Het was nog de tijd van pen en papier, van faxen en van de vuistdikke Intermediairs en Gouden Gidsen. Toen Ilse Visser en Judith van der Klundert een kwart eeuw geleden een gat in de markt zagen voor een internationaal recruitmentbureau in Nederland, zag werving en selectie er heel anders uit dan nu. Maar wat op een zolderkamertje in Amstelveen begon, bestaat nog steeds, en deze week viert Undutchables dan ook zijn zilveren jubileum.
‘Het product was catchy, de naam was catchy, het was een gewoon een goed idee’, blikt Nick van der Dussen terug. ‘Dus zo gek was het niet dat het sindsdien best snel ging.’
Een warm welkom
Het was de tijd van de grote internationalisering. Steeds meer buitenlanders kwamen naar Nederland, al dan niet voor de liefde, en bij Undutchables vonden zij een warm welkom. Talent dat het Nederlands niet als moedertaal had wist het bureau in die tijd goed te koppelen aan tal van bedrijven die juist naar meertalige medewerkers op zoek waren.
Er is nu zelfs een vestiging van Undutchables in Stockholm, Zweden.
Wat begon in Amstelveen, breidde de jaren daarna dan ook gestaag uit, met nu vestigingen in Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Rotterdam en Eindhoven erbij. En zelfs een vestiging in Stockholm, Zweden. Oók onder de naam Undutchables. ‘Een Zweedse collega ging op een gegeven moment terug naar Zweden en is daar een franchise begonnen’, legt Van der Dussen uit. ‘Zij bemiddelt nu in internationals die naar Zweden gaan.’
Faxen met tipp-ex
Zelf werkt hij er sinds de eeuwwisseling, dus ook alweer een mooie 21 jaar. Van der Dussen begon er als recruitment consultant, en is sinds 2018 general manager van het bedrijf, toen hij Paula Verstappen in die rol afloste. In die tijd zag hij het bedrijf enorm veranderen. ‘Toen ik hier begon, stond er al wel een computer op mijn bureau. Maar dat was om een fax te kunnen typen in Word. Als ik een cv had van een kandidaat, maakte ik met tipp-ex bepaalde gegevens blanco, en faxte dat dan naar de opdrachtgever, samen met een getypt voorstel.’
‘De wereld is letterlijk kleiner geworden, dankzij internet.’
Hij wil maar zeggen: in een kwart eeuw is écht veel veranderd. Tegenwoordig gaat het matchen bijna volautomatisch, en staat van vele kandidaten in de database welke talen ze beheersen, maar ook over welke vaardigheden ze beschikken. En het kandidatenbestand is ook enorm gegroeid. Waar het in de begindagen vooral ging om anderstaligen die om een of andere reden al in Nederland woonden, tegenwoordig is de hele wereld het werkveld. ‘De wereld is letterlijk kleiner geworden, dankzij internet’, aldus Van der Dussen.
De kandidaten ‘laten landen’
In de begindagen waren vooral callcenters klant. Zij zochten mensen die thuis waren in een bepaalde taal en cultuur, en Undutchables had zulke kandidaten, of zocht ze. Maar tegenwoordig maken bijvoorbeeld kennismigranten een steeds groter deel uit van het bestand. ‘We hebben vorige week nog een kennismigrant uit Zuid-Afrika hier in Nederland weten te plaatsen’, legt Van der Dussen uit. ‘Dan regelen wij alles rondom de werkvergunning en zo.’
‘Het is niet zo dat we iemand uit Zuid-Afrika halen en dan zeggen: zoek het maar uit.’
Die dienstverlening gaat ver, zegt hij. ‘We zorgen er ook voor dat iemand hier “landt”. Het is niet zo dat we iemand uit Zuid-Afrika halen en dan zeggen: zoek het maar uit. Alleen huisvesting doen we niet. Daar zijn weer andere partijen beter in. En daarvan zeggen wij: schoenmaker, blijf bij je leest.’ En die leest is: arbeidsbemiddeling. ‘Nederland heeft van zichzelf een talentschaarste. Zeker in bijvoorbeeld hightech bedrijven. Daar kunnen wij van toegevoegde waarde zijn.’
Duits en Frans als hoofdmoot
De meeste kandidaten in het bestand zijn hoogopgeleid, en de aanwas is nog steeds uitstekend, aldus de general manager. ‘We doen er ook heel veel aan om ervoor te zorgen dat, zodra ze in Nederland aan het werk willen, Undutchables het eerste is dat in hen opkomt.’ Momenteel bestaat de ‘hoofdmoot’ volgens hem vooral vooral uit kandidaten die Duits of Frans als moedertaal hebben. Handig, want Duitsland is toch ‘de economische motor van de EU’. En ook met Frankrijk is er veel handelsverkeer. Dan is het makkelijk als je als organisatie mensen hebt die de taal spreken en – minstens zo belangrijk: de cultuur snappen.
‘We willen letterlijk de energie voelen, zodat we een goede match kunnen maken.’
‘Er zijn in Nederland bijvoorbeeld best veel mensen die redelijk goed Duits spreken. Maar het verschil in handel en wandel blijft. Zaken doen, dingen aanvoelen, dat werkt dan toch vaak beter met iemand die Duits als moedertaal heeft meegekregen.’ Het is ook daarom dat de recruiters van Undutchables graag naar klanten toe gaan. Ook al is dat nu in coronatijd vaak niet mogelijk. ‘Maar in gesprek met de opdrachtgever merk je pas echt hoe het eraan toe gaat in zo’n bedrijf. Hoe wordt er gemanaged? Wat voor mensen werken er? We willen letterlijk de energie voelen, zodat we een goede match kunnen maken.’
Vier kernwaarden
Langsgaan bij een opdrachtgever, ook als die verder weg gevestigd is, dat lijkt een grote tijdsinvestering. ‘Maar we doen het graag’, aldus Van der Dussen. ‘Omdat we denken dat de match er beter van wordt. Net zoals we na de inwerkperiode ook gráág evalueren bij de kandidaat en bij de opdrachtgever: hoe gaat het nu? Wat kan er nog beter? We stoppen daar wel veel tijd en liefde in, in die persoonlijke aandacht. Onze vier kernwaarden zijn ook niet voor niets: persoonlijk, ondernemend, partner en expertise. Dat proberen we zo breed mogelijk in te vullen.’
‘We stoppen veel tijd en liefde in die persoonlijke aandacht.’
Dat betekent dus aandacht naar twee kanten, benadrukt hij. ‘De kandidaat is net zo goed een klant. Zeker in het spectrum waarin wij zitten. Wij kunnen het ons niet veroorloven ons als cowboys te gedragen. De internationale gemeenschappen zijn hecht. Ze weten elkaar snel te vinden via online fora. Dat dwingt je ook met een oog voor kwaliteit zaken te blijven doen. Maar goed, anders houd je het natuurlijk ook geen 25 jaar vol…’
Smeerolie in de internationale machine
Wat in al die jaren niet is veranderd is dat het nog steeds vaak de liefde is waarvoor de Undutchables-kandidaten in eerste instantie naar Nederland komen. Hun binding met het land van herkomst raken ze echter ook niet zomaar kwijt. ‘Daarom organiseren wij ook veel events voor onze kandidaten. Nu vooral online natuurlijk. Maar dan zie je dat we in die zin ook wel als de smeerolie in de machine van de internationale gemeenschap fungeren.’
‘We willen echt het go-to-portal worden voor die internationale kandidaat in Nederland.’
Een rol die Van der Dussen de komende jaren nog wel verder wil uitbouwen. ‘We willen echt het go-to-portal worden voor die internationale kandidaat in Nederland, de community of choice. Daar zetten we momenteel al aardige stappen, maar dat kunnen we nog verdiepen. Ik vind het een mooie uitdaging om de verbindende factor voor al die groepen te kunnen zijn. Dus: meer dan alleen werk bieden, maar een plek waar een meertalige kandidaat alles kan vinden over hoe het nou is om in Nederland te wonen en te werken.’
Alle resources for grabs
Nu de wereld kleiner is geworden, zou je kunnen denken dat veel bedrijven ook zelf makkelijker kunnen zoeken naar talent over de landsgrenzen heen. Maar in de praktijk blijkt dat toch nog niet zo eenvoudig, aldus Van der Dussen. Dan is kennis van de lokale cultuur bijvoorbeeld echt handig. ‘Daarin kunnen we ons gelukkig nog steeds goed onderscheiden.’
‘Ik weet nog goed dat LinkedIn opkwam, en iedereen zei: dit wordt het einde van de uitzendbureaus.’
Het is trouwens ook niet de eerste keer dat Undutchables met bedreigingen te kampen kreeg, zegt hij. Hij herinnert zich bijvoorbeeld de kredietcrisis nog goed. ‘En ik weet ook nog goed dat LinkedIn opkwam, en iedereen zei: dit wordt het einde van de uitzendbureaus. Want alle resources zijn nu for grabs. Maar de grap is: er zijn sinds die tijd nog nooit zoveel bureaus bijgekomen.’
Geen speciale sector
De klanten van Undutchabels variëren sterk, zegt Van der Dussen. Van het hoofdkantoor van Nike in Hilversum tot ‘de ondernemer op de hoek, die zijn producten wil verkopen in Italië, en erachter komt dat het handig is om iemand te hebben die de tal spreekt.’ Het bureau is niet gespecialiseerd in één bepaalde sector. ‘En gelukkig maar. Dat is ook fijn in tijden van crisis. Nu veel gebeurt in e-commerce en logistiek kun je zo een beetje compenseren wat er niet gebeurt in de horeca en het toerisme.’
‘We komen overal vandaan, van Tsjechië tot de VS. Maar op kantoor is de voertaal Nederlands.’
Wie niet beter zou weten, zou verwachten dat de voertaal op al die vestigingen van Undutchables Engels is. Maar zo is het dus niet. ‘We komen overal vandaan, van Tsjechië tot de VS. Maar onze voertaal is Nederlands. Al onze documentatie is in het Nederlands. En we willen bijvoorbeeld ook dat onze mensen goed een Nederlandse cao kunnen interpreteren. Ze weten ook allemaal hoe het is om naar Nederland te komen, spreken de taal meestal ook gewoon goed. Daardoor kunnen ze goed de vertaalslag maken tussen meerdere culturen. Dat is voor ons erg belangrijk.’
Taal en cultuur eerste match
Voor de match van kandidaat en opdrachtgever is taalvaardigheid en kennis van een bepaalde cultuur doorslaggevend, zegt hij. Daar komt de klant meestal in eerste instantie voor, zegt Van der Dussen. ‘Een taal leren is meestal ook lastiger dan bijvoorbeeld logistieke kennis oppikken. Een rondje langs de nonnen van Vught is dan niet genoeg.’
‘In gesprek gaan blijft toch het allerleukste van recruitment.’
Gelukkig zijn algoritmes steeds beter in staat die match te ‘vangen’ en een goede voorselectie te maken. Daardoor kan de recruiter zich bezighouden met wat Van der Dussen noemt ‘het leuke deel’. Oftewel: ‘in gesprek gaan. Oké, ik heb nu een stukje papier. Maar wie ben je echt? Wat is de rol precies? Dat blijft toch het allerleukste van recruiten. En al die automatisering om je heen maakt dat ook alleen maar makkelijker, en dus leuker.’
De ongrijpbare factor
Video-interviews, persoonlijkheidsanalyses met micro-expressies, Van der Dussen noemt het ‘heel mooie ontwikkelingen’. Maar, zegt hij ook: ‘In the end denk ik wel dat mensen met mensen zaken blijven doen. En diegene wil je toch in de ogen gekeken hebben. Je wil de energie gevoeld hebben. Dat is de ongrijpbare factor, die je nooit 100% in software zult kunnen vangen. Die beleving, dat was 25 jaar geleden al belangrijk. En dat is nog zo. En ik denk dat het over 25 jaar nog steeds het geval zal zijn.’
Een online verjaardagsfeest
Vandaag, op 5 februari, vindt officieel het zilveren jubileum-feest van Undutchables plaats. Er is voor de gelegenheid een speciale jubileum-pagina ingericht. Daar zijn nog veel meer foto’s en verhalen over de rijke geschiedenis te vinden, van Songfestival-feestjes tot uitjes in Cannes, Nice en Kitzbühel.