Hoe slecht (of: hoe goed) zijn sociale media voor de kansen van kandidaten? Gek genoeg is er nog niet zoveel onderzoek naar geweest. Ja, er was dat onderzoek van Stepstone waaruit bleek dat een kwart van de werkgevers op sociale media een reden vindt om een potentiële kandidaat af te wijzen. Maar dat onderzoek stamt alweer uit 2013. En sinds die tijd is er natuurlijk heel veel gebeurd, waaronder de invoering van de AVG.
De AVG stelt dat je als werkgever niet zomaar online informatie over sollicitanten mag opzoeken.
Die regeling stelt dat je als werkgever niet zomaar online informatie over sollicitanten mag opzoeken. Maar dat betekent natuurlijk niet dat dit niet meer gebeurt. Zeker 70% van de werkgevers geeft toe de sociale media van kandidaten te checken, en 54% erkent dat ze op basis van wat ze hier gevonden hebben wel eens mensen hebben afgewezen.
De andere kant van de medaille
Nieuw onderzoek van IT-bedrijf Kaspersky laat ook de andere kant van de medaille zien: de kant van de kandidaat. Na rondvragen bij 8.500 respondenten, in 11 Europese landen (waaronder Nederland), is een van de conclusies dat bijna de helft van de mensen die de arbeidsmarkt betreden (46%), aangeeft dat hun social media gebruik een negatieve invloed heeft gehad op hun kansen op een baan. En meer dan een derde (37%) erkent dat als een potentiële werkgever hun posts zou zien, dit hun kansen op een baan zou schaden. Iets meer dan een derde (34%) heeft trouwens zelf wel eens een nieuwe collega opgezocht en iets gevonden waarover ze een mening hadden.
Van de Nederlandse ondervraagden zegt 30% dat hun sociale media de kansen kunnen schaden.
In totaal zegt 30% van de Nederlandse ondervraagden dat hun activiteiten op sociale media de carrièremogelijkheden kunnen schaden. Dit aantal loopt op tot bijna de helft (47%) van de afgestudeerden en starters. Daarnaast zegt 35% zich zorgen te maken dat hun historische online aanwezigheid een negatief effect kan hebben op hun toekomstige werk. En meer dan de helft (51%) zegt wel eens te hebben gevraagd om te worden verwijderd uit een post of foto waarin hij of zij is getagd.
Hoogst mogelijke privacy-instellingen
Uit de data blijkt historisch gebruik van sociale media zelfs de meest senior medewerkers te beïnvloeden, waarbij de helft van de directeuren toegeeft dat het een negatieve impact heeft gehad. Het is zelfs zo dat 37% van de ondervraagden spijt heeft van veelvuldig gebruik van sociale media in het verleden, omdat ze niet zeker weten welke informatie van hen op internet staat – en dus ook niet wat potentiële toekomstige werkgevers hierop kunnen aantreffen.
37% van de ondervraagden heeft spijt van veelvuldig social media-gebruik in het verleden.
‘Het kan verleidelijk zijn iets online te delen omdat het op dat moment een geweldig idee lijkt. Maar het is altijd goed om even na te denken over hoe die post gezien zal worden door anderen. Vooral degenen die je werkgevers of collega’s kunnen worden’, adviseert David Emm, hoofd security-onderzoeker bij Kaspersky. ‘Je kunt sommige berichten verwijderen. Maar de inhoud kan altijd weer opduiken en schadelijke gevolgen hebben voor vele aspecten van het leven, waaronder je carrière. Het is daarom raadzaam de hoogst mogelijke privacy-instellingen te gebruiken om te beperken wie je informatie kan zien.’
Posts verwijderen
Maar liefst 84% van de ondervraagden in het onderzoek geeft aan minstens één post op hun sociale media uit het verleden te willen verwijderen. Voor 82% geldt dit al voor een post uit 2021. Maar slechts 76% geeft aan te geloven dat ze zelf volledige controle hebben over hun internetgeschiedenis. Zo’n 42% zegt iemand te kennen die carrièretechnisch minder kansen heeft gehad door wat ze ooit op sociale media hebben gepost.
Zo’n 42% kent iemand die kansen heeft gemist door wat ze ooit op sociale media hebben gepost.
Er zijn tegenwoordig zelfs al assessmentbedrijven die claimen door de sociale media van kandidaten te checken hun persoonlijkheid in kaart te kunnen brengen. Maar onderzoek laat zien dat je deze trend toch wel met een korreltje zout moet nemen. Niet alleen is het ethisch discutabel – en soms zelfs verboden – om te vertrouwen op wat je op sociale media vindt. Het blijkt ook nauwelijks van voorspellende waarde, zo schrijft Harvard Business Review.
Geldige reden nodig
Sollicitanten checken op social media is in Nederland met ingang van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) niet langer toegestaan zonder geldige reden. Toch is het nog steeds usance bij veel recruiters. De Recruitercode meldt over het gebruik van sociale media in recruitment alleen: ‘De relaties met kandidaten in openbaar toegankelijke social media (bijvoorbeeld LinkedIn) behoren tot het privé domein van de Recruiter.’
Sinds de AVG is zomaar kandidaten checken op sociale media niet meer toegestaan.
De NVP-sollicitatiecode is wat explicieter. Deze code meldt: ‘De organisatie die via internet en/of sociale media informatie over de sollicitant verkrijgt, is zich ervan bewust dat deze informatie niet altijd juist, accuraat en/of relevant is. De verkregen openbare informatie zal, indien relevant, met de sollicitant worden besproken, met uitdrukkelijke vermelding van de bron. De sollicitant wordt in de gelegenheid gesteld hierop te reageren.’