Met de crisis is het vooral voor starters niet eenvoudig op de arbeidsmarkt. De werkloosheid onder jongeren is de afgelopen jaren flink gestegen. Maar er is hoop: veel babyboomers gaan de arbeidsmarkt verlaten en zorgen voor maar liefst voor vijf miljoen vacatures. Dit blijkt uit vandaag gepubliceerd onderzoek.
Werkloosheid
De crisis houdt flink huis onder starters op de arbeidsmarkt. De werkloosheid onder schoolverlaters steeg in de afgelopen vier jaar van 6,5 naar 8 procent. De reële lonen, gecorrigeerd voor prijsstijgingen, daalden met bijna 1 procent. Die pijn werd vooral geleden door de laaggeschoolden (vmbo, havo/vwo), waar de daling nog groter was.
Toch zullen veel starters de komende tijd een baan vinden. Babyboomers gaan er namelijk voor zorgen dat de Nederlandse arbeidsmarkt weer zal opbloeien. Veel jongeren in ons land vinden de komende jaren werk, omdat ouderen met honderdduizenden tegelijk met pensioen gaan. Dit blijkt uit het rapport ’De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2016’ dat de Universiteit Maastricht vandaag publiceert.
Twee miljoen vacatures
Het babyboomeffect is de komende jaren sterker dan ooit, vertelt onderzoeker Frank Cörvers van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt verbonden aan de universiteit van Maastricht. „Zo treedt de enorme groep mensen die geboren is in 1946 en 1947 nu massaal uit. Nieuwe vacatures ontstaan met name omdat zij stoppen met werken.” Bijna negen op de tien vacatures ontstaan de komende jaren vanwege de grote vervangingsvraag. De komende vijf jaar gaat het om twee miljoen vacatures.
“Vooral jongeren profiteren van het vertrek van babyboomers op de arbeidsmarkt”, zegt hij. De werkgelegenheid zelf groeit nauwelijks, maar de zogenoemde vervangingsvraag wel. Zonder die vervangingsvraag, zou de positie van jongeren veel slechter zijn.
Groei in zorg, transport en landbouw
Terwijl de werkgelegenheid dus bijna overal stokt, ontstaan door het vertrek van de babyboomers toch nieuwe vacatures. Het gaat met name om banen in de zorg-, transport- en landbouwsector.
“In de zorg liggen de banen de komende jaren juist voor het oprapen. Er zal een tekort aan ziekenverzorgenden ontstaan, voornamelijk door de toenemende vergrijzing. Die ontwikkeling is al veel langer zichtbaar. Voor starters liggen hier kansen. De zorg is de enige sector waarin het aantal banen de komende jaren stijgt, ‘mits nieuwe bezuinigingen in de zorgsector de verwachte groei niet dwarsbomen’, aldus de onderzoekers.
Ook voor agrariërs liggen er kansen. ‘Veel boeren gaan de komende jaren met pensioen’, zegt Cörvers. ‘En waar eerder kleine boerenbedrijven opgingen in grote ondernemingen, lijkt die schaalvergroting nu een plafond te bereiken.’
Slechte perspectieven
Een hbo-student communicatie en journalistiek heeft ronduit slechte perspectieven. Ook informatici gaan een moeilijke tijd tegemoet. De sector krimpt en hun nog jonge concurrenten blijven zitten. Ook in de economische sector is weinig carrière-perspectief. Op alle niveaus daalt de vraag naar onder meer verzekeringsagenten, managers, accountants en boekhouders. ‘In de bankensector zijn veel nieuwe producten verzonnen de afgelopen jaren. Dat deel van de markt ligt nu op zijn gat.’ Ook stijgt het aantal schoolverlaters met een economische achtergrond. Zo’n kwart van deze afgestudeerden zegt spijt te hebben van de gekozen studie, bij universitair geschoolden is dat een op de acht.