Het artikel gaat hieronder verder.
Een ‘competitief’ of ‘marktconform’ salaris: het zijn woorden die hopelijk snel zullen verdwijnen uit ons recruitment-vocabulaire. Voor werkgevers in heel Europa komt D-Day namelijk steeds dichterbij. Over een kleine anderhalf jaar, op 7 juni 2026, is de EU Pay Transparency-wetgeving officieel van kracht. Daarmee worden werkgevers verplicht om al in de vacatures of in elk geval vóór het sollicitatiegesprek het (start)salaris of de salarisrange te vermelden. Ook mogen werkgevers dan niet meer naar het salarisverleden van kandidaten vragen.
Over een kleine anderhalf jaar is de EU Pay Transparency-wetgeving officieel van kracht.
Voor grote bedrijven met meer dan 250 werknemers gaan dan nóg strengere regels gelden. Zij moeten bijvoorbeeld jaarlijks gaan rapporteren over de loonkloof binnen hun organisatie. Als het verschil tussen mannen en vrouwen groter is dan 5% (en niet kan worden verklaard), moet de betreffende organisatie in samenwerking een ‘plan van aanpak’ formuleren. Bedrijven met minder dan 100 werknemers zijn vrijgesteld van deze rapportageplicht. Vooralsnog.
Loonkloof dichten
Dit alles moet ervoor zorgen dat Europa stappen zet om nu de loonkloof eens eíndelijk écht te dichten. Die kloof tussen mannen en vrouwen bedraagt in Europa namelijk nog altijd gemiddeld 13%. In andere woorden: vrouwen verdienen per uur gemiddeld 13% minder dan mannen, voor hetzelfde werk. Met ook de nodige gevolgen voor de lange(re) termijn: het pensioenverschil tussen mannen en vrouwen ligt momenteel rond de 30%.
‘Vooral in hoogbetaalde functies, waar de loonkloof het grootst is, zijn werkgevers terughoudend met het delen van salarisgegevens.’
‘Salaristransparantie is een belangrijke stap richting gelijke beloning over etniciteit, gender en andere scheidslijnen heen’, zo stelt Lisa Feist van Indeed’s Hiring Lab. ‘Vooral in hoogbetaalde functies, waar de loonkloof tussen mannen en vrouwen het grootst is, zijn werkgevers nog erg terughoudend met het delen van salarisgegevens.’
Stagnatie in afgelopen jaar
Als we de meest recente Indeed-gegevens erbij pakken, dan is er goed én slecht nieuws. Te beginnen met het goede nieuws: we doen het in Nederland al een stúk beter ten opzichte van 2019, toen Indeed voor het eerst zijn onderzoek publiceerde over salaristransparantie. Toen vermeldde zo’n 19% van de vacatures een salarisrange — nu is dat dus 45,3%.
Dan het slechte nieuws: dat relatief gunstige percentage is in het afgelopen jaar vrijwel onveranderd gebleven. Dat geldt overigens niet alleen voor Nederland, maar ook voor Duitsland, Italië, Frankrijk, Ierland en het Verenigd Koninkrijk — de zes landen waar Indeed data over heeft verzameld – en die in veel gevallen ook lang niet zo goed scoorden. ‘Dit suggereert dat het initiële momentum, mogelijk gedreven door discussies over transparantie en een krappe arbeidsmarkt, is afgezwakt’, zo meldt Feist. ‘Voor werkzoekenden betekent deze stagnatie dat ze bij veel vacatures nog steeds in het duister tasten. Dit maakt het moeilijk om te beoordelen of een functie aansluit bij hun salarisbehoeften óf verwachtingen voordat ze solliciteren.’
Buren doen het nog slechter
De cijfers van Indeed worden bevestigd door recent (en soortgelijk) Jobdigger-onderzoek. Hun whitepaper over de Nederlandse arbeidsmarkt van 2024 laat een vergelijkbare trend zien, waarbij eind vorig jaar 44,2% van de Nederlandse vacatures informatie over salaris bevatte. Jobdigger meldt, in tegenstelling tot Indeed, juist wél een stijging ten opzichte van begin 2022, toen nog maar ongeveer 35% van de vacatures een salarisindicatie gaf. Eind 2022 werd voor het eerst de grens van 40% doorbroken.
‘Voor werkzoekenden betekent deze stagnatie dat ze bij veel vacatures nog steeds in het duister tasten.’
De Nederlandse positie in Europa wordt door het Jobdigger-onderzoek tevens nóg scherper in beeld gebracht. Met 44,2% salarisvermelding in vacatures steekt Nederland wederom gunstig af tegen Frankrijk (28,2%), Duitsland (12,2%) en België (9,1%).
Veel betalen, weinig transparant
De mate waarin werkgevers salarissen openbaar maken, verschilt sterk per beroepsgroep. De meest transparante categorie in de 6 door Indeed onderzochte landen was eind vorig jaar schoonmaak & sanitair, variërend van 20% van de vacatures in Italië tot 92% in het VK. Andere categorieën met relatief hoge percentages vacatures met salarisinformatie zijn transport (tussen 30% in Italië en 84% in het VK), onderwijs & instructie (van 22% in Duitsland tot 85% in het VK) en horeca (tussen 17% in Duitsland en 78% bij de Britten).
‘Werkgevers in sectoren met hoge lonen lijken minder geneigd om salarissen openbaar te maken.’
Functies in industriële techniek, softwareontwikkeling, informatieontwerp & documentatie, projectmanagement én rechten waren gemiddeld het minst transparant. In Italië, Duitsland en Ierland bevatte minder dan 10% van de vacatures in deze sectoren salarisinformatie. In de andere drie onderzochte landen was eind 2024 ten minste een kwart van de vacatures in dezelfde categorieën transparant over salarissen. ‘Dit wijst op een breder fenomeen: werkgevers in sectoren met hoge lonen lijken minder geneigd om salarissen openbaar te maken’, aldus Feist.
Hier weinig sectorverschil
Opvallend genoeg vormt Nederland hierop een uitzondering. Waar in andere Europese landen een duidelijke kloof zichtbaar is tussen hoog- en laagbetaalde sectoren, laten Nederlandse werkgevers in alle sectoren een vergelijkbare mate van transparantie zien. Alleen de retailsector in Nederland krijgt een lichtblauwe beoordeling van Indeed: daar lezen we in flink minder dan 25% van de vacatures een salarisindicatie.
Het Jobdigger-onderzoek constateert iets soortgelijks: bij vrijwel alle opleidingsgroepen stijgt de mate waarin we transparant zijn over salarissen, met één opvallende uitzondering: in Nederland blijft juist bij vacatures die een vmbo-diploma vragen de salarisindicatie achter. Opmerkelijk genoeg wordt het salaris daarentegen juist het vaakst vermeld bij functies waarvoor minimaal een mbo-diploma vereist is, tegen de trend van andere landen in dus.
Nú al vruchten plukken
Intussen klikt de EU-klok vrolijk verder. Lidstaten hebben tot juni 2026 de tijd om deze regels in nationale wetgeving om te zetten. Tot nu toe heeft echter geen enkel EU-land, met uitzondering van Oostenrijk, dit gedaan. Over anderhalf jaar kan een gebrek aan salarisinformatie voor serieuze problemen zorgen. En, nog vervelender: boetes. De eerste voorbeelden uit Amerika zijn al binnen: daar moest een transportbedrijf zo’n 4,2 miljoen dollar betalen aan ruim 2.000 sollicitanten voor het niet vermelden van een salarisrange.
‘Werkgevers die nu al transparant zijn over salaris, plukken daar direct de vruchten van.’
De boodschap van Feist – en Indeed – is dan ook duidelijk: wacht niet tot de deadline van 2026 je dwingt tot transparantie. ‘Werkgevers die nu al transparant zijn over salaris, plukken daar direct de vruchten van’, concludeert Feist. ‘Ze trekken gerichter talent aan, verkorten hun recruitmentcyclus en bouwen aan een reputatie van eerlijkheid en vertrouwen.’
Lees ook:
- Loontransparantie in Nederland nog steeds een eind weg
- Geen salaris vermeld in je vacature? Dat kan dure grap blijken
- Salaris steeds vaker vermeld in vacatures, eigenlijk over alle opleidingsniveaus
- Het salaris in een vacature benoemen? Dat kan tot wel 285% (!) méér conversie opleveren