De hoogtijdagen van de krappe arbeidsmarkt lijken niet alleen voorbij waar het gaat om vaste vacatures. Ook op de markt voor interim professionals is een duidelijke kentering zichtbaar. Althans; uit de Planet Interim Index, gebaseerd op gegevens van het gelijknamige online matchingsplatform voor hoger opgeleide interim professionals, blijkt dat in het eerste half jaar van 2024 de vraag inzakte met maar liefst zo’n 15%. En dat vrijwel over de hele linie. Het leidde uiteindelijk tot de laagste stand in 3 jaar.
‘De interim markt lijkt in 2024 sterk te worden beïnvloed door zowel economische als politieke factoren’, concludeert Niels van Berkel, initiatiefnemer van Planet Interim. ‘De onzekerheid veroorzaakt door de Wet DBA en Wet VBAR lijkt bij de dragen aan de afname van opdrachten en het aanbod van professionals. De markt past zich aan aan deze nieuwe realiteiten, met bedrijven die voorzichtig zijn met hun uitgaven en professionals die zoeken naar stabiliteit in een veranderende omgeving.’
‘Budgettaire beperkingen’
Voor de Planet Interim Index kijkt Van Berkel niet alleen naar zijn eigen platform, maar ook naar de gegevens van meer dan 350 andere bemiddelaars en MSP’s (managed services providers). Hieruit blijkt dat de daling van de vraag over de hele linie te zien is, maar met name bij vakgebieden als Procurement & Logistics en Office & Facility Management, wat volgens Van Berkel kan duiden op ‘budgettaire beperkingen en economische onzekerheid’. Ook heeft hij het over ‘verzadiging van de markt’ die een rol kan spelen.
‘Velen kiezen vanwege de onzekerheid mogelijk voor langdurige projecten of vaste posities.’
Opvallend is aan de andere kant wel dat de dalende vraag zich nog niet lijkt te vertalen in meedalende uurtarieven. In bijvoorbeeld Finance, Banking & Insurance en Legal & Tax blijven de geboden tarieven stabiel, of stijgen zelfs nog. ‘Dit kan wijzen op een verhoogde vraag naar gespecialiseerde kennis, ondanks de algemene afname in opdrachten.’ Wel laat de Index zien dat het aantal nieuwe inschrijvingen of updates van professionals in de meeste vakgebieden afneemt. ‘Dit betekent dat het aanbod van beschikbare interim professionals daalt. Velen kiezen vanwege de onzekerheid mogelijk voor langdurige projecten of vaste posities.’
Paradox verklaard
Van Berkel heeft wel een verklaring voor die ogenschijnlijke paradox van stijgende tarieven en dalende vraag. ‘Bedrijven lijken voorzichtiger met hun uitgaven en richten zich mogelijk meer op specifieke, noodzakelijke expertise, wat resulteert in stijgende tarieven voor gespecialiseerde vaardigheden.’ Dus toch nog schaarste, schetst hij. Het is vooral de onzekerheid in de markt die volgens hem dus de vraag drukt. ‘De gecombineerde impact van de wet DBA en VBAR leidt tot minder opdrachten, doordat opdrachtgevers risico’s vermijden, en een daling in het aantal nieuwe inschrijvingen van professionals door de verhoogde onzekerheden.’
Ten opzichte van het eerste kwartaal van dit jaar was overigens in het tweede kwartaal in een flink aantal vakgebieden wel weer iets van groei in het aantal opdrachten te zien. Zo kende de HR-beroepsgroep in het tweede kwartaal ruim 8% meer opdrachten dan in het tweede kwartaal, terwijl het aantal beschikbare professionals voor die opdrachten met bijna 27% terugliep. Dit komt waarschijnlijk ‘omdat veel HR-professionals al opdrachten hebben gevonden’, aldus Van Berkel, die deze ontwikkeling ook toeschrijft aan ‘een verschuiving naar meer gespecialiseerde HR-rollen, wat bijdraagt aan deze dynamiek’.
‘Weer lekker in loondienst’
De bevindingen van Planet Interim sluiten aan bij die van de KvK, dat bij het verschijnen van zijn recente Trendrapport Q2 2024 ook al constateerde dat er mogelijk sprake is van ‘een verzadiging van het aantal ondernemers in bepaalde sectoren’, zoals ondernemer en bijzonder hoogleraar Tilburg University het uitdrukte. In het tweede kwartaal van dit jaar nam het aantal zelfstandige ondernemers dat stopt toe ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, terwijl het aantal starters juist afnam. Ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar waren er 11,7% meer ‘stoppers’, en juist 9,2% minder starters.
‘Veel (jonge) mensen kiezen een dienstverband om zo meer zekerheid te hebben.’
‘We merken dat het veel mensen het weer prettig vinden om in loondienst te gaan, onder meer doordat de afgelopen jaren cao’s aantrekkelijker zijn geworden. Ook kiezen veel (jonge) mensen een dienstverband om meer zekerheid te hebben’, aldus ondernemersadviseur Paul van Eijck. Ook het wetsvoorstel VBAR noemt hij als waarschijnlijke verklaring voor de afname van het aantal starters. Bij de toename van de stoppers ziet hij de personeelstekorten overigens ook een rol spelen. ‘Veel mkb’ers kampen hiermee waardoor het lastig is om hun zaak draaiende te houden. Ook horen we steeds vaker dat bedrijfseigenaren geen opvolger kunnen vinden.’
Meer info over de Planet Interim Index 2024