Discriminatie in werving en selectie is een hardnekkig verschijnsel. Niet voor niets is de regering al een tijdje bezig de Wet toezicht gelijke kansen bij werving en selectie in te voeren, in de hoop hiermee het fenomeen in te dammen. Maar waar hebben we het precies over als we het over discriminatie hebben? Nieuw onderzoek van Intelligence Group laat zien dat het om een hele waaier aan mogelijke gronden gaat, van gewicht en seksuele voorkeur tot zelfs vaccinatiestatus of keuzes in voeding.
Bijna 40% zegt wel eens slachtoffer te zijn geweest van discriminatie op het werk.
In het onderzoek zegt bijna 40% wel eens slachtoffer te zijn geweest van discriminatie op het werk, of tijdens een sollicitatie. Mannen zijn hierbij significant in de meerderheid als het gaat om discriminatie vanwege burgerlijke staat (61%), godsdienst (63%), huidskleur (62%), migratieachtergrond (71%), nationaliteit (62%), politieke overtuiging (67%) of seksuele voorkeur (66%), vrouwen hebben gemiddeld meer last van discriminatie op grond van ziekte of handicap (60%), geslacht (62%) of gewicht (53%).
De jeugd is de klos
Opvallend: het is vooral de jeugd die de klos is als het om discriminatie gaat. Waar mensen boven de 50 alleen een relatief hoge discriminatie op leeftijd ervaren, springen jongeren tot 24 jaar eruit waar het gaat om discriminatie op seksuele voorkeur. Van iedereen die op grond hiervan discriminatie ervaart is 70% nog geen 35 jaar oud. Deze groep jongeren heeft relatief trouwens ook veel vaker te maken met discriminatie op grond van geslacht (ruim 65%), uiterlijke kenmerken (66%) en migratieachtergrond (67%). Al moet hierbij worden aangetekend dat ouderen relatief vaak aangeven ‘een andere’ (niet nader gedefinieerde) discriminatiegrond te hebben ervaren.
Van iedereen die op grond van seksuele voorkeur wordt gediscrimineerd is 70% nog geen 35 jaar oud.
Verdeeld over opleidingsniveau zijn hbo’ers en wo’ers relatief vaker slachtoffer van discriminatie op burgerlijke staat, geslacht, migratieachtergrond en nationaliteit. (V)mbo’ers hebben daarentegen significant vaker te maken met discriminatie op grond van gewicht/BMI of godsdienst.
Beroepen
De cijfers zijn ook uitgesplitst naar beroep. Daar is het beeld soms moeilijk te duiden (ook vanwege de af en toe lage aantallen), maar duidelijk is wel dat er bijvoorbeeld in de sector administratief relatief veel wordt gediscrimineerd op burgerlijke staat, ziekte of handicap of gewicht/BMI, maar dan weer relatief weinig op geslacht, politieke overtuiging of seksuele voorkeur. In de agrarische sector valt vooral de veel gemelde discriminatie op politieke overtuiging op. Iets wat ook in de sector beleid en bestuur te zien is, waar overigens ook relatief veel discriminatie plaatsvindt op grond van seksuele voorkeur, huidskleur en burgerlijke staat.
In de ICT zijn uiterlijke kenmerken, huidskleur en burgerlijke staat relatief vaak bron van discriminatie.
Andere opmerkelijke uitschieters: in de bouw vindt relatief veel discriminatie plaats op basis van seksuele voorkeur. Ook als vegetariër blijk je hier gauw het mikpunt. Terwijl in de commerciële salesbranche juist discriminatie op grond van leeftijd of godsdienst veel blijkt voor te komen. En in de ICT opmerkelijk genoeg uiterlijke kenmerken, huidskleur en burgerlijke staat relatief vaak bron zijn van discriminatie. Ook in de financiële en juridische sector is huidskleur relatief vaak genoemd. Waarbij in de laatste branche ook nationaliteit en migratieachtergrond nogal eens bron van discriminatie blijken.
Nog weinig migranten op werkenbij-sites
Nu we het toch over het onderwerp diversiteit hebben; op werkenbij-sites in Nederland lijkt er ook nog steeds niet veel aan gedaan te worden. Althans: er zijn bijvoorbeeld weinig mensen met kleur te zien, blijkt uit het jaarlijkse Digitaal-Werven-onderzoek, dat dit jaar voor de 17de keer op rij is gehouden, en waarbij de onderzoekers meer dan 130 datapunten van dit jaar 560 werkenbij-sites tegen het licht hielden. Het meest opvallend is nog wel dat het aantal foto’s van mensen met een duidelijke migratie-achtergrond voor het tweede jaar op rij is afgenomen.
‘Dit terwijl de grote websitebouwers en employer brand agencies allemaal zeggen dat ze de afgelopen jaren de fotografie bij veel klanten hebben vernieuwd om een waarheidsgetrouwer, en daarmee diverser, beeld te geven van de organisatie’, aldus onderzoeker Bas van de Haterd. ‘Toch is blijkbaar bij een grotere hoeveelheid partijen dit geen prioriteit en is het aantal websites met meer dan 3 foto’s van mensen met een duidelijke migratie-achtergrond wederom gedaald, inmiddels tot ongeveer 43%.’
Wel meer aandacht in tekst
Het aantal websites met een geschreven sectie over diversiteit is wel gestegen. ‘Extreem zelfs’, zegt Van de Haterd, en wel: van 28% in 2022 naar 51% in 2023. Van deze groep die iets schrijft over diversiteit en groepen met een afstand tot de arbeidsmarkt geeft 28% specifiek aandacht aan arbeidsgehandicapten. En 33% van de partijen met een sectie over diversiteit is ook concreet als het gaat om enkele kerncijfers, waarbij het aantal vrouwen in managementposities het meest vermeld wordt.
‘Een stukje tekst tikken doen we wel, maar echt belangrijk vinden we het blijkbaar nog steeds niet.’
‘Het is duidelijk aan de extreme toename dat het aantal organisaties dat serieus naar diversiteit kijkt wel toeneemt’, concludeert de Digitaal-Werven-organisator. ‘Toch voelt het als je kijkt naar de afname van de diversiteit in visuele informatie een beetje als een ‘moetje’. Als het niks kost om een stukje tekst te tikken doen we het wel, maar echt belangrijk vinden we het blijkbaar nog steeds niet.’