Word je een betere IT’er als je een bril draagt? Veel recruiters blijken te denken van wel. Althans, volgens onderzoek van Isamar Troncoso, assistent-professor bedrijfskunde aan de Harvard Business School. Zij concludeert dat werkgevers die gebruik maken van online talentplatforms om bijvoorbeeld ontwikkelaars te vinden hun profielfoto’s meewegen in de uiteindelijke selectiebeslissingen. En dat je daarbij meteen een streepje voor hebt als je een bril draagt, en liefst ook nog een baardje hebt – dus: man bent. En als je op de foto dan ook nog je laptop in beeld hebt, dan geloven opdrachtgevers helemaal wel dat het snor zit.
‘Hier geldt natuurlijk ook nog steeds het oude gezegde dat uiterlijk kan bedriegen.’
Het onderzoek van Troncoso kwam voort uit haar eigen ervaring als gebruiker van dit soort platforms. ‘Ik besefte het contrast met de echte wereld, waar we meestal geen foto’s delen als we solliciteren.’ Maar op platforms gebeurt dat dus wel, en vooral door ‘gehaaste werkgevers’, stelt ze vast. Zulke werkgevers denken aan de hand van de foto’s te kunnen checken of mensen geschikt zijn voor de klus. ‘Al geldt hier natuurlijk ook nog steeds het oude gezegde dat uiterlijk kan bedriegen.’
Weinig relatie met prestatie
In feite is het ‘juiste’ uiterlijk nauwelijks gerelateerd aan andere maatstaven voor de kennis en prestaties van freelancers, merkt de studie op, die Troncoso uitvoerde met Lan Luo van de University of Southern California. In hun onderzoek keken de twee wetenschappers naar 6 maanden gegevens die in 2018 waren verzameld door Freelancer.com. Het gaat om meer dan 160.000 freelancers, meer dan 2 miljoen aanmeldingen en 63.014 voltooide opdrachten.
Ze ontdekten dat freelancers met bepaalde eigenschappen meer kans maakten op de baan, waarbij ze computer vision-technieken gebruikten om te helpen bij de beoordelingen. Het onderzoek keek naar een aantal kenmerken waar werkgevers op letten bij foto’s om te beoordelen of een kandidaat geschikt is. En het is een effect, merkt Troncoso op, dat ‘verder gaat dan demografie en schoonheid’. Waarbij opgemerkt zij dat wat het uiterlijk ‘precies goed’ maakt, wel afhangt van de baan. Voor grafisch ontwerpers is het bijvoorbeeld beter om vrouw te zijn en een professionele foto van hoge kwaliteit te hebben (met een klein plusje voor een bril). Troncoso’s tips voor programmeurs: laat een baard groeien en houd een computer zichtbaar.
Net 5% salarisverhoging
Zulke visuele kenmerken op je profielfoto zijn zelfs vergelijkbaar met een salarisverhoging van 5%, aldus de onderzoekers. Het juiste uiterlijk hebben was ook vergelijkbaar met 0,3% meer sterren in de beoordeling van een freelancer, wat significant is, gezien de zware concurrentie voor werk. ‘Profielfoto’s aanmoedigen of verplichten kan de kansen schaden van freelancers die er ‘niet uitzien’ en onbedoeld ervoor zorgen dat werkgevers minder nadruk leggen op aantoonbaar minder luidruchtige signalen van de kwaliteit van freelancers (zoals reputatie en prestatievariabelen)’, schrijven de auteurs.
‘Profielfoto’s aanmoedigen of verplichten kan de kansen van freelancers die er ‘niet uitzien’ schaden.’
Opdrachtgevers op dit soort platforms – vaak eigenaren van kleinere bedrijven of individuen zonder uitgebreide ervaring met de inhuur van personeel – lijken foto’s te gebruiken in de laatste fase van het besluitvormingsproces om te kiezen tussen freelancers met vergelijkbare beoordelingen, aldus het onderzoek. ‘De bevindingen ondersteunen ons vermoeden dat percepties van geschiktheid voor een baan verder kunnen gaan dan bekende vooroordelen als geslacht, ras en schoonheid, en dat ze specifiek zijn voor een bepaalde functiecategorie’, aldus Troncoso.
Lees ook
- Knappe vrouw wordt tot wel 8 keer vaker uitgenodigd op sollicitatiegesprek
- Te oud, te zwaar, geen glimlach: recruiters discrimineren nog steeds behoorlijk op uiterlijk
- #ILookLikeAnEngineer: hoe een recruitmentactie een wereldwijde beweging werd