Een snelle stijging van corona in China (en de KLM die het aantal vluchten naar dat land doodleuk verdubbelt), excuses voor het slavernij-verleden, Argentinië dat het WK voetbal wel leek te moeten winnen, Pelé die overleed, het woord ‘klimaatklever‘ als woord van het jaar: december 2022 was niet alleen een maand van traditiegetrouw terugblikken, maar leek soms zelf ook wel een duik in de recente geschiedenis.
December 2022 was een maand die op zichzelf soms wel een duik in het verleden leek.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over het bizarre nieuws over de geplande staatsgreep in Duitsland (over terugkerende historie gesproken…), over de biodiversiteitstop in Montreal, of over de sporttas vol met cash die bij vice-voorzitter van het Europarlement Eva Kaili (foto boven) werd aangetroffen. Laat staan over de onverwachte bezoeken van de Oekraïense president Zelensky aan zijn Amerikaanse collega Biden, en van de Russische premier Medvedev aan de Chinese president Xi Jinping. Maar wat gebeurde er eigenlijk verder allemaal dat recruiters moeten weten? Een beknopt overzicht:
#1. Lonen gaan stijgen, maar hoeveel?
Dat de lonen komend jaar gaan stijgen, lijkt wel een zekerheidje. Maar hoeveel? En is dat genoeg om de gierende inflatie bij te benen? Dat is nog afwachten. Wel klonken in elk geval diverse oproepen voor hogere lonen, van zowel de regering als DNB-president Klaas Knot. En het kabinet verhoogde per 1 januari 2023 ook al het minimumloon met 10,15%, tot 1.934,40 euro per maand. Volgens ADP gaat de modale werknemer er volgend jaar in elk geval 91 euro netto op vooruit, dankzij een hogere arbeidskorting. En dat is dus nog zonder de afgesproken cao-loonstijgingen gerekend.
ING Research verwacht dat de loonstijging in 2023 uitkomt op 4,5%.
Die stijgen inmiddels gemiddeld ook aardig door. ING Research verwacht dat de loonstijging in 2023 uitkomt op 4,5%. Macro-econoom Marcel Klok: ‘Als economen kijken we daarnaar door bijvoorbeeld te kijken hoe hard de arbeidsproductiviteit stijgt en ook in hoeverre bedrijven hun prijzen en winstmarges kunnen verhogen. Dat laatste lukt op dit moment niet goed door hoge kostenstijgingen. Maar productiviteitsstijging zit er wel in. Gemiddeld zit er zo’n 5% loonruimte in voor het nieuwe jaar.’
#2. Uitzenders bereiken CAO-akkoord
Ook groot nieuws voor de uitzendmarkt in december 2022. De ABU, NBBU en de vakbonden FNV, CNV en De Unie bereikten namelijk een onderhandelingsresultaat over de nieuwe CAO voor Uitzendkrachten met een looptijd van 2 januari 2023 tot 1 januari 2024. Hiermee zetten ze onder meer verdere stappen om te komen tot gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden voor uitzendkrachten door de inlenersbeloning uit te breiden. Zo krijgt de uitzendkracht met ingang van 1 juli 2023 onder meer recht op alle toeslagen en kostenvergoedingen en kan hij of zij relevante werkervaring beter verzilveren.
Een uitzendkracht kan vanaf 1 juli 2023 relevante werkervaring beter verzilveren.
Het onderhandelingsresultaat wordt overigens eerst nog wel voorgelegd aan de leden van de ABU, de NBBU en de bonden. Partijen praten in 2023 ook weer verder over een cao vanaf 2024. Mochten partijen hier onverhoopt niet uitkomen, dan wordt de cao in 2024 automatisch met een jaar verlengd.
#3. Loon kan nu ook in aandelen
En zoals dat gaat met nieuwe jaren: dan gaat nog wel meer nieuwe wet- en regelgeving in. Een van de voorbeelden daarvan is de wet aandelenopties, waarmee werkgevers vanaf 1 januari hun medewerkers ook makkelijker kunnen belonen met opties en aandelen. Zulk mede-eigenaarschap moet helpen de betrokkenheid te vergroten en talent makkelijker te kunnen binnen.
En zoals dat gaat met dit soort nieuwe wetgeving, zijn er ook altijd ondernemers die hier slim op weten in te spelen. Het Utrechtse ‘sharefunding’-platform Eyevestor was een van de partijen die hier in december 2022 al uitgebreid aandacht voor vroeg. ‘Alle mogelijkheden zijn er in ons platform. En je kunt ook nog je medewerkers onderling laten kopen en verkopen. Zodat het niet het bedrijf hoeft te zijn dat altijd terugkoopt en de prijs bepaalt’, aldus CEO Gijs Dalen Meurs. Hij is dan ook blij met de nieuwe wetgeving. ‘Het heeft een positief effect op het in huis houden van talent. Dat is bewezen.’
#4. Ook meldplicht bij wet Gelijke Kansen
En we blijven nog even op het terrein van wet- en regelgeving, want in december deed ook SZW-minister Karien van Gennip nog een duit in het zakje door een meldplicht voor discriminerende verzoeken aan uitzendbureaus toe te voegen aan het eerder al aan de Tweede Kamer aangeboden wetsvoorstel gelijke kansen op werving en selectie. Krijgt een uitzendbureau dus zo’n verzoek, dan moet het dat voortaan melden. Eerst bij de opdrachtgever zelf, maar als dat onvoldoende soelaas biedt, dan moet het uitzendbureau een melding maken bij de Arbeidsinspectie, die uiteindelijk ook boetes kan gaan uitdelen.
#5. Krapte toppunt voorbij
Hoe gaan we het nieuwe jaar in, zo na het jaar met de aller-aller-allerkrapste arbeidsmarkt ooit? In elk geval een stukje minder krap. Althans, zo lijkt het, afgaande op de Spanningsindicator van het UWV, die in het derde kwartaal van 2022 voor het eerst in tijden (heel) licht afnam. Dat was vooral een gevolg van een daling van het aantal vacatures, dat met ruim 451.000 trouwens nog steeds erg hoog ligt.
Ook bij gemeentes is iets van verlichting van de problematiek merkbaar. Met 8.700 geplaatste vacatures lag het aantal open plekken in het derde kwartaal zo’n 11% lager dan een kwartaal eerder, blijkt uit de vier keer per jaar verschijnende Vacaturemonitor. Dat is fijn, aldus de opstellers ervan. ‘We zagen in de vorige Vacaturemonitor dat het hier en daar al begon te knellen in de uitvoering. Met een iets minder gespannen arbeidsmarkt schept dat in ieder geval weer wat meer lucht.’ De 8.700 vacatures van het derde kwartaal waren er overigens nog altijd 4% meer dan een jaar eerder.
‘Werkgevers moeten beseffen wat voor potentie nog beschikbaar is onder mensen die misschien niet 100% op de vacature passen.’
Veel werkgevers maken zich dan ook nog altijd zorgen, blijkt uit het UWV-werkgeversonderzoek dat in december 2022 verscheen. Zo zegt 54% dat de werkdruk door de krapte stijgt, en 93% verwacht dat dit in 2023 in elk geval niet minder wordt. Ook zeggen 2 op de 3 werkgevers nog altijd moeite te hebben om vacatures te vervullen, van wie de helft denkt dat dit in 2023 nóg moeilijker wordt. Durf daarom breder naar potentiële kandidaten te kijken, roept UWV-arbeidsmarktadviseur Menno Wester hen op. ‘Werkgevers moeten beseffen wat voor potentie nog beschikbaar is onder mensen die misschien niet 100% op de vacature passen.’
#6. Kunst met de Kerst
De kersttijd nodigt altijd uit tot enige contemplatie, en weinig helpt daar zo bij als kunst. Dat was in december 2022 ook flink te merken op de Nederlandse arbeidsmarkt. Over het kunstboek ‘Ode aan betekenisvol werk‘ van Driessen schreven we vorige maand al. Recruitmentspecialist YoungCapital voegde zich daar in december 2022 bij met een bijzondere samenwerking met 12 jonge kunstenaars, die een jaarkalender voor 2023 mochten samenstellen.
Van iets andere orde, maar in zekere zin ook wel vergelijkbaar was het project van sterrenfotograaf William Rutten die op de Dag van de Vrachtwagenchauffeur, steeds op de tweede donderdag van december, een fototentoonstelling opende met in de hoofdrol: vrachtwagenchauffeurs. Rutten zette 5 mannen en 2 vrouwen op de foto, die waren gekozen uit een grote groep aanmeldingen en werden opgegeven door hun werkgevers als dank voor hun inzet. De mini-tentoonstelling werd – heel toepasselijk – opgezet in een vrachtwagen, en de foto’s vervolgden later ook hun weg naar billboards langs snelwegen in heel Nederland.
#7. Fiscus ziet leegloop
Het grootste krapte-nieuws van de maand kwam dit keer van de Belastingdienst. Door vergrijzing en een te grote uitstroom van jongere medewerkers dreigt voor de fiscus de komende jaren namelijk een grote leegloop, zo blijkt uit het recente Jaarplan 2023. Om openstaande vacatures in te vullen moet de Belastingdienst komend jaar al op zoek naar 2.500 tot 3.000 nieuwe accountants, fiscalisten, IT’ers, data-analisten en medewerkers voor de Belastingtelefoon, aldus de stukken. Afgelopen zomer was volgens verantwoordelijk staatssecretaris Van Rij al sprake van een onderbezetting van 1.500 voltijdsbanen.
De fiscus gaat nu jonge mensen die 100 dagen in dienst zijn ‘actiever bevragen over hun ervaringen’.
Om wat aan de dreigende tekorten te doen, gaat de fiscus jonge mensen die 100 dagen in dienst zijn ‘actiever bevragen over hun ervaringen’. Ook komt er een ‘exitmonitor’, die de dienst meer inzicht moet geven in de redenen waarom mensen naar andere banen vertrekken. Het tekort aan personeel heeft nu al grote gevolgen voor de manier waarop de fiscus functioneert. Zo bemoeilijkt het personeelstekort het toezicht op ingediende aangiftes door burgers en bedrijven. En het tekort aan IT’ers vertraagt het tempo waarin de Belastingdienst de komende jaren verouderde computersystemen kan vernieuwen.
#8. Cartoon van de maand
Bron: van9tot5
Iets over het hoofd gezien?
In de rubriek ‘De maand in werving’ belichten we trends en ontwikkelingen voor iedereen in de wereld van recruitment. In december 2022 iets belangrijks over het hoofd gezien? Meld het ons!
Beluister de podcast
Liever luisteren? Martijn Hemminga en Peter Boerman maken ook elke maand een podcast over dit nieuwsoverzicht. Beluister hier de meest recente opname: