Het neergehaalde vliegtuig van Wagner-baas Prigozjin, de voorgeleiding van Trump, noodweer in Slovenië, Noorwegen, en Saudi-Arabië, bosbranden van Hawaii en Canada tot Tenerife en Griekenland, de kus van een Spaanse bondsvoorzitter, terwijl we ons in Nederland bezighielden met Pieter Omtzigt (die meer dan 1.000 sollicitaties kreeg), Max Verstappen, de gouden Femke Bol, de benoeming van Wopke Hoekstra en onverzekerbare fatbikes; ook augustus 2023 bood weer genoeg om je over op te winden. Maar wat gebeurde er deze maand allemaal dat voor de recruiters van Nederland van belang is?
#1. Arbeidsmarkt blijft zwaar gespannen
Het belangrijkste nieuws over de arbeidsmarkt kwam in augustus natuurlijk van het CBS. En daaruit komt nog steeds een zwaar gespannen beeld uit naar voren. Zo ervaart aan het begin van het derde kwartaal nog altijd 75% van de ondernemers een tekort aan arbeidskrachten, niet zo heel veel minder dan een jaar geleden (84%). En ruim 40% ervaart het tekort nog altijd als voornaamste belemmering in de bedrijfsvoering.
Ook het aantal vacatures blijft dus nog altijd hoog, met 122 vacatures voor elke 100 werklozen, en in totaal in het tweede kwartaal 427.000. Het aantal werknemersbanen steeg opnieuw met 11.000, een toename van 0,1%, naar een totaal van zo’n 9 miljoen. Samen met het aantal deeltijdbanen telt Nederland nu in totaal ongeveer 11,5 miljoen banen. Ook het aantal werkenden in verhouding tot het aantal niet-werkenden is weer gegroeid, met 120 mensen met betaald werk voor elke 100 mensen die niet werkten. De krapte leidde in augustus 2023 bij nu.nl tot de constatering dat werknemers nu ‘machtiger dan ooit’ zijn.
#2. Kandidaat van 70? In Japan heel normaal
Ook elders in de wereld doet de krapte zich voelen. Een geboortejaar van 1953 op een cv? Japanse recruiters kijken er niet van op. Bijna 40% van de Japanse ondernemingen neemt gerust mensen van boven de 70 jaar aan, dubbel zoveel als een decennium eerder, zo bleek deze maand uit onderzoek. Is het ons voorland? In Nederland blijken organisaties al wel meer welkom voor 50-plussers te zijn, maar 70 lijkt nog wel een eind weg. Toch maken 65-plussers in Japan nu al ruim 10% van het personeelsbestand uit in onder meer de retail en… de bouwsector. Van alle taxi- en buschauffeurs in het land is zelfs 30% al de 65 gepasseerd.
Dat mensen steeds langer aan het werk zijn in Japan is onder meer een gevolg van de zwakke yen, en de moeite die het kost om arbeidsmigranten aan te trekken. Sinds 2013 is de verplichte pensioenleeftijd in het land afgeschaft. Bedrijven die daar eerst tegen waren, zijn er nu meestal blij mee, omdat ze er zo de grootste tekorten mee tegengaan.
#3. 75 miljoen voor langere werkweken
Een ander onderwerp dat de gemoederen blijft bezighouden is de lengte van de werkweek. Terwijl momenteel overal in de wereld (inclusief België en het VK) volop experimenten plaatsvinden met vierdaagse werkweken (met meestal behoorlijk positieve resultaten), lijkt hier in Nederland juist iets tegengestelds te gebeuren.
Hoe anders is het project Meer uren werkt! te verklaren, dat mensen die in deeltijd werken in staat wil stellen langere weken te gaan maken? Volgens de initiatiefnemers van het project zou dat bijdragen aan ‘het verdienvermogen van Nederland en de economische zelfstandigheid van mensen die in deeltijd werken’. Het project richt zich met name op zorg, onderwijs en kinderopvang, en heeft hiervoor 75 miljoen binnengesleept van het Nationaal Groeifonds.
‘De krapte is opgelost als we het aantal uren betaald werk van vrouwen even hoog krijgen als andere landen in West-Europa.’
Als Nederland het aantal uren betaald werk van vrouwen op hetzelfde niveau weet te brengen als de best presterende landen in West-Europa, dan lost de krapte op de arbeidsmarkt grotendeels op, aldus de initiatiefnemers. Ze denken ook dat dit de economische veerkracht en zelfstandigheid van vrouwen vergroot en verwachten dat het BBP hierdoor met wel 50 miljard euro (!) kan toenemen.
#4. Elon Musk aangeklaagd voor discriminatie
Wat is een maandoverzicht zonder nieuws over Elon Musk? Ook in augustus 2023 was het weer volop raak, met onder meer het nieuws dat zijn bedrijf SpaceX is aangeklaagd door het Amerikaanse ministerie van Justitie vanwege discriminatie bij sollicitaties. Zo zouden asielzoekers en vluchtelingen stelselmatig zijn ontmoedigd om te solliciteren. Ook heeft SpaceX personeel geworven met de vermelding dat het raket- en satellietbedrijf alleen wettige staatsburgers kon aannemen. Daarbij deed het ten onrechte een beroep op wet- en regelgeving, stelt het ministerie van Justitie.
Het ministerie eist daarom nu een vergoeding en achterstallig loon voor de asielzoekers en vluchtelingen die werden afgeschrikt om te solliciteren of zijn geweigerd bij SpaceX. Daarnaast kunnen er nog boetes volgen voor het bedrijf van Elon Musk. Het bedrag daarvan moet dan worden vastgesteld door de rechter. Het ministerie van justitie verwijst in het bijzonder naar één tweet van Musk op zijn eigen X (voorheen Twitter), waarin de miljardair stelt daarin dat alleen mensen met een Amerikaanse verblijfsvergunning kunnen werken bij het ruimtevaartbedrijf.
US law requires at least a green card to be hired at SpaceX, as rockets are considered advanced weapons technology
— Elon Musk (@elonmusk) June 16, 2020
#5. Meeste jeuk van 9-tot-5-mentaliteit
Jeukwoorden blijven in vacatureteksten op een of andere manier een moeilijk uit te roeien fenomeen. In augustus 2023 was het taalplatform Preply dat op onderzoek uitging, en met een hele lijst terugkwam waar je spontaan uitslag van zou krijgen. Uit hun rondvraag onder ruim 1.000 Nederlanders blijkt vooral de ‘geen 9-tot-5-mentaliteit’ een doorn in veler oog: 39% van de deelnemers vindt de uitdrukking irritant of clichématig, met name in de leeftijdsgroep 45 tot 54 jaar. Op een tweede plaats: de term ‘carrièretijger’, gevolgd door het inderdaad tenenkrommende ‘Work hard, play hard’.
#6. Slechts 2 op 5 oproepkrachten vóór wet die voor hen bedoeld is
De nieuwe wet is bedoeld om hen beter te beschermen. Toch is nog niet eens 2 op de 5 oproepkrachten (37%) voorstander van de door demissionair minister van Gennip (SZW) aangekondigde regels, zo blijkt uit onderzoek van Visma | Raet in aanloop naar Prinsjesdag 2023. Door de nieuwe plannen is een groot deel namelijk bang juist mínder zekerheid te krijgen. Nog eens een kwart (27%) vreest daarnaast dat zij door de nieuwe wetgeving minder werk gaan krijgen.
‘Werkgevers hebben nog aardig wat werk te verzetten als het aankomt op oproepkrachten.’
‘Oproepkrachten verdienen het om zekerheid te krijgen vanuit hun werkgever’, reageert Joke van der Velpen, manager Wet- en Regelgeving bij Visma | Raet. ‘Dit onderzoek laat echter zien dat werkgevers nog aardig wat werk te verzetten hebben als het daarop aankomt. Het is belangrijk dat zij hun oproepkrachten komende periode meenemen in de wijzigingen die worden doorgevoerd. Want ondanks de val van het kabinet, komt deze wetgeving er op termijn sowieso. Door nu al het nodige voorwerk te doen, kan iedereen zich voorbereiden op wat komen gaat. Dat neemt een stuk onrust en onzekerheid weg.’
#7. Opnieuw betaald solliciteren: 250 euro per uitnodiging
Sollicitanten betalen: we schreven er al eerder over (zoals hier en hier). In augustus 2023 kwam er een nieuw voorbeeld bij, toen Schipper Kozijnen uit het Noord-Hollandse Opmeer bekend maakte 250 euro te bieden voor elke kandidaat die op gesprek komt voor een functie als montagemedewerker. ‘Echt een primeur voor de arbeidsmarkt’, aldus HR-manager Sjoerd Sneek. ‘Ons bedrijf hecht waarde aan een goede sollicitatie. Dat is een proces van wederzijdse kennismaking, elkaar meenemen in waar wij voor staan en het afstemmen van ambities. Dat is een intensief traject en daar stellen we graag iets tegenover.’
Geschikte kandidaten zonder ervaring of achtergrond in de branche krijgen bij Schipper Kozijnen vanaf dag 1 een interne opleiding waarbij ze binnen een jaar worden klaargestoomd voor een vast dienstverband. ‘Betaald solliciteren’ is overigens ook in Nederland niet helemaal nieuw. Zo pleitte ook FNV Young & United er eerder dit jaar nog voor, en noemde daarbij toen een streefbedrag van zo’n 50 euro per sollicitatie. Al viel destijds vooral de datum van dit pleidooi op, en hoorden we er sindsdien weinig meer van…
#8. Cartoon van de maand
Bron: van9tot5
Iets over het hoofd gezien?
In de rubriek ‘De maand in werving’ belichten we trends en ontwikkelingen voor iedereen in de wereld van recruitment. In augustus 2023 iets belangrijks over het hoofd gezien? Meld het ons!
Beluister de podcast
Liever luisteren? Martijn Hemminga en Peter Boerman maken ook elke maand een podcast over dit nieuwsoverzicht. Beluister hier de meest recente opname:
Lees ook
- De maand in werving: 7 dingen die ons opvielen in juli 2023
- De maand in werving: 7 dingen die ons opvielen in juni 2023 (met podcast)
- Demaand in werving: 7 dingen die ons opvielen in mei 2023 (met podcast)
- 7 dingen die ons opvielen in april 2023 (met podcast)
- 7 dingen die ons opvielen in maart 2023 (met podcast)
- Alle maandoverzichten
Credit beeld boven