De coronacrisis heeft er behoorlijk ingehakt op de arbeidsmarkt. Zo daalde de omzet van Randstad Holding, om maar een voorbeeld te noemen, in het tweede kwartaal met maar liefst 26 procent. Iets minder ‘op rood’ dan verwacht, maar toch. En dat is eigenlijk exemplarisch voor de hele arbeidsmarkt, blijkt uit de cijfers over het tweede kwartaal van 2020 van het Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek (AGO) en de Arbeidsmarktupdate van Intelligence Group, Jobdigger en OnRecruit.
Er waren in het tweede kwartaal bijna 50.000 minder actieve baanzoekers waren dan begin dit jaar.
De algemene conclusie: de cijfers tonen weliswaar een (behoorlijke) verslechtering, maar de arbeidsmarkt is nog steeds krap en talent is nog altijd schaars en lastig te werven. Dat heeft een aantal oorzaken. Zo is de groep die vanuit loondienst solliciteert sterk afgenomen. Het zijn op dit moment vooral jongeren, flexwerkers, (aankomend) werklozen en zzp’ers die reageren op openstaande vacatures. Ook zijn er veel mensen gestopt met het zoeken naar een baan: in het tweede kwartaal lag de gemiddelde arbeidsmarktactiviteit op 11,5%, wat betekent dat er bijna 50.000 minder actieve baanzoekers waren dan het kwartaal daarvoor.
Veel seinen op rood
Wel staan er inmiddels een boel seinen ‘op rood’. De werkloosheid loopt razendsnel op, het aantal WW-uitkeringen stijgt en de werkgelegenheid daalt. Sinds het begin van de coronacrisis zijn er 28% minder vacatures, waarbij de sterkste daling uit het bedrijfsleven kwam (-37%). Hierin is de laatste weken wel sprake van een (zeer licht) herstel, maar bij bureaus en bemiddelaars – die te maken hadden met minder vraaguitval (-23%) – is dit herstel nog minder zichtbaar.
Het goede nieuws: veel jongeren die in het begin van de crisis hun werk verloren, vonden relatief snel nieuw werk.
Het goede nieuws is dat veel jongeren, bijbaners en flexwerkers, die in het begin van de coronacrisis hun werk verloren, relatief snel weer nieuw werk vonden in het tweede kwartaal. Bijna 1,6 miljoen mensen vonden (ander) werk in dit kwartaal. Maar andere signalen duiden weer wel op een afnemende schaarste op de totale breedte van de arbeidsmarkt. Zo neemt de vacaturedruk snel af, net als de sourcingsdruk, vergeleken met dezelfde periode in 2019. En juist dit laatste cijfer is zeer voorspellend voor schaarste op de arbeidsmarkt.
Mixed signals dus
Mixed signals dus, stelt Intelligence Group-directeur Geert-Jan Waasdorp. ‘De krapte en schaarste blijven groot, tijdelijke en flexcontracten worden nog steeds omgezet naar vaste contracten als gevolg van de WAB en de sourcingsdruk blijft historisch hoog. Tegelijkertijd is in grote delen van de arbeidsmarkt vraaguitval, dreigt ontslag en zijn werknemers gestopt met een andere baan zoeken. De objectieve cijfers laten een goede arbeidsmarkt zien. De trends en signalen daaronder bewegen allemaal in sneltreinvaart richting een meer sombere nieuwe realiteit.’
Metaalgieters en IT-opleiders kennen een sterk groeiende vraag.
Op macroniveau blijft de schaarste groot. Op sector- en beroepsniveau zijn de verschillen zelfs nog nooit zo groot geweest, stellen de onderzoekers. Beroepen als opleiders informatietechnologie, arbeiders in tuin-, akker- en landbouw, metaalgieters of leidinggevenden op gebied van maatschappelijk werk maken een sterk groeiende vraag mee. Daarentegen is er veel minder vraag meer naar beroepen als pompbedienden, reisbegeleiders en restaurantmanagers.
Top 20 grootste dalers in vacaturevraag
| Rank | Beroepen | Vraagdaling t.o.v. Q2-2019 |
| 1 | Pompbedienden | -78% |
| 2 | Reisbegeleiders en stewards | -73% |
| 3 | Interviewers voor enquêtes en marktonderzoek | -71% |
| 4 | Verkopers in fastfoodrestaurants en snackbars | -70% |
| 5 | Afwerkers van drukwerk en boekbinders | -69% |
| 6 | Ongeschoolde arbeiders in de veeteelt | -69% |
| 7 | Technici en assistenten op het gebied van de fysiotherapie | -68% |
| 8 | Postboden en postsorteerders | -68% |
| 9 | Restaurantmanagers | -68% |
| 10 | Dekpersoneel op schepen e.d. | -66% |
| 11 | Organisatoren van conferenties en evenementen | -63% |
| 12 | Hotelreceptionisten | -63% |
| 13 | Barpersoneel | -62% |
| 14 | Gegevensinvoerders | -61% |
| 15 | Ongeschoolde arbeiders in de industrie | -58% |
| 16 | Demonstrateurs | -58% |
| 17 | Bestuurders van motorrijwielen | -57% |
| 18 | Farmaceutisch technici en apothekersassistenten | -56% |
| 19 | Financieel en beleggingsadviseurs | -56% |
| 20 | Opticiens | -56% |
Bron: Jobdigger, bewerkt door Intelligence Group
Meer weten?
Op dinsdag 21 juli om 13.00 geven Inge Vuik (Intelligence Group) en Loek van Soest (Jobdigger) een gratis webinar waarin ze een korte update geven van de effecten van corona op de arbeidsmarkt. Staan de seinen allemaal op rood? Of zijn er ook lichtpuntjes te ontwaren? Ook bespreken ze het belang van (actuele) data in zowel de recruitment- als mobiliteitsmarkt en besteden ze aandacht aan innovaties op het gebied van recruitment en mobiliteit en de vraag en ontwikkeling van skills.