Sommigen vrezen het met grote vreze, anderen kunnen niet wachten op de volgende verbetering. Maar hoe dan ook: generatieve A.I. heeft de afgelopen 2 jaar al grote invloed gehad op de wereld van recruitment. En gezien de eigenschap zichzelf steeds te kunnen verbeteren, staan we aan de vooravond van verdere verandering. Maar wat houdt die precies in? We werpen een blik op 7 min of meer nieuwe, verrassende inzichten over de rol van GenAI op de arbeidsmarkt.
#1. Echt veel minder schrijf- en designbanen
Gaat GenAI werkelijk banen vervangen? Daar lijkt het wel op. Althans, als je onderzoek mag geloven van Harvard Business Review. Ze analyseerden daarvoor 2 jaar lang (van juli 2021 tot juli 2023) de aangeboden 1.388.711 vacatures op een bekend freelancersplatform, en ontdekten na de introductie van ChatGPT een afname van 30,37% in ‘schrijfbanen’, van 20,62% in software-, app- en webontwikkeling en van 10,42% in engineering-vacatures.
Een vergelijkbare omvang van de daling in de vraag zagen ze na de introductie van populaire A.I.-tools voor het genereren van afbeeldingen (zoals Midjourney, Stable Diffusion en DALL-E). Binnen een jaar na de introductie van zulke tools om afbeeldingen te genereren daalde de vraag naar freelancers voor grafisch ontwerp en 3D-modellering met 17,01%. ‘Bovendien merkten we dat er in de loop van de tijd geen tekenen waren van een herstel van de vraag, wat een groeiende trend van baanvervanging onthulde’, aldus de onderzoekers.
#2. Aan de andere kant: ook veel meer werkzoekenden
Er is ook een andere kant van dit verhaal, en dat is de kant van de werkzoekenden in deze richting. En daar viel juist een flinke toename van 8,57% te zien in aantal sollicitanten voor dit soort banen, aldus de onderzoekers. Wat er volgens hen op duidt dat de concurrentie door de opkomst van GenAI behoorlijk toeneemt. Iets wat ze ook bevestigd zien in een analyse van het Google-zoekgedrag na de introductie van ChatGPT. Hier blijken ‘automatiseringsgevoelige’ banen als schrijven en softwareontwikkeling ineens veel meer belangstelling op te roepen als meer ‘handmatige’ banen als audio- en videoservices.
‘Hoe hoger het zoekvolume, hoe waarschijnlijker het is dat de sector is beïnvloed door generatieve A.I.’, aldus de onderzoekers. ‘Dit suggereert dat sectoren met een groter publiek bewustzijn over het potentieel van generatieve A.I. een grotere daling in de vraag naar freelancers ervaren.’ Wel laat hun onderzoek zien dat het aantal vacatures waarin naar ‘ChatGPT’-skills wordt gezocht, gestaag is gegroeid, met een gemiddelde toename van 0,68 vacatures per week sinds de introductie. Wat hen ertoe inspireert werkgevers op te roepen om meer in dit soort vaardigheden van hun werknemers te investeren.
#3. Maar ook: tot 4 keer zoveel vacatures voor GenAI-rollen
En dat sluit dan weer mooi aan bij recent Indeed-onderzoek in 9 landen, dat laat zien dat et aandeel vacatures waarin GenAI of gerelateerde termen worden genoemd, het afgelopen jaar enorm is gestegen, met een factor 3,5 in de Verenigde Staten en nog sneller in andere landen. Waarbij bijvoorbeeld in Singapore al opvalt hoe hoog het totaal aantal vacatures is waarin Generatieve A.I. genoemd wordt. Een land als Frankrijk blijft daar nog aanzienlijk bij achter, al is hier de relatieve stijging in afgelopen jaar wel weer erg groot.
#4. En dan vooral in data-analyse en onderzoek
Data-analyse wordt consequent gerangschikt als de sector met het hoogste GenAI-vacatureaandeel in alle 9 geanalyseerde landen. Wetenschappelijk onderzoek en software-ontwikkeling scoren ook hoog in 8 van deze landen. Buiten deze 3 sectoren varieert het gebruik van GenAI echter aanzienlijk per land, al zien we ook veel ‘information design‘ terug, en – iets minder: marketing en media & communicatie. Dit zijn volgens de onderzoekers overigens precies ‘dezelfde sectoren waar de huidige generatie GenAI-tools eerder een mens zal vervangen met een hoger aandeel gemeenschappelijke vaardigheden.’
#5. En nog weinig in accountancy en verzekeringen
Maar er zijn in het Indeed-onderzoek ook wat verrassingen te constateren. Zo keken ze naar een eerdere analyse waarin ze voorspelden welke banen en skills relatief makkelijk te vervangen zijn door A.I., en vergeleken dat met de vacaturetrends. Dan blijkt dat er bijvoorbeeld nog nauwelijks GenAI-gerelateerde vacatures te vinden zijn in sectoren waar de ‘vervangingswaarschijnlijkheid’ wel hoog is, zoals accountancy en verzekeringen. En dat terwijl in de wetenschap en kunst & wetenschap, waar juist weinig vervanging werd verwacht, relatief wel veel meer vacatures met GenAI-verwijzingen te vinden zijn.
Trends zijn in de 9 onderzochte landen moeilijk te onderscheiden: daarvoor zijn de aantallen ook nog vrij laag. Maar het valt over het algemeen wel op dat er relatief meer vacatures zijn die GenAI noemen in beroepen die een hoge ‘vervangingswaarschijnlijkheid’ hebben. ‘De GenAI-trends komen grotendeels overeen met de verwachtingen’, concluderen de Indeed-onderzoekers dan ook. Al merken ze meteen op dat GenAI-vacatures sterk geconcentreerd zijn in een relatief klein aantal sectoren, ‘wat suggereert dat de praktische waarde van deze technologie in veel sectoren nog onbewezen blijft, zelfs in sectoren waar je dat wel zou verwachten.’
#6. Het levert ook weer nieuwe banen op
En zoals altijd met automatisering: de ontwikkelingen leveren ook weer nieuwe banen op. De laatste tijd is dat het meest duidelijk in het geval van de ontwikkeling van de hippe kant-en-klare AI-agents, systemen die zelfstandig acties kunnen ondernemen om bepaalde doelen te bereiken. Zo bevestigde Salesforce recent dat het ruim 1.000 nieuwe werknemers wil aannemen om te kunnen voldoen aan de vraag naar zijn vorige maand live gegane Agentforce-oplossing, nadat het eerder dit jaar ook al bijna 2.000 nieuwe mensen aannam om dit mogelijk te maken. Nieuwe banen dus, om andere bedrijven te helpen banen te vervangen…
#7. Gaat GenAI ons straks ook leiding geven?
De onderzoeken over de invloed van A.I. op de arbeidsmarkt buitelen over elkaar heen. De laatste die we hier behandelen is Gen AI at work: Shaping the future of organizations, een recente studie van het Capgemini Research Institute. Daaruit blijkt enerzijds dat de A.I.-adoptie nu nog behoorlijk laag is, maar dat de invloed zelfs tot op leidinggevend niveau kan gaan gelden. Opvallend: momenteel gebruikt slechts 1% van de ondervraagde teams A.I. al als supervisor, dat wil zeggen: als iemand die het werk voor mensen geleidt, toewijst of prioriteert. Maar liefst 13% verwacht in de komende 12 maanden A.I. wel in deze rol te gaan gebruiken.
‘Generatieve A.I.-tools worden steeds bedrevener in het assisteren bij complexe managementtaken, wat een uitdaging kan vormen voor de status quo van organisatiestructuur en manieren van werken’, zegt Capgemini Invent-CEO Roshan Gya. ‘Generatieve A.I. heeft het potentieel om te verschuiven van een co-pilot naar een meedenker, die in staat is om strategisch samen te werken, nieuwe perspectieven toe te voegen en aannames uit te dagen.’ Van de 1.500 ondervraagde bedrijfsleiders en managers ziet 65% een groot potentieel in GenAI voor complexe strategische taken. En dus mogelijk in (deels een) vervanging van zichzelf.
Meer weten over A.I.?
Op 28 november vindt bij Headfirst in Hoofddorp het Jaarcongres AI & Recruitment plaats, dat zich met name richt op de gevolgen van de opkomst van A.I. voor de recruitmentwereld.
