Tricky sollicitatievragen? Brainteasers? Ze zeggen niets over de kandidaat, maar meer over – vooral – het narcisme en sadisme van de recruiter die ze stelt, blijkt uit nieuw onderzoek.
Hoeveel pingpongballen passen er in een jumbojet? Hoe lang duurt het om elk raam in Londen te wassen? En hoeveel boeken verschijnen elk jaar? Vragen die nog steeds worden gesteld in sommige sollicitatiegesprekken, vooral bedoeld om de kandidaat uit z’n tent te lokken en – zoals verondersteld – het ‘probleemoplossend vermogen’ te testen. Maar de voorspellende waarde van zulke brainteasers is onzin, blijkt uit nieuw onderzoek, gepubliceerd in Applied Psychology.
‘Brainteasers verraden weinig’
Sterker nog: ‘Zulke brainteasers verraden weinig over de persoonlijkheid en intelligentie van de kandidaat, maar vooral veel over het karakter van degene die de vragen stelt’, aldus Scott Highhouse, hoogleraar aan Bowling Green State University en co-auteur van de studie. Google is een van de bekendste bedrijven die jarenlang zulke moeilijke vragen aan sollicitanten stelde, maar is daar al een paar jaar mee gestopt, juist ook omdat zulke vragen vooral gemeen blijken te zijn, in plaats van voorspellend.
Drie soorten vragen onderzocht
Om tot hun conclusie te komen, gaven de onderzoekers aan 736 volwassenen verschillende sollicitatievragen om te stellen. Daaruit konden ze drie soorten kiezen: traditionele vragen (‘Kun je goed luisteren?’), gedragsvragen (‘Vertel eens over wat je deed toen je laatst een fout maakte’) en de brainteasers. Vervolgens kregen deze proefpersonen ook allemaal een persoonlijkheidstest in te vullen.
‘Ook mensen die zeggen te geloven in het belang van intuïtie, geven kandidaten graag brainteasers’
Uit de analyse die volgde bleek dat vooral degenen die goed scoorden op ‘narcisme’ en ‘sadisme’ een voorkeur aan de dag legden voor de tricky vragen. Opvallend: het waren niet alleen sadisten, maar ook mensen die zeiden te geloven in het belang van intuïtie die graag zulke selectievragen stelden.
‘Loop maar weg bij zo’n vraag’
Een tweede experiment in het onderzoek liet zien dat het gebruik van brainteasers verraadt dat zulke interviewers zich niet kunnen inleven in het perspectief van de kandidaat. Genoeg redenen om met zulke vragen te stoppen dus. De onderzoekers raden kandidaten zelfs aan om weg te lopen zodra een recruiter zo’n tricky vraag stelt. ‘Je kunt je sollicitanten beter op een gestructureerde manier vragen hoe ze met een hypothetische situatie omgaan. Dat zegt veel meer over hoe goed ze zullen presteren dan of ze al dan niet een raadseltje kunnen oplossen.’