Gedetacheerden, consultants, uitbesteed werk, uitzendkrachten, flexwerkers en zelfstandigen met een eenmanszaak of een BV: in organisaties lopen vaak werkenden van allerlei pluimage rond. Maar de overheid wil er weer zoveel mogelijk ‘vaste’ werknemers van maken, en de Belastingdienst heeft aangekondigd vanaf 1 januari volgend jaar weer (streng) te gaan handhaven op schijnzelfstandigheid. Blijkt een ingehuurde zelfstandige niet écht als zzp’er te kunnen worden beschouwd? Dan dreigt het risico op navordering van loonheffingen en sociale premies, en mogelijk boetes (al zal dat het eerste jaar nog niet gebeuren, zo is bekend geworden).
‘Binnen HR en recruitment blijft ook straks nog voldoende ruimte om als zelfstandige te werken, als iemand dat wil en kan.’
Bij veel organisaties – én zelfstandigen – leidt dat tot lichte paniek. Kunnen ze nog wel onbekommerd zzp’ers inhuren? En omgekeerd: kun je als zelfstandig recruiter straks nog wel aan opdrachten komen? In een nieuwe whitepaper zet Compagnon alle mogelijkheden en uitdagingen op een rij. Met één opvallende geruststelling meteen aan het begin: ‘Binnen HR en recruitment blijft nog voldoende ruimte om als zelfstandige te werken, als iemand dat wil en kan. Opdrachtgevers hebben dus ook nog genoeg ruimte om interimmers met een specifiek kennisgebied tijdelijk in te zetten. Dat vraagt echter mogelijk wél om een aanpassing van het beleid.’
VIP-programma
Over die aanpassing van het beleid gaat het in de rest van de whitepaper. Het heeft ook een naam gekregen: het VIP-programma, oftewel: het Veilig Inhuren Programma. ‘De aangekondigde handhaving vraagt eigenlijk om een net iets andere kijk op inhuur. Soms ook om een net iets andere omgang met interimmers. Resultaatgerichter, met duidelijkere afspraken over het gewenste resultaat en output. Maar dat past wat ons betreft juist ook bij goed opdrachtgeverschap’, aldus de auteurs.
Hoe je dat kunt doen? Door bijvoorbeeld geen zzp’ers in te zetten voor een tijdelijke functie, maar voor een concrete opdracht. Waarbij je ook meteen scherp kijkt naar de voorwaarden van die opdracht. ‘Met de wetenschap dat sommige typen opdrachten, ook binnen HR, vanaf 2025 niet meer door zzp’ers gedaan kunnen worden, is het goed om te weten dat er gelukkig nog tal van alternatieven zijn. Er kan veel, zonder risico’s op extra loonheffingen of boetes van de fiscus. Maar organisaties moeten wel snel met de voorbereidingen beginnen.’
Wettelijk kader
Wat verandert er (straks) allemaal? Het gaat daarbij heus niet alleen om (schijn)zelfstandigheid, waar ook de wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) mee te maken heeft. Maar qua wetgeving over de arbeidsmarkt is er veel meer aan de hand, zo legt de whitepaper uit. En ook dat komt allemaal aan bod. Zo mag je in elk geval medewerkers straks geen nulurencontract meer aanbieden, moet je flexwerkers eerder een vast contract geven en veranderen ook de regels rondom de inhuur van uitzendkrachten en gedetacheerden.
Qua wetgeving over de arbeidsmarkt is er veel aan de hand.
En dan hebben we natuurlijk ook nog te maken met de gevolgen van het zogenoemde Deliveroo-arrest, waarbij de Hoge Raad oordeelde dat de bezorgers van Deliveroo wel degelijk een arbeidsovereenkomst hadden, en met de wet Toelating Terbeschikkingstelling van Arbeidskrachten (TTA), die verplicht dat uitzendbureaus en detacheerders voortaan ‘toegelaten’ worden, en bijvoorbeeld een certificering hebben van de Stichting Normering Arbeid (iets wat Compagnon vanzelfsprekend zelf al langer heeft).
Niet bang worden
Kortom, genoeg om je in te verdiepen. Vandaar ook de ondertitel van de whitepaper Better safe than sorry. Maar daarmee nog niet iets om meteen bang van te worden, schrijven de auteurs ook. Want er blijven dus nog voldoende mogelijkheden over als je mensen niet direct een arbeidsovereenkomst wil aanbieden. ‘Juist bij HR- en andere staffuncties is het vaak prima mogelijk om een opdracht uit te laten voeren door zelfstandig professionals, mits je rekening houdt met een aantal belangrijke uitgangspunten, zoals: zet een zelfstandig professional vooral in vanwege de specifieke kennis die hij of zij heeft.’
Op de arbeidsmarkt geldt: ‘Wezen gaat voor schijn!’
Ook aan andere voorwaarden en kaders kan volgens de auteurs vaak prima worden voldaan. Zoals: ‘Huur een zelfstandig professional in voor een concrete – duidelijk omschreven – opdracht, met een specifiek resultaat en een duidelijk begin- en eindpunt’. Of: ‘Werk met professionele interimmers die aantoonbaar hebben gekozen voor zelfstandig ondernemerschap.’ Maar wel heel belangrijk, stellen ze ook: ‘Zorg dat de werkelijkheid overeenstemt met wat er op papier is afgesproken. Het gaat – zoals wel vaker in het arbeidsrecht – om de werkelijke situatie, niet om het papieren contract. Oftewel: ‘Wezen gaat voor schijn!’
De introductie van: de Pluslancer
Bij Compagnon spelen ze zelf in op de nieuwe ontwikkelingen met de introductie van de zogeheten ‘Pluslancer‘, een detacheringsformule voor HR-professionals, die inhurende organisaties vrijwaart van risico’s op boetes en naheffingen, maar de betrokken professionals wel de aantrekkelijkheid van het ondernemerschap biedt, gecombineerd met de juridische en sociale zekerheden die passen bij een vaste baan.
‘Huur straks niet een recruiter in voor x aantal uur, maar voor de invulling van x aantal functies.’
En voor inhurende organisaties is er dus het Veilig Inhuren Programma. ‘Mocht je tijdelijke extra capaciteit nodig hebben, koppel dat dan altijd aan een specifieke omstandigheid en formuleer het te leveren werk zoveel mogelijk outputgericht’, adviseren de auteurs daarover nu al. ‘Huur niet een recruiter in voor x aantal uur, maar voor de invulling van x aantal functies. Of ga een stap verder: huur niet iemand in, maar besteed een pakket werk uit. Ook dat is soms een optie rond HR, recruitment of andere staffuncties. Als je samenwerkt met Compagnon, zullen wij daar, vanuit onze verantwoordelijkheid, ook alle zorgvuldigheid in betrachten.’
Stoplichtmodel
Oja, en hoe zit het dan met lopende contracten? Wat doe je na 1 januari 2025 met de interim professionals die je nu al hebt ingehuurd? Daarvoor biedt de whitepaper een handig ‘stoplichtmodel’, om te beoordelen of je risico loopt, en wat dan te doen. ‘Als blijkt dat het gaat om opdrachten die écht niet geschikt zijn om door een zzp’er te laten uitvoeren, ga dan in gesprek. Is detacheren een optie of wil de zelfstandige bij je organisatie in loondienst? Goede voorlichting over de voor- en nadelen en een coachende houding zijn hier gepast.’
‘Gaat het om opdrachten die écht niet geschikt zijn om door een zzp’er te laten uitvoeren, ga dan in gesprek.’
Wel nog een geruststelling: je hebt nog even de tijd. Het is nog geen 1 januari. En de Belastingdienst heeft aangekondigd niet met terugwerkende kracht te gaan handhaven over situaties vóór 1 januari. Maar het is dus wel tijd om nú te beginnen met de voorbereidingen, aldus de auteurs. ‘Het blijft een lastige materie, zeker als je er niet dagelijks mee bezig bent. Wij zijn dat wel. Twijfel je dus of je alle kennis in huis hebt, heb je het te druk, of ben je bang dat het bedrijf helemaal geen zelfstandigen meer kan inhuren? Wij kijken graag met je mee.’
Meer weten?
Download hier de hele whitepaper, met nog veel meer achtergronden over de (op handen zijnde) wet- en regelgeving over de inhuur van interim-professionals, en hoe je daarop kunt inspelen.
Veilig inhuren doe je zo