De toekomst voorspellen is altijd lastig. Maar als het gaat om demografie laat hij zich wel redelijk uittekenen. En als we dan fast forward naar 2030, dan valt meteen heel wat op. Bijvoorbeeld dat de groep 60-jarigen dan de grootste groep in Nederland is. En dat in alle jaren erboven de groep ongeveer even groot is als de jaargangen van mensen onder de 30. Oftewel: vergrijzing en ontgroening tegelijkertijd. Met een steeds kleinere beroepsbevolking als resultaat.
Momenteel groeit de potentiële beroepsbevolking nog steeds iets, met name door de stijging van de AOW-leeftijd. Maar met name buiten de grote steden en hun randgemeenten is de toenemende krapte al te merken. En na 2025 zal dat in vrijwel het hele land het geval zijn, zo wordt verwacht. Op de arbeidsmarkt zal het flinke gevolgen hebben. Steeds meer mensen gaan met pensioen, wat ook steeds meer gaten achterlaat, die nauwelijks meer te vullen zijn.
Huidig record is maar het begin
Het huidige recordaantal vacatures? Het is nog maar het begin, zo wordt verwacht. En dat speelt niet alleen in Nederland, maar eigenlijk in heel Europa. Ook België, het VK en Oostenrijk lieten in het tweede kwartaal een record aan vacatures zien. Volgens een uitgebreide studie van de Verenigde Naties zal Europa tot aan 2050 maar liefst 95 miljoen minder mensen in de beroepsbevolking kennen dan nu. Een daling die nu al is ingezet.
Duitsland zal het hardst worden getroffen door de naderende Europese vergrijzingscrisis, zo blijkt uit onderzoeken van de CGDEV en de Verenigde Naties. Ondanks dat onze oosterburen het voortouw nemen op het gebied van automatisering, wordt in Duitsland tegen 2050 een werknemerskloof van 7 miljoen mensen verwacht. Dat idee zie je ook terug in een onderzoek van McKinsey, waarin voorspeld wordt dat Duitsland zijn arbeidspool tegen 2030 met ongeveer 4 miljoen mensen zou kunnen zien afnemen.
Steeds meer vacatures
Die krimpende beroepsbevolking leidt tot steeds meer vacatures. Volgens gegevens van Cedefop (het Europees Centrum voor de ontwikkeling van de beroepsopleiding) telt Nederland tot 2030 maar liefst 3,6 miljoen vacatures. Dat is veel minder dan in Duitsland (19,9 miljoen), Frankrijk (11,5 miljoen), Italië (10,6 miljoen) of Spanje (9,2 miljoen). Maar de trend is desalniettemin duidelijk: de krapte is here to stay, over heel Europa.
We kunnen er maar beter rekening mee houden dat de arbeidsmarkt voorlopig nog wel een slagveld blijft.
De conjunctuur kan natuurlijk nog wel wat wijzigen, maar de bevolkingsopbouw doet dat veel minder hard. En dus kunnen we er maar beter rekening mee houden dat de arbeidsmarkt voorlopig nog wel een slagveld blijft, waar de kandidaat het voor het zeggen heeft. Met bijvoorbeeld een verwacht tekort van ruim 100.000 mensen in zorg en welzijn (exclusief kinderopvang), een behoefte aan een zeker even groot aantal uitzendkrachten, en ook nog eens de roep om net zo’n grote groep hoger geschoolde technici. Vind je het gek dat recruiter tot de meest kansrijke beroepen van de toekomst gerekend wordt?