En dat de schaarste en daarmee de concurrentie groot is. Dat betekent dat ze alles uit de kast moeten trekken om de beste mensen binnen te kunnen halen. Momenteel bestaat de keuze voor werkgevers eigenlijk uit: doen we het zelf, of besteden we het uit aan een bureau? Alles of niets dus. Vaak begint het bedrijf zelf en als dat niets oplevert gaat een bureau ermee verder. Dat betekent kostbaar tijdverlies.’

‘Veel bedrijven snappen dat het juiste personeel vinden prioriteit nummer 1 is. En dat de schaarste en daarmee de concurrentie groot is.’

‘Met ‘De kracht van Samenwerving’ willen wij een palet aan mogelijkheden bieden, zodat ieders kracht optimaal wordt gebruikt, resulterend in een groter bereik, tegen gemiddeld lagere kosten en sneller succes. En zijn we bovenal continu betrokken bij de teamopbouw en dus niet pas als de nood hoog is. Daarnaast weten we door de intensievere samenwerking beter wie bij een bepaald bedrijf/team/cultuur/uitdaging past en zo kunnen we een nog stevigere match op persoonlijkheid en competenties maken.’

werfselect samenwerving

> In hoeverre is dit anders dan een catalogus aan (modulaire) diensten die je aanbiedt?

‘Het uiteindelijke product is een catalogus met diensten, en daarnaast maatwerk. Het gaat echter over een essentieel ander uitgangspunt. Er staat bij ons geen muur meer tussen werkgever en bureau, maar we krijgen het hand in hand voor elkaar. We willen het verlengstuk van onze opdrachtgevers zijn en communiceren zelfs vanuit hun naam, als dat handig is. Bijvoorbeeld door een interim recruiter toe te voegen aan het wervingsteam van de opdrachtgever. Of door de campagnes op sociale media en jobplatforms voor hen op te zetten. Aan de andere kant van het spectrum is het ook mogelijk om, naast eigen werving, de vacature in ons netwerk uit te zetten. Uiteraard checken wij dan in alle gevallen of matches aan de PastPrecies-normen voldoet.’

werfselect grolsch samenwerving

> Wencke Ellenbroek (Grolsch) vertelde bij jullie recent over de campagne ‘Echt.Karakter’. Hoezo?

‘Grolsch selecteerde in 2018 bureaus voor partnerships op allerlei vakgebieden. Wij zijn toen geselecteerd als exclusief partner voor marketing, sales en corporate affairs posities. Tijdens een gezamenlijke middag zijn de geselecteerde bureaus meegenomen in de plannen voor Grolsch’ employer branding-campagne, waarbij ze input konden geven. Dat was voor ons dus de start van onze samenwerving.’

‘Eerst deden 60 medewerkers schoorvoetend mee. Maar nu zijn er al 200 portretten.’

‘Er was in eerste instantie nauwelijks budget beschikbaar en er was weinig capaciteit beschikbaar binnen het team. Maar een goede employer branding-campagne was hoognodig, niet in het minst vanwege de locatie: Enschede. Grolsch legt de lat hoog voor nieuw personeel en wil daarbij ook mensen van buiten de regio bereiken. Voor een nieuwe campagne kozen ze dan ook heel bewust eigen mensen. Mensen maken immers het succes van de organisatie. In eerste instantie deden 60 medewerkers schoorvoetend mee, waarbij ze helemaal naturel en close-up werden gefotografeerd. Inmiddels zijn er portretten van 200 medewerkers.’

‘Met de beelden van ‘Echt.Karakter’ geven we kandidaten bij onze werving een kijkje in het bijzondere bedrijf dat Grolsch is. We merken overigens dat de campagne heel goed aansluit bij het beeld dat mensen al van Grolsch hebben. Het werkt vooral positief op kandidaten die van corporates afkomen. Deze mensen hebben regelmatig moeite met de vele reorganisaties en het ‘kleine radartje’ dat ze bij deze grote bedrijven zijn. De Grolsch-campagne sluit aan bij hun behoefte aan ‘de menselijke maat’. Door deze campagne kunnen we hen nog duidelijker maken waar Grolsch voor staat. Sterk staaltje samenwerving in de praktijk dus.’

> Welke diensten passen volgens jullie vooral bij de behoefte van deze tijd?

‘Werven is marketing geworden. Bedrijven werken aan hun employer brand door onder andere sociale media en jobplatforms op een slimme manier te gebruiken. Wij hebben altijd vanuit partnership gewerkt met onze opdrachtgevers. De afgelopen jaren adviseren we hen steeds vaker over de opbouw van hun (online) marketing-, communicatie- en salesteams. Doordat we continu betrokken zijn kunnen we veel beter matchen en zelfs proactief in de gaten houden of er interessant talent voor hen beschikbaar komt.

‘ Iemand die ook bij Unilever welkom is, kiest nu geregeld voor een start-up met purpose en potentie.’

‘Voorlopig blijft de arbeidsmarkt demografisch gezien krap. Vooral aan millennials wordt veel getrokken. Zij zitten meer op kwaliteit van leven en betekenis in hun werk dan op de traditionele hiërarchische loopbaan. Werkgevers die niet alleen op winst gericht zijn, maar ook op verantwoordelijkheid nemen en teruggeven aan de samenleving zijn al erg populair. Daarbij is de grootte van het bedrijf minder van belang geworden, merken we. Iemand die ook bij Unilever welkom is, kiest nu bijvoorbeeld geregeld voor een start-up met purpose en potentie. Wij geven hen toegang tot zulke bedrijven met een missie en adviseren over wat bij hen past.’

werfselect bierproeverij samenwerving

> Hoe zie je de toekomst van recruitment voor je?

‘Wij denken dat alleen de partijen met een groot, warm netwerk toegevoegde waarde blijven leveren ten opzichte van de straks beschikbare platforms (zoals Google for Jobs) en technologieën die bedrijven kunnen inzetten (matching met artificial intelligence). Overigens wel door ook slim gebruik te maken van de beschikbare technologie en platforms, maar zonder aan persoonlijk contact te verliezen.’

Foto’s afkomstig van jubileumbijeenkomst WerfSelectie in het Eemklooster in Amersfoort.

Futurist Richard van Hooijdonk: ‘Recruiter wacht vet nieuw businessmodel’

Trendwatcher Richard van Hooijdonk verzorgt tijdens het Recruitment Tech Event 2019 op donderdag 21 november een afsluitende keynote over de veranderende wereld van werk onder invloed van nieuwe technologie. Tijdens zijn keynote – in een gloednieuwe locatie in Amsterdam – voorspelt hij een recruitmentwereld die je je nu nog bijna niet kan voorstellen, maar die tegelijkertijd volgens hem wel heel dichtbij is.

> Welke veranderingen zie je voor het recruitmentvak?

‘Het grote verhaal in het recruitmentvak gaat wat mij betreft niet zozeer over Pinterest of visuele zoekmogelijkheden op websites. ‘Algoritmes om mensen te vinden’, ‘de verhalen vertellen op plekken waar je doelgroep komt’ (zoals instagram stories), ‘laat het ware gezicht van je bedrijf zijn’, ‘geen reclame maken, maar kennis delen’, ‘werknemers de werkomgeving bieden die ze nodig hebben’, dat zijn verhalen die geweest zijn. Volgens mij gaat het grote verhaal nu over skills, over netwerken en over technologie waarmee je mensen makkelijk kunt vinden. Kortom: ik zie een vet nieuw businessmodel voor de recruiter.’

> Het huidige businessmodel is achterhaald?

‘In algemene zin leiden we nu generalisten op, terwijl we voor de wereld van morgen extreme specialisten nodig hebben. Van te veel generalisten moeten we naar: extreem talent. Neem de technologisering van de agrarische sector. Hier hebben we mensen nodig die begrijpen hoe je met robots kunt oogsten, hoe je door dna-enginering een tomaat kunt kweken die langer meegaat en hoe je teams bouwt die kunnen versnellen. Dit geldt ook voor alle andere sectoren. We hebben echt briljante mensen nodig!

‘In algemene zin leiden we nu generalisten op, terwijl we voor de wereld van morgen extreme specialisten nodig hebben.’

En dat is meteen het grootste probleem voor recruiters de komende jaren. Hoe vind je die mensen? Hoe leid je ze op? Recruiters graven naar talent in een bak die snel leegraakt. Algoritmes maken de weg tussen de schaarse medewerker en het bedrijf dat deze talenten nodig heeft steeds korter. En op een gegeven moment zijn ze op. Het huidige businessmodel van de recruiter houdt dus wel een beetje op.’

richard van hooijdonk

> Waar staat recruitment in Nederland?

‘We lopen zó ver achter op Azië en op India, dat is niet oké. Browsen via LinkedIn voor de eerstvolgende vacature, dat gaat hem niet meer worden. Al die mannen en vrouwen die op hun zolderkamertje naar profielen aan het kijken zijn en daarmee willen scoren. Machines gaan dit werk overnemen.’

> Hoe ziet het nieuwe businessmodel eruit?

‘Ik geef vier voorspellingen voor de recruiter van morgen:

  1. De recruiter van morgen zal technologisering gebruiken en laat werk overnemen door robots en machines.
  2. De recruiter van morgen moet op zoek naar andere skills.
  3. De recruiter van morgen zoekt wereldwijd in plaats van binnen de landsgrenzen en
  4. De recruiter van morgen moet aan de slag met de bouw van ecosystemen.’

Wat bedoel je met ‘andere skills’?

‘We hebben de komende 10 jaar behoefte aan techmensen; algoritmeontwikkelaars, nanotechnologen, cybercriminaliteitbestrijders. Kortom: mensen die begrijpen hoe technologie werkt. Maar op de langere termijn worden zulke hard skills uitgeschakeld. Er zijn nu al algoritmes ontwikkeld die een drone kunnen opsporen op het internet en vervolgens kan het algoritme die drone verbeteren, printen op een 3D-printer en uitleveren.

‘Er is nu nog veel behoefte aan techmensen, maar op de lange termijn worden zulke hard skills uitgeschakeld.’

Dus je krijgt een grote groep mensen, ontwerpers, en fabrieken die de komende 10 tot 15 jaar worden uit gefaseerd. En dan is er nog maar ruimte voor één groep en dat is de groep mensen die de soft skills beheerst. Dus waar je de komende 5 tot 10 jaar nog veel behoefte hebt aan mensen die met technologie bezig zijn, slaat dat na 8 tot 12 jaar om in behoefte aan mensen die begrijpen hoe je de wereld van morgen bouwt. Sociologen, antropologen, psychologen.


Eigenlijk zie je de behoefte nu al ontstaan. Ik zie op universiteiten over de hele wereld een verschuiving plaatsvinden van focus op technologie naar vraagstukken zoals: hoe gaan we dit met elkaar doen de komende jaren? Hoe draaien we de wereld om? Hoe gaan we mensen mobiliseren en bewust maken van de belangrijke veranderingen? En waar liggen de grenzen? Hoe ver moeten we gaan om nog een fijne maatschappij te hebben?’

En welke rol speelt de recruiter bij de bouw van ecosystemen?

‘Een ecosysteem is een verzameling van talenten, start-ups, hoogleraren, waar dan ook ter wereld, die problemen kunnen oplossen die te maken hebben met skills. Dus een clubje mensen, bedrijven, individuen, talenten die samen de grote problemen gaan oplossen. Afdelingen HRM en recruiters hebben het goud in handen. Het bedrijf dat niet de juiste mensen heeft zal niet overleven. De rol van HRM moet meer naar een talent-ecosysteem neerzetten in plaats van alleen mensen recruiten.

‘HRM wordt straks veel meer de ‘afdeling ecosysteem’, die gaat connecten, partijen gaat verbinden.’

Dat houdt in dat HRM helpt bij het maken van een blauwdruk van een afdeling, en de skills die nodig zijn in kaart brengt. En vervolgens vult HRM die behoefte in met goede mensen, maar ook met technieken, of een start-up en ook met andere mensen zoals bijvoorbeeld hoogleraren. Het komt neer op een totaaloplossing voor het skills- en resources-vraagstuk van een bedrijf. HRM wordt dan veel meer de ‘afdeling ecosysteem’, die gaat connecten, partijen gaat verbinden. Daar heb je nieuwe kennis voor nodig. En daar zitten ook weer zóveel nieuwe businessmodellen achter. Denk aan ecosysteem-architecten, of ecosysteem-managers.’

Wat vertel je nog meer tijdens het Recruitment Tech Event?

‘Ik wil een energieke voorspelling geven over de toekomst van Recruitment, die je eigenlijk niet kunt voorstellen, maar wat wel zo is. Los van veel positieve energie, komen er tientallen ideeën voorbij die je direct kunt toepassen in de praktijk. De toekomst lijkt ver weg, maar gebeurt al om je heen.’

Meer weten? Met korting?

Trendwatcher Richard van Hooijdonk verzorgt tijdens het Recruitment Tech Event 2019 op 21 november in de gloednieuwe circulaire locatie de Amsterdome in Amsterdam een afsluitende keynote over de veranderende wereld van werk onder invloed van nieuwe technologie en de gevolgen hiervan voor het recruitmentvak.

Lezers van Werf& krijgen nog eens 50 euro korting als ze bij het aanmelden RTE19WERFEN invullen.

Meld je aan voor 8 november, voordat het ‘late bird’-tarief ingaat. Lezers van Werf& krijgen nog eens liefst 50 euro korting als ze bij het aanmelden RTE19WERFEN invullen. Het programma, dat wekelijks wordt geüpdatet, vind je hier.

Dit interview, geschreven door Judith Snel, verscheen eerder (en iets uitgebreider) ook al op RecruitmentTech.

10 vragen aan… Renee Schopenhouer: ‘Neem nooit een baan die niet past bij je drijfveren’

Hoe denken mensen in het recruitmentvak? Hoe zien zij het vak veranderen? Hoe zijn ze gekomen waar ze nu zitten, en waar zien ze zichzelf over 5 jaar? In een nieuwe serie leggen we verschillende mensen in het vak die recent een overstap hebben gedaan deze en andere vragen voor. Vandaag de aftrap, met Renee Schopenhouder, senior recruitment consultant bij Compagnon in Utrecht:

#1. Hoe ben je in het vak terecht gekomen?

‘Ik heb een studie Arbeids- en organisatiepsychologie gedaan. Ik merkte in bijbaantjes al snel dat ik meer iemand ben voor het bedrijfsleven. Ik ben op een gegeven moment, na mijn master in 2006., in de arbeidsbemiddeling begonnen bij Women@Work. Dat vond ik zo leuk, dat ik in dit vak gebleven ben. Zo ben ik het vak ingerold.’

#2. En verder?

‘In de tijd dat ik begon was de markt heel goed. Er waren veel businessmogelijkheden. Na een paar jaar kreeg ik behoefte aan een grotere organisatie, met iets meer professionaliteit. Toen ben ik begonnen bij FunktieMediair, dat destijds net overgenomen was door Yacht. Daar kwam ik in aanraking met een heel andere, veel grotere markt. Dat typeert mij ook wel, denk ik. Om de zoveel tijd heb ik behoefte aan vernieuwing en een andere omgeving. Ik heb ook bij een headhunter gezeten, waar ik echt actief mensen benaderde, voor functies van weer een heel ander niveau. En ik heb gewerkt van zorg tot marketingcommunicatie.’

#3. En nu?

‘Sinds vorig jaar werk ik bij Compagnon, als Senior Consultant HR Services. Ik was wel eens eerder bij ze in gesprek geweest. Dat vond ik toen al heel leuk. De manier waarop ze met mensen omgaan, maar ook hoe ze werken, dat vond ik meteen heel aansprekend. Ik werk nu bij het regioteam in Utrecht. Daar werken we zelfsturend, echt zelfstandig in hóé we het willen doen. Dat maakt het lekker dynamisch.’

#4. Waarom Compagnon?

‘Zij stralen uit dat ze echt voor kwaliteit gaan, vind ik. Er zijn natuurlijk 1.001 bureaus in de markt, maar ik vind dat Compagnon zich hierin echt onderscheidt. Het is ook het type mensen dat hier werkt: resultaatgericht, maar ook met het oog op samenwerken. Het netwerk is groot, zodat we veel kennis kunnen delen.’

#5. Wat doe je precies?

‘Het is best een veelzijdige functie. Mijn werk bestaat ruwweg uit drie elementen. In de eerste plaats gaat het om accountmanagement richting klanten, relatiebeheer en acquisitie. In de tweede plaats werk ik als recruiter, en doe ik werving en selectie, met name voor interim opdrachten. In de derde plaats is er ook een leidinggevend element, want ik begeleid hier ook een aantal projectprofessionals die ergens op een opdracht werken. Dat maakt het voor mij ook zo leuk. Je doet hier niet of/of, maar en/en. En wat het nog diverser maakt, is ook de diversiteit aan klanten die we hier bedienen.’

#6. Wat doe je over 5 jaar?

‘Ik werk al best lang in dit werkveld, en heb ook best behoefte aan verandering. Maar hier zijn nog veel dingen mogelijk. Je kunt je verbreden in het HR-vak, maar ook je verdiepen als recruitment projectprofessional. Welke kant het voor mij wordt, durf ik nog niet te zeggen. Wel dat ik het voorlopig hier dus nog wel naar mijn zin heb.’

#7. Hoe zie je het vak veranderen?

‘Toen ik begon in dit vak, zag je bijna niemand op LinkedIn. Dat is nu wel veranderd. Ik heb vooral heel veel transparant zien worden. En er zijn nu natuurlijk veel meer tools in de markt. Aan de andere kant: ik zie ook dagelijks nog het belang van persoonlijk contact met mensen. Dat is de afgelopen jaren niet veranderd. Bureaus worden ook niet overbodig, daar geloof ik niets van.

‘Als je millennials belt, nemen ze niet op. Maar stuur ze een appje, en ze antwoorden meteen.’

En wat ik ook zie veranderen zijn natuurlijk de nieuwe doelgroepen op de markt. Neem millennials. Die vergen een andere aanpak dan eerdere generaties. Als je ze belt, nemen ze vaak niet eens op. Maar stuur ze een appje, en ze antwoorden meteen. De inhoud verandert dus niet zo snel, maar de middelen die je gebruikt en de manier waarop je het doet, dat verandert wel.’

#8. Wat is je advies voor de beginnende recruiter?

‘In mijn eerste baan had ik het geluk dat ik iemand met veel ervaring trof als leidinggevende. Ik ben van nature nogal eigenwijs, maar zij leerde me dat gelijk hebben niet altijd hetzelfde is als gelijk krijgen. Dat is best een waardevolle tip gebleken.’

#9. Wat is je gouden tip?

‘Ik heb wel eens gewerkt bij een organisatie die minder goed paste bij mijn drijfveren. Ik adviseer mensen nu dagelijks om dat nóóit meer te doen. Bij Compagnon hebben we gelukkig goede middelen om die drijfveren van kandidaten boven te krijgen. De match met cultuur wordt sowieso steeds belangrijker. Hoe ouder je wordt, hoe groter ook het belang van die match. Ik heb zóveel mensen tegenover me gehad die niet goed in hun vel zaten, dat ik dit echt als de gouden tip zie voor iedereen op de arbeidsmarkt.’

#10. Wat vind je het leukst aan recruitment?

‘De match maken, dat blijft toch het allermooist. Als het plaatje helemaal klopt, aan de ene kant, maar ook aan de andere. Als je daarin slaagt, is dat een heerlijk gevoel. Dat houden we trouwens ook altijd bij, hoor. We houden in elk geval altijd een half jaar contact met een geplaatste kandidaat, maar vaak ook nog daarna. Je speelt als recruiter best een belangrijke rol in het leven van mensen. Dat vind ik ook altijd erg leuk: in gesprek zijn met mensen en hen te helpen in de keuzes die ze voor hun eigen toekomst maken.’

Dit is de eerste aflevering in een serie waarin we steeds 10 vragen stellen aan recruiters die recent aan een nieuwe baan zijn begonnen. 

Waarom Yael O’Callaghan nooit HR-adviseur zal worden (zolang ze ook recruiter kan zijn)

Ze vindt het eerlijk gezegd best een gekke vraag. Toch krijgen heel veel corporate recruiters de vraag vaak voorgelegd. Wanneer stoppen ze nou eens met recruitment en gaan ze zich buigen over het ‘echte’ HR-vak? Maar aan Yael O’Callaghan hoeven mensen die vraag niet meer te stellen, zegt ze resoluut. ‘Recruitment is voor mij het mooiste vak dat er is. Ik zie het zeker niet als opstap naar een andere HR-functie.’

‘Recruitment is voor mij het mooiste vak dat er is. Ik zie het zeker niet als opstap naar een andere HR-functie.’

Yael O’Callaghan is dinsdag 15 oktober de slotspreekster op het Werf& Selectie Jaarcongres. De Europees Recruitment Manager bij ICL Group zal dan onder meer ingaan op haar eigen carrière, die begon als beroepsmilitair bij de Koninklijke Marechaussee, en via onder meer een HR-opleiding en recruitmentfuncties bij VU Medisch Centrum en Danone uiteindelijk tot haar huidige functie leidde.

‘Netwerken is cruciaal’

Ze wil op het congres ‘heel praktisch’ laten zien hoe ze die stappen allemaal gezet heeft, en daarnaast een tiental tips geven aan mensen die zo’n loopbaan ook wel zien zitten. Daarbij zal het veel gaan over het nut van netwerken, belooft ze alvast. ‘Mijn belangrijkste tip is: investeer in je netwerk. Zorg voor oprechte connecties met mensen. De laatste banen die ik deed en doe heb ik daar allemaal aan te danken.’

‘Ik steek veel tijd en aandacht in evenementen. En dat levert altijd wel wat op.’

Dat netwerken begint voor haar vaak op sociale media, zegt ze. Maar ook fysieke netwerken vindt ze belangrijk. ‘Daarom ga ik ook graag naar evenementen zoals het Werf& Selectie Jaarcongres. Omdat je daar veel mensen tegenkomt. Ik steek daar graag tijd en aandacht in. En dat levert altijd wel wat op. Het is misschien een beetje een open deur. Maar oprechte interesse in een ander is voor mij steeds succesvol gebleken.’

‘Ja, het is altijd spannend’

Ja, het is niet voor iedereen makkelijk om zomaar op een ander af te stappen, dat weet ze ook. ‘Ik zal nooit ontkennen dat het spannend is. En als extravert persoon heb ik het misschien ook best makkelijk, wat dat betreft. Maar ik heb hier wel eens workshops over gegeven. En dan zie je dat ook introverte mensen op hun eigen manier contact maken met anderen. En dat blijkt dan bijna altijd waardevol te zijn.’

‘Als extravert persoon heb ik het misschien ook best makkelijk.’

Bij het van oorsprong Israëlische chemieconcern ICL Group werken momenteel wereldwijd zo’n 11.000 mensen. In Nederland telt het bedrijf zo’n 750 medewerkers, verspreid over vier productielocaties en twee kantoren. Toch is de ICL Group hier nauwelijks bekend. Maar dat maakt het recruiten ervoor ook juist zo interessant, aldus Yael O’Callaghan. ‘Je hoort op dit soort congressen vaak de casussen van de grote namen met de grote budgetten. Ik wil graag laten zien hoe je ook als minder bekende naam het verschil kunt maken en succesvol kunt zijn. Ik hoop en denk dat dit een inspirerend verhaal is voor een brede groep.’

Want nogmaals: een mooier vak dan recruitment? Dat kan ze zich niet voorstellen…

Benieuwd naar het hele verhaal?

Yael O’Callaghan is op dinsdag 15 oktober tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres de slotspreekster. Ze vertelt dan hoe je als beroepsmilitair in het recruitmentvak terecht kunt komen, en deelt haar tips over hoe een succesvol recruiter te worden. Dat belooft dus een inspirerend verhaal te worden! Alles erover horen? Wees er dan snel bij en boek hier de allerlaatste kaarten.

sollicitatie verdwijnt

Dit is waarom Boskalis aankomend trainees een hakka laat doen

Als je veel mensen tegelijk moet werven, kun je dan nog wel zorgen voor een echte experience en personal touch? Jazeker, dat kan, zegt Marloes Reniers, employer branding-expert bij Boskalis . Op het Werf& Selectie Jaarcongres op 15 oktober zal ze vertellen over de speciale selectiedag die de expert op het gebied van baggeren en maritieme dienstverlening jaarlijks organiseert om uiteindelijk 40 trainees te kunnen selecteren.

Een kick-off op een boot, een boksclinic op het dak van de parkeergarage, trainees en medewerkers ontmoeten in de chillroom, ontsnappen uit een escape room en afsluiten met een foodtruck-festival: op de selectiedag van Boskalis komt het allemaal voorbij. Waarom doen ze dit eigenlijk? Hoeveel organisatie komt erbij kijken? En wat levert dit op? Hier alvast een voorproefje.

> Wat is je hoofdboodschap op het congres?

‘Ook wanneer je grote aantallen werft, zijn er legio mogelijkheden om aan een selectiedag beleving toe te voegen, om een dag neer te zetten die iedereen zich herinnert.

‘We willen een dag neerzetten waarvan de doelgroep denkt: ‘Daar moet ik bij zijn!’’

Met dit selectie-event willen we een dag neerzetten waarvan de doelgroep denkt: ‘Daar moet ik bij zijn!’ Allereerst uiteraard om een plek in het traineeship binnen te slepen, maar zeker ook om een nog beter beeld te krijgen van Boskalis. Ook de ‘afvallers’ moeten positief op de dag terugkijken. Mogelijk was Boskalis op dit moment niet de beste match voor hen, maar wellicht wel in de nabije toekomst.’

boskalis marloes> Vorig jaar sprak je hier ook over. Wat is er sindsdien veranderd?

‘‘Uiteraard hebben we geleerd van het selectie-event in 2018 en de belangrijkste lessons learned hebben we meegenomen naar de organisatie van het event in 2019. Ook hebben we inmiddels het nieuwe employer branding-concept (inter)nationaal uitgerold. De selectiedag voor het traineeship van 2020 gaan we vanzelfsprekend volgens het nieuwe employer brand-concept ontwikkelen.’

> Waarom hebben jullie eigenlijk voor deze opzet gekozen?

‘Bij de ‘oude’ selectiedag ontbraken twee belangrijke componenten, namelijk: beleving en context. De wereld van Boskalis is uniek en dat geldt ook voor ons traineeship. Bij een uniek bedrijf én traineeship hoort ook een passende en eigentijdse manier van werven en selecteren die de verwachtingen van de deelnemers overtreft, vinden wij.’

> Wat betekent zo’n event qua organisatie?

‘Een event zoals wij dat de afgelopen twee jaar hebben georganiseerd vergt een flinke tijdsinvestering en een strakke planning. Samen met twee medewerkers van bureau Frisse Blikken, vormde ik samen met een collega het projectteam en waren we nagenoeg twee maanden dedicated bezig met de branding en de organisatie van de dag. Daarnaast gaat er vanzelfsprekend veel tijd zitten in de ontwikkeling van een employer branding-campagne en de hardcore recruitmentactiviteiten. Iedereen in de afdeling Talent Sourcing & Development heeft op enig moment tijdens het traject een rol gespeeld. En tijdens de selectiedag zelf waren zo’n 60 collega’s van verschillende disciplines betrokken.’

> Je hebt het over ‘beleef-‘ en ‘selectiemomenten’. Hoe dicht liggen die twee bij elkaar?

‘De selectiedag duurt van 8.00 ‘s ochtends tot 8.00 uur ‘s avonds. Niet alle onderdelen van die dag hebben een selecterend karakter. We vinden het ook belangrijk dat de deelnemers een goed beeld krijgen van Boskalis. We willen hen het echte Boskalis-gevoel meegeven en laten zien op welke wereldthema’s je impact kunt maken als je bij ons je carrière start. Maar we willen hen uiteraard ook toetsen op de belangrijkste Boskalis-competenties. Dat proberen we dus zoveel mogelijk te combineren. Een mooi voorbeeld van zo’n onderdeel met én een selecterend karakter, én een hoog fun-gehalte is de Boskalis escape room.’

> Hoe draagt boksen bij aan een goede selectie van trainees?

‘Een boks- of hakka-clinic is op het eerste gezicht misschien een bijzonder onderdeel op een selectiedag, maar voor ons was de keuze voor een sportelement heel logisch. Als je bij Boskalis als trainee aan de slag gaat, ga je werken op onze projecten in binnen- en/ of buitenland. Het werk op de projecten kan fysiek, maar ook mentaal zwaar zijn. Fit for duty is daarom extreem belangrijk. Een sportclinic waarin je fysiek uitgedaagd wordt en niet zomaar kunt opgeven, past uitstekend in onze wereld.

‘De boksclinic was overigens alleen een beleef-element en geen selectie-element.’

Overigens is het wel zo dat de clinic alleen een beleef-element was en geen selectie-element. Ook was de clinic een mooie ijsbreker en je zag een groep ontstaan in plaats van individuen die tegen elkaar ‘strijden’ naar een plek binnen het traineeship.’

> Hoe verliep de eerste selectie van de 120 mensen die mochten komen?

‘In totaal hebben we circa 400 sollicitaties ontvangen voor ons traineeship. De eerste selectie vond plaats op basis van harde criteria via het cv. Vervolgens vroegen we de deelnemers om een vragenlijst in te vullen die inzoomde op een aantal praktische zaken, maar ook op motivatie. De recruiters hebben naar aanleiding hiervan een telefonisch interview gehouden van zo’n 30 minuten en op basis daarvan zijn we tot een lijst van 120 deelnemers voor het selectie-event gekomen.’

> Kun je al een beetje inzicht geven in: what’s next?

‘Ja en nee. We zijn op dit moment druk bezig met de selectiedag voor 2020 en het belooft wederom spectaculair te worden. Maar wat we precies gaan doen blijft nog even geheim tot de dag zelf.’

Meer weten?

Marloes Reniers vertelt op 15 oktober tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres in Utrecht meer over het waarom en de opzet van het #experienceboskalis-selectie-event. 

Boek hier je kaarten.

sollicitatie verdwijnt ampelmann

Lees ook:

Het verhaal achter de overname: hoe Maximum in Amerikaanse handen kwam

Zelf zagen we het niet aankomen. Maar Mark van Buuren, managing director van het Nederlandse Maximum, vindt het desondanks in alles een logische stap om ‘zijn’ bureau over te doen aan het Amerikaanse TMP Worldwide, een van de grootste employer branding-bureaus ter wereld, tot 2006 onderdeel van Monster Worldwide, maar sinds die tijd onafhankelijk.

‘We konden ook best op eigen benen verder.’

‘We zijn best autarkisch’, zegt hij. ‘We hebben sterke eigen technologie, veel goede mensen en veel knowhow. We kunnen veel klanten aan. We konden dus ook best op eigen benen verder. Maar we hebben naast enkele overheden ook veel internationale bedrijven als klant. Voor hen is het fijn als we ook over de grens een goede ingang hebben.’

Nieuwe kansen over de grens

En dat levert nieuwe kansen op. De Nederlandse markt is namelijk ‘best groot’, aldus Van Buuren. ‘We lopen in Nederland in sommige opzichten echt voorop op de rest van de wereld.’ Maar aan de andere kant, zegt hij, is het ook een ‘best kleine markt voor het type organisaties waar wij het toch van moeten hebben: de wat grotere organisaties, die het belang zien van employer branding en de technologische mogelijkheden daaromheen.’

‘Nederland is toch een soort beachhead voor de rest van Europa.’

En omgekeerd geldt zoiets ook voor TMP Worldwide, zegt hij. ‘Nederland is toch een soort beachhead voor de rest van Europa. Hier gebeurt veel, onder meer op technologisch gebied. En hiervandaan kun je dus ook makkelijk de brug slaan naar andere landen.’

‘Een beetje onze grote broer’

Daar komt bij dat de contacten met de Amerikaanse evenknieën niet bepaald van gisteren zijn. ‘Toen wij 20 jaar geleden met zijn vieren met Maximum begonnen, hadden enkelen van ons daar al een verleden. We hebben ook daarna veel opdrachten samen gedaan, hebben al eerder intensief samengewerkt. Het is eigenlijk een beetje onze grote broer. We hebben dezelfde soort ontwikkeling doorgemaakt: van meer puur reclamebureau naar een bureau dat technologie inzet om de arbeidsmarkt te bedienen.’

‘We hebben in een soort parallelle wereld geleefd: zij in de VS, wij hier in Nederland.’

Toen hij eerder dit jaar Michelle Abbey, CEO van TMP Worldwide, weer eens tegen het lijf liep, voelde dat dan ook meteen vertrouwd, zegt hij. ‘Deze hernieuwde kennismaking was een feestje van herkenning. We hebben in een soort parallelle wereld geleefd: zij in de VS, wij hier in Nederland. Het voelde heel goed om de samenwerking structureel te maken.’

Uiteindelijk dus volledige overname

Dat klinkt goed, maar, zo geeft Van Buuren toe: ‘Dan ben je er natuurlijk nog niet.’ De afgelopen maanden is er dan ook hard gewerkt om die formele samenwerking te beklinken. ‘En dat heeft dus uiteindelijk geleid tot een volledige overname.’ Niet dat de huidige klanten daar meteen grote veranderingen van zullen merken, bezweert hij. ‘Andries (Coppoolse, red.) en ik blijven gewoon de directie, we blijven voorlopig ook gewoon Maximum heten. Dat was voor ons een belangrijke voorwaarde.’

‘Wij zijn ver op technologisch gebied, maar zij ook. Vooral op programmatic gebied.’

Als de klanten al iets merken, dan zullen dat dus vooral de voordelen zijn, zegt hij. ‘We gaan natuurlijk wel gebruik maken van elkaars resources. Mensen, knowhow en technologie. Wij zijn daar ver in, maar zij ook. Vooral op programmatic gebied, onder meer dankzij de eerdere overname van Perengo. Dat soort mogelijkheden kunnen wij nu ook onze klanten bieden. Buiten dat we het gewoon leuk vinden om intensiever samen te werken, levert het dus ook gewoon mooie kansen op.’

Lees ook:

Marloes Den Hartog-Pauw: ‘Verbinding met de business is cruciaal voor een recruiter’

Locatie kan soms heel bepalend zijn voor je succes. In 2018 stapte Marloes den Hartog-Pauw binnen bij Capgemini als manager van de afdeling recruitment. De afdeling viel toen nog onder de HR-afdeling, gevestigd op de begane grond. Dat had soms een flinke afstand met de business tot gevolg, niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk. ‘We kregen van managers vaak alleen te horen dat we te weinig goede cv’s konden leveren. Punt.’

‘We kregen van managers vaak alleen te horen dat we te weinig goede cv’s konden leveren. Punt.’

Maar toen Den Hartog-Pauw een verhuizing naar de derde verdieping in het Utrechtse pand wist te bereiken, en ze ‘tussen de business’ kwam te zitten, veranderde langzaamaan de kwaliteit van de samenwerking. ‘Recruitment werd toen ook direct onder de business gehangen. We werden daar ook onderdeel van het MT, zodat we konden laten zien hoe belangrijk dit vak is. Daar hebben we de verbinding met de business weten te maken. Cruciaal voor een recruiter.’

Volume met een olietanker

Den Hartog-Pauw is dinsdag 15 oktober een van de sprekers van het Werf& Selectie Jaarcongres. Daar zal ze ingaan op hoe je ‘volume kunt draaien met een olietanker‘. Bij IT-bedrijf Capgemini is ze verantwoordelijk voor alle hires behalve de young professionals. ‘Dat is het terrein van campusrecruitment, daar zit een heel eigen team op.’

‘Op campusrecruitment hebben we een heel eigen team werken.’

Niettemin gaat het bij haar nog altijd om zo’n 240 (!) ervaren hires per jaar, en dat in de meest schaarse doelgroepen, van Java-developers tot test automation-experts. Voor volgend jaar ligt de lat zelfs nog iets hoger. ‘En dan te bedenken dat in het jaar voordat ik kwam het nog ging om iets meer dan 100 mensen. En toen was de markt nog lang niet zo krap.’

De black box voorbij

Succes als recruiter kun je niet boeken zonder verbinding met de business, heeft ze dus in die afgelopen twee jaar geleerd. ‘Toen ik hier begon was recruitment voor de business nog echt een black box. Ze wisten nauwelijks wat ze konden verwachten. Nu we dichter bij zitten, hebben we veel betere gesprekken. Wat komt eraan? Wat speelt er in jouw business unit? Je moet als recruiter echt binnen beginnen om een goed verhaal naar buiten te hebben.’

‘Je moet als recruiter echt binnen beginnen om een goed verhaal naar buiten te hebben.’

En ja, er viel ook nog best veel ‘op te voeden’, zegt ze. ‘Niet iedereen in de business voelde dat de krapte ook hún probleem was. Dat moest veranderen. We moesten laten zien dat we het alleen konden oplossen als we het sámen deden. Omdat recruitment zo echt belangrijk werd gemaakt, hebben we veel resultaat kunnen boeken. Dat het onderwerp hoger op de agenda is gezet, heeft mij erg geholpen. Toen ik hier kwam had ik nog wel eens het gevoel dat we achter de fanfare aanliepen. Maar nu lopen we op sommige onderwerpen, zoals recruitmentmarketing, zelfs behoorlijk voorop.’

Het belang van referrals

Toch blijft ook nu recruitment nog een grote uitdaging voor de organisatie, zegt ze. ‘De vijver wordt niet per se groter.’ Veel hangt daarbij af van referrals. ‘Bij sommige business units is dat al goed voor 40 procent van alle hires. Het is waardevol om daarin te blijven investeren.’ Zoals gebeurt met een speciale ‘referral party’, eind november.

‘Soms zegt een manager geen tijd te hebben voor een sollicitatie. Dan bel ik wel even op.’

En zo komt de ‘olietanker’ langzaam in beweging in de goede richting, zegt ze. Al blijft continue aandacht nodig, van haar hele team, met in totaal 14 recruiters. ‘Soms hoor ik nog wel eens dat een manager in de business geen tijd maakt voor een sollicitatiegesprek. Dan bel ik wel eens om toch het belang te onderstrepen.’ Lachend: ‘Meestal helpt dat wel.’

Meer weten?

Marloes Den Hartog-Pauw vertelt op 15 oktober tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres nog veel meer over ‘volume draaien met een olietanker’ en het belang van verbinding met de business. Dat belooft een inspirerend verhaal te worden! Boek hier je kaarten om alles erover te horen.

sollicitatie verdwijnt

Lees ook:

Anouk Kon (Indeed): ‘Passief talent bestaat niet meer’

Wat willen kandidaten vandaag de dag? Waar klikken ze op als ze een baan zoeken? Nu de war for talent hevig woedt, zijn het voor elke werkgever en elke recruiter belangrijke vragen. Vacaturezoekmachine Indeed deed er recent uitgebreid onderzoek naar. Wij spraken erover met Anouk Kon, Recruitment Evangelist bij Indeed, en 15 oktober een van de sprekers tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres. Hier alvast een voorproefje:

Hoe hebben jullie het onderzoek aangepakt?

‘We doen continu onderzoek bij Indeed. Vaak kunnen we daarvoor onze eigen data gebruiken. Met ruim 290 miljoen werkzoekenden wereldwijd die maandelijks een baan zoeken en elke maand zo’n 7,1 miljoen bezoeken in Nederland hebben we een enorme berg data over hoe mensen zoeken naar werk en wat hun klikgedrag is.

‘We willen van recruitmentprofessionals weten wat hun grootste uitdagingen zijn.’

We willen graag meer weten over wie die mensen echt zijn en hoe hun zoekgedrag naar werk eruit ziet. Onze missie “we help people get jobs” kunnen we alleen waarmaken als we ook inzicht hebben in vacatures die werkgevers aanbieden. Indeed is ontstaan met het doel alle vacatures eenvoudig te doorzoeken op één plaats, dus logischerwijs weten we op basis van interne en kwantitatieve data veel over wat werkgevers zoeken. Maar ook daar doen we dus soms verder onderzoek naar. Zo willen we van recruitmentprofessionals weten wat hun grootste uitdagingen zijn zodat Indeed daarop kan inspelen en beide partijen nog beter met elkaar kan matchen.’

Wat vond je zelf het meest verrassend?

‘Er zijn drie zaken die mij bij het onderzoek dit jaar op zijn gevallen:

  1. Passief talent bestaat niet meer; mensen blijven actief zoeken naar werk
  2. In een nieuwe baan starten is even stressvol als het krijgen van een kind
  3. Kandidaten houden in de zoektocht naar een baan het liefst zelf de controle en het initiatief’

Je zegt ‘de oude recruitmentregels gelden niet langer’. Hoezo?

‘We dachten jarenlang dat een groot deel van de mensen hooguit passief op zoek naar werk is en slechts een klein deel actief; een soort 80-20 regel. Ons onderzoek laat zien dat dat misschien zelfs omgekeerd is. In het huidige digitale tijdperk zoeken mensen continu actief naar werk en blijven ze actief zoeken.

‘In het huidige digitale tijdperk zoeken mensen actief naar werk en blijven ze actief zoeken’

Niet heel vreemd als je een vergelijk maakt met andere zoekmachines zoals Booking.com, Tripadvisor of Funda. Daar ga je heen om een vakantie of huis te zoeken en je blijft zoeken, ongeacht of je volgende week een nieuw huis gaat kopen of op vakantie gaat.’

Wat is dat, een talentgedreven economie?

‘Een talentgedreven economie is een economie waarin talent veel keuze heeft. Keuze in jobs, werkgevers, kanalen om werk te zoeken. De werkzoekende is aan zet en het is aan jou als werkgever om op het juiste moment, op de juiste wijze in beeld te komen. Om het juiste talent te vinden moet het juiste talent jou kunnen vinden.’

Wat is een tip die je recruiters nu al kunt meegeven?

‘Zorg dat je je candidate journey benadert als een customer journey. Maak het proces eenvoudig en vooral toegankelijk voor mobiel. Alleen al op Indeed gaat 65% van het vacaturezoekverkeer via mobiel. Als je dan via je mobiel niet eenvoudig kunt solliciteren, mis je heel veel talent.’

Waarom moeten mensen naar jouw sessie komen?

‘Om meer te weten te komen over “zoekmachinerecruitment” en een samenvatting te horen van het meest recente onderzoek naar de wetenschap van het aantrekken van talent.’

Meer weten?

Op 15 oktober tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres vertellen Anouk Kon (van Indeed) en andere sprekers hoe je succesvol werft in tijdens van schaarste.

Hoe Randstad ‘High Tech’ met ‘High Touch’ combineert bij de selectie van trainees

Hoe selecteer je de beste managementtrainees voor je organisatie? Isabelle Rijsterborgh (foto boven) is op dit moment zelf zo’n trainee, maar daarnaast ook als lid van het Talent Acquisition-team verantwoordelijk voor de werving van alle managementtrainees van Randstad Groep Nederland. Tijdens Digitaal-Werven op 29 oktober in Maarssen zal ze vertellen hoe haar werkgever het employer brand heeft vertaald naar een vernieuwd selectietraject, waarin kandidaten zeer persoonlijk worden benaderd en waarin ze zichzelf op een authentieke en unieke manier mogen voorstellen aan de Randstad Groep.

Een proces in 5 stappen

Dit vernieuwde selectietraject van managementtrainees bestaat uit enkele verrassende onderdelen, legt Rijsterborgh uit. Video speelt daarin een belangrijke rol, op allerlei momenten in het proces. Grosso modo bestaat het proces uit 5 stappen:

#1. Een kandidaat solliciteert met cv en krijgt op de dag van de sollicitatiedeadline automatisch toegang tot het online assessment. Dit assessment is in de selectie leidend, waarbij een cv de uitkomsten kan ondersteunen. Rijsterborgh: ‘We doen geen cv-selectie meer aan de voorkant, elke sollicitant krijgt toegang tot het digitale assessment om zijn of haar kwaliteiten te laten zien.’

#2. De kandidaat begint in het online assessment met een capaciteitentest, die academisch werk- en denkniveau test. Behaalt de kandidaat een bovengemiddelde score ten opzichte van de normgroep, dan krijgt hij of zij automatisch toegang tot het game-based assessment, de videopitch en twee persoonlijke opdrachten die zich focussen op de gewenste competenties.

#3. De kandidaat wordt uitgenodigd voor een selectiedag op het hoofdkantoor. Hier maakt hij/zij kennis met het bedrijf en voert hij/zij een gesprek met twee Randstad-collega’s. Dit gesprek vindt plaats met HR-collega’s, de regiodirecteuren en/of oud-trainees.

#4. De kandidaat wordt uitgenodigd voor een extern assessment. Dit duurt een halve dag.

#5. De kandidaat voert een eindgesprek op directieniveau. Indien hij of zij wordt aangenomen ligt er direct een contract voor onbepaalde tijd klaar.

Belangrijk aan dit proces is dat er in de voorselectie dus geen onbewuste vooroordelen meer kunnen zitten op basis van cv’s, benadrukt Rijterborgh. ‘Lidmaatschappen van studentenverenigingen of exotische namen tellen ook onbewust dus niet meer mee bij de preselectie. Iedereen krijgt een capaciteitentest en als je daar goed op scoort kom je automatisch in de persoonlijkheidstest en videopitch. We geloven natuurlijk nog altijd wel in de human touch, dus verder in het proces komt juist de menselijke kant weer uitgebreid aan bod.’

De kernwaarden

‘Bij de inrichting van het nieuwe proces was het voor ons belangrijk om de kernwaarden echt te verankeren in het proces’, vervolgt ze. Daarbij gaat het om vier kernwaarden, die als volgt terug te zien zijn in dit nieuwe proces:

#1. Gelijkwaardigheid in de selectie: ‘Als Randstad Groep Nederland willen wij openstaan voor divers talent en voor kandidaten een aantrekkelijk werkgever zijn. Dat betekent écht openstaan voor de verhalen van kandidaten en hun talent en op basis daarvan een duurzame match maken. De vraag bij de videopitch: ‘Wat heb jij van Randstad Groep Nederland nodig om succesvol te zijn als managementtrainee?’ is hiervoor illustratief.’

#2. Authenticiteit: ‘In veel selectieprocedures zie je van beide kanten, dus zowel werkgever als kandidaat, een beauty-contest. Als Randstad Groep Nederland durven wij daarentegen te kiezen voor het laten zien van bloopers en vervolgens kandidaten te bevragen op een failure en wat ze daarvan geleerd hebben. Daarmee open je de deur voor een authentieker en eerlijker gesprek met als doel erachter te komen of de kandidaat en onze organisatie een duurzame match zijn.’

#3. Hoogstpersoonlijk: ‘Wij laten onze kandidaten op een laagdrempelige manier kennismaken met zowel de organisatie als onze collega’s, zoals de talentmanager, recruiters en huidige managementtrainees. Vervolgens mogen kandidaten zich ook persoonlijk voorstellen, in woord en beeld, om volledig de kans te krijgen om zich professioneel en op hun eigen manier te presenteren.’

#4. Elkaar verder helpen: ‘Als je het niet wordt als managementtrainee zijn er misschien nog volop mogelijkheden bij onze organisatie. Dus verwijzen we kandidaten via een video door naar andere vacatures en/of een persoonlijk gesprek. Hierbij staat een van onze HR-overtuigingen centraal: ‘je gaat bij ons altijd beter weg dan dat je gekomen bent’.

Meer weten?

De eerste sollicitatiedeadline waarin deze nieuwe procedure is geïmplementeerd is op 9 september verstreken. De exacte resultaten laten dus nog even op zich wachten. Eind oktober zal Isabelle wel alle details rondom de nieuwe procedure toelichten op Digitaal-Werven en daar ook alle andere vragen beantwoorden.

digitaal werven trainees managementtrainees

Lees ook

Eric van Bourgonje (Jobsrepublic): ‘Mensen belanden per toeval in hun baan, maar wij kunnen dat beïnvloeden’

‘Je moet je verdiepen in je ideale kandidaat en ontdekken wat hem of haar beweegt. Als je dat goed scherp hebt, kun je jouw aanbod op maat aan de kandidaat aanleveren. Met slimme targeting via sociale media lever je dan precies de juiste waardepropositie op zijn of haar timeline en zorg je ervoor dat hij of zij klikt.’

> Waarom belanden mensen eigenlijk min of meer per toeval in een nieuwe baan?

‘In recruitment wordt er veel te veel vanuit gegaan dat mensen weten wat ze zoeken in werk. Dat ze op rationele wijze gelijkwaardige carrièremogelijkheden onderzoeken en dat ze die gestructureerd tegen elkaar afwegen. Niets is echter minder waar. Over het algemeen doen we maar wat in de fase dat we van baan wisselen. We wegen gemiddeld genomen hooguit twee tot drie – vaak totaal verschillende – opties tegen elkaar af om vervolgens vaak op gevoel de knoop door te hakken.

‘In het algemeen doen we maar wat in de fase dat we van baan wisselen.’

Het klinkt raar dat je een zeer belangrijke keuze in het leven op deze manier maakt, maar zo zit ons brein nou eenmaal in elkaar. De theorie van gedragseconoom en Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman leert ons dat we belangrijke keuzes doorgaans op volstrekt irrationele wijze maken. Ons rationele brein is uiterst lui en dat zorgt ervoor dat we onze intuïtie inzetten bij het maken van keuzes. In de meeste gevallen is dat prima. Deze automatische piloot in het brein zorgt ervoor dat we heelhuids de dag doorkomen, maar het maakt ons ook kwetsbaar. Als je namelijk weet hoe het brein werkt – en goede marketeers weten dat bijvoorbeeld – dan wordt het heel makkelijk om jouw keuzes te beïnvloeden. We hebben in de afgelopen jaren ontdekt dat de beïnvloedingstechnieken die verkopers en online marketeers toepassen met de juiste aanpassingen ook goed werken in online recruitment. Vooral als je deze verleidingskunsten toepast in combinatie met hypertargeting via sociale media.’

> Is dat iets wat altijd zo geweest is? Of is dat aan het veranderen?

‘De werking van ons brein is natuurlijk niet veranderd in de afgelopen decennia. Het snelle intuïtieve deel van ons brein houdt ons al sinds de oertijd op dezelfde manier in leven en ook het rationele brein is niet substantieel anders gaan werken. Wat wel veranderd is, is de enorme overload aan informatie die wij sinds een jaar of 20 op ons afgevuurd krijgen. Daarmee zijn ook onze keuzemogelijkheden in extreme mate toegenomen en dat zorgt ervoor dat we ook steeds meer en sneller keuzes moeten maken.

‘Door op de juiste knoppen te drukken in het brein wordt jouw vacature opeens veel interessanter.’

Omdat ons rationele brein nog steeds even lui is als 10.000 jaar geleden, wordt het snelle en intuïtieve brein met veel meer taken belast dan in het verleden. Zeker in de online wereld waar de ene keuzemogelijkheid de andere razendsnel afwisselt. Dat geldt ook voor loopbaankeuzes. De komst van grote aggregators als Indeed heeft het maken van loopbaankeuzes geen spat makkelijker gemaakt. Sterker nog, het enorme aanbod en de transparantie maken het alleen maar moeilijker. Juist in dit speelveld van dit enorme woud aan opties en mogelijkheden, kun je mensen veel makkelijker beïnvloeden. Door op de juiste knoppen te drukken in het brein wordt jouw vacature opeens veel interessanter dan alle andere.’

> Je zegt vooral latent werkzoekenden te kunnen overtuigen. Waarom is juist die groep zo belangrijk?

‘De arbeidsmarkt kun je grofweg in drie groepen verdelen. De eerste groep bestaat uit actief werkzoekenden. Dit zijn de mensen die bewust de keuze hebben gemaakt om van baan te gaan veranderen. Ze gebruiken vacaturesites, komen op je werkenbij-site en hebben hun cv gereed. Dit is een aantrekkelijke groep, want je hebt weinig nodig om hen over de drempel te helpen en aan te zetten tot solliciteren. Nadeel is dat deze groep in de huidige markt veel opties heeft en dat ze vaak snel weer in een andere baan zitten. De concurrentie is dus groot bij deze kandidaten.

‘Als je de latent werkzoekenden bereikt met een waardepropositie die exact aansluit, ondervind je weinig concurrentie’

De tweede groep bestaat uit de groep die absoluut niet van baan wil veranderen. Dit kan zijn omdat ze net van baan zijn gewisseld of bijvoorbeeld tegen hun pensioen aanzitten. De derde groep zijn de latent werkzoekenden. Dit is veruit de grootste groep: ongeveer 50 tot 75% van de doelgroep van je vacature behoort tot deze categorie. De mensen in deze groep zijn niet actief op zoek naar een baan, maar hebben wel interesse als je hen een aanbod voorschotelt dat exact bij ze past of een duidelijke toegevoegde waarde biedt ten opzichte van hun huidige baan. Deze groep bereik je niet met je werkenbij-site of vacaturesite. Ze hebben absoluut geen zin om moeite te doen voor het vinden van een baan.

Deze groep heeft absoluut geen zin om moeite te doen voor het vinden van een baan.

En dat maakt deze groep zo interessant. Als je ze weet te bereiken met een waardepropositie die exact aansluit op de kandidaat, dan ondervind je ook heel weinig concurrentie. Dit zien we heel vaak terug bij onze social-recruitment-campagnes. We raken de juiste snaar bij de kandidaat en omdat het zo goed past ben je vaak de enige werkgever met wie ze in gesprek zijn. We zien daarbij dat het gemiddelde niveau van deze kandidaten doorgaans hoger is dan dat van actief werkzoekenden. En natuurlijk is het aandeel van deze groep binnen je doelgroep erg groot. Allemaal belangrijke voordelen. Er zitten echter ook nadelen aan deze groep. Je moet als werkgever namelijk harder je best doen om ze ook daadwerkelijk binnen te halen. Als je je proces niet heel strak hebt ingericht, ben je ze ook zo weer kwijt. Ze hebben meer redenen om af te haken, want ze moeten ook niks.’

> Hoe zorg je via sociale media vooral voor ‘betere kandidaten’?

‘We hebben inmiddels enkele jaren ervaring met hypertargeting via sociale media en horen eigenlijk altijd terug dat de kwaliteit van de kandidaten zoveel beter is dan uit andere bronnen. Of het nu gaat om servicemonteurs voor PON, beveiligers voor Securitas of verpleegkundigen voor Laurens. In alle beroepsgroepen zie je dat we mensen in beweging krijgen die daarvoor volledig buiten beeld bleven.

Bij de landelijke jeugdzorginstelling William Schrikker brachten we vanuit het niets in 2 maanden tijd de pijplijn met meer dan 200 (!) gekwalificeerde jeugdzorgwerkers in de regio Noord-Holland. Terwijl ze daarvoor echt de grootste moeite hadden om ook maar 1 goede sollicitant binnen te halen via kanalen voor actief werkzoekenden. We sturen met onze campagnes ook scherp op kwaliteit. Onze customer success-managers staan voortdurend in direct contact met de recruiters aan klantzijde en bespreken de binnenkomende kandidaten. Zo weten we direct wanneer we met onze boodschap en targeting goed zitten. Dan intensiveren we de campagne.’

> Mensen ‘raken’ bij hun loopbaankeuze, hoe stel je je dat voor?

‘In onze campagnes komen we zo dicht mogelijk bij de kandidaat. We zorgen ervoor dat het heel makkelijk wordt om jezelf in de baan te verplaatsen. Onze klant I-SEC Schiphol, voor wie we inmiddels meer dan 1.800 hires hebben gerealiseerd, wil bijvoorbeeld heel specifiek jongeren met een migratieachtergrond aanspreken omdat ze daarmee goede ervaringen hebben. Wij richten onze campagnes en targeting dan zo in dat bijvoorbeeld  jonge Marokkaanse mannen een verhaal voorbij zien komen op hun timeline van andere jonge Marokkaanse mannen die vertellen over wat die baan op Schiphol hen heeft gebracht.

Geloof me; dat werkt als een trein. Diezelfde groep voelt zich namelijk niet aangesproken als je bijvoorbeeld hoogblonde autochtone mensen in beeld brengt. Dat bedoelen we met ráken. En dat kun je op veel verschillende vlakken. Voor gemeenten die hogeropgeleiden uit hun eigen gemeente willen aantrekken richten we ons vaak op jonge ouders. Dan gaan je tekst en beeld dus over flexibiliteit en tijd voor je gezin. Hiermee raak je mensen die werk en privé opeens niet meer zo soepel kunnen combineren. En zo krijg je ze in beweging.’

> Waar zit het geheim van het succes in voor werkgevers, denk je?

‘Werkgevers hebben vaak geen idee van de enorme potentie van hypertargeting en verleidingstechnieken. Ze denken vaak dat je er met een duidelijk employer brand, opgepoetste vacatureteksten en een mobiele werkenbij-site wel bent. Maar in de huidige markt is dat de basis. Daarna begint het spel pas. Tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres nemen we de bezoeker graag mee en onthullen we de geheime kracht van hypertargeting en verleidingstechnieken.’

Meer weten?

Kom dan op 15 oktober naar het Werf& Selectie Jaarcongres. Hier vertellen Eric van Bourgonje (van Jobsrepublic) en andere sprekers hoe je succesvol werft in tijdens van schaarste.

Rob Witjes (UWV): ‘Anders kijken, anders doen, dat is nu nodig op de arbeidsmarkt’

Als het om de arbeidsmarkt gaat, hebben velen hun oordeel snel klaar. Aan de ene kant heeft Nederland een ‘onbenut arbeidspotentieel‘ van nog wel een miljoen mensen, terwijl we aan de andere kant een recordaantal vacatures mogen noteren. Krap, krapper, krapst, zo wordt het wel samengevat. Hoe kan het dat we die twee factoren niet op elkaar kunnen leggen, als puzzelstukjes die naadloos in elkaar vallen?

‘Het is niet zo dat het altijd de ander is die niet deugt.

Dat heeft met allerlei factoren te maken, vertelt Rob Witjes. Maar wat in elk geval niet helpt, zegt hij, is steeds maar schuldigen aanwijzen. ‘Het is niet zo dat het altijd de ander is die niet deugt. Het ligt niet alleen aan de werkzoekenden, of alleen aan de werkgevers, of aan de instanties, zoals de opleidingen. De arbeidsmarkt is te complex om één schuldige aan te wijzen. Wat je beter kunt doen, is jezelf afvragen: wat kan ík eraan doen om het beter te maken?’

Anders kijken, anders doen

En dan blijkt er in de praktijk veel mogelijk, aldus het Hoofd Arbeidsmarktinformatie bij UWV Werkbedrijf, die op 15 oktober de openings-keynote verzorgt op het Werf& Selectie Jaarcongres. ‘Anders kijken, anders doen’, noemt hij dat. Zoals: hou je vacatureteksten nog eens tegen het licht. Zijn ze wel wervend genoeg? Of kijk nog eens naar de eisen die je aan kandidaten stelt. Zijn die allemaal echt nodig? Of kun je misschien mensen in de praktijk ook nog iets leren?

Kijk eens naar de eisen die je stelt. Zijn die allemaal echt nodig?

‘Mijn boodschap is: spreek elkaar geen schuld aan. Daar schiet niemand iets mee op. Bedenk liever: wat kan ik er zelf aan doen? Het is geen 1-op-1-rekensom, waaruit je dan kunt concluderen: het deugt niet, en het ligt aan de ander. Dat haalt de oplossing niet dichterbij.’

De mismatch, in vier delen

Hij pakt een vel papier en tekent daarop vier rondjes. In elk van die rondjes zet hij vervolgens een woord: kennis, vaardigheden, houding en gedrag. Alle vier woorden leveren volgens hem een deel van de verklaring van de aanhoudende mismatch op de arbeidsmarkt, en alle vier hebben ze ook invloed op elkaar. ‘En je moet bij alle vier onderdelen kijken naar: wat kan ik hier zelf aan veranderen?’

‘Je moet niet je eisen verlagen, maar er wel kritisch naar kijken.’

Juist dát noemt hij: ‘anders kijken, anders doen’. En dat betekent dus niet dat je als werkgever maar je eisen moet verlagen. ‘Maar je kunt er wel kritisch naar kijken. Uit ons onderzoek blijkt dat 32 procent van de werkgevers op dit moment vacatures vervult met mensen zonder de aanvankelijk gevraagde vooropleiding. En daar toch ook tevreden over is. Dat is dus het eerste dat je kunt doen, goed nadenken over: wat vragen we dan precies?’ Dat helpt vaak beter dan nóg meer gaan flyeren en je vacatures op nóg meer sites uitzetten, zegt hij.

‘De meest gave baan ooit’

Als Hoofd Arbeidsmarktinformatie heeft hij momenteel ‘de meest gave baan die ik ooit gehad heb’, vertelt Witjes, met aanstekelijk enthousiasme en zichtbare bezieling. Zijn ‘afwijking voor cijfers’ kan hij hier helemaal kwijt, net als zijn voorliefde voor ranglijstjes. En dat ‘in een reuze interessante tijd, omdat de dynamiek op de arbeidsmarkt nu zo hoog is.’

‘Ik zei: we moeten op de voorpagina van de kranten zien te komen.’

Hij is de afgelopen jaren waarschijnlijk het bekendste gezicht van heel het UWV geworden. Mede omdat in 2010 iemand hem overhaalde om ‘iets met Twitter’ te gaan doen. De teller staat inmiddels op bijna 10.000 tweets. En dat is niet zonder reden, zegt hij. ‘Toen ik hier 10 jaar geleden begon, destijds nog als afdeling van het toenmalige CWI, werden ook al rapporten gemaakt. Maar die belandden hooguit op de tafels van directies en raden van bestuur. Waarop ik zei: we moeten juist op de voorpagina van de kranten zien te komen. Zodat iedereen in Nederland iets aan onze informatie over baankansen heeft.’

36 mensen over het hele land

Inmiddels bestiert hij een afdeling met 36 mensen, vooral arbeidsmarktadviseurs, die verspreid over het hele land, maar ook op het kantoor in Amsterdam Sloterdijk, de arbeidsmarkt in kaart brengen. Ze zijn onder meer bekend van de rapporten met schaarse beroepen. Maar zo worden nog veel meer publicaties gemaakt, zoals ‘Regio in Beeld’, een jaarlijks overzicht van de arbeidsmarkt per regio, met actuele cijfers en grafieken, dat op 30 oktober weer verschijnt.

‘Een vacature in Groningen kun je niet zomaar vervullen met iemand uit Limburg.’

Dat rapport verschijnt in 35 edities, voor elke arbeidsmarktregio in Nederland. Want regio’s zijn nog steeds erg belangrijk op de arbeidsmarkt, weet Witjes. ‘Van de bovenkant af gezien is Nederland misschien maar een klein landje. Maar de arbeidsmarkt is toch vaak sterk regionaal. Mensen willen graag werken in de buurt van waar ze wonen. En bestuurlijk is het ook vaak regionaal georganiseerd. De meeste samenwerkingsverbanden ontstaan op het niveau van de regio. Je ziet echt wel een sterke clustering en specialisatie van regionale arbeidsmarkten in Nederland. Het is ook niet zo dat je een vacature in Groningen zomaar kunt vervullen met iemand uit Limburg. Die discrepantie blijft.’

Meer dan arbeidsmarktinformatie alleen

Zijn werkterrein heeft bij het UWV de noemer ‘Arbeidsmarktinformatie’ meegekregen. Maar voor Witjes is alleen informatie leveren niet voldoende, benadrukt hij. ‘Mijn motto is: van informatie naar actie. Ik wil géén vuistdikke rapporten voor in de bureaula.’ Als je informatieproducten maakt, is dat ‘om anderen te dienen’, zegt hij. ‘Als wij werkzoekende administratief medewerkers aan het bureau krijgen, helpt het als we hen kunnen helpen met “overstapberoepen” of met een aanpalend leerwerktraject. Maar dan moeten we daarover wel informatie hebben.’

‘De mismatch op de arbeidsmarkt lijkt soms wel een obsessie te worden.’

Zo helpt goede informatie ook bij ‘anders kijken, anders doen’, zegt hij. ‘De mismatch op de arbeidsmarkt lijkt voor sommigen wel een obsessie te worden. Maar door anders kijken, anders doen, is er vaak nog veel mogelijk. Organiseer eens een open dag, doe-dagen. Meet & Greets of inspiratiedagen. Beschrijf je functie eens anders, kijk ernaar vanuit het oogpunt van werkzoekenden. Er is van alles denkbaar om je probleem minder groot te maken.’

rob witjes anders kijken breed

Open hiring als verregaande vorm

Ook het in opkomst zijnde ‘Open hiring’ noemt hij daarbij als voorbeeld. Daarbij neem je mensen aan zonder sollicitatiegesprek, en zonder diploma-check, direct vanaf een wachtlijst. ‘Dat is natuurlijk de meest verregaande vorm van anders kijken, anders doen’, stelt Witjes. ‘Het is nog de vroeg om te concluderen dat dit uiteindelijk ook leidt tot een bestendige match. Waar het mij om gaat is de gedachte, en dan vind ik dit wel aansprekend.’

‘Veel werkzoekenden denken van zichzelf dat ze geen eens een schaap met vier poten zijn.’

En zo is ook voor werkzoekenden op het gebied ‘anders kijken, anders doen’ volgens hem nog veel mogelijk. ‘Werkgevers zoeken nog altijd schapen met vijf poten. Terwijl sommige werkzoekenden juist – ten onrechte – van zichzelf denken dat ze maar over twee of drie van de gevraagde kwaliteiten beschikken. Maar denk dan ook altijd na over: welke interventies kun je zelf doen? Als je 40 afwijzingen hebt gehad, stuur je dan sollicitatiebrief nummer 41? Of laat je iemand eens naar je cv kijken? Nu is het de tijd om over zulke dingen na te denken.’

Tijd voor langetermijndenken

In de meest recente crisis zijn op de arbeidsmarkt niet altijd verstandige keuzes gemaakt, blikt hij terug. In de zorg en de bouw zijn een paar jaar geleden veel mensen ontslagen, die nu juist weer hard nodig zijn. Zelfs op opleidingen werden destijds tal van ‘ombuiggesprekken’ gevoerd: zouden de studenten niet beter een andere richting op kunnen gaan? ‘Het langetermijndenken zat er destijds onvoldoende in. Ergens is dat ook logisch: ondernemers overzien de korte termijn nu eenmaal het beste. Maar op dit moment is het de uitdaging om niet weer in dezelfde valkuilen te stappen.’

‘Het is de uitdaging om niet in de valkuilen van de vorige crisis te stappen.’

Wat is de rol van het UWV daarin? Juist die langetermijnvisie, denkt Witjes. ‘We hebben veel connecties met werkgevers. Die worden nu weer hechter, nu de arbeidsmarkt krap is. En gelukkig maar. Van daaruit kunnen we denk ik veel betekenen. Niet alleen kandidaten leveren, maar ook adviezen kunnen geven, bijvoorbeeld over employer branding of behoud van goede werknemers. Doordat je nu veel kennis opbouwt, kun je daar de praktijk mee van dienst zijn.’

Nadelen van conjunctuur dempen

En dan gaat het dus ook om: hoe doe je dat dan, dat ‘anders kijken, anders doen’? ‘Dit is de tijd dat je creatief moet zijn, en kunt zijn. Je ziet nu bijvoorbeeld dat gelukkig ook mensen van boven de 55 weer makkelijker een baan vinden. Wat zou het mooi zijn als werkgevers de ervaring die ze nu opdoen met oudere werknemers blijven herinneren zodra de conjunctuur weer omslaat.’

‘Nú realiseren veel bedrijven zich echt hoe belangrijk het menselijk kapitaal is.’

Want conjunctuurcycli zijn van alle tijden, weet Witjes. ‘Maar je kunt wel proberen de nadelige gevolgen ervan te dempen’, zegt hij. Zoals: zorgen dat het in de bouw niet nog eens gebeurt dat je te weinig mensen opleidt. ‘Het is nu een heel interessante tijd op de arbeidsmarkt’, vat hij samen. ‘Nú realiseren veel bedrijven zich pas echt hoe belangrijk het menselijk kapitaal is.’

Meer weten?

Rob Witjes gaat tijdens zijn keynote op 15 oktober tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres nader in op vele aspecten van de huidige arbeidsmarkt. Bestel nu je kaarten, en je ontvangt nog een mooie korting.