Het artikel gaat hieronder verder.
Werkzoekenden krijgen regelmatig te horen van UWV-coaches dat ze hun zelfbeeld moeten herzien zo blijkt uit het Volkskrant-artikel. Schaamte en onzekerheid sluipen stilletjes hun zoektocht naar werk binnen, waarbij ze zich vaak meer beoordeeld voelen op hun situatie dan op hun vaardigheden. Dat helpt het zelfvertrouwen niet, en maakt de zoektocht niet bepaald makkelijker. Toch blijft de arbeidsmarktkrapte hot topic.
Het lijkt soms alsof werkgevers nauwelijks nadenken over het stigma dat werkzoekenden met zich meedragen.
Ondertussen lijkt het aan de andere kant van de tafel alsof werkgevers nauwelijks nadenken over het stigma dat werkzoekenden met zich meedragen. De Nationale Werkbezoekdag op 20 november is daarvan een sprekend voorbeeld. Bijna 2.000 werkzoekenden schreven zich inmiddels in, maar het aantal werkgevers dat meedoet blijft behoorlijk achter. En dat terwijl ruim de helft van de werkgevers nog altijd flinke personeelstekorten verwacht, volgens cijfers van onderzoeksorganisatie TNO.
Hoe serieus zijn die ‘tekorten’?
De kritiek op het almaar roepen dat er personeelstekorten zijn is groeiende. Een van de criticasters is Anne Pieter van Dijk, coördinator bij Oxfam Novib. In navolging van onder meer de afscheid nemende hoogleraar Paul de Beer zegt hij dat de vergrijzingsproblemen die werkgevers en politieke partijen zoals VVD en BBB aandragen, vaak overdreven zijn. In een opiniestuk bij BNNVara wijst hij erop dat het totale aantal betaalde arbeidsuren in Nederland helemaal niet daalt, maar juist stijgt, volgens CBS-cijfers. Het is juist de discriminatie op de arbeidsmarkt die volgens hem voor het (hardnekkige) probleem zorgt.
Werkzoekenden met een niet-Nederlandse naam, ouderen en mensen met een beperking krijgen nog altijd stelselmatig de ene afwijzing na de andere, ondanks alle beloften inclusiever te zijn. Ondertussen is Nederland ‘kampioen onzekere contracten’, met enorm veel uitzendcontracten, tijdelijke contracten, en arbeidsmigranten, afhankelijk van precaire arbeidsvoorwaarden. Voor meer zekere banen blijven ook volgens hoogleraar Didier Fouarge veel werkgevers nog steeds hangen aan het papiertje en de ‘juiste’ ervaring.
Gebrek aan werk = handicap
Dat merkt ook Saskia Rosmalen, directeur van Onbeperkt aan de Slag. In haar werk komt zij dagelijks in aanraking met mensen die buiten de boot te vallen op de arbeidsmarkt. ‘Als je een arbeidsbeperking hebt is werken bijvoorbeeld helemaal niet vanzelfsprekend. Veel werkgevers staan niet te springen om je in dienst te nemen. Sinds 2013 beloven de Nederlandse werkgevers op korte termijn banen voor mensen met een arbeidsbeperking. Met steeds weer nieuwe initiatieven en afspraken geven zij 1,2 miljoen mensen keer op keer hoop op eerlijke kansen die ze nooit krijgen. Dat moet nu echt anders.’
80% van de werkgevers heeft geen beleid om mensen met een beperking aan werk te helpen.
Zij haalt onderzoek aan waaruit blijkt dat slechts 14,7% van de bedrijven plaatst daadwerkelijk mensen met een beperking. Nog eens 5% beweert wel een actief beleid te hebben, maar biedt geen baan voor mensen met een arbeidsbeperking. En 80% van de werkgevers heeft zelfs geen beleid en doet ook verder niets om deze mensen aan werk te helpen. Onbegrijpelijk, aldus Rosmalen. Reden waarom haar organisatie ook een campagne is gestart onder het motto: ‘Gebrek aan werk is eigenlijk nog mijn grootste handicap.’
Beloftes nakomen
Met enerzijds ruim 400.000 vacatures en anderzijds alleen al ruim 10.000 gemotiveerde kandidaten in het eigen netwerk, vaak zelfs beschikkend over een hbo-opleiding of hoger, is het volgens Rosmalen ‘allang niet meer de vraag óf mensen met een arbeidsbeperking kunnen werken, maar wanneer werkgevers hun beloftes eindelijk nakomen. Een groot deel van de mensen met een arbeidsbeperking heeft nog steeds geen enkele kans gehad op een baan. De overgrote meerderheid is zelfs nog nooit uitgenodigd voor een eerste gesprek.’
‘Kijk in de spiegel en kom je afspraken na. Wie laat zich hier nu beperken?’
Ze roept werkgevers in Nederland direct op: ‘Kijk in de spiegel en kom je afspraken na. Want wie laat zich hier nu beperken?’ Dé oplossing voor een krappe arbeidsmarkt is vooral een ruimere blik. Haar organisatie moedigt werkgevers aan om vandaag nog actie te ondernemen door zich als partner aan te melden via onbeperktaandeslag.nl. ‘De tijd voor verandering is nu, en de kandidaten staan klaar. En vind jij het ook belangrijk dat mensen met arbeidsbeperking een baan krijgen? Teken dan hier de petitie.’
Out-of-the-box-denken
Even uit de eigen bubbel stappen en tijdens iets als de Werkbezoekdag vrijblijvend in gesprek gaan over interesses en talenten zou werkgevers misschien een bredere kijk geven. De volgende vraag is dan natuurlijk: hoe haal je hen over om ook de minder ‘perfecte’ cv’s serieus te bekijken? De Werkbezoekdag laat in ieder geval zien dat een simpele face-to-face ontmoeting vaak wonderen kan doen. Online zijn er bijvoorbeeld al 143 matches gemaakt. Sommige werkzoekenden bieden misschien geen perfecte ervaring, maar hun motivatie, leergierigheid of uitgebreide netwerk zijn even waardevolle troeven, zo blijkt.
Het staat daarbij wel voorop dat werkgevers en recruiters wat vaker out-of-the-box durven denken. Een mooi voorbeeld? De samenwerking tussen Optisport en Donker Groen. Optisport heeft werk in de winter, Donker Groen in de zomer. Samen vonden ze (met het UWV) een creatieve oplossing: werknemers detacheren om seizoensgebonden werk te ondersteunen. Simon Slegers, communicatieadviseur bij UWV: ‘De seizoenen sluiten bijna naadloos op elkaar aan en ook de aard van het werk kent overeenkomsten: rijden op de maaimachine lijkt wel wat op de ijsdweilmachine, en onderhoud van groen valt te vergelijken met onderhoud van ijs.’
Potentieel boven profiel
Innovatief denken helpt werkgevers en recruiters zich te richten op wat iemand wel kan in plaats van wat hij of zij mist. Het UWV stelt in de jaarlijkse publicatie Regio in Beeld bijvoorbeeld al voor om werk anders te organiseren en technologie en scholing te gebruiken om personeel te vinden en te behouden. De oproep van Stichting JobOn bij de Nationale Werkbezoekdag van 20 november is in ieder geval duidelijk. ‘Mobiliseer als HR-medewerker nou eens één of twee collega’s die op 20 november één uurtje beschikbaar zijn om jouw organisatie in de spotlight te zetten. Inschrijven kan nog.’
Meer lezen?
- Dit zijn 50 van de meest schaarse beroepen voor 2025
- 6 x Mathijs Bouman over de krapte: ‘Ontkennen vergrijzing is geen beleid’