Wie oppervlakkig kijkt, zou kunnen denken dat de arbeidsmarkt flink aan het bedaren is. Dat is dan ook precies de conclusie die de NOS trok uit de meest recente CBS-cijfers. ‘Spanning op de arbeidsmarkt neemt af’, kopten de rekenmeesters. De grote schaarste van vorig jaar lijkt voorbij, het aantal vacatures daalt, de werkloosheid neemt toe, en we zitten qua krapte nu zelfs op ‘het laagste niveau sinds 2021’, aldus het ANP. Geen vuiltje meer aan de lucht, zou je kunnen denken.
Geen vuiltje meer aan de lucht, zou je kunnen denken.
Maar is dat ook zo? Kunnen werkgevers opgelucht ademhalen, en hoeven ze ‘minder hun best te doen’ om personeel te vinden, zoals het op Teletekst was te lezen? Wie iets verder kijkt, ziet daar weinig aanleiding voor. Met 114 vacatures op elke 100 werklozen is de arbeidsmarkt bijvoorbeeld nog steeds krap te noemen, op een niveau dat we tot 2 jaar geleden in Nederland nog nooit gekend hadden. Ook stonden er nog altijd 416.000 vacatures open, een aantal waarvan we vóór 2022 eigenlijk alleen maar konden dromen.
Afnemende krapte, Teletekst: “ Bedrijven hoeven dus minder hun best te doen om personeel te vinden”. Daarvan ben ik niet zo overtuigd. De arbeidsmarkt is nog steeds zeer krap, heel veel werkgevers moeten nog steeds alle zeilen bijzetten om mensen te vinden en te behouden. pic.twitter.com/271b6KRM9T
— Rob Witjes (@RobWitjes) November 14, 2023
Stilte voor de storm?
En zo zijn er nog wel meer tekenen aan de wand die laten zien dat we eerder wel eens met stilte voor de storm te maken kunnen hebben, dan met een arbeidsmarkt die aan het bedaren is. Zo nam het totaal aantal banen van werknemers en zelfstandigen in het derde kwartaal nog steeds toe. Met de uitzondering van één corona-kwartaal is de afgelopen 9 jaar het aantal banen élk kwartaal gestegen.
De werkloosheid is nog nauwelijks hoger dan in recordjaar 2022.
En de toenemende werkloosheid dan? Is dat niet iets om je zorgen over te maken? Nou, met 3,6% van de beroepsbevolking is die nog steeds zéér laag te noemen, en nog altijd een stuk lager dan vóór corona. Sterker nog: de werkloosheid ligt dit jaar nog steeds ongeveer op hetzelfde niveau als vorig jaar, het jaar van de vele records op de arbeidsmarkt. En het is ook nog steeds meer dan de helft minder dan 10 jaar geleden.
Arbeidsmarkt in cijfers
Wie naar het dashboard ‘Arbeidsmarkt in cijfers‘ kijkt van Intelligence Group ziet nog wel meer signalen dat de arbeidsmarkt nog wel even krap blijft. Zo stabiliseert het gevoelde tekort aan arbeidskrachten. En daalt volgens de prognoses het aantal vacatures de komende tijd nauwelijks verder. Werk vinden en behouden wordt nog altijd als ‘makkelijk’ gekwalificeerd, de wervingshaalbaarheid gemiddeld als ‘zeer moeilijk’. En met name dat laatste getal lijkt nauwelijks van zijn plaats te komen.
En dan is er natuurlijk ook nog zoiets als de demografie. De omvang van de beroepsbevolking heeft een daling ingezet, en die is voorlopig in elk geval nog niet tot bedaren gekomen. Dat kan natuurlijk ook helemaal niet. De conjunctuur kan wel wat schommelen over de jaren heen, maar de bevolkingsopbouw doet dat veel minder hard: een snelle toename van de beroepsbevolking zit er nu eenmaal niet in (migratie buiten beschouwing gelaten). Het is precies dit waarover Wouter Bos als bestuursvoorzitter van Menzis gisteren nog een cri de coeur slaakte in Op1.
Bestuursvoorzitter van Menzis Wouter Bos over personeelstekort in de zorg: “Het personeel is er niet en komt er ook niet.” #Op1 #WNL pic.twitter.com/ic0r1lQiKC
— Op1 (@op1npo) November 13, 2023
Ondanks de recessie blijft de arbeidsmarkt vooralsnog zeer gespannen, concludeerden de onderzoekers van Intelligence Group vorige maand dan ook al. ‘In het derde kwartaal van 2023 bleef de arbeidsmarktactiviteit (het aandeel mensen dat actief op zoek is naar ander werk) erg laag. Bovendien werden nog niet eerder zoveel mensen benaderd voor een baan, wat ook een teken is van grote krapte.’ Al met al lijkt het dus nog iets te snel geconcludeerd dat werkgevers ‘minder hun best hoeven te doen’, of dat de arbeidsmarkt tot bedaren gekomen zou zijn. De noodzaak om te investeren in recruitment is nog zeker niet verdwenen.
Meer trends?
Meer weten over de situatie en de trends op de arbeidsmarkt? Kunnen we volgend jaar verdere afkoeling, of juist meer krapte verwachten? En hoe speel je daarop in? Het wordt allemaal besproken op 29 november, tijdens het altijd goedbezochte seminar Arbeidsmarkttrends. Met onder meer Mathijs Bouman en Eveliese Luiting als sprekers. Dus schrijf je snel in:
Eindejaarsactie
Nog veel meer informatie over de arbeidsmarkt kun je vinden in het dashboard Giant. Ben je geïnteresseerd in dergelijke gegevens over jouw doelgroep? Profiteer dan van de eindejaarsactie: krijg 10+5 gratis doelgroepanalyses voor slechts 3.000 euro.
Lees ook
- 44% twijfelt al binnen een week aan de keuze voor een nieuwe baan
- Nog nooit wisselden zóveel mensen van baan
- Trends op de arbeidsmarkt: ‘2024 wordt níet het jaar van A.I.’