Een puur ‘zakelijke transactie’. Waarbij sociale contacten, erkenning en voldoening uit hun werk minder tellen, en het er juist om gaat zoveel mogelijk voldoening uit je maximale vrije tijd te halen. Dat is het beeld dat oprijst uit het Talent Trends 2023-onderzoek van PageGroup, waarvoor wereldwijd 70.000 respondenten werden ondervraagd. ‘Mensen “verkopen” hun tijd aan de werkgever en willen goed daarvoor betaald worden, maar zijn minder betrokken dan vroeger. Dat biedt werkgevers een weinig rooskleurig perspectief’, aldus Joost Fortuin, Senior Managing Director bij de Nederlandse afdeling van de werving- en selectiespecialist.
76% zou overwegen van baan te veranderen, en niet omdat ze nou zo ontevreden zijn.
Uit het onderzoek blijkt dat in Nederland 8 op de 10 mensen die in het afgelopen jaar aan een nieuwe baan zijn begonnen nu alweer open staan voor nieuwe kansen – en dit geldt ongeacht leeftijd, geslacht, huidige functie en bedrijfstak. Van de respondenten zou 76% een nieuwe baan overwegen en 39% is zelfs actief op zoek naar (ander) werk. Dit komt niet voort uit ontevredenheid met hun huidige baan – maar liefst 64% van de ondervraagden is tevreden met zijn functie en 70% is tevreden met zijn huidige salaris. Desondanks zijn dus veel kandidaten bereid om hun baan op te zeggen en betere opties voor zichzelf te zoeken.
Blijvend effect
Fortuin verwacht dat dit effect blijvend is. ‘De kandidaat heeft de touwtjes in handen’, zegt hij. ‘Dat was al even zo, maar dat was altijd conjunctureel. We gaan nu zien dat zelfs bij een lage conjunctuur de kandidaten aan het stuur zitten – vanwege allerlei maatschappelijke en demografische invloeden. Denk aan vergrijzing, maar ook de enorme verhoging van zelfstandigheid in de beroepsbevolking van mensen die het ondernemerschap combineren met werken.’
Het onderzoek wijst uit dat een goed salaris kandidaten wel aantrekt, maar medewerkers niet behoudt.
Het onderzoek wijst uit dat een goed salaris kandidaten wel aantrekt, maar medewerkers niet behoudt, terwijl werkgevers massaal de portemonnee trekken en zo denken het probleem op te lossen. De oplossing zit volgens Fortuin in aandacht voor het welzijn van medewerkers. Flexibiliteit en work/life balance zijn daarin volgens hem het belangrijkst. ‘Work-life balance heeft de grootste invloed op de medewerkerstevredenheid en dus op het behoud van medewerkers. Slechts 2 op de 10 mensen gaf aan dat carrièresucces voor hen boven work/life balance en mentale gezondheid staat.’
Flexibiliteit must-have
Het onderzoek laat zien dat 64% zelfs een promotie zou afwijzen als ze denken dat die een negatief effect zal hebben op hun welzijn. Flexibiliteit is hierbij het sleutelwoord, een rechtstreeks gevolg van de pandemie en de digitale revolutie, aldus Fortuin. Wat daarin voor werknemers belangrijk is? Vooral: het aantal werkuren (75%) en de beschikbaarheid van een hybride werksysteem (59%).
‘Kandidaten laten zich niet meer overtuigen door argumenten over het vervullen van een missie of een geweldige sfeer.’
‘Steeds meer mensen zien hun baan als een middel om hun doel te bereiken en niet langer als een bron van levensvervulling’, constateert Fortuin. ‘De emotionele voordelen van passie en verbondenheid die velen uit hun werk haalden, vervangen ze nu door betere alternatieven uit hun privéleven. In deze nieuwe realiteit is beloning een nog sterkere motivatie om van baan te veranderen. Kandidaten verwachten een eerlijk salaris voor hun geïnvesteerde tijd en energie en laten zich niet overtuigen door argumenten over het vervullen van een missie of een geweldige sfeer.’
Wat kan de werkgever voor mij betekenen?
Het is een beetje zoals de makelaar die zegt dat slechts 3 dingen belangrijk zijn: locatie, locatie, en locatie. Bij baanzoekers blijkt het uiteindelijk toch te gaan om salaris, salaris, salaris. Zo gaf 62% van de Nederlanders in het onderzoek aan dat salaris de factor is met de meeste invloed als ze een vacaturetekst lezen. Fortuin: ‘Ik zie een ommekeer bij werknemers. Het gaat niet meer om ‘wat kan ik betekenen voor de werkgever?’ maar ‘wat kan de werkgever voor mij betekenen?’. Onbewust willen medewerkers zichzelf op geen enkel vlak tekort te doen. Daardoor benchmarken ze hun arbeidsvoorwaarden en zoeken ze continu betere opties.’
‘Als er ergens anders een aantrekkelijker totaalpakket ligt, is de overstap zo gemaakt.’
Als er ergens anders een aantrekkelijker totaalpakket ligt, is de overstap zo gemaakt, ziet hij. Daarbij gaat het overigens niet alleen om salaris, maar ook om flexibiliteit en loopbaanontwikkeling. ‘Het is duidelijk dat de relatie die mensen met hun baan hebben, is veranderd. Evenwicht tussen werk en privéleven, een concurrerend salaris en goede carrièrevooruitzichten zijn niet-onderhandelbaar geworden. Ook zijn steeds meer mensen bereid hun huidige functie op te geven om dat ergens anders veilig te stellen’, vult Nick Kirk, Global CEO van PageGroup, zijn Nederlandse collega aan.
Dag, loyaliteit
Het onderzoek past bij de cijfers van de laatste tijd. Maar liefst 1,8 miljoen mensen wisselden vorig jaar van werkgever – een absoluut record. Dat zijn er ruim 335.000 meer dan in 2021. En dit is dan nog los van de interne mobiliteit bij werkgevers, zo blijkt uit het rapport Verloopcijfers 2022 van onder meer de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie. En die trend lijkt in 2023 nog niet echt gekeerd.
‘Werknemersloyaliteit wordt nu eerder als uitzondering dan als regel beschouwd.’
‘Werknemersloyaliteit wordt nu eerder als uitzondering dan als regel beschouwd’, aldus Fortuin, die verwacht dat de onophoudelijke cyclus van snel ontslag nemen als het even niet bevalt ook niet snel zal afnemen. ‘Het is een nieuwe norm geworden in een tijdperk van verandering. Er heeft een drastische verschuiving plaatsgevonden in de machtsdynamiek op de werkplek. Werknemers zetten zichzelf nu op de eerste plaats.’