In de accountancysector bestaat een ‘onverklaarde loonkloof’ van 7,5% tussen mannen en vrouwen, zelfs ondanks het gebruik van salarishuizen en initiatieven voor gelijke beloning bij veel kantoren. Het verschil tussen wat mannelijke en vrouwelijke (assistent) accountants verdienen – wat neerkomt op gemiddeld zo’n 12.000 euro bruto per jaar – blijft bestaan, zelfs na correctie voor factoren zoals functiegroep, ervaringsjaren en arbeidsduur, blijkt uit onderzoek van ABN Amro en Full Finance Consultants (op basis van een dataset met loongegevens van 1.928 (assistent) accountants, werkzaam bij 45 kantoren, over het jaar 2023).
Volgens de onderzoekers is er dan ook eigenlijk geen andere conclusie mogelijk dan dat er bij de accountantskantoren sprake is van genderdiscriminatie. Terwijl vrouwelijke (assistent) accountants gemiddeld zo’n 35.000 euro per jaar verdienen, verdienen de mannelijke evenknieën gemiddeld bijna 47.000 euro. Opmerkelijk is verder dat de spreiding van salarissen bij de mannen veel groter is dan bij de vrouwen, met meer uitschieters naar boven, en die trekken het gemiddelde omhoog, zoals bovenstaande figuur laat zien.
Corrigeer je voor alle verschillen, dan blijft er nog altijd een ‘onverklaarde loonkloof’ over van zo’n 2.500 euro.
Maar ook het mediane salaris (waarop uitschieters minder invloed hebben) ligt bij de mannelijke (assistent) accountants bijna 10.000 euro hoger dan bij de vrouwelijke. Dat wil zeggen dat wanneer je alle mannen uit de steekproef op een rij zet van laag naar hoog salaris, de man in het midden significant meer verdient dan de vrouw met het middelste salaris van alle vrouwen op een rij van laag naar hoog salaris. Corrigeer je deze ‘bruto’ loonkloof voor de verschillen in functiegroep, ervaringsjaren en arbeidsduur, dan blijft er echter nog altijd een ‘onverklaarde loonkloof’ over van zo’n 2.500 euro.
Salarishuizen
Deze loonkloof is volgens de onderzoekers des te opmerkelijker omdat de meeste kantoren in de steekproef werken met een zogeheten salarishuis. Dat zou in principe betekenen dat er geen ruimte zou moeten zijn voor verschillen in compensatie tussen mannen en vrouwen. Maar, zo geven de onderzoekers ook meteen toe: ‘Tegelijkertijd is de aanwezigheid en grootte van de loonkloof niet verrassend, gezien soortgelijke bevindingen in vele studies over allerlei sectoren.’
‘Waarschijnlijk vormt 7,5 procent een ondergrens voor de daadwerkelijke loonkloof in de sector.’
Sterker nog: ze denken dat het in de praktijk misschien nog wel erger is dan dit. ‘Waarschijnlijk vormt 7,5 procent een ondergrens voor de daadwerkelijke loonkloof in de accountancysector, omdat de enquête vooral is ingevuld door grotere kantoren en deze vaker actief beleid voeren om genderdiscriminatie tegen te gaan. Dit zien we ook in de steekproef; kantoorgrootte hangt negatief samen met de gevonden loonkloof.’ Daarnaast is de enquête volgens de onderzoekers waarschijnlijk ook vooral ingevuld door kantoren die al met het onderwerp gelijke betaling bezig zijn, wat ook nog eens tot een onderschatting van de loonkloof kan leiden.
Richtlijn Loontransparantie
De loonkloof tussen mannen en vrouwen staat de laatste jaren maatschappelijk hoog op de agenda. Het Europees Parlement en de Europese Raad hebben in mei 2023 de ‘Richtlijn Loontransparantie’ aangenomen, die als doel heeft gelijke beloning voor gelijk werk te waarborgen, bijvoorbeeld door transparantie in salarissen te bevorderen. Ook worden werkgevers verplicht eerlijke beloningsstructuren te hanteren en krijgen werknemers recht op compensatie van geleden schade door loondiscriminatie. De EU-lidstaten, waaronder Nederland, moeten de richtlijn uiterlijk in juni 2026 in hun nationale wetgeving hebben geïmplementeerd.
Volgens de richtlijn Loontransparantie geeft een verschil van deze omvang aanleiding voor ‘een grondige evaluatie en corrigerende maatregelen’.
Uit het onderzoek blijkt dat de accountancysector daarvoor nog wel wat werk te doen heeft. De loonkloof van 7,5% ligt weliswaar ruim onder het Europees gemiddelde van 12%, maar overschrijdt de drempel van 5% die in de Richtlijn Loontransparantie wordt genoemd. Volgens de richtlijn geeft een verschil van deze omvang aanleiding voor ‘een grondige evaluatie en corrigerende maatregelen’. Iets waar de onderzoekers van ABN Amro en Full Finance Consultants dan ook hartstochtelijk voor pleiten.
Meer weten?
Welke ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zijn een kans of juist een bedreiging voor jouw organisatie? Wat zijn de laatste nieuwtjes en waarmee behaal je meteen een aantal quick wins? Je leert het allemaal op het jaarlijkse hoogtepunt: het Seminar ArbeidsmarktTrends, dat dit jaar op 3 december plaatsvindt.
