Arbeidsmigratie als oplossing voor de tekorten op de Nederlandse arbeidsmarkt? Als we eerst de blik richten op mede-Europeanen, moeten we ons er niet te veel voorstelling van maken, zo blijkt uit onderzoek van Intelligence Group onder de Europese beroepsbevolking in 2021/2022, afgenomen onder bijna 100.000 personen in 27 landen. Nederland staat hier pas op plek 12 als voorkeursland. Achter grote landen als Duitsland, Spanje, Frankrijk, Italië en het VK. Maar Europeanen zien zich ook nog eerder in landen als Zweden, Zwitserland en Oostenrijk wonen en werken dan in Nederland.
‘De positie van Nederland als land om in te werken is de afgelopen jaren niet beter geworden.’
‘De positie van Nederland als aantrekkelijk land om in te werken is in de afgelopen jaren niet beter geworden. Sinds de politieke ontwikkelingen aan het begin van deze eeuw, en de ontwikkelingen in de recente jaren zoals de Polen-hotels, de uitbuiting van Oekraïners, en de bevindingen van de commissie-Roemer heeft Nederland veel van zijn aantrekkingskracht verloren, met name bij arbeidsmigranten’, reageert Geert-Jan Waasdorp, CEO van Intelligence Group.
Concurrentie toegenomen
Het is steeds moeilijker om arbeidsmigranten te verleiden naar Nederland te komen, en eenmaal aangekomen ook steeds moeilijker ze vast te houden, constateert hij. ‘De concurrentie is sterk toegenomen op de internationale arbeidsmarkt, doordat ook andere Europese landen kampen met krapte op de arbeidsmarkt.’
Bij kenniswerkers, mede door de aantrekkelijkheid van Amsterdam, is er nog wel voldoende aanbod.
Bij kenniswerkers, mede door de aantrekkelijkheid van de stad Amsterdam en de 30%-belastingregel, is er nog wel voldoende aanbod. Maar dan nog, zegt Waasdorp. ‘Het is cruciaal dat Nederlandse werkgevers en (uitzend)bureaus zich beter positioneren op de internationale arbeidsmarkt.’
Volgens het onderzoek zouden in totaal wel ruim 57 miljoen Europeanen erover denken in het buitenland te gaan werken. Van hen hebben er 4,6 miljoen (ook) een voorkeur voor Nederland. Als The Promised Land staan de Verenigde Staten op plek 1. Dat is al zo sinds dit onderzoek in 2007 voor het eerst is uitgevoerd. Duitsland is het Europese land met de grootste Europese voorkeur, gevolgd door ‘the lucky country’, down under, Australië. Spanje, het VK en Canada worden door ongeveer evenveel mensen als land van voorkeur genoemd.
Hoop op Polen
Het grootste arbeidspotentieel voor Nederland (zowel absoluut als relatief) ligt in Polen. Het arbeidspotentieel dat wil migreren is daar 737.000 personen groot en de voorkeur voor Nederland is 19,5%. Polen wordt gevolgd door Duitsland (723.000) en Engeland (532.000), al is Nederland niet bovengemiddeld populair in deze landen. Dat is opvallend, aangezien het beide (min of meer) buurlanden zijn. En die genieten normaliter een hoge populariteit, aldus Waasdorp.
Nederland is relatief het populairste in:
- Polen (19,5%)
- Griekenland (15,6%)
- Kroatië (14,5%)
- Letland (14,4%)
- Slowakije (14,2%)
Bijna 1 op de 5 Polen noemt Nederland dus als voorkeursland, gevolgd door de Grieken en Kroaten. Ondanks dat de populariteit van Nederland groter is in deze landen dan in Duitsland en Engeland, is het totale mogelijke aanbod van deze landen kleiner, aangezien het relatief kleine landen zijn. Polen is de enige uitzondering.
Nederland als werkland het minst populair in:
- Frankrijk (2,5%)
- Zwitserland (4,9%)
- Zweden (5,0%)
- Engeland (5,6%)
- Duitsland (7,0%)
Kansen voor bepaalde sectoren
In welke beroepen zouden we Europees talent kunnen verwelkomen? Het grootste potentiële aanbod ligt in de sectoren Transport, Wetenschap, Horeca, Logistiek en commercieel, zo meldt het onderzoek. Dit klinkt hoopgevend, want juist in deze beroepen is veel schaarste. Verder valt op dat Nederland relatief populair is onder white collar-beroepen, maar weinig gewild is in bijvoorbeeld zorg en directiefuncties. Voor de zorg komt dit onder meer door de restricties die het BIG-register oplegt, voor directeuren en managers speelt de minder competitieve beloningsstructuur mee.
Beroepen met de grootste voorkeur voor Nederland
- Transport
- Onderzoek/ Wetenschap/ R&D
- Horeca/ Bediening en voedselbereiding
- Logistiek (verpakking, verzending, magazijnbeheer)
- Verkoop/ Commercieel/ Sales
Beroepsgroepen met de minste voorkeur
- Verpleging/ Verzorging/ Welzijn
- Inkoop
- Directie/(interim)-management
- Juridisch
- Design/ Grafisch/ Ontwerp
Nederlander zelf graag naar Spanje
Van alle Nederlanders zeggen 1,3 miljoen het interessant te vinden om (tijdelijk) in het buitenland te wonen en te werken. Daarbij geniet Spanje de absolute voorkeur met 36 procent, gevolgd door Amerika, Duitsland, Engeland en Italië.
De top-10 favoriete woon/werklanden van Nederlanders:
- Spanje 36%
- Verenigde Staten 32%
- Duitsland 27%
- Verenigd Koninkrijk 24%
- Italië 17%
- Australië 15%
- België 15%
- Frankrijk 14%
- Zweden 12%
- Canada 11%
Op 23 juni wordt de Europese Talent Intelligence Manual nader gepresenteerd. Op deze site volgen dan ook meer inzichten uit dit rapport.