English, please? Precieze cijfers zijn lastig te vinden. Maar als we op recent onderzoek van online taalplatform Preply mogen afgaan, wordt Engels in elk geval steeds meer gemeengoed op de werkvloer. Zo telden zij op Indeed het aantal vacatures voor banen in Nederland dat in het Engels is gesteld, en constateerden daarbij behoorlijke aantallen. Zo is voor de vacatures in (de regio) Amsterdam al meer dan een vijfde in het Engels (21%). Steden als Eindhoven (12,9%), Den Haag (10,9%), Leiden (10,0%), Rotterdam (9,3%) en Delft (9,1%) blijven daar nog flink bij achter, maar ook hier gaat het inmiddels dus al om ongeveer 1 op de 10 vacatures.
In de horeca is het vaak al heel gebruikelijk dat je je kop koffie in het Engels moet bestellen. Ook in winkels is het niet meer heel vreemd om een native Engelstalige medewerker te treffen. En dat beperkt zich al lang niet meer alleen tot de hoofdstad, van oudsher de meest internationaal georiënteerde stad van het land. Maar het gaat tegenwoordig al zelfs zover dat je ook in de bus een chauffeur kunt tegenkomen die het Nederlands niet of nauwelijks machtig is, iets wat een paar jaar geleden nog voor onmogelijk werd gehouden.
Houdbaarheidsdatum
Sterft het Nederlands op de werkvloer langzaam uit, nu steeds meer mensen liever in het Engels communiceren? Heeft onze moedertaal een houdbaarheidsdatum? Volgens Nikki Jacobse, taalexpert bij Preply, hebben expats, toeristen en internationale studenten in elk geval wel merkbaar invloed. ‘Naast de verengelsing door popcultuur, internet, en social media, dragen deze groepen bij aan het toenemende gebruik van Engels op straat. In steden als Amsterdam, Den Haag en Delft hoor je niet alleen steeds vaker Engels op kantoor of universiteiten, maar ook in de winkelstraten, horeca en andere openbare ruimtes.’
Met het toenemende gebruik van Engels in steeds meer steden is het essentieel dat je taalvaardigheid op peil is.’
Deze ontwikkeling benadrukt volgens haar ‘de voortdurende verschuiving naar een meer Engelstalige samenleving’ en ‘roept tegelijkertijd vragen op over de toekomst van de Nederlandse taal’, zegt ze. ‘De verengelsing van het Nederlands heeft al geruime tijd een debat aangewakkerd, waarbij veel Nederlanders pleiten voor het behoud van onze eigen taal en culturele identiteit. Maar ongeacht je standpunt hierin, is het van belang dat je je comfortabel voelt tijdens de dagelijkse communicatie. Met het toenemende gebruik van Engels in steeds meer steden is het daarom essentieel dat je Engelse taalvaardigheden op peil zijn.’
Niet altijd comfortabel
Eerder deed Preply al onderzoek naar het gebruik van Engelse termen op de werkvloer. Uit de enquête bleek dat niet alle Nederlanders zich comfortabel voelen wanneer er in de werkomgeving Engelse termen worden gebruikt. Toch zullen ze er vaak aan moeten wennen. Zo is bijna 1 op de 5 van alle bachelor- en masterstudenten in Amsterdam tegenwoordig internationaal (18,5%), en de kans is groot dat zij geen Nederlands spreken, maar wel een bijbaan hebben in het weekend. Door de krappe arbeidsmarkt in zowel de detailhandel als de horeca laten steeds meer bedrijven hun eis van Nederlandssprekende werknemers vallen.
Zo’n 90% van de Nederlanders kan gesprekken voeren in het Engels.
Dat dit in Nederland steeds gewoner wordt, heeft overigens ook te maken met Nederlanders zelf. Zo’n 90% van de Nederlanders kan gesprekken voeren in het Engels, een percentage wat in enkele van onze buurlanden een stuk lager ligt. Nederland staat daarmee zelfs op de eerste plaats van de Engelssprekende landen waar Engels niet de moedertaal is. In die zin is het ook niet zo vreemd dat Nederland verschillende internationale hoofdkantoren van grote multinationals kent, zoals Nike, Netflix en Tesla. Engels fungeert in deze organisaties vaak ook als de lingua franca.
Effect op recruitment
Maar het levert recruiters wel dilemma’s op. Aan de ene kant zou je kunnen denken: vacatures in het Engels leveren in elk geval een bredere talentpool op, omdat meer mensen ze kunnen lezen. Maar aan de andere kant bleek al een jaar of 15 geleden uit het toenmalige AGO-onderzoek (tegenwoordig Giant) dat Engelstalige vacatures voor Nederlandse werkzoekenden juist een drempel opwerpen, en ze ook minder makkelijk door hen gevonden worden. Bovendien zijn sollicitatiegesprekken met (zowel Nederlandse als) Engelstalige kandidaten soms een barrière.
‘Het lijkt of bedrijven de laatste jaren minder vaak een vacature in het Engels online plaatsen.’
Misschien is dat juist ook wel weer een verklaring dat volgens Jobdigger het helemaal nog niet zo hard gaat met de groei van het aantal volledig Engelstalige vacatures in Nederland. Sterker nog: zij constateren de afgelopen jaren zelfs een opvallende afname. Waar in 2022 nog 6,7% van alle online gevonden vacatures voor een functie in Nederland in het Engels gesteld was, daalde dit in 2023 tot 5,4%, en dit jaar stokt de teller al bij 4,5% van het totaal aantal online gevonden vacatures. ‘Het lijkt dus of bedrijven de laatste jaren minder vaak een vacature in het Engels online plaatsen’, aldus Jobdigger.
Pizza, anyone?
Minder volledig Engelstalige vacatures dus. Maar de vacaturetellers van Jobdigger constateren nog wel iets anders interessants. En dat is dat wel steeds meer vacatures om Engels als skill vragen. Sterker nog: een ‘goede beheersing van de Engelse taal’ komt als functievereiste in bijna 5 keer zoveel vacatures voor als er volledig Engelstalige vacatures zijn.
Het blijkt de magazijnmedewerker die in Nederland het meest wordt gezocht met een Engelstalige vacature.
Andere opvallende constateringen in hun onderzoek: het is de magazijnmedewerker die het meest wordt gezocht met een Engelstalige vacature, nog vóór functies als assistant professor, business analist of mechanical engineer. En bij de werkgevers met veel Engelstalige vacatures treffen we niet alleen usual suspects als ASML, Philips, ABN Amro en ING, maar bijvoorbeeld ook een bedrijf als Domino’s Pizza.
Meer weten?
In 2023 vond de eerste editie plaats van het congres Internationalisering van de Nederlandse Arbeidsmarkt in Rotterdam. Op 9 september vindt in Den Haag de tweede editie plaats. Tijdens dit congres kunnen deelnemers inspiratie opdoen door de feiten, de context, de praktijk, best practices, dilemma’s, uitdagingen, problematiek en oplossingen. Geen heilige huisjes, wel feiten en de praktijk. Problemen én oplossingen. Schrijf je dus nú in:
