September is traditiegetrouw de maand van Prinsjesdag en Algemene beschouwingen, en dat was in 2024 natuurlijk niet anders. Maar er was nog veel meer nieuws. Van al dan niet een asielcrisis tot het economisch reddingsplan van Mario Draghi, en van overstromingen in Polen, Oostenrijk, Tsjechië, Tsjaad, de VS, Nepal, Japan (waar eigenlijk niet?) tot ineens ontploffende piepers en de dood van Hezbollah-leider Nasrallah door Israël. En dan hebben we het nog niet eens over de extreemrechtse winsten in Duitsland en Oostenrijk gehad. Of de ijskoude val van ‘Iceman‘ Wim Hof. Of de wel/niet terugkeer van Bert Huisjes bij WNL.
September 2024 kende enorme overstromingen in Polen, Oostenrijk, Tsjechië, Tsjaad, Amerika, Nepal, Japan; waar eigenlijk niet?
Maar wat gebeurde er deze maand verder allemaal dat voor de recruiters van Nederland van belang is? Een overzicht, in 7 delen.
#1. Prinsjesdag en de arbeidsmarkt
Over alle moties wordt vandaag, 1 oktober, nog gestemd. Maar het was toch echt in september 2024 dat de eerste grote Kamerdebatten over de arbeidsmarkt met het nieuwe kabinet plaatsvonden. Daarbij ging het onder meer over het vroegpensioen, maar ook veelvuldig over een ‘zachte landing’ bij de handhaving op schijnzelfstandigheid. De Tweede Kamer wil bijvoorbeeld dat er alleen streng gecontroleerd wordt bij bedrijven waar werknemers duidelijk worden uitgebuit. Zo bleek uit onderzoek dat bijvoorbeeld in de distributie en in slachterijen veel misgaat. Het kabinet heeft nu toegezegd daar strenger op te gaan controleren.
Andere onderwerpen die opvielen rondom Prinsjesdag en de arbeidsmarkt: een nieuwe belastingschijf van 35,36%, een verwachte koopkrachtstijging van gemiddeld 0,7% per huishouden, 425 miljoen euro extra naar de kinderopvangtoeslag (vooral voor ouders met een hoger inkomen) en 162 miljoen euro voor A.I., digitalisering, standaardisering, automatisering en gegevensuitwisseling, om zo te voorkomen dat personeelstekorten in de zorg ‘onbeheersbaar’ worden. En begin 2025 wil het kabinet met een Wetsvoorstel strategisch personeelsbeleid komen, waarmee ook het onderwijs het nijpende personeelstekort beter te lijf kan, zo is aangekondigd.
#2. Nog steeds groei in vacatures gemeenten
Prinsjesdag mag dan een nare boodschap bevatten voor Rijksambtenaren, en voor externen bij de Rijksoverheid, bij de gemeenten gaat het er vooralsnog anders aan toe. Ondanks de dreiging van een ras naderend ‘ravijnjaar’ in de gemeentelijke begrotingen, laat de meest recente Vacaturemonitor hier juist een groei van 15% in het aantal vacatures zien. Ook het CBS constateerde eerder al dat de banengroei bij de overheid gewoon doorzet. Zo hadden gemeenten voor de realisatie van de woningbouwopgave in het eerste halfjaar van 2024 bijvoorbeeld veel financieel specialisten, specialisten ruimtelijke ordening/milieu en juristen nodig.
In de nieuwe Vacaturemonitor is voor het eerst ook gekeken naar het potentiële aanbod voor de vacatures. Daaruit blijkt dat er voor de ruim 4.000 vacatures voor beleidsadviseurs er buiten de gemeenten zelf niet heel veel potentieel direct beschikbaar is, maar bijvoorbeeld voor de zorgfuncties wel. Uit het onderzoek blijkt dat zo’n 10% van de vacatures uit het tweede halfjaar van 2023 langer dan 3 maanden openstonden. In de gehele publieke sector is dit 6%. Onder deze ‘kraptefuncties’ vallen bijvoorbeeld beleidsadviseurs, juristen, en technische vakkrachten. En in Groningen en Zuid-Holland blijken vacatures moeilijker vervulbaar dan in Limburg.
#3. Weer veel vierdaagse werkweek
Wat de aanleiding precies was? Dat is een beetje onduidelijk. Misschien was het wel het pleidooi van de FNV ervoor. Of de Britse onderzoeken ernaar. Maar in elk geval vond iedereen er wel weer iets van, tot Johan Derksen aan toe. De vierdaagse werkweek dus. Of, zoals het ook vaak liefkozend wordt genoemd: het driedaagse weekend. ‘We willen hiermee de krapte op de arbeidsmarkt tegengaan’, aldus FNV-vicevoorzitter Zakaria Boufangacha. ‘Uit onderzoek blijkt dat een vierdaagse werkweek juist het arbeidsaanbod verhoogt. Het komt de productiviteit ten goede en het ziekteverzuim daalt, zo wordt fulltime werken aantrekkelijker.’
Een meerderheid van de Nederlanders denkt sowieso al zijn werk wel in 4 dagen af te kunnen krijgen.
Maar niet iedereen bleek zo enthousiast. Zo noemde DNB-president Klaas Knot het gezien de krapte ‘het verkeerde medicijn voor de Nederlandse economie op dit moment’, waarschuwde ABN Amro-econoom Aggie van Huisseling juist voor de vergrijzing, en vreest werkgeversvereniging AWVN een ‘vicieuze cirkel’. Toch bleek er ook wel steun voor het al oude idee. Dat werd onder meer gevonden in de grote internationale belangstelling ervoor, waarbij nauwelijks een dalende productiviteit blijkt, maar ook dat een meerderheid van de medewerkers in Nederland sowieso al denkt zijn of haar werk wel in 4 dagen af te kunnen krijgen.
#4. Recruiters herkennen A.I. in foto’s nauwelijks
Leuk onderzoek dat in september 2024 verscheen: herken jij welke foto door A.I. is gemaakt?
Het antwoord verklappen we straks pas, maar als je het mis hebt, troost je: je bent de enige niet. Sterker nog, uit het onderzoek blijkt dat meer dan drie kwart van de ruim 1.000 deelnemende recruiters de A.I.-portretfoto’s allemaal prefereren boven de echte foto, maar wel slechts als ze niet weten dat de foto door A.I. is gegenereerd. Als ze dat wél weten, zegt 2 op de 3 recruiters dat ze dan juist afknappen op de kandidaat. Verder blijkt dat ruim de helft van de recruiters de foto’s incorrect inschatten, maar dat desondanks 80% zelf dacht dat ze juist (heel) accuraat hierin waren geweest.
Vooral bij meer sophisticated A.I.-generatoren ging het mis bij de recruiters. Wat bij de onderzoekers de uitspraak ontlokt dat het als kandidaat misschien de moeite waard is om zo’n generator te gebruiken bij je sollicitatie: het vergroot je kansen, terwijl recruiters het zelden doorhebben. En bijna 75% van hen tegelijk zegt kandidaten mét een foto bij hun cv eerder te zullen uitnodigen voor een gesprek. Oja, nog even over de bovenstaande foto’s: nummer 3 is dus de echte. Nummer 2 is gemaakt door de gratis generator, nummer 4 door de middenklasse, en nummer 1 door de duurste generator.
- Meer weten? Op 17 oktober vindt het HR & A.I.-Congres plaats in Utrecht. Dus schrijf je snel in:
#5. Gen Z is ook zo weer vertrokken
Die gekke nieuwe generatie Z toch. Heb je ze net weten te werven, zijn ze zó weer vertrokken. Maar zo gek is dat natuurlijk ook weer niet, meldt onderzoek van Jabra, uitgevoerd in 14 landen, waaronder Nederland dat in september 2024 verscheen. Want bijna drie kwart gelooft juist dat regelmatig veranderen van baan goed is voor hun loopbaanontwikkeling. En een groot deel van hen droomt er bovendien van voor zichzelf te beginnen.
Volgens het World Economic Forum behoort volgend jaar al bijna 30% van de wereldwijde beroepsbevolking tot Generatie Z. Dit betekent dat managers hoognodig een shift moeten maken in hun denkwijze, houding en waarden, om deze groep beter te gaan begrijpen, aldus de onderzoekers. Dat heeft onder meer te maken met de behoefte aan flexibiliteit van Gen Z: ruim 50% geeft aan dat de flexibiliteit om hun werklocatie te kiezen een belangrijke factor is in hun toekomstige carrièrekeuzes, 89% heeft nu al een baan waarbij ze hun eigen werktijden kunnen kiezen.
- Lees ook: 9 dingen die je misschien altijd al dacht over Gen Z, maar die dus ook gewoon blijken te kloppen
#6. Voor cruciale beroepen begint krapte pas
Nog meer interessant onderzoek kwam in september 2024 van het Limburgse ROA. In economenblad ESB schreven 4 onderzoekers dat voor een aantal ‘systeemrelevante’ of vitale beroepen in Nederland de krapte naar verwachting eerder groter dan kleiner dreigt te worden. Dat geldt bijvoorbeeld voor de apothekersassistenten en medisch vakspecialisten, maar ook voor verpleegkundigen op mbo-niveau. Voor leerkrachten in het basisonderwijs geldt daarentegen dat de krapte nu heel groot mag zijn, maar dat het volgens de onderzoekers in de toekomst juist wel meevalt.
#7. Evenementenseizoen weer geopend
In de maand september is ook het evenementenseizoen voor recruiters weer duidelijk geopend. Waar we bij Werf& zelf bijvoorbeeld druk waren met de Global Talent Intelligence Conference, de Nederlandse Webinar Week, de Duitse Webinar Tage en de Internationalisering van de Arbeidsmarkt, vierde House of HR de tweede editie van zijn Happy Rebels-festival, met 3.000 bezoekers in het Belgische Genk (foto boven), liet Martijn Smit een kleine 100 recruiters in het Amsterdamse House of Watt lachen tijdens de Recruitment Night of Comedy, en trapte Arjan Elbers zijn Recruitment Unicorns-tour af in Leeuwarden. Genoeg te beleven dus.
#8. Cartoon van de maand
Bron: van9tot5
Iets over het hoofd gezien?
In de rubriek ‘De maand in werving’ belichten we trends en ontwikkelingen voor iedereen in de wereld van recruitment. In september 2024 iets belangrijks over het hoofd gezien? Meld het ons!
Beluister de podcast
Liever luisteren? Martijn Hemminga en Peter Boerman maken ook (bijna) elke maand een podcast over dit nieuwsoverzicht. Luister hier de recente versie:
Lees ook
- De maand in werving: 7 dingen die ons opvielen in augustus 2024
- De maand in werving: 7 dingen die ons opvielen in juli 2024
- 7 dingen die ons opvielen in juni 2024
- 7 dingen die ons opvielen in mei 2024
- De maand in werving: 7 dingen die ons opvielen in april 2024
- De maand in werving: 7 dingen die ons opvielen in maart 2024
- 7 dingen die ons opvielen in februari 2024
- 7 dingen die ons opvielen in januari 2024
- Alle maandoverzichten