Vraag jij je kandidaten nog naar hun laatstverdiende salaris? Stop daar maar mee, want het gevaar is dan levensgroot dat je werknemers onterecht ongelijk beloont. En dat is bij wet gewoon verboden.
Vragen naar het laatst verdiende salaris en inschaling op basis van loononderhandelingen vormen voor werkgevers grote risico’s op onterechte ongelijke beloning van mannen en vrouwen. Dat concludeert het College voor de Rechten van de Mens na een reeks van drie grootschalige onderzoeken, in de verzekeringsbranche, bij hogescholen en bij algemene ziekenhuizen.
Hardnekkig probleem
“Ongelijke beloning voor gelijke arbeid van gelijke waarde blijft een hardnekkig probleem. Dit gebeurt meestal onbewust, maar past echt niet meer in deze tijd”, zegt Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College. “Werknemers zijn vaak niet eens op de hoogte van onderlinge verschillen in salaris. In Nederland praten we niet zo makkelijk met elkaar over wat we verdienen.”
Campagne gestart
Om de problematiek onder de aandacht te brengen bij werkgevers startte het instituut gisteren de campagne Grip op Gelijk Loon. Voor die campagne werd onder meer een test voor werkgevers en HR-adviseurs ontwikkeld. Daarnaast biedt het College hen ook een checklist met 8 punten aan om het beloningsbeleid neutraler in te richten.
Bekende valkuil: arbeidsmarkttoeslagen
Vragen naar het laatstverdiende salaris om het aanvangssalaris vast te stellen is een veel voorkomende valkuil, aldus het College. Dit valt meestal uit in het nadeel van vrouwen. Twee andere valkuilen zijn: inschaling op basis van salarisonderhandeling in plaats van op (relevante) werkervaring en arbeidsmarkttoeslagen om (schaars) personeel aan te trekken. “Als een werkgever mede op basis daarvan het salaris baseert, wil dat niet automatisch zeggen dat de werkgever onjuist handelt of dat sprake is van discriminatie”, stelt het College. “Maar de werkgever loopt dan wel een groter risico dit te doen.”
‘Bij een arbeidsmarkttoeslag is niet automatisch van discriminatie sprake, maar het risico is wel groot’
Niet alleen tussen mannen en vrouwen
Onterechte ongelijke beloning is overigens niet alleen een zaak van mannen versus vrouwen, blijkt uit de onderzoeken. Het speelt ook vaak tussen ‘oude’ en ‘nieuwe’ werknemers binnen de organisatie.
In de VS is de vraag al verboden
Vragen naar het laatstverdiende salaris raadt het College voor de Rechten van de Mens dus af. Het mág wel, is de boodschap, maar wees je bewust van het risico op discriminatie, met alle gevolgen van dien. In de VS is het overigens al anders. Daar is in veel staten en steden de vraag in sollicitatiegesprekken zelfs wettelijk verboden. Dit overigens met hetzelfde oogpunt als in Nederland: vrouwen meer kans geven op een gelijke beloning als mannen voor hetzelfde werk.