Over dikke mensen bestaan tal van vooroordelen. En die nemen ook nog eens in kracht toe. Hoe reken je af met die bias, zodat je jouw selectie op betere gronden baseert?
Toen ik, ruim 10 jaar geleden, voor mezelf begon woog ik 130 kilo. Inmiddels is daar zo’n 45 kilo vanaf. En dat merk je. In de manier waarop mensen naar je kijken. En in de manier waarop mensen je behandelen. Een paar voorbeelden:
- Ik word niet meer ineens gevraagd om een mop te vertellen (dikke mensen zijn grappig toch?);
- Ik word niet meer standaard bij elk concert en elke voetbalwedstrijd gefouilleerd (vroeger was er een 100% kans dat ik bij een ‘random‘ controle eruit gehaald werd);
- Ook word ik niet meer standaard als agressief gezien. Mijn opmerkingen zijn niet meer altijd een aanval (ik ben volgens sommige mensen zóveel vriendelijker geworden);
- Vrouwen komen niet meer bij me schuilen als een dronken idioot in de kroeg vervelend doet (‘het is niet alsof die dikzak denkt dat hij een kans bij me kan maken’);
- Ik ben niet meer gevraagd of mijn kinderen al het huis uit zijn (toen ik begin 30 was).
Gewicht als reden voor afwijzing
Ik kan het natuurlijk nooit bewijzen, maar ik heb wel vermoedens dat mijn gewicht meer dan eens de reden voor een afwijzing is geweest. Want dikke mensen zijn lui en hebben geen doorzettingsvermogen, zo luiden althans de vooroordelen. Vooroordelen op basis van gewicht zijn de enige die momenteel in kracht toenemen, volgens Amerikaans onderzoek.
‘onbewuste vooroordelen ten aanzien van gewicht? ons salaris blijkt er mede vanaf te hangen‘
Hoeveel onbewuste vooroordelen we hebben ten opzichte van gewicht blijkt wel uit het feit dat ons salaris er mede vanaf hangt. Wel blijkt dat er voor mannen en vrouwen andere onbewuste vooroordelen gelden. Voor vrouwen is er geen ‘te dun’, maar ze zijn normaal al snel ‘te dik’, terwijl te dunne mannen ook minder verdienen en dikke mannen er nauwelijks hinder van ondervinden. Dat wil zeggen: salaristechnisch gezien.
Niet alleen vooroordelen, maar ook voordelen
Eerlijk is eerlijk: ik heb – carrièretechnisch gezien – ook voordelen gehad van mijn obesitas. Toen ik op mijn 21ste begon met werken dacht bijna iedereen dat ik een dertiger was. Het gevolg was dat ik meteen serieus genomen werd aan directietafels en gevraagd werd te spreken op congressen. Dat heeft mijn loopbaan zeker geen windeieren gelegd.
Vaak zeggen mensen dat ze zulke vooroordelen niet hebben, want: ‘ik heb ook dikke mensen in de familie’
Vooroordelen op basis van fysiek voorkomen zijn onbewuste vooroordelen. Vaak hoor ik mensen zeggen dat ze dergelijke vooroordelen niet kunnen hebben, want ‘ik heb ook dikke mensen in de familie’. Helaas werkt het niet zo, net zomin als dat vrouwen geen vooroordelen tegen andere vrouwen zouden kunnen hebben.
Wat betekent dit voor recruitment?
Wat betekent dit nu voor recruiters? In elk geval dat het van het grootste belang is dat je bij de selectie van de beste kandidaat je bewust bent van al je mogelijke vooroordelen. Over lengte, over gewicht, over sekse, eigenlijk over alles. Een betere methode is in mijn optiek nog om een zo objectief mogelijk beeld te hebben van kandidaten. Daar zijn tegenwoordig immers veel moderne assessmenttools voor beschikbaar.
Over de auteur van dit blog
Bas van de Haterd is onder meer initiatiefnemer van Digitaal-Werven, een jaarlijks onderzoek naar welke organisatie kandidaten de beste sollicitatie-ervaring biedt, en samen met Werf& organisator van TA Live. Over moderne assessment schreef hij recent een whitepaper.