Na de boeren gaat nu ook de bouwsector demonstreren tegen de stikstofaanpak. Op woensdag 30 oktober wil de actiegroep Grond in Verzet naar het Malieveld in Den Haag. ‘Het hele debat ging over de landbouw, maar de minister lijkt niet te beseffen hoe groot de nood is bij onze bedrijven’, zeggen de initiatiefnemers op hun website. Volgens de bouwers gaat het zeker om zo’n 26.000 banen die op het spel zouden staan.
Bestuurlijk onvermogen, zo noemde Bouwend Nederland de impasse rondom de stikstofregels.’
‘Bestuurlijk onvermogen’, noemde Bouwend Nederland het eerder deze maand: de impasse rondom de stikstofregels. Uit een enquête van de lobbyclub voor de bouwsector zou blijken dat 40 procent van de aangesloten ondernemers een personeelsstop heeft ingevoerd. Nog eens 40 procent zou overwegen dit op de korte termijn te doen als gevolg van de stokkende vergunningverlening.
Nog steeds 40% vacatures ‘moeilijk invulbaar’
Maar tegelijk rijst uit recente cijfers van vacaturesite Indeed een heel ander beeld op. Daaruit blijkt juist van personeelsstops weinig sprake, maar eerder van aanhoudend moeilijk invulbare vacatures. Van de vacatures in de bouwsector staat nog steeds gemiddeld 40 procent langer dan 2 maanden. Dat is weliswaar iets minder dan de 46 procent moeilijk invulbare vacatures van vorig jaar, maar toch.
> ‘Het werk blijft zich maar opstapelen. En de vraag is hoger dan het aantal beschikbare instromers.’
Sander Poos, managing director van Indeed, schrijft de aanhoudende krapte toe aan ‘de toenemende vraag naar onder andere woningen in Nederland’. Daardoor blijft volgens hem ‘het werk zich maar opstapelen. En de vraag is hoger dan het aantal beschikbare instromers. Dat zien we nu ook weer in deze cijfers terug.’
Niks personeelsstop dus?
Niks personeelsstop dus. En ook niks banen op het spel. Eerder het omgekeerde: de beschikbare banen raken nauwelijks vervuld. Zo blijkt uit de cijfers dat werkgevers die op zoek zijn naar een ontwerper civiele techniek daar in 73 procent van de gevallen na 2 maanden nog niet in is geslaagd. Ook boormeesters en pijpfitters blijken lastig te vinden.
Van de vacatures voor een ontwerper civiele techniek staat 73 procent na 2 maanden nog open.
Vacatures voor bouwmedewerkers en bouwinspecteurs raken daarentegen relatief snel ingevuld. Slechts in respectievelijk 11 en 18 procent van de gevallen moet na 2 maanden voor dit soort vacatures nog een geschikt iemand worden gevonden. Poos: ‘Vacatures waarin naar heel specifieke kennis, kwalificaties en ervaring wordt gevraagd, zijn logischerwijs moeilijker in te vullen. Een algemenere functie als bouwmedewerker blijkt dan ook eenvoudiger in te vullen.’
De cijfers van Indeed gaan over het afgelopen jaar. Over de (nabije) toekomst naar aanleiding van de stikstofimpasse zeggen ze dus (vrij) weinig. Die recente actualiteiten maken het er ‘niet makkelijker’ op voor de bouwsector, erkent Poos dan ook meteen. ‘Er is nu veel onzekerheid in de bouw over toekomstige projecten en de voortgang en continuïteit van bouwprojecten. Zeker op regionaal niveau zou dat mogelijk impact kunnen hebben op vraag en aanbod in de sector.’
Gouden jaren voor de bouwsector
De bouwsector maakte de afgelopen jaren een (zeer) sterke groei door. Nadat in 2018 sprake was van een toename van 16.000 arbeidsjaren, verwachtte het EIB (het Economisch Instituut voor de Bouw) voor dit en volgend jaar samen nog eens een groei van 25.000 arbeidsjaren. Volgens het UWV is er geen sector met zoveel moeilijk vervulbare vacatures.
Volgens het UWV is er geen sector met zoveel moeilijk vervulbare vacatures.
En dat nadat in de periode 2009-2016 de totale werkgelegenheid in de bouwsector (werknemers en zelfstandigen) met bijna 75.000 banen was teruggelopen. Bouwbedrijven namen in die tijd nauwelijks jongeren aan, en de jeugd besloot voor andere opleidingsrichtingen te kiezen. Hierdoor zijn grote nieuwe tekorten ontstaan: tot 2023 heeft de bouw zo’n 106.000 nieuwe arbeidskrachten nodig, volgens het EIB: ruim 60.000 mensen ter vervanging, en meer dan 40.000 vanwege de toename van werk.
Tekort kan nog wel eens verder toenemen
Als je dat afzet tegen de ‘26.000 banen’ die door de stikstofcrisis op het spel zouden staan, lijkt een vol Malieveld volgende week wat potsierlijk: alleen de verwachte vraag naar personeel door ‘toename van werk’ is in de bouwsector de komende jaren immers al anderhalf keer zo groot. Daardoor zal het personeelstekort in de sector waarschijnlijk eerder nog iets toenemen dan dat massale werkloosheid dreigt doordat gemeentes even minder snel een bouwvergunning kunnen afgeven, omdat ze nu eenmaal ook voor de natuur een verantwoordelijkheid hebben.