Het artikel gaat hieronder verder.
Onzekerheid krijgt nu in sneltreinvaart grip op opdrachtgevers en zzp’ers. Kunnen ze straks nog wel samenwerken, nu de Belastingdienst heeft aangekondigd vanaf 1 januari 2025 met 80 nieuwe medewerkers de wet DBA te gaan handhaven? De paniek is ook niet geheel onterecht, als je kijkt naar de potentiële boetes op termijn en claims die óók zzp’ers straks kunnen leggen op werkgevers.
Gunnen zzp’ers het straks weer aan bureaus om al hun marges af te romen?
Zoals dat gaat met beleidswijzigingen is nu al duidelijk dat een aantal bedrijven hiervan heel erg gaat profiteren, terwijl ook een groot aantal, zeker bedrijven die grotendeels afhankelijk zijn van zzp-bemiddeling, een mokerslag tegemoet kunnen zien. Tenzij ze tijdig een passend antwoord kunnen formuleren. Detacheren, als duurdere vorm van uitzenden, lijkt daarin de meest voor de hand liggende oplossing voor bureaus en werkgevers. Maar zullen zzp’ers zitten te wachten om weer in loondienst te komen en gunnen ze het bureaus om al hun marges af te romen?
10 opties
Het minst ondernemende en meest zekerheidszoekende deel van zzp’ers zal deze stap zeker willen zetten. Maar die zouden er ook voor kunnen kiezen ergens in dienst te gaan. (Werkgevers, let op: de komende 3 tot 6 maanden hebben jullie een unieke kans om talent aan te trekken!). Maar een groot deel van de zzp’ers, en zodoende ook de opdrachtgevers, neigt naar heel andere oplossingen. Welke dat zijn? Hieronder zetten we – de op dit moment – bij mij bekende opties op een rij. Daarbij heb ik niet geprobeerd volledig te zijn. Maar het geeft wel een beeld.
#1. Opdrachten worden primair weggezet onder detacheringsbureaus
- Veilige oplossing voor opdrachtgevers
- Heel aantrekkelijke oplossing voor bureaus
- Geen (financieel) aantrekkelijke oplossing voor zzp’ers.
#2. Opdrachten worden omschreven als statement of work (SOW)
- Professionele en veilige oplossing voor opdrachtgevers
- Nieuwe dienstverlening en meer risico voor bureaus
- Oplossing voor zzp’ers. Vraagt meer ondernemerschap.
#3. Zzp’ers laten zich verlonen via verloning.nl
- Interessante oplossing voor opdrachtgevers
- Stevige concurrent voor bureaus
- Voor zzp’ers verandert er nauwelijks iets (klein verlies van marge)
#4. Zzp’ers gaan werken via een midlance-constructie
- Veilige oplossing voor opdrachtgevers
- Aantrekkelijke positionering van bureaus, kleine inlevering van marge
- Zzp’ers gaan in loondienst, en kunnen financieel profiteren van eigen ondernemerschap
#5. Zzp’ers gaan werken bij detacheerders met ‘werkgeverschap op maat’.
- Veilige oplossing voor opdrachtgevers
- Aantrekkelijke positionering van bureaus, grote inlevering van marge. Voorbeeld is Loyal Interim
- Zzp’ers gaan in loondienst, en kunnen financieel profiteren van eigen ondernemerschap en hebben werkgeverschap à la carte
#6. Zzp’ers gaan een maatschap aan
- Veilige oplossing voor opdrachtgevers
- Concurrerend met bureaus
- Zzp’ers gaan meer ondernemen. Complexe oplossing
#7. Zzp’ers gaan werken in een coöperatie
- Veilige oplossing voor opdrachtgevers
- Concurrerend met bureaus
- Zzp’ers gaan meer werken als ondernemer. Interessante oplossing, zeker als bijvoorbeeld brokers, bemiddelaars en commerciële tussenpartijen deze gaan aanbieden.
#8. Zzp’ers en werkgevers doen niets. Te weinig capaciteit om te handhaven en mogelijk wordt straks toch weer alles terug gedraaid
- Opdrachtgevers nemen een gecalculeerd risico
- Bureaus nemen een gecalculeerd risico
- Zzp’ers nemen een gecalculeerd risico
#9. Zzp’ers gaan terug in loondienst
- Voor opdrachtgevers die last van de krapte op de arbeidsmarkt hebben, is dit een unieke kans om mensen uit de markt te halen
- Concurrentie voor bureaus van werkgevers die mensen uit de markt willen halen
- Zzp’er neemt geen risico, kiest voor veiligheid en is zzp’er-af
#10. Zzp’ers laten zich ‘bemiddelen’ via een detacheerder, broker of uitzendbureau
- Veilig voor opdrachtgevers
- Lucratief voor bureaus
- Zzp’ers worden een melkkoe
Conclusie: regie vereist
Van opdracht-/werkgevers wordt nu vooral gevraagd om professioneel regie te nemen op de arbeidsmarkt, zowel qua inhuur als recruitment. Daarin zijn relevante arbeidsmarktdata van Giant essentieel om niet met een kluitje in het riet te worden gestuurd, zowel als het gaat om wervingshaalbaarheid van mensen in loondienst als om uurtarieven van flex. Een investering die zich eenvoudig terugverdient, zelfs voor kleine werkgevers. Maar over het algemeen hoeven opdrachtgevers zich, mits ze zich houden aan een A4-tje spelregels, sowieso niet veel zorgen te maken.
Bureaus die sterk leunen op zzp-bemiddeling zullen hun markt razendsnel zien opdrogen.
Wat wel duidelijk is: bureaus die sterk leunen op zzp-bemiddeling zien hun markt razendsnel opdrogen. Zij moeten het over een andere boeg gooien, waarbij detachering of het faciliteren van bijvoorbeeld coöperaties opties zijn. Detacheerders lijken op het eerste oog winnaars, zeker als het hen lukt voldoende zzp’ers te verleiden naar loondienst. Maar die vijver lijkt onvoldoende groot voor de vraag en de concurrentie van bureaus op de markt groot. Daarbij zorgt een nieuwe generatie detacheerders die een deel van hun marge overhevelen aan de (ex-)zzp’ers en werkgeverschap-as-a-service aanbieden ook voor extra concurrentie.
En voor de zzp’er dan?
En voor de zzp’er dan? Als ik het zo bekijk, hoeft er voor hem of haar ook niet veel te veranderen. Allereerst zou mijn advies zijn om in gesprek te gaan met je opdrachtgever(s) om te informeren naar hun beleid. Informeer ook, mocht je dat willen, naar de mogelijkheid van een dienstverband. Daarnaast zou ik me goed laten informeren en nadenken wat je zélf wil. Dat is sterk afhankelijk van je beweegredenen op de as van zekerheid/veiligheid (loondienst), vrijheid en beloning voor arbeid.
Uiteindelijk blijft flexibilisering een trein die doordendert en waarbij de geest echt niet meer terug in de fles komt.
Maar dat gezegd hebbende, als je het goed organiseert, hoeft er volgens mij niet veel te veranderen. Sterker nog, er zijn heel veel vormen denkbaar die (marge-technisch) aantrekkelijker zijn dan hoe je het nu organiseert. Misschien is het handhaven van de wet DBA in die zin wel een blessing in disguise voor de hele Nederlandse arbeidsmarkt. Flexibele arbeid gaat de komende maanden zeker een spannende tijd tegemoet, maar uiteindelijk blijft flexibilisering een trein die doordendert en waarbij de geest – met of zonder DBA of VBAR – echt niet meer terug in de fles komt.
