De 25 grootste gemeenten staan aan de vooravond van een grote bezuinigingsgolf waarbij duizenden arbeidsplaatsen verloren gaan. Alle gemeenten weten nu al dat ze in eigen vlees gaan snijden, al weten ze vaak nog niet hoe blijkt uit een inventarisatie van Het Financieele Dagblad.
Een derde van de Nederlanders
In de 25 grootste gemeenten woont ongeveer een derde van de Nederlanders. In Den Haag, Breda en de Haarlemmermeer hebben burgemeesters en wethouders nog geen besluit genomen over een bezuiniging, de rest weet het wel of heeft een indicatief bedrag. Opgeteld leidt dat tot een krimp van €618,5 mln in de komende collegeperiode (tot 2014). De helft van die gemeenten verbindt daar vervolgens ook een taakstelling aan voor de krimp van de eigen organisatie. Dat leidt tot het verlies van zeker tweeduizend formatieplaatsen, waarbij Rotterdam alleen al goed is voor het verlies van duizend banen. In Rotterdam werkten eind vorig jaar 13.000 ambtenaren.
De helft verkleint aantal ambtenaren
De helft van de 25 grootste gemeenten verbindt aan de bezuinigingen ook een taakstelling voor de krimp van de eigen organisatie. Vaak is echter nog niet bekend hoe dit eruit gaat zien. Nijmegen bijvoorbeeld wil €22 mln bezuinigen tot 2014 en daarvan moet de helft gebeuren door personeelsvermindering. Dat betekent dat er in Nijmegen over vier jaar 190 voltijdambtenaren minder zijn, een krimp van 10%. De gemeente Utrecht is van plan 15% op apparaatskosten te bezuinigen. Groningen neemt zich voor ‘structureel’ 150 fte’s te bezuinigen in 2014. Maastricht heeft een langere adem en stelt dat er over acht jaar honderd voltijd ambtenaren minder zijn. In Maastricht werken nu bijna 1400 mensen.
Vergrijzing positief
De vergrijzing is in dit geval een ‘geluk’ bij een ongeluk in veel gemeenten. Volgens het onderzoek naar de overheidsarbeidsmarkt ‘De Grote Uittocht’, dat in april verscheen, zijn in 2020 drie op de tien huidige overheidsdienaren vertrokken vanwege pensioen. De gemeente Leiden weet nu al dat de komende jaren 150 ambtenaren met pensioen zullen gaan en verwacht dan ook niet mensen te moeten ontslaan, sterker, de gemeente denkt dat een tekort aan specialisten (bijvoorbeeld inspecteurs bouw-en woningtoezicht) een groter probleem wordt.
Slechts drie van de 25 grootste gemeenten (Utrecht, Tilburg en Breda) sluiten niet uit dat er mensen ontslagen zullen worden, de rest verwacht de krimp op te lossen via natuurlijk verloop. Een paar gemeenten durven zelfs een werkgarantie te geven, Rotterdam bijvoorbeeld, ondanks het feit dat duizend van de 13.000 ft’s verdwijnen.
Inhuur wordt teruggebracht
Wie zeker wél geraakt zullen worden, zijn de vele ingehuurde krachten bij gemeenten. Bij sommige gemeenten is wel 30% van de werkenden van buiten, zoals in Almere en Enschede. In deze flexibele schil zal zeker worden gesneden. Nijmegen telt in 2014 15% minder ambtenaren, maar zal daarbovenop 30% minder aan inhuur van derden uitgeven dan de stad vorig jaar deed.
Bron: FD