De arbeidsmarkt wordt in Nederland steeds meer een feestje van hoogopgeleiden. Volgens het CBS bestond de Nederlandse beroepsbevolking in 2023 voor ongeveer 36% uit personen met een hbo-diploma of een universitaire graad, terwijl zulke hoogopgeleiden 40 jaar geleden nog maar een 3 keer zo klein aandeel van de bevolking uitmaakten. De vraag naar hen is bovendien groot en blijft naar verwachting stijgen, vooral in de techniek, zorg en zakelijke dienstverlening, zo meldt een nieuwe studie van het UWV.
Op de jaarlijkse lijst met kansrijke beroepen van het UWV staan inmiddels 115 beroepen op het zogenoemde beroepsniveau 4, het niveau met ‘zeer complexe gespecialiseerde taken’, waarvoor doorgaans een opleiding op hbo- of universitair niveau nodig is. Door de krapte in deze beroepen kunnen mensen met een hbo- of wo-diploma snel een baan vinden met aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden, aldus de UWV-onderzoekers.
1 op de 3 vacatures voor hoogopgeleiden
Dat is bijvoorbeeld te zien bij de gemiddeld bijna 164.000 Nederlanders met een WW-uitkering. In 2023 waren bijna 2 op de 3 personen (63%) met een beëindigde WW-uitkering kort daarna aan het werk. Maar bij hbo- en universitair geschoolde WW’ers lag dit percentage aanzienlijk hoger: 68%. Iets meer dan de helft (55%) vond al in het eerste half jaar na het ontstaan van de werkloosheid een nieuwe baan. En bijna 1 op de 3 ontstane vacatures is op het hoogste beroepsniveau. Afgelopen jaar ontstonden in totaal 1,4 miljoen vacatures. Daarvan was 30% (426.500 vacatures) voor een functie op beroepsniveau 4, waar dit in 2016 nog 26% was. Voor alle beroepsgroepen op dit hoogste beroepsniveau is de arbeidsmarkt inmiddels krap of zeer krap, aldus adviseur arbeidsmarktinformatie Saskia Willems.
Daarmee is de arbeidsmarkt voor hoogopgeleiden ook krapper dan het gemiddelde voor de hele arbeidsmarkt. ‘Al jaren zien we een grote vraag naar hbo’ers en wo’ers’, zegt Willems. ‘Zowel vergrijzing als digitalisering spelen hierbij een belangrijke rol. Door de krapte kunnen mensen met een hbo- of wo-diploma snel een baan vinden met aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden.’ Ook in de 5 voorgaande jaren was de uitstroom naar werk voor WW’ers met een diploma van hbo of wo hoger dan gemiddeld, meldt ze.
Nieuwe vaardigheden gewenst
Voor sommige beroepen veranderen de gevraagde vaardigheden de laatste jaren ingrijpend. Hierdoor ontstaan er nog meer baankansen voor mensen met specifieke vaardigheden, stelt Willems. ‘Denk aan verzekeringsmedewerkers. Door de opkomst van online diensten vermindert de vraag naar personeel in traditionele bank- en verzekeringsfuncties. Kansen zijn er voor mensen met kennis van data-analyse en cybersecurity. Ook specialisten in duurzaam investeren zijn gewild. En in de journalistiek wordt steeds meer gebruik gemaakt van digitale kanalen. Journalisten blijven relevant voor de arbeidsmarkt door zich te ontwikkelen in diverse digitale mediavormen, zoals podcasts, video’s en sociale media. Vaardigheden die steeds belangrijker worden zijn data-analyse en factchecking.’
Meer weten?
- Lees het hele artikel Kansrijke beroepen voor hbo’ers en universitair geschoolden.
- Lees de hele publicatie: De arbeidsmarkt voor hbo- en wo-geschoolden in cijfers