Elke kracht is tegelijk ook een zwakte. Focus daarom niet alleen op de sterke punten van de kandidaat, maar omarm ook diens kwetsbaarheid, stelt Nicolas Pop.
De vraag naar de sterke eigenschappen van een kandidaat is een klassieker in elk sollicitatiegesprek. De sollicitant somt vervolgens meestal makkelijk wat klinkende termen op: ‘proactief’, ‘zelfredzaam’, ‘resultaatgericht’, ‘klantgericht’.
Nogal eigenwijs
Spannender wordt het als de recruiter de focus verlegt naar de zwakke eigenschappen van de kandidaat, oftewel: diens valkuilen. Dan komen ineens interessante dubbelzinnigheden op tafel. De sollicitant geeft dan bijvoorbeeld aan nogal eigenwijs te zijn, maar ja, hij vertrouwt dan ook sterk op zijn eigen wijsheid. Of hij is soms wat chaotisch van aard. Maar ja, hij is dan ook zó creatief en zó sterk in buiten-de-box denken…
Elke keer weer teleurgesteld
Volgens Nicolas Pop, oprichter van adviesbureau Fitch, heeft de ideale sollicitant vijf benen. ‘En iedere keer zijn de recruiters weer teleurgesteld als ze het net ophalen en ze beseffen dat ook vandaag geen sollicitant voldoet aan dit wensbeeld.’
Het ene gedrag sluit ander gedrag uit
Wat ze zich volgens hem echter onvoldoende realiseren is dat bepaald gedrag ander gedrag uitsluit. ‘Je kunt op hetzelfde moment zowel creërend, ‘ontgrenzend’ gedrag laten zien als organiserend, ‘begrenzend’ gedrag. Als kandidaat kun je niet tegelijkertijd initiatief tonen én je solidair tonen met wat de groep besluit.’
‘Als kandidaat kun je niet initiatief tonen én tegelijk je solidair tonen met wat de groep besluit’
Je ware aard kun je niet onderdrukken
Mensen hebben bepaalde gedragsvoorkeuren, zegt hij. ‘Het is het gedrag waarmee iemand bekend is, het gedrag waarvan hij of zij weet wat het oplevert. Niet voor niets omschrijft iemand zichzelf meestal in termen van gedrag: zelfbewust, zelfredzaam, of men werkt georganiseerd. Iemand kan zijn gedrag afstemmen op wat de situatie vraagt, maar je ware aard kun je niet onderdrukken. Een creatieveling zal in 8 van de 10 gevallen creërend gedrag laten zien, ook als hij bezig is met zijn boekhouding.’
Welke eigenschappen zijn onontbeerlijk?
Volgens Pop is de uitdaging aan de recruiter ‘om het meest essentiële gewenste gedrag van de functie scherp te krijgen. Welke eigenschappen zijn onontbeerlijk om van de functie een succes te maken?’
Gedrag is goed én kwaad tegelijk
Recruiters willen te vaak het goede binnenhalen en het kwade weren, stelt Pop. ‘Wat ze onvoldoende beseffen is dat gedrag in de kern altijd beide elementen in zich heeft. Stel: je zoekt een goede verkoper. Dan krijg je waarschijnlijk een profiel van iemand die makkelijk een praatje maakt met nieuwe mensen, mensen weet te overtuigen, maar ook een deal durft te maken en gevoelig is voor een bonusregeling.’
De makkelijke prater is ook een kletser
Maar recruiters denken er dan niet aan dat ze daarmee ook mensen binnenhalen die sowieso graag kletsen, ongeacht of het een klant betreft of een collega. Mensen die er alles aan zullen doen om de leidinggevende te overtuigen waarom ze toch die bonus verdienen terwijl ze hun targets niet hebben gehaald. En mensen die makkelijk in de verleiding worden gebracht, als concurrenten proberen met betere bonusregelingen andere verkopers los te weken.
Haal je controle en ordelijkheid in huis, dan komen ook perfectionisme en conservatisme mee
Creatieveling = chaos!
Mensen die een creatieveling in huis halen, kunnen verwachten dat de chaos met hem mee komt. Mensen die controle en ordelijkheid in huis halen, kunnen verwachten dat ook perfectionisme en conservatisme meekomen. En kies je voor zorgzaamheid, dan is de kans groot dat de kandidaat makkelijk voorbij gaat aan eigen grenzen.
Doe dan maar een goede backoffice erbij
Door de schaduwzijde van specifiek gewenst gedrag zichtbaar te maken, kun je vooraf vaststellen welk kwetsbaar gedrag je bij een sollicitant kunt verwachten. ‘Daar kun je je met sollicitatievragen op voorbereiden’, stelt Pop. ‘Ook krijg je daarmee in beeld welke voorzorgsmaatregelen je kunt nemen om de kwetsbaarheid een plek te geven. Denk bijvoorbeeld bij een creatieveling aan: een goede backoffice-ondersteuning.’
‘Door kwetsbaarheden te bezweren, raak je ook de glans van zijn krachten kwijt’
Pas op voor de glans
‘Persoonlijke ontwikkeling wordt vaak gedefinieerd als werken aan kwetsbaarheden’, aldus Pop. ‘Maar besef dat kwetsbaarheden gelijk staan aan krachten. Een kracht vindt zijn kern in de kwetsbaarheid. En vice versa, een kwetsbaarheid vindt zijn kern in de kracht. Door kwetsbaarheden te bezweren, raak je ook de glans van zijn krachten kwijt.’
Een dikkere huid leren krijgen?
Een voorbeeld? ‘Iemand die overgevoelig is, en daardoor snel uit balans is als hem iets overkomt, kan leren om een dikkere huid te krijgen. Maar met het bedekken van de kwetsbaarheid van overgevoeligheid verliest zo iemand ook zijn kracht om in het extreme van schoonheid te kunnen genieten.’
Sterk en zwak is niet: goed en fout
Anders dan spreken in termen van sterke en zwakke eigenschappen, is het dan ook verstandiger te spreken in krachten en kwetsbaarheden, stelt Pop. ‘In de woorden sterk en zwak zit een waardeoordeel van goed en fout besloten. Het geeft bovendien de indruk dat je zwakheden kunt versterken. Maar dat is niet zo. Juist als de mens zijn kwetsbaarheid omarmt, komen zijn krachten beter tot wasdom.’
Lees ook:
Meer van zulke verhalen?
Lees elke week de Nieuwsbrief van Werf&. Zo blijf je op de hoogte van alles wat er gebeurt op het gebied van arbeidsmarktcommunicatie en recruitment! Doe het nu, het is gratis en je mist nooit meer iets!