De Nederlandse recruitment- en HR-goeroe Tom Haak noemt het een ‘veilige voorspelling’: de spoedige doorbraak van zowel virtual als augmented reality in recruitment. En ook PwC nam het recent op voor de kansen van VR en AR, onder de mooi dubbelzinnige kop ‘Seeing is believing’. Kortom: de kansen lijken er wel te zijn. In de praktijk zien we echter nog niet zoveel succesvolle voorbeelden, een mooi initiatief als dat van Alliander daargelaten, om techici in spe te laten beleven hoe het écht is om op grote hoogte te werken, of Jumbo, dat een VR-toepassing op zijn recruitmentsite inbouwde.
‘Zo’n bril kan enorm helpen om mensen een beeld te geven of een baan bij hen past.’
Maar recent is daar weer een interessant voorbeeld aan toegevoegd. Weener XL, het werk-ontwikkelbedrijf van ’s-Hertogenbosch, heeft namelijk samen met TNO onderzoek gedaan naar de effectiviteit en gebruikerservaringen van VR-brillen bij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. En dat onderzoek pakt behoorlijk positief uit. ‘Het blijkt dat die bril enorm helpt om mensen een beeld te geven of een baan bij hen past’, aldus Renço Wesseling, die vanuit Weener bij het onderzoek betrokken was. ‘Je krijgt een eerlijk beeld van een functie. En de betrokkenheid van kandidaten is veel hoger dan met bijvoorbeeld een YouTube-video. De informatie beklijft ook veel beter.’
Kwetsbare arbeidsmarktpositie
Het verkennend onderzoek naar de inzet van VR-brillen vond plaats bij mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Bedoeld was om te kijken hoe zij zich oriënteren op een baan, en of een VR-filmpje met een rondleiding over een eventuele werkplek daarbij het verschil zou kunnen maken. Uit de uitkomsten blijkt dat ze de VR-bril in elk geval een gebruiksvriendelijke en efficiënte manier vinden om op banen te oriënteren en de werkplek te ‘beleven’.
‘Een rondleiding door een bedrijf is vaak een goede manier om mensen een indruk te geven’, aldus Wesseling. ‘Maar je kunt in de praktijk natuurlijk geen 4.000 mensen rondleiden. Met een VR-bril kun je daar echter wel dicht bij in de buurt komen.’ Van de deelnemers vond 92% het leuk om een film te bekijken met de VR-bril. Daarbij werden geen verschillen gevonden in leeftijd, geslacht en opleidingsniveau. ‘Wat de bril voor een brede doelgroep beschikbaar maakt.’
Kennis neemt toe
De kennis die deelnemers over de bekeken beroepen hebben bleek na de VR-films ook flink toegenomen. Van de mensen die voorafgaand aan het kijken van de film niet goed wist wat het beroep in hield, zei 90% dat na het kijken van de film wél te hebben. Dat leidde overigens niet alleen tot toegenomen enthousiasme. Zo zei een kwart van de deelnemers die voorafgaand aan het kijken van de film van plan was om op zoek te gaan naar dit werk hier na het kijken van de film anders over te denken. Maar ook dat is positief, aldus Wesseling. ‘Het maakt de arbeidsmarktoriëntatie dus alleen maar scherper.’
‘Een VR-ervaring kan de arbeidsmarktoriëntatie alleen maar scherper maken.’
De inzet van een VR-bril kan dus een goed hulpmiddel zijn bij de baanoriëntatie van werkzoekenden, concludeert het onderzoek. ‘Als we dit samen met een goede begeleiding inzetten, kunnen we werkzoekenden sneller en beter begeleiden naar passend (betaald) werk.’ Wesseling: ‘Het beeld bestaat misschien dat VR allemaal heel high-tech is. Maar dat is allang niet meer zo. De kosten van de productie van een VR-film zijn nu ongeveer gelijk aan die van een 2D-film. Het is nu echt klaar voor de grote markt, volgens mij.’
Opschalen
Ook Weener wil graag opschalen met de VR-toepassing. Scholen in de regio, maar bijvoorbeeld ook penitentiaire inrichtingen, het UWV of welke partner in de arbeidsmarkt dan ook, kunnen de bril gebruiken om meer inzicht in mogelijke beroepen te geven. Momenteel zijn er al zo’n 50 films te zien. Maar er is een content management systeem, waarin partners zelf geproduceerde films kunnen uploaden. ‘Het is gebouwd voor iedereen, door iedereen. Het kan dus snel groeien nu.’
‘Het is gebouwd voor iedereen, door iedereen. Het kan dus snel groeien nu.’
Ook is Wesseling bezig met een andere toepassing van virtual reality in de arbeidsmarkt, vertelt hij. ‘We willen de techniek ook gebruiken voor een simulatie waarmee je als kandidaat in VR sollicitatiegesprekken kunt oefenen. Ik merk dat dit echt wel iets toevoegt aan de ervaring van kandidaten.’
De vooravond van de doorbraak?
Staan we dus aan de vooravond van de grote doorbraak van VR in recruitment? Kunnen kandidaten binnenkort bijna overal een baan eerst ‘beleven’ voordat ze eraan beginnen? Met de steeds verder voortschrijdende techniek lijkt de belofte langzaamaan toch werkelijkheid te worden. Zowel in employer branding, als in selectie, onboarding, training en virtuele meetings lijken de mogelijkheden in elk geval ongekend.
PwC onderzocht bijvoorbeeld vorig jaar de effecten van VR in training. Het vergeleek daarvoor drie groepen managers in opleiding. De ene groep kreeg klassikaal les, de andere via e-learning, en een derde via VR-learning. Uit voor- en na-assessments bleek dat de VR-groep 4 keer sneller leerde dan de klassikale groep, bijna 3 keer zoveel zelfvertrouwen opdeed om de geleerde skills in de praktijk te brengen, en 4 keer meer focus had dan hun collega’s die de e-learning deden. Bovendien was de VR-training uiteindelijk veel voordeliger dan de klassikale.
Grote groei verwacht
Onderzoeksbureau IDC verwacht dat virtual reality dit jaar wereldwijd met 46 procent zal groeien. En recruitment lijkt daarbij een belangrijke aanjager. ‘De juiste mensen aannemen hoort bij de belangrijkste beslissingen die een manager moet maken. En virtual reality heeft het potentieel om dit proces accurater en milieuvriendelijker te maken, en tegelijk sociaal en economisch efficiënt’, aldus Stéphanie Pougnet, Assistant Professor aan EHL in Lausanne, die momenteel de toepassingen onderzoekt.
‘VR kan je geld en tijd besparen, en bovendien de kwaliteit van je selectie verhogen.’
Haar conclusie, tot nu toe: ‘VR kan je geld en tijd besparen, en bovendien de kwaliteit van je selectie verhogen.’ Ze verwijst bijvoorbeeld naar de Deutsche Bahn en British Army, die VR hebben ingezet om moeilijke vacatures te vervullen en – vooral – om nieuwe mensen te trainen. Ook Walmart gebruikt al VR om zijn medewerkers te testen en potentiële nieuwe managers te vinden. En in Zwitserland gaat het inmiddels om organisaties als Romande Energie, PwC, Raiffeisen, NaturAlps, Groupe Chevalley, Manor Group, McDonald’s en Casino Barrière Group die via VR4Business VR-oplossingen voor hun recruitment hebben ontwikkeld.
‘Immersive power’
De ‘immersive power’ van VR is erg groot, constateert Pognet. Oftewel: mensen kunnen er echt in opgaan. Maar ook de neveneffecten zijn volgens haar groot. Ze is dan ook zéér enthousiast over de mogelijkheden ervan, met name in de recruitmentwereld. ‘Alleen al dát je VR gebruikt, maakt je al een aantrekkelijker werkgever. Het blijkt een innovatie met hoge ROI, en zowel een ecologisch als ethisch verantwoorde investering.’
‘Alleen al dát je VR gebruikt, maakt je al een aantrekkelijker werkgever.’
Momenteel onderzoekt ze (via Innosuisse) hoe VR ook kan bijdragen aan de validiteit van selectiebeslissingen. Oftewel: kun je met VR ook bétere kandidaten selecteren? Daarbij kijkt ze bijvoorbeeld naar waar kandidaten op focussen tijdens VR-ervaringen en hoe ze reageren op bepaalde stimuli. Zulke data wil ze vervolgens koppelen aan prestaties in bepaalde functies, zodat de voorspellende waarde groter wordt. ‘Zulke metingen kunnen op termijn biased menselijke observaties vervangen’, verwacht ze.
Veel voorspellende waarde
Selectie via VR kan een hoog niveau van predictive validity krijgen, denkt ze, en wel om drie redenen. ‘Eén: er is veel onderzoek bekend dat een directe relatie laat zien tussen de scores van kandidaten op games en hun toekomstige prestaties. Ten tweede: selectietools blijken het meest voorspellend als elke kandidaat hetzelfde proces doormaakt, onder dezelfde voorwaarden, zoals bij VR het geval is. En ten derde: uit onderzoek blijkt ook dat de acceptatie hiervan hoog is bij kandidaten, die inzien dat op VR gebaseerde selectie minder discriminatie met zich meebrengt.’
‘De recruiter kan ook tijd besparen als kandidaten niet eerst naar de werkomgeving hoeven te komen om een indruk te krijgen.’
Kandidaten kunnen via VR beter kijken of de rol iets voor hen is, maar ook of ze denken te passen bij de bedrijfscultuur en de sfeer op het werk. Het scheelt ook veel reistijd, benadrukt Pougnet. ‘En de recruiter kan ook tijd besparen als kandidaten niet eerst naar de werkomgeving hoeven te komen om een indruk te krijgen.’ Kortom: de basis is er nu. De technologie is er klaar voor, en de kosten zijn tegenwoordig ook te overzien. En ook kandidaten zijn enthousiast. Oftewel: gaan we dit jaar de grote VR-doorbraak beleven? De voorwaarden zijn geregeld. Nu alleen de praktijk nog…
Lees ook
- Hoe ziet recruitment straks eruit? (6 voorspellingen van Kevin Wheeler)
- Hoe Jumbo met VR en gamification zijn recruitmentproces innoveert
- 360 graden VR-experience doet Alliander opvallen bij veel technici