De Nederlander verdient meer dan nodig is voor een redelijk bestaan. Het wettelijk minimum loon ligt in ons land aanzienlijk hoger dan absoluut nodig is om te voldoen aan de alledaagse behoeften als huur, eten, kosten voor openbaar vervoer en overige kosten als kleding en uitgaan. Dat blijkt vandaag uit cijfers van WageIndicator Foundation, een organisatie die zich inzet voor een transparantere arbeidsmarkt.
Nederland nummer drie
Hiermee staat Nederland in de top drie van landen die fatsoenlijke lonen uitkeren. Alleen in Australië en het Verenigd Koninkrijk is het maandelijkse fatsoensloon hoger dan bij ons. Bij landen als Egypte, India en Pakistan is het slecht gesteld; zij staan onderaan de lijst en bij hen is het ‘fatsoensloon’ aanzienlijk hoger dan het minimumloon.
Basisbehoeften
Het fatsoensloon – of ‘living wage’ – is het geld dat een persoon naar berekening van de WageIndicator Foundation maandelijks nodig heeft om aan basisbehoeften te voldoen. Het fatsoenloon komt in Nederland uit op 1.120 euro, dat is 240 euro lager dan het wettelijk minimumloon*. In het Verenigd Koninkrijk valt het fatsoensloon met 1.190 euro iets hoger uit dan in Nederland en in Australië is het fatsoensloon het hoogst met 1.650 euro. Onze Zuiderburen staan met 1.030 euro samen met Finland en Frankrijk op een gedeeld vijfde plek. De Verenigde Staten valt net binnen de top 10 met een fatsoenloon van 970 euro die overigens hoger is dan het minimumloon van 900 euro.
Top 10 ‘fatsoenlijke lonenlanden’
In Nederland is het fatsoensloon opgebouwd uit 670 euro voor kosten van huisvesting, 190 euro voor voedsel en 70 euro voor een ov-kaart. Daar komt nog eens 190 euro (20%) bij voor overige uitgaven. In de meeste landen uit de top 10 waar minimumloon in de wet vastligt is het fatsoensloon lager dan het minimumloon terwijl het in vrijwel alle andere landen hoger ligt. In Kenia ligt het fatsoensloon maarliefst 670 euro hoger, in Zambia 620 euro en in Tanzania 510 euro.
Werknemers materieel achtergesteld
“De schatting van WageIndicator bestaat uit kosten voor huisvesting, voeding, transport en een aantal overige kosten zoals kleding en uitgaan. Dat het fatsoensloon in veel Europese landen lager ligt dan het minimumloon betekent dat veel werknemers geen problemen hebben een fatsoenlijk leven te leiden”, aldus Martin Kahanec, Associate Professor aan de Central European University in Budapest en Scientific Director bij CELSI, Bratislava. “In veel ontwikkelde landen is de levensstandaard vaak hoger in materiële zin, maar in de meeste landen ligt het fatsoensloon helaas boven het minimumloon. Daar zijn groepen werknemers materieel dus achtergesteld.”
Denktank
Het team van Martin Kahanec presenteert de cijfers op de WageIndicator Conferentie die deze week plaatsvindt in De Burcht in Amsterdam. Daar buigen ruim tachtig economen, vakbondsbestuurders, cao-onderhandelaars en andere arbeidsmarktspecialisten zich over thema’s als: wettelijk minimumloon, actuele lonen, contractlonen, fatsoensloon en arbeidsrecht en de naleving ervan.
CAO vergelijking
WageIndicator werkt sinds kort aan het verzamelen, coderen en internationaal vergelijkbaar maken van cao’s. De database biedt cao-onderhandelaars en werknemers het voordeel om cao’s te vergelijken en dure cao-onderhandelingsprocessen te vereenvoudigen. Op korte termijn geeft de database inzicht in het verschil tussen de nationale basis arbeidswetgeving en cao’s en brengt daarmee arbeidsmarkten meer in balans.
WageIndicator Foundation
De eerste website van WageIndicator, Loonwijzer.nl, ontstond 12,5 geleden en wordt maandelijks door een half miljoen mensen bezocht. Op een beroepsbevolking van ongeveer 7 miljoen betekent dit dat vrijwel elke werkende Nederlander weleens gebruikmaakt van de Loonwijzer. Op Loonwijzer.nl, Lohnspiegel.de en de Zuid-Afrikaanse Mywage.co.za is de Salaris Check al jaren het populairst, maar op de Indonesische Gajimu.com, Tusalario.org/Honduras en de Khazakse Mojazarplata.kz is de gedetailleerde minimumloon informatie favoriet.
* Dit is het gemiddelde wettelijk minimumloon voor een volwassene (21 jaar en ouder)