Met de schaarste op de Nederlandse arbeidsmarkt neemt ook de behoefte toe aan buitenlandse kennismigranten. De wachttijden bij de IND voor dit soort migranten lopen inmiddels snel op, zo groot is het animo momenteel. Maar hoe vergaat het deze groep in Nederland eigenlijk? Om dat te onderzoeken, hebben onderzoeksbureau Intelligence Group en internationaal dienstverlener Ravecruitment de handen recent ineengeslagen, en hierover onder meer een kennisbijeenkomst georganiseerd in het Amsterdamse House of Watt. En dit zijn de 5 meest opvallende bevindingen die ze daar presenteerden.
#1. Ze vormen 4,2% van de beroepsbevolking
- Nederland telt zo’n 383.000 internationale kenniswerkers, gebaseerd op CBS-cijfers van 2016 tot 2018.
- Dat is zo’n 4,2% van de totale beroepsbevolking.
- Daarmee scoort Nederland in internationaal opzicht ondergemiddeld. In landen als Luxemburg, Zwitserland, Ierland en het VK ligt het percentage internationale kenniswerkers veel hoger.
- Van de 14 recent onderzochte Europese landen laat Nederland qua percentage kennismigranten alleen Finland achter zich.
#2. Ze zijn man, in de IT, in Amsterdam
- Het stereotype kennismigrant? Dat is vrij dominant aanwezig. Althans, onder de 275 voor dit onderzoek ondervraagde kennismigranten. Dat wil zeggen: bijna 2 op de 3 (64%) is mannelijk.
- Meer dan 6 op de 10 (61%) wonen in (de regio) Amsterdam, gevolgd door Utrecht (10%) en Den Haag (8%).
- Ruim de helft (58%) heeft een Masters afgerond, 7% heeft zelfs een PhD op zijn of haar naam.
- De meesten werken in de IT-branche (57%), en dan vooral op mid/senior-niveau.
- Bijna 2 op de 3 (65%) woont hier met een partner, al dan niet met kinderen.
- Ruim 2 op de 3 (67%) is tussen de 31 en 45 jaar oud, een kwart is jonger dan 30, en 8% is ouder dan 45 jaar.
- Grote corporates zijn voor 6 van de 10 kennismigranten de werkgever, 20% werkt voor een start-up of scale-up.
#3. Ze zijn positief gemotiveerd
- Kennismigranten van buiten de EU kiezen relatief vaak voor een internationale loopbaan vanwege politieke redenen, of de economische situatie in hun land van herkomst. Maar vaak blijkt een baan als kennismigrant ook positief gemotiveerd: ze noemen zich ‘wereldburger’ (46%), of zijn ‘op zoek naar avontuur’ (35%).
- EU-ingezeten noemen relatief vaak als reden ‘andere culturen ontmoeten/nieuwe vrienden maken’ (37% versus 21% van de niet-EU-ingezeten)
- Gevraagd waarom ze specifiek voor Nederland kiezen wordt het meest genoemd dat we hier goed Engels spreken (46%) en de prettige werk/privébalans hier (45%). Het salaris wordt slechts door 26% als belangrijke reden genoemd.
#4. Ze zijn overwegend enthousiast
- De ervaring van de kennismigrant in Nederland is overwegend positief. Meer dan 80% zegt dat ze tevreden zijn in Nederland, en een nog iets grotere groep zegt dat het leven in Nederland hen heeft doen laten groeien als persoon.
- Meer dan 2/3 voelt zich welkom in Nederland, een nog iets groter deel is zelfs van plan langer hier te blijven.
- Slechts iets meer dan 40% zegt dat het makkelijk is om in Nederland nieuwe vrienden te maken.
- Iets meer dan 20% zegt dat het hele proces om naar Nederland te verhuizen ‘complicated’ was.
#5. Velen willen blijven
- Uit PBL-onderzoek uit 2014 blijkt dat de helft van de sinds 2000 ingestroomde kenniswerkers na 8 jaar alweer is vertrokken uit Nederland. Dit onderzoek laat daarin echter een duidelijke trendbreuk zien. Bijna 6 op 10 zeggen namelijk de intentie te hebben om Nederlands staatsburgerschap aan te vragen.
- Onder niet-EU-ingezetenen is dit zelfs 77%.
- Deze groep heeft ook minder de intentie om naar het land van herkomst terug te keren (27% versus 45%).
- Ook zijn ze vaker van plan om Nederlands te leren (64% versus 43%).
- Over het geheel genomen zijn niet-EU-ingezetenen ook (iets) positiever dan de kennismigranten van binnen de EU-grenzen. Op de vraag of ze werken in Nederland zouden aanraden aan anderen (de NPS-score), scoorde de niet-EU-groep een 8,5, tegenover een 8,0 gemiddeld bij de EU-ingezetenen.
‘Zeer wenselijk’
Ravecruitment-directeur Gijs Notté noemt zelf vooral het grote verschil met het PBL-onderzoek uit 2014 als een van de meest opvallende bevindingen uit het onderzoek. ‘Waar de kennismigrant eerder vooral tijdelijk in Nederland in werkzaam was, blijkt de kennismigrant van nu vooral een permanente aanwinst te zijn’, concludeert hij. ‘Dat is zeer wenselijk om de arbeidsmarkt meer in balans te brengen en draagt bij aan economische ontwikkeling, groei van de organisatie en diversiteit en stabiliteit van het personeelsbestand.’
‘Kennismigranten die hier blijven zijn zeer wenselijk om de arbeidsmarkt meer in balans te brengen.’
Ook Geert-Jan Waasdorp, directeur van Intelligence Group, ziet dat het onderzoek ‘interessante inzichten’ biedt. ‘Zo zien we bijvoorbeeld duidelijke verschillen tussen de eerdergenoemde kennismigranten en EU-inwoners die hier werkzaam zijn. Van deze laatste groep geeft slechts 25% aan zich permanent in Nederlands te willen vestigen. Een groot deel, 79%, is wel tevreden over het salaris in Nederland. Hier zien we grote verschillen met andere landen in de EU’, aldus Waasdorp. ‘Dat maakt Nederland dus ook aantrekkelijk voor deze Europese arbeidsmigranten.’
Meer weten?
Het hele onderzoek is op te vragen via Nadina Bricic (Intelligence Group), of via Rob van Elburg of Delijah Waccary (Ravecruitment).
