De kloof op de arbeidsmarkt bestond natuurlijk al jaren. Ook vóór corona hadden we aan de ene kant een groot aantal vacatures, en aan de andere kant een grote voorraad aan ‘onbenut talent’ op de ‘reservebank’ van de arbeidsmarkt: werkloos, niet werkzoekend, of anderszins mensen van wie de competenties onvoldoende duidelijk tot uiting kwamen in hun gevolgde opleiding. En die twee kanten van dezelfde medaille leken elkaar ook toen al moeilijk te kunnen vinden.
‘Deze tijd heeft laten zien wie er acuut kwetsbaar is als grote delen van de economie dichtgaan.’
In de tijden van de pandemie lijkt die kloof alleen maar pregnanter geworden, schrijft Harvard Business Review, na Harvard-onderzoek, dat samen is uitgevoerd met Accenture. ‘De pandemie heeft duidelijk gemaakt wat de “essentiële” beroepen zijn: winkelmedewerkers, verpleegkundigen, pakketbezorgers. Vaak mensen met een lagere of middelbare opleiding. Deze tijd heeft ook laten zien wie er acuut kwetsbaar is als grote delen van de economie dichtgaan: dezelfde groep mensen, die minder kans hebben om snel een nieuwe, stabiele werkkring te vinden.’
Verborgen werkenden
Harvard Business School is al langer bezig met onderzoek naar deze groep, om te kijken hoe de arbeidsmarkt zo in te richten dat gevraagde en geboden vaardigheden beter op elkaar zouden kunnen aansluiten. Ze hebben het in dat geval over een groep van ‘verborgen werkenden’ (‘hidden workers’): een talentpool met het potentieel om direct aangenomen te worden, maar die op een of andere manier toch de transitie niet kan vinden naar een werkend bestaan.
‘Zelfs als ze ergens werk vinden, is dat vaak niet het aantal uur dat ze zouden willen.’
‘Omdat deze individuen niet passen in het profiel van “de perfecte kandidaat”, hebben ze moeite om zelfs maar een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek te krijgen, laat staan een vaste baan te vinden’, aldus de auteurs, onder wie hoogleraar Joseph Fuller. ‘Door de vele afwijzingen raken velen van hen gefrustreerd, en stappen zelfs helemaal uit de zoektocht naar werk. En zelfs als ze ergens werk vinden, is dat vaak niet het aantal uur dat ze zouden willen.’
‘Cruciaal, maar onderbenut’
Deze mensen zijn een ‘cruciale, maar onderbenutte bron’ voor bedrijven op zoek naar succes, stellen de onderzoekers. ‘Maar om dit verborgen talent naar boven te halen, is wel een verandering in attitude nodig. In plaats van uitselecteren wie níet past, zouden bedrijven beter kunnen focussen op wie de skills heeft die zij naarstig nodig hebben. Als bedrijven hun one-size-fits-all recruitmentaanpak inruilen voor een meer gerichte, op skills gebaseerde aanpak, kunnen ze een pad openen naar een nu nog te vaak vergeten arbeidspotentieel.’
‘Om dit verborgen talent naar boven te halen, is wel een verandering in attitude nodig.’
De onderzoekers baseren hun conclusie op dit potentieel in drie onderzochte landen: niet alleen de VS, maar ook het VK en Duitsland. Ze keken daarbij naar allerlei groepen die nu vaak moeilijk aan de slag komen, van veteranen tot mantelzorgers, en van voormalig gedetineerden tot ouderen, immigranten en vluchtelingen. ‘Zelfs in een jaar met historisch lage werkloosheidcijfers, zoals in 2019, schatten we in dat alleen al in Amerika zo’n 28 miljoen verborgen werknemers waren (terwijl er ook ruim 7 miljoen vacatures online waren). En we zagen soortgelijke fenomenen in het VK en in Duitsland.’
2 op 3 heeft zelfs risico op corona ervoor over
In de pandemie is dat niet verbeterd, zeggen ze. ‘In mei en juni 2020 hebben we bijna 3.000 mensen ondervraagd in deze drie landen. Dat onderzoek bevestigt onder meer dat dit een al veel langer vergeten groep is, die onvoldoende ondersteund wordt door zowel werkgevers als sociale zekerheid. Zo zegt maar liefst 44% dat een baan vinden voor hen vóór corona al net zo moeilijk was als nu. En 52% zegt dat het door corona nóg moeilijker geworden is.’
52% zegt dat corona het nóg moeilijker heeft gemaakt een baan te vinden.
Gevraagd naar wat het voor hen zo moeilijk maakt om een baan te vinden, noemden velen hun mantelzorgverplichtingen, een gebrek aan de juiste opleiding of vaardigheden of een gebrek aan ‘fit‘, door taal-, sociale of culturele problemen. Opvallend: ze lieten zich ook door corona afschrikken op zoek naar een baan. Zo zegt 64% zelfs een meer of minder risico op het virus over te hebben voor een baan. Dit komt ook door het besef dat de pandemie het voor hen moeilijker heeft gemaakt. Bijna 1 op de 3 gelooft dat de meeste van de banen waarvoor ze gekwalificeerd zijn nu verdwenen is, een iets groter deel zegt dit ‘niet te weten’.
Gemarginaliseerd, ontmoedigd, en buitengesloten
Veel van deze mensen hebben de indruk dat niemand om hen geeft, concluderen de onderzoekers. ‘Ze voelen zich gemarginaliseerd, ontmoedigd, en buitengesloten. Gevraagd naar of ze zich vertegenwoordigd voelen door de huidige beleidsmakers, antwoordt driekwart ronduit ‘nee’, of ze zeiden dat ze niet zeker waren. Dit komt bij het feit dat 53% zegt te geloven dat de laagste inkomens de grootste klap tijdens de pandemie hebben moeten opvangen.’
53% gelooft dat de laagste inkomens de grootste klap tijdens de pandemie opvingen.’
Deze bevindingen moeten niet alleen een wake-up call zijn voor beleidsmakers, maar net zo goed voor werkgevers, zeggen de onderzoekers. ‘Het laat zien dat de economie niet goed werkt als het draait om participatie, het dichten van de kloof op de arbeidsmarkt, en het stimuleren van productiviteit.’ Bedrijven zouden daarom hun recruitmentaanpak voor 2021 en 2022 moeten heroverwegen, stellen ze. ‘Ze zouden naar nieuwe manieren kunnen zoeken om de skills van verborgen werkenden boven te krijgen.’
Perspectief verbreden
Denk bijvoorbeeld aan een principe als Open Hiring. Of aan de manier waarop een bedrijf als Hot Chicken Takeover in Ohio ex-gedetineerden weer een kans geeft, stellen ze. Ander voorbeeld is CVS Health, dat succesvol mensen met een beperking aan het werk weet te krijgen. ‘Beide genoemde bedrijven deden dit niet vanwege goede PR, of om lippendienst te bewijzen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ze maakten het vinden van verborgen werkenden juist tot cruciaal element van hun recruitmentstrategie.’
In 2021 start de kans om een ‘betere economie’ op te bouwen, zo besluiten de onderzoekers. ‘Bedrijven zullen op zoek gaan naar mensen met hard-to-find skills. En veel ‘verborgen werkenden’ die willen, kunnen, én beschikbaar zijn, bevinden zich al in hun achtertuin. De bedrijven moeten alleen bereid zijn hun perspectief te verbreden. Zo kunnen ze het talent zien dat zich – in het volle zicht – aanbiedt om snel voor hen aan de slag te gaan.’
Lees ook