Een afwijzing is nooit leuk. Maar als recruiter móet je deze kunst toch beheersen, stelt Martijn Smit. ‘Wees dus altijd eerlijk, duidelijk en correct. Wat nu niet past, past immers later wellicht wel.’

Het lullige is: ik schrijf mijn columns vaak een paar weken vooruit. Het leven van een employer branding-man gaat immers niet over rozen, maar vooral over gesprekken met opdrachtgevers, partners en onze technology-jongens bij HROffice. Wij produceren momenteel meer werkenbij-websites dan Aaltje Vincent sollicitatieboeken. Dus dan komen de columns soms een beetje tussen de bedrijven door, en werk ik wel eens op voorraad.

Er werd al snel wild gespeculeerd

Zo ging mijn blog van vorig week over de liefde en over iemand vinden in je talentpool. Deze column had ik al een paar weken eerder geschreven. Ik had het over een kandidaat in mijn talentpool, die ineens in haar proeftijd zat. Omdat ik haar naam niet genoemd had, werd al snel wild gespeculeerd over wie ik aan het daten was. Laat ik direct duidelijk zijn: het was niet Gusta Timmermans.

Wat kan toch veel veranderen in een paar weken…

Wat kan er toch veel veranderen in een paar weken… Een gevoel van leegte maakt zich inmiddels van mij meester. Ik denk dat ik hierover niet verder hoef uit te wijden: wat ik dacht dat heel mooi was, was toch niet mooi genoeg voor haar. Waar ik dacht dat het om een vaste aanstelling ging, zag zij mij meer als een interim oplossing. Ik was alleen even vergeten aan de redactie te vragen mijn ingestuurde stukje toch maar niet te plaatsen.

Waar ik dacht dat het om een vaste aanstelling ging, zag zij mij meer als een interim oplossing…

Vanwege de wilde speculaties die daarop ontstonden, kreeg ik op een gegeven moment in mijn stacaravan door dat het artikel toch geplaatst was. Geeft niets, want het deed me eens te meer beseffen hoeveel recruitment op de liefde lijkt. Deze week wil ik het dus hebben over: afwijzen. Een kunst die elke recruiter moet beheersen.

‘Google Die Persoon, Recruiter!’

Het recruitmentproces heeft veel van de paringsdans van de paradijsvogel. Het begint met veel bombarie. Eerst doet de recruiter een dansje. Daarna doet (hopelijk) de kandidaat zijn/haar dansje. Wij bekijken elkaar van top tot teen. De kandidaat op jouw werkenbij-site. Jij kijkt op hun Facebook, insta, LinkedIn en alle andere social shit die je kunt vinden.

Het recruitmentproces heeft veel weg van de paringsdans van de paradijsvogel

Als je date via Tinder, doe je dat natuurlijk ook. GDPR is leuk, maar voor een beetje recruiter staat die afkorting nog steeds voor ‘Google Die Persoon, Recruiter!’. Dat doe je toch ook als je iemand net gaat daten? En laten we eerlijk zijn: voordat wij onze werkgeversliefde verklaren, willen wij ook wel weten wat wij in huis halen.

Haar in de plooi, leuk pakske aan

De eerste kennismaking is precies hetzelfde als een eerste date. Je komt niet graag bij je date met een meurende bakkes en klotsende oksels. Daarom doe je je haar in de plooi en trek je je leukste pakske aan. Je wilt het liefst zeggen: doe mij maar wat drank, tegen de zenuwen. Maar ach, het recruitmentmeisje neemt een verse muntthee met gemberschaafsels. Dus als kandidaat neem je dan ook maar een kop koffie. Met suiker? Ja, graag.

Ben je een SOA?

De recruiter gaat vervolgens net als een kritische geliefde op zoek naar: wat ga jij mij brengen? Wat kan ik jou geven? En wat verwacht je van mij? Ben je een SOA (‘Solliciteert Op Alles’), c.q. met hoeveel mensen ben jij nog meer mee aan het sollicidaten?

De gevreesde… vriendendate

Stel: je komt erachter dat je elkaar leuk vindt. Je zegt: ‘Zullen we nog een keer afspreken? Dan nodig ik ook wat vrienden uit.’ O jee. De gevreesde vriendendate. De date die het vaak maakt of breekt…

In de liefde is het de kritische yoga-BFF, in het bedrijfsleven heet dat: de lijnmanager

In de liefde gaat het dan om de kritische yoga-BFF die alle mannen kut vindt en parttime psycholoog is. Die BFF heet in het bedrijfsleven: de lijnmanager. Je hebt er als recruiter alles aan gedaan om een positief beeld neer te zetten van je organisatie en de lijnmanager opent met: ‘Goh, volgens mijn recruitment-BFF ben jij top. Maar ik vind je nu al ruk. Ga uit mijn ogen, stuk verdriet.’

Tja, en je weet: als jouw BFF hem niet moet, wordt het niks. Zo zou ik nooit een relatie beginnen als mijn BFF Patrick haar niet leuk vindt. Gelukkig is het een flexibele jongen.

Een pleister eraf trekken

Maar ja, dan die afwijzing. Het is een beetje als een pleister eraf trekken. Ik kies altijd voor de: ‘Het ligt niet aan jou, het ligt aan mij’-aanpak. Uiteraard met daarbij de: ‘Maar we kunnen toch vrienden blijven op social?’ Je hoopt natuurlijk dat de ander dan niet zegt: ‘Nou, die was echt psycho. Die wilde dat ik 24/7 klaarstond, er was weinig groei mogelijk en ze wilden ook nog dat ik mijn weekenden opgaf.’

je wil de afgevallen kandidaten – net als je geliefde – met een warm gevoel achterlaten

Nee, je wil de afgevallen kandidaten – net als je geliefde – juist met een warm gevoel achterlaten. Goed communiceren over de reden dat je het uitmaakt is hierin key. Doe het altijd persoonlijk, bij voorkeur zelfs face-to-face, gebruik FaceTime, bel, maar doe het nooit met een app of een mail. Daar krijg je alleen maar gelazer van.

Je wonden likken en doorzoeken

Ooit hoop je elkaar immers weer tegen te komen. Je werkt immers in hetzelfde vakgebied. En wat nu wellicht niet past, past wellicht in een andere fase, of wellicht bij een ander bedrijf. Hoe spijtig een afwijzing ook is, soms moet je je wonden likken en doorzoeken. Mensen afwijzen is niet leuk, maar wees altijd eerlijk, duidelijk en correct. Ik blijf het zeggen: recruitment is net de liefde.

Martijn Smit werkt bij Adver-Online als HR & Recruitmentstrateeg.

Lees ook van Martijn:

• Op zoek naar echte liefde? Vergeet je talentpool niet
• Waarom ik nooit een theezak zal aannemen (en andere gedachten over discriminatie)
• Zeg, heb jij een mosselpan?
• Zo beleeft een 16-jarige puber zijn candidate experience

Alle artikelen van Martijn